به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران، پایگاه تحلیلی "المانیتور" در مقاله‌ای به قلم "جئوفری آرونسون" می‌نویسد: مذاکرات هسته‌ای 1+5 با ایران، با این هدف صورت می‌گیرد که جمهوری اسلامی ایران متعهد گردد که مواد مور نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای را تولید نخواهد کرد. اتفاقاتی که در ماه‌های اخیر رخ دادند، نشان می‌دهند که برای رسیدن به این هدف، پایه‌گذاری مستحکمی صورت گرفته است.
* آیا دولت اوباما پا را از حمایت‌های لفظی فراتر خواهد گذاشت؟
اما اگر ایران به تعهدات خود عمل کرده و اجازه دهد که نظارت موثری بر برنامه هسته‌ای این کشور صورت گیرد و جامعه بین الملل را مجاب کند که به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست، آیا دولت اوباما نیز از حمایت لفظی از اجرای هدف بزرگ‌تر خود مبنی بر ایجاد یک خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای، پا را فراتر خواهد گذاشت؟ این مسئله کاملا در هاله‌ا‌ی از ابهام قرار دارد.
کمیته نروژی نوبل، در جایزه تعجب‌آور خود به رئیس‌جمهور آمریکا در اکتبر 2009، به «تلاش فوق‌العاده اوباما برای تقویت دیپلماسی بین المللی و ترغیب به همکاری میان مردم» اشاره کرد. کمیته نوبل، تلاش های اوباما برای تقویت موضع نهادهای بین المللی و ترغیب به خلع سلاح هسته ای را نیز مورد تاکید قرار داد.
اما وقتی که از نماینده وزارت امور خارجه دولت اوباما سوال شد که آیا جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا «به هدف ایجاد یک خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای اعتقاد دارد یا نه؟»، پاسخ دوپهلوی وی، سایه کمرنگی از تایید رعدآسای کمیته نوبل را دربر داشت. سخنگوی جان کری، در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران مبنی بر اینکه «آیا وزیر امور خارجه آمریکا، رهبران کشورهای عربی و حاشیه خلیج فارس را در مورد اینکه وی قصد دارد پس از توافق هسته‌ای با ایران، به دنبال ایجاد خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای باشد، در جریان گذاشته است؟»، پاسخ داد:
«من فکر نمی‌کنم که این مسئله، موضوع مورد بحث بوده باشد. بدیهی است که ما روی تلاش‌های خود که به مذاکرات 1+5 و توافقی جامع مربوط می‌شود، تمرکز کرده‌ایم. همانطور که رئیس‌جمهور نیز اظهار داشته است، ما در مورد تلاش‌هایی که در جهت ساخت و استفاده از سلاح‌هسته‌ای در هر نقطه از دنیا صورت می‌گیرد، نگرانی‌هایی داریم و وی نیز بارها این نگرانی را ابراز کرده است.»
* پاسخ مبهم و دوپهلوی واشنگتن، کاملا قابل درک است
پاسخ مبهم و دوپهلوی واشنگتن، هرچند می‌تواند موجب خشم و عصبانیت گردد، اما کاملا قابل درک است. آمریکا به مدت بیش از 5 دهه، یکی از حامیان اصلی برنامه اعلام نشده اما کاملا حقیقی سلاح‌های اتمی اسرائیل بوده است. آمریکا به عنوان بخشی از قرارداد دولت جانسون، در تلاش‌های سرسختانه بین المللی به منظور قرار دادن تاسیسات تولید سلاح‌های هسته‌ای اسرائیل، زیر نظر بازرسی‌های بین المللی، مداخله کرد. این قرارداد، آمریکا را متعهد می‌ساخت که را در ازای عدم اعلام رسمی سلاح‌های هسته‌ای اسرائیل، «تیغه کیفی نظامی» اسرائیل را در برابر دشمنانش، تضمین کند.
آمریکا و اسرائیل، هر دو به تعهدات خود پایبند ماندند. فقط یک‌بار در اولین روزهای جنگ اکتبر 1973 ـــوقتی که سوریه آماده حمله به اسرائیل شد، و برخی از رهبران اسرائیل ترسیدند که موجودیت اسرائیل به خطر بیافتد ـــ تصمیم به استفاده از سلاح اتمی گرفتند.
* لغو کنفرانس بین المللی «خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای» توسط آمریکا
آمریکا نیز به نوبه خود، چشمان کنجکاو جامعه بین الملل را از برنامه هسته‌ای اسرائیل، دورنگه داشته است؛ برای مثال، در اواخر سال 2012، کنفرانس بین المللی «خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای» که قرار بود در کشور فنلاند برگزار گردد را لغو کرد. آمریکا مخالفت خود را با ایجاد هرگونه انجمن یا گردهمایی که در آن هر یک از کشورهای منطقه، در معرض «فشار یا انزوا» قرار گیرد، اعلام کرد که این امر، خود حاکی از نگرانی آمریکا از انزوای اسرائیل سرچشمه می‌گرفت.
با این همه، پیشرفت در پرونده هسته‌ای ایران، به احتمال زیاد، زیرساخت‌های پیچیده سلاح‌های اتمی اسرائیل، از جمله صدها بمب اتمی، سیستم‌های پیچیده پرتاب و قابلیت اعمال «حمله دوم» در زیردریایی‌ها را در یک فضای استراتژیک کاملا جدید، قرار می‌دهد. تضمین‌های امنیتی آمریکا به اسرائیل، می‌تواند نقش مهمی در ایجاد یک خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای، ایجاد کند.
* رژیم صهیونیستی از اواسط دهه 1960، به قابلیت ساخت سلاح هسته‌ای دست پیدا کرده است
اما وقتی که تنها یک پیشرفت جزئی در مورد پرونده هسته‌ای ایران، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را تا این حد آشفته می‌کند، ربط دادن این تلاش‌ها به مسئله خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای، فقط موجب سخت‌تر شدن موضع وی در خصوص ابتکارعمل اوباما در مورد ایران خواهد شد.
گفت‌و گوهای 1+5 و مذاکرات دوجانبه همزمان بین واشنگتن و تهران، لزوما بر مسائل محدود و فنی تمرکز دارند که به خلع سلاح زیرساخت‌های هسته‌ای ایران مربوط می‌شوند. اما هیچ یک از طرفین، اعتقاد ندارند که این تعهدات، در صورت موفقیت‌آمیز بودن، تا این حد مورد توجه باقی بماند. در حال حاضر، یک منطقه عاری از سلاح‌های هسته‌ای در خاورمیانه، بخشی از این دستورکار آینده‌نگرانه است.
رژیم صهیونیستی از اواسط دهه 1960، به قابلیت ساخت سلاح هسته‌ای دست پیدا کرده است و شدیدا از زرادخانه‌های خود در برابر هر گونه نظارت بین‌المللی، محافظت می‌کند. وقتی که اسرائیل در این خصوص مجبور به ارائه توضیح شد، تاکید کرد که تنها پس از آنکه این رژیم، به صلحی همه جانبه با تمامی همسایگان خود دست پیدا کرد، برنامه سلاح‌های هسته‌ای این رژیم، به موضوع مورد بحث تبدیل خواهد شد و تا آن زمان، علاقه چندانی به گفت و گو در این باره ندارد.
* اسرائیل، یکی از 5 کشوری است که پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان پی تی) را امضا نکرده است
اسرائیل، یکی از 5 کشوری است که پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان پی تی) را امضا نکرده است. چهار کشور دیگری که این پیمان را امضا نکرده‌اند، هند، پاکستان، کره شمالی و سودان جنوبی هستند. علاوه‌براین، این رژیم، در کنار آنگولا، برمه، مصر، کره شمالی و سودان جنوبی یکی از 6 کشوری است که به کنوانسیون منع سلاح‌های شیمیایی نپیوسته است.
سوال اینجاست که آیا پس از حل و فصل پرونده هسته‌ای ایران، آمریکا در جهت خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای گام برخواهد داشت، یا خیر؛ چون در هر صورت، تضمین‌های امنیتی آمریکا به اسرائیل، می‌تواند نقش مهمی در ایجاد یک خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای، ایجاد کند.
انتهای پیام/