به گزارش خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران، صنعت هوانوردي تجاري در كشورمان سابقه اي طولاني و بيش از نيم قرن دارد.دهه بيست شمسي هواپيمايي ايرانين ايرويز و دهه سي ام شمسي شركت پرشين اير سرويس تاسيس شدند و نام خود را به عنوان اولين شركت هاي هواپيمايي تجاري در ايران به ثبت رساندند.
اما اين دو شركت هواپيمايي در پنجم اسفند ماه سال 1340 ادغام شدند تا شركت "ايران اير" كه با نام هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران شناخته مي شود متولد شود.يك شركت هواپيمايي جديد كه توانست به كمك پرسنل مجرب و كارآزموده نام خود را به عنوان يكي از ايمن‌ترين ايرلاين هاي جهان مطرح كند.
از "ايران اير" به عنوان سيمرغ خاورميانه یاد مي شود و بسياري از توريست‌ها و جهانگردان علاقه دارند تا با آن پرواز كنند.از ابتداي تاسيس؛شعار اين شركت "امنيت شما،ماموريت ماست" بوده و تاكنون نيز طي سال هاي طولاني خدمت رساني،ايران اير هميشه در زمره امن‌ترين ايرلاين هاي دنيا بوده است.
اما قصد داريم در اين روز كه سالگرد تاسيس هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران مي باشد برخي از افتخارات اين ايرلاين معتبر را به اختصار بيان كنيم.
شرحي بر وضعيت ايران اير در پنج دهه گذشته :
اولين نكته در خصوص ايران اير كه با نام مخفف "هما" شناخته مي شود،نماد بي همتاي آن است كه بر گرفته از يك نشان اساطيري اصيل ايراني بوده كه همان "پرنده هما" مي باشد.اين نماد كه توسط يكي از هموطنان ارمني با نام ادوارد زهرابيان طراحي شده ،ساليان سال است كه لقب زيباترين نماد هواپيمايي جهان را يدك مي كشد.
تصوير از محمد رزازان
در وصف زيبايي اين نماد همان بس كه بسياري از شركت‌هاي هواپيمايي صاحب نام در منطقه در پي خريداري آن به قيمت هاي گزاف بوده اند تا از نام "ايران اير" براي خود اعتبار بخرند.
هواپيماي سمت راست داگلاس دي سي 6 - هواپيماي سمت چپ داگلاس دي سي 4
ايران اير پروازهاي خود را با هواپيماهاي داگلاس دي‌سي 6 ، داگلاس دي‌سي 4 و Avro York آغاز كرد و چهار سال پس از تاسيس؛ اولين جت مسافربري بويينگ 727 خود را به خدمت گرفت و پرواز بين تهران - بيروت را با آن انجام داد.ورود اين هواپيما شروعي براي اوج گرفتن ايران اير بود.
هواپيماي جت مسافربري بويينگ 727
به دنبال ورود اولين جت مسافربري بويينگ 727 ، ايران اير هواپيماي مدرن بويينگ 707 و بويينگ 737 را نيز به خدمت گرفت.با ورود اين پرنده ها به ناوگان ايران اير،اين شركت مسيرهاي پروازي خود را گسترش داد و توانست دهها خط پروازي بين تهران و كشورهاي اروپايي و آسيايي برقرار كند.
هواپيماي جت مسافربري بويينگ 707
ديگر پرنده هاي كوچك نمي توانستد نياز‌هاي ايران اير را برآورده سازند و زمان خريد يك هواپيماي پهن پيكر براي ايران اير رسيده بود.به همين منظور هواپيماي فوق پيشرفته و غول پيكر بويينگ 747 به خدمت ايران اير در آمد.اين هواپيما مي تواند بيش از 400 مسافر را 10000 كيلومتر حمل كند.
جت مسافربري بويينگ 747 ايران اير با نام "آذرآبادگان"
اما مدل هاي اوليه بويينگ 747 هم پاسخگوي پروازهاي دوربرد ايران اير نبودند.پس اين شركت تصميم گرفت هواپيماي دوربرد بويينگ 747 اس پي را كه بسيار پيشرفته بود به خدمت بگيرد.هواپيمايي كه با بيشترين سرعت مي توانست با 300 سرنشين تا 12 ساعت در آسمان بدون توقف پرواز كند.
مدل پيشرفته و دور برد جت مسافربري بويينگ 747 با پسوند اس پي و با نام "خليج فارس"
اما با وقوع انقلاب شكوهمند اسلامي،موج ديگري از پيشرفت به سوي ايران اير آمد.نام هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران در سال هاي آغازين انقلاب اسلامي به عنوان اولين بهره بردار ايرباس آ300 كه اولين هواپيماي ساخت كمپاني ايرباس بود در غرب آسیا به ثبت رسيد و هواپيماي ميان‌برد Airbus A300 كه توانايي حمل 290 سرنشين را داشت به ناوگان ايران اير پيوست.
مدل ميان‌برد ايرباس A300 با علامت ثبتي EP-IBT
سال هاي دفاع مقدس نيز ايران اير تلاش كرد تا با پروازهاي به موقع پاسخگوي مسافران باشد و با كمك پرنده هاي باري نياز جبهه هاي نبرد را به تجهيزات لازم برطرف كند.حتي زماني كه ناو آمريكايي، ايرباس ايران اير را با بيش از 290 سرنشين هدف حمله موشكي قرار داد،باز هم اين شركت از مسير پيشرفتي كه در پيش گرفته بود عقب نشيني نكرد.
مدل پيشرفته ودور برد هواپيماي پهن پيکر ايرباس A300 با علامت ثبتي EP-IBB
اگرچه دشمنان قسم خورده ميهن اسلامي ما تلاش خود را براي انزواي ايران اير به كار بستند،اما بازهم هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران از پيشرفت عقب نماند و در سال هاي سخت تحريم توانست مدل پيشرفته هواپيماي ايرباس آ300 را خريداري نمايد.اين هواپيما كه Airbus A300-600 نام دارد مي تواند بيش از 6000 كيلومتر را بدون توقف پرواز كند.
هواپيماي باريک پيکر ايرباس 320 با علامت ثبتي EP-IEG
يكي ديگر از پيشرفت هاي ايران اير خريداري هواپيماهاي مدرن ايرباس 310 و 320 بود.ايرباس 310 مي تواند مسافت 10000 كيلومتر را بدون توقف پرواز كند و ايرباس 320 نيز يك هواپيماي باريك پيكر مناسب براي پروازهاي داخلي مي باشد.اما پرنده اي ديگر كه در ناوگان هما به چشم مي خورد هواپيماي كوتاه برد فوكر 100 است.اين هواپيما داراي سيستم هاي الكترونيكي بسيار قوي مي باشد و با ظرفيت 100 نفري يك گزينه مناسب براي انجام پرواز هاي داخلي است.
هواپيماي دوربرد ايرباس 310 با علامت ثبتي EP-IBK
ايران اير و امنيت مسافران :
در
خصوص حوادث و سوانح ايران اير نيز بايد بگوييم كه اين شركت در نيم قرن
فعاليت خود تنها دو سانحه منجر به مرگ مسافران داشته است.يكي از اين سوانح
مربوط به سال 1358 می باشد كه هواپيماي بويينگ 727 ايران اير در طوفان رشته
كوه البرز گرفتار شد و سقوط كرد و حادثه ديگر نيز در سال 89 اتفاق افتاد
كه بار ديگر بويينگ 727 ايران اير در هواي طوفانی ارومیه گرفتار شد و پس از
سقوط 77 نفر از هموطنانمان در آن فوت شدند.
اما
نمونه‌هاي مهارت پرسنل ايران اير زبان زد خاص و عام صنعت هوانوردي است كه
نمونه اخير آن فرود موفقيت آميز بويينگ 727 بدون چرخ جلو در فرودگاه
مهرآباد مي باشد.فرودی که به اعتراف بسیاری از صاحب نظران و حتی کمپانی های
ساخت و طراحی هواپیما بسیار بی نظیر بود و با کمترین میزان خسارت به
هواپیما انجام شد.
هواپيماي بويينگ 727 ايران اير که بدون چرخ جلو در فرودگاه مهرآباد با کمترين خسارت فرود آمد و در مدت کوتاهي پس از تعميرات و انجام آزمايش‌ها به ناوگان بازگشت
البته تمام هواپيماهاي بويينگ 707 ، 727 و 737 براي نوسازي هواپيماها و حفظ ايمني بيشتر از ناوگان ايران اير كنار گذاشته شدند.
ايران اير و تعميرات هواپيما :
يکيديگر از افتخارات ايران اير توانايي انجام تعميرات سنگين و سبک هواپيماها توسط تکنسين‌هاي اين شرکت مي باشد.تعميرات هواپيماها در ايران اير با جديدترين استاندارهاي اروپايي انجام مي شود و ارگان‌هاي امنيت پرواز در اروپا اجازه تعميرات هواپيماها را به ايران اير داده‌اند.
هواپيماي پهن پيکر بويينگ 747 ايران اير که در داخل کشور تعميرات سنگين آن انجام شده در حال فرود در فرودگاه مهرآباد - تصوير از عليرضا شيرزاد
تعمير هواپيما در داخل کشور باعث شده تا سالانه از هدر رفتن ميليون ها دلار منابع ارزي جلوگيري شود.البته برخي تعميرات سنگين هواپيماهاي ايران ایر توسط شرکت‌هاي داخلي که براي اين منظور تاسيس شده‌اند با بالاترين ضريب ايمني انجام مي شود.
كابين هواپيماي بويينگ 747 كه در داخل كشور مراحل تعميرات سنگين را گذرانده است
و نيم قرن با ايران اير...
هم اكنون هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران،با ناوگاني ايمن تلاش مي كند تا بهترين سرويس دهي را به مسافران خود ارائه كند.پذيرايي اين شركت از مسافران در بخش هما كلاس (فرست كلاس) نيز در نوع خود كم نظير و شايد بي نظير است.اين شركت در بسياري از موارد خدمت رساني همپاي ايرلاين‌هاي بزرگ دنيا فعاليت مي كند.
پذيرايي هما در "هما كلاس"
هم اكنون از شرق آسيا تا دور‌ترين نقاط اروپا زير بال‌هاي هما مي باشند و اين شركت به اكثر پايتخت‌هاي آسيايي و اروپايي پرواز مستقيم دارد.تعداد خطوط پروازي ايران اير براي مقاصد داخلي و خارجي بيش از 80 مسير است.يكي ديگر از مهمترين فعاليت‌هاي اين شركت جابجايي زائران خانه خدا مي باشد.
همه ساله در ايام حج تمتع بيش از دهها هزار زائر خانه خدا توسط هواپيماهاي پهن پيكر موجود در ناوگان هما به فرودگاه‌هاي عربستان مي روند.البته بسياري از پروازهاي حج عمره نيز توسط ايران اير انجام مي شود.
هواپيماي بويينگ 747 ايران ایر با نام "خوزستان" در بازگشت از جده - فرودگاه بين المللي مهرآباد
امروز و در سالروز پنجاه و دو سالگي هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران،اين شركت در تلاش است تا با رفع تحريم‌ها و از طريق تكيه بر دانش بومي هرچه بيشتر و بهتر به مسافران داخلي و خارجي سرويس دهي كرده و نام جمهوري اسلامي ايران را در آسمان شرق و غرب عالم طنين انداز كند.
گزارش از علیرضا شیرزاد