از انفجار بمب در دانشگاه تهران تا اختراع تلفن

رحلت "سيدجمال الدين اسدآبادي" انديشمند و مبارز مسلمان (1275 ش)

روحاني مجاهد، سيدجمال ‏الدين اسدآبادي در سال 1217ش در اسدآباد همدان چشم به جهان گشود. در سال 1232 ش به دستور شيخ انصاري عازم هند شد تا مردم آن ديار به ويژه مسلمانان را عليه استعمار انگلستان بسيج كند. از آنجا كه سيد، خود بنيانگذار اتحاد ملل اسلامي و وحدت شيعه و سني بود، تعمداً مليت خود را مخفي نگه مي‏داشت. وي با مسافرت‏هاي متعدد خود و با ايراد خطابه ‏هاي پرشور، از مسلمانان مي‏خواست با اتحاد و همبستگي، در برابر مفاسد و حاكميت دست نشانده و استعماري اروپاييان ايستادگي كنند. در نتيجه، وي توسط دولت‏هاي سرسپرده به هند، پاريس و لندن تبعيد شد. همچنين سيد در ايران به خواسته ناصرالدين شاه قاجار به دربار رفت ولي وقتي ناصرالدين شاه، سيدجمال را براي حكومت خود خطرناك ديد، او را به مرز عثماني تبعيد كرد.

سيد در آنجا بود كه نامه بسيار مهم و آتشين خود را خطاب به مرجع تقليد وقت، ميرزا محمد حسن شيرازي نوشت و ضمن افشاي فساد دربار ناصرالدين شاه، مقدمات نهضت تحريم تنباكو را فراهم آورد. در اواخر عمر به خواسته سلطان عبدالحميد عثماني به استانبول رفت و پس از مدتي مورد سوءظن سلطان قرار گرفت. پس از قتل ناصرالدين شاه توسط ميرزا رضا كرماني كه از مريدان سيدجمال ‏الدين بود، فشار بر روي سيد افزايش يافت و به زندان افتاد. سرانجام وی به دستور سلطان عثماني مسموم گشت و 19 اسفند 1275ش برابر با 5 شوال 1314 در 58 سالگي بدرود حيات گفت.

رحلت فقيه جليل "سيد محمد مهدي خوانساري" (1284ش)

ميرزا محمد مهدي خوانساري در حدود سال 1214ش در اصفهان به دنيا آمد. پدر وي، ميرزا محمدباقر خوانساري، صاحب كتاب گرانسنگ "روضات الجنّات" و از فضلا و علماي شيعه زمان و فقيهي اصولي، محدثي توانا، عالمي فاضل، مجتهدي كامل و مفسري زاهد بود. ميرزا محمد مهدي، تحصيلات خود را نزد پدر دانشمند و عمويش، سيد محمد هاشم چهار سوقي و ديگر بزرگان حوزه علميه اصفهان پشت سر نهاد و از استادان خود به دريافت اجازه اجتهاد نائل آمد. وي از آن پس به تدريس و تاليف روي آورد و آثاري نگاشت كه فرائضُ اليوميه، حاشيه بر قوانين و تعليقه بر لمعه از آن جمله‏اند. ميرزا مهدي خوانساري سرانجام در نوزدهم اسفند 1284ش برابر با سيزدهم ذي‏حجه 1324ق در هفتاد سالگي درگذشت و در جوار پدر، در اصفهان مدفون شد

شهادت حاج "حبيب ‏اللَّه افتخاريان" فرمانده سپاه مريوان (1363 ش)

درسال 1334 در خانواده اي دامغاني از روستاي شهيدپرور وامرزان ديده به جهان گشودژس از پایان خدمت سربازي در اداره برق اصفهان مشغول كار شد و در عين حال به مبارزات سياسي خود عليه رژيم پرداخت و به علت فشار عوامل شاه به كشور آلمان و بعد فرانسه مهاجرت كرد و همچنين دوره نظامي را در كشور سوريه و لبنان گذرانيده است و مدتي در فرانسه به محافظت از امام پرداخت با پيروزي انقلاب مسووليت حفاظت و انتقال خانواده حضرت امام را از تركيه به ايران به عهده گرفت و به ايران آمد. در ابتداي ورود به تشكيل سپاه و شكل دهي سازمان اين نهاد مقدس پرداخت و در تشكيل سپاه اصفهان نقش ارزنده اي داشته است پس از آن به مازندران عزيمت نمود و با تشكيل پايگاههاي سپاه به مبارزه عليه شورش گنبد و بندر تركمن پرداخت و فرماندهي سپاه آن منطقه را بر عهده گرفت و سپس عازم جبهه جنوب شد مدتي فرماندهي تيپ 25 كربلا را بر عهده داشت و به منطقه غرب اعزام و به عنوان فرمانده سپاه مريوان و بانه مشغول خدمت شد و در اين خطه مظلوم به ايثارگري و مبارزه عليه خود فروختگان و عمال دشمنان پرداخت و در 19/12/1363 هنگاميكه در اوج پريدن از سكوي پرواز بسوي معشوق بود به ديدار دوست شتافت

در دانشگاه تهران بمب منفجر شد و خسارات زیادی وارد کرد(1350ش)

عده زیادی از جوانان ایرانی مقیم لندن در برابر سفارت ایران در لندن دست به تظاهرات زدند.(1352ش)

این گروه پلاکارتهایی با خود داشتند که حاکی از این بود که نیروهای نظامی ایران باید از خلیج فارس دور بماند و تهاجم ایران به خلیج فارس باید متوقف شود. در این روز همچنین عده ای به سفارت ایران در هلند رفته دست به تظاهراتی زدند

از ساعت 15 الی 16، مراسمی با سخنرانی آقای سید محمد علی موسویان در قریه غیاث آباد گرمسار برپا گردید.(1356ش)

ایشان عید نوروز را به مناسبت حوادث شهرهای قم و تبریز عزای عمومی اعلام کرد. نامبرده در مجلس دیگری که در ساعت 17/10 در مسجد جامع گرمسار برگزار شده بود، در پی عدم حضور سخنران، سخنانی ایراد کرد و در سخنان خود مجددا به عدم برپایی عید نوروز اشاره داشت.

درگذشت "حاجي كرباسي" عالم و فقيه برجسته(1262 ق)

حاج ابراهيم بن محمد حسن خراساني كاخي معروف به حاجي كرباسي در سال 1180 ق در اصفهان به دنيا آمد و پس از فراگيري دروس مقدماتي، براي تكميل تحصيلات به نجف اشرف رفت. فقه و اصول و ديگر علوم ديني را از علامه بَحرُالعُلوم و شيخ جعفر كاشِفُ الغطاء و ديگر بزرگان فرا گرفت. وي بسيار محتاط بود و تنها به اصرار ميرزاي قمي، رساله نوشت. اشاراتُ الاصول، شَوارَعُ، الهِدايه و مِنهاجُ الهِدايه از تاليفات او مي‏باشند. حاجي كرباسي در سال 1262 ق در 82 سالگي در اصفهان وفات يافت و در مسجدي كه در آن درس مي‏گفت و به مسجد حكيم معروف است، به خاك سپرده شد.

رحلت آيت ‏اللَّه "سيدمحمدباقر خوانساري" فقيه بزرگوار شيعه(1313 ق)

ميرزا محمد باقر خوانساري از علماي بزرگ قرن چهاردهم هجري، فقيه، اصولي، محدث، رجالي، اديب و محقق بوده است. وي رياست علمي و مذهبي اصفهان را داشته و داراي تأليفات متعددي مي‏باشد. روضاتُ الجنّات، اُرجوزَه و قُرةُالعين و... از جمله‏ آن‏هاست.

درگذشت "شيخ محمد عبده" عالم و انديشمند ديني و مبارز اسلام‏گراي مصري(1323 ق)

شيخ محمد بن عبده بن حسن خيراللَّه مصري، معروف به عبده در اواسط قرن سيزدهم به دنيا آمد. شيخ محمد عبده به همراه سيدجمال الدين اسدآبادي، عالم اسلام را محتاج پاره‏اي اصلاحات مي‏دانست و در قطع دست استكبار انگلستان مي‏كوشيد. عبده مانند سيد جمال در پي آن بود كه ثابت كند اسلام توانايى دارد كه به صورت يك مكتب و يك ايدئولوژي، راهنما و تكيه‏گاه انديشه‏ جامعه‏ اسلامي قرار گيرد و آن‏ها را به عزت دنيايى و سعادت اخروي برساند. از اينرو، سعي داشت، فلسفه ‏هاي احكام دنيايى و اجتماعي اسلام از قبيل نماز، روزه، حج، زكات و انفاق تبيين و استحكام اصول اخلاقي اسلام را روشن نمايد. عبده با سيد جمال در دو جهت اختلاف نظر داشت: يكي اين كه سيد جمال، انقلابي فكر مي‏كرد و عَبدُه، طرفدار اصلاح تدريجي بود. ديگر اين كه سيد، مبارزه با استبداد و استعمار را در رأس برنامه ‏هاي خود قرار داده بود و معتقد بود اول بايد ريشه‏ اين اُمُ‏الفساد را كَند و دور انداخت ولي عبده، آموزش و تربيت ديني جامعه را مقدم بر آموزش و پرورش سياسي مي‏دانست. از اين انديشمند و مبارز مسلمان مصري آثاري به جاي مانده است كه اصلاحُ المَحاكمِ الشَّرعية و تفسير القرآن، از آن جمله ‏اند.

تولد "پير كورني" نويسنده و اديب معروف فرانسوي (1606م)

پيِر كورني، نخستين شاعر دراماتيك و داستاني قرن هفدهم، در شهر روان فرانسه به دنيا آمد. پيِر كورني به نمايش‏نامه ‏نويسي علاقه بسيار داشت. وی بعدها پدر نمايش‏نامه نويسي و بنيان‏گذار تئاتر كلاسيك فرانسه لقب گرفت. وي موضوع نمايش‏نامه ‏هاي خود را از اساطير و تاريخ مي‏گرفت. قهرمانان آثار او از معيار عادي زندگي فراتر رفته، انسان‏هايى شجاع و بشر دوست هستند و قدرت اراده و غرور و عقل را تا حد فوق بشر ارائه مي‏دهند. اين صفات اخلاقي در آثار كورني، با غريزه، احساس و سرشت آدمي به كشمكش مي‏پردازند. كورني در نمايش‏نامه ‏هايش به جاي اظهار ناتواني و سستي در برابر سرنوشت، آزادي بشر و قدرت اراده او را ترسيم مي‏كرد و انسان برتر و دستيابي به اعتلاي بشري را مي‏ستود. كورني يك شاعر دراماتيك است گرچه چند نمايش‏نامه كمدي نيزنوشته است ولي شهرت او بيشتر در تراژدي مي‏باشد. او در حقيقت، تراژدي و حتي تئاتر كلاسيك جديد را خلق كرد و خود او آن را به جايى رساند كه برخي از آثارش در رأس اشعار دراماتيك زبان فرانسه قرار گرفته ‏اند. كورني به سبب خلق شخصيت‏هاي بزرگ و خصوصيت‏هاي عالي تراژدي و به سبب عظمت سبك انشاء، شخصيتي برجسته و ممتاز به شمار مي‏آيد. هم‏چنين تراژدي‏هاي كورني كه غالباً شهرت جهاني دارند از عالي‏ترين نمونه‏ هاي ادبيات كلاسيك جهان محسوب مي‏شدند. با اين حال، كورني در اواخر عمر در تهي‏دستي و گمنامي در 26 ژوئيه 1686م در هشتاد سالگي درگذشت. اما بعدها با ساخت فيلم و تئاتر از آثار او، شهرت كورني فراگير شد. هوراس، سيدْ و پوليوكت از آثار مشهور اوست.

اختراع تلفن توسط "الكساندر گراهام ‏بل" مبتكر شهير اسكاتلندي(1876م)

الكساندر گراهام بل مخترع امريكايى، در آغاز استاد ناشنوايان و افراد لال بود. او فكر اختراعِ وسيله ‏اي را در سر مي‏پروراند كه به وسيله آن بتوان بين دو نفر از راه دور، ارتباط برقرار نمود. او در حين آزمايش پي برد اصواتي كه به صورت علائم نوشته مي‏شوند، چندان اختلافي با خط مورْسْ ندارند، از اين رو به جستجوي وسيله ‏اي برآمد كه اصوات را با جريان برق از جايى به جاي ديگر بفرستد. او در همين موقع دستگاه ضبط صوتي را ابداع كرد كه به وسيله آن، طرز ادا كردن كلمات را به كرها مي‏آموخت. او در انديشه ساختن دستگاهي بود كه به وسيله آن، اصوات اشخاص به صورت امواج، در سيمْ جريان پيدا كرده و شنيده شوند.

فكر اصلي اختراع تلفن از اين‏جا شروع شد كه بل دستگاه ساده‏اي را ديد كه دو جعبه از يك باتري برق گرفته و هنگامي كه كسي در يكي از جعبه ‏ها حرف مي‏زد در جعبه ديگر ارتعاشاتي برمي‏خاست كه به وسيله سوزن منعكس مي‏شد. بل تشخيص داد كه اگر تعداد سوزن‏ها زياد شود، ارتعاشات صوتي به صورتي واضح‏تر انعكاس خواهند يافت. سرانجام بر اثر تلاش بسيار، نخستين مكالمه آزمايشي تلفني بين الكسانْدْر گراهام‏بل و دستيارش واتسون در دهم مارس 1876م با موفقيت انجام شد و تحولي بزرگ در وسايل ارتباطي به وجود آمد. 

شكست سپاهيان ايتاليايي از قواي حبشه در نبرد آدوا (1896م)

سپاهيان ايتاليايى كه به قصد تصرف حبشه، اتيوپي كنوني، به اين سرزمين حمله كرده بودند، در دهم مارس 1896م در ناحيه ‏اي به نام آدوا شكست خوردند. هدف قواي ايتاليا از اين نبرد، تسخير حبشه و برقراري ارتباط ميان دو مستعمره ديگر ايتاليا در شمال شرقي افريقا، يعني اريتره و سومالي بود. در اين جنگ، علي‏رغم تجهيزات مدرن جنگي ارتش ايتاليا، قواي حبشه، پيروزي را نصيب خود كردند و نيروهاي ايتاليايي با تحمل خسارات جاني و مالي بسيار، مجبور به عقب‏نشيني شدند.

بمباران شديد توكيو توسط هواپيماهاي امريكايي (1945م)

در جريان جنگ جهاني دوم، صدها فروند بمب ‏افكن غول‏پيكر امريكايى، به دفعات، بمب‏هاي خود را بر شهر توكيو فرو ريختند. در ادامه جنگ، در اثر بمباران شديد توكيو در روز دهم مارس 1945م، نزديك به هزاران تن از غير نظاميان ژاپني كشته شدند. اين حمله هوايي امريكا، از سري حملات ايالات متحده به مناطق غير نظامي ژاپن بود، تا اين كشور را وادار به تسليم كند. بااين‏حال، ژاپن تا ماه اوت سال 1945م كه امريكا با بمب هسته‏ اي، شهرهاي هيروشيما و ناكازاكي را هدف قرار داد و صدها هزار انسان بي‏گناه را نابود كرد، تسليم نشد.

وقوع كودتاي "باتيستا" در كوبا و آغاز ديكتاتوري او در اين كشور (1952م)

فولخنْسيوْ باتيستا، ديكتاتور پيشين كوبا در سال 1901م به دنيا آمد. وي در 32 سالگي حزبي از طبقات متوسط كوبا را تشكيل داد و در سال 1933م در مقام رهبري حزب خود توانست به نوعي حكومت را در اختيار بگيرد و در نهايت، در سال 1940م به طور رسمي رياست جمهوري كوبا را برعهده گرفت و به مدت 4 سال در اين سمت قرار داشت. گرچه پس از آن قدرت و مسئوليت ظاهري در اختيار ديگران بود. اما باتيستا نفوذ و تسلط خود را در كشور حفظ كرد تا اينكه در نهايت، پس از مدتي در دهم مارس 1952م با انجام كودتايى موفق شد قدرت را به طور مطلق در دست بگيرد و حكومت ديكتاتوري خود راتا 7 سال ديگر ادامه دهد. دوره دوم حكومت باتيستا از يك طرف با مبارزات گروه‏ها و احزاب گوناگون انقلابي همراه بود و از سوي ديگر با حمايت‏هاي مالي و نظامي امريكا از رژيم حاكم بر كوبا ادامه يافت. در اين سال‏ها، باتيستا همچنان در مقابل مردم مقاومت مي‏نمود. از اين رو تلاش انقلابيون در سال 1958م به اوج خود رسيد. در اين سال حملات باتيستا عليه مبارزان با هواپيما، تانك و بمب‏هاي آتش‏زا توام بود. امريكا نيز قوايي را براي كمك به دولت رو به زوال كوبا فرستاد و پليس مخفي باتيستا نيز بر شدت عمل خود افزود. با اوج‏ گيري مبارزات چريكي در كوبا سرانجام باتيستا مجبور شد در اول ژانويه 1959م از كشور خارج شود و قدرت را به مردم بسپارد.

مرگ "كُنْسْتانْتين چرنينْكو" رهبر پيشين اتحاد جماهير شوروي سابق (1985م)

كُنْسْتانْتين چرنينكو رهبر پيشين اتحاد جماهير شوروي سابق در 24 سپتامبر 1911م در سيبري به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود، در 18 سالگي مسئول سازمان جوانان حزب كمونيست شوروي سابق شد و دو سال بعد به عضويت اين حزب درآمد. وي مدت 20 سال از اعضاي برجسته دفتر سياسي حزب كمونيست شوروي بود و بعدها به دبير كلي آن رسيد. از چرنينْكو به عنوان مردي اسرارآميز و خجول كه به افكار و عقايد بِرِژْنِف سخت پاي‏بند بود، ياد مي‏شود. وي هم‏چنين ميخائيل گورباچف كه مسئوليت نظارت بر امور كشاورزي شوروي را برعهده داشت تا رتبه دومين مقام اين كشور ارتقاء داد و دست‏يابي وي را به عالي‏ترين مقام در اتحاد جماهير شوروي را ممكن نمود. چرنينكو در تمام طول دوران زمام‏داري بِرژنِف در تمامي كنفرانس‏هاي بين‏المللي نزديك‏ترين همراه او بود و به همين سببْ محافل غرب وي سايه بِرژنِف ناميده بودند. چرنينكو پس از مرگ بِرِژْنِف و آندروپُوف به رياست شوراي عالي اتحاد جماهير شوروي منصوب گرديد و پس از 13 ماه زمام‏داري در 10 مارس 1985م در 74 سالگي درگذشت. پس از مرگ چرنينكو، ميخائيل گورباچف آخرين رهبر اتحاد جماهير شوروي سابق به جانشيني او انتخاب شد.