مجله شبانه باشگاه خبرنگاران؛گاه همین پاها نشانه سلامت کل بدن بوده و گاه با مشاهده کوچک ترین علامتی روی آن می‌توان به وجود مشکلی در بدن پی برد.
تغییرات
دمای پا و زخم‌ها و رنگ‌های مختلف ایجاد شده روی آن می‌تواند بیانگر شرایط
درونی بدن و کیفیت سلامت افراد باشد. بنابراین هرگز از ظاهر و سلامت پاهای
خود غافل نشوید و بهداشت آنها را بخوبی حفظ کنید.
سردی پا و هزار و یک دلیل
شاید در اطرافیان خود کسانی را بشناسید که مدام از سردی انگشتان پاهای خود شکایت دارند و همواره مجبورند برای فرار از این سرما، حتی در منزل هم جوراب به پا کنند. این حالت می‌تواند بیانگر برخی مشکلات باشد. یکی از دلایل آن می‌تواند کاهش جریان خون در عروق باشد. مشکلات گردش خون در افراد با استعمال دخانیات، فشار خون بالا یا بیماری قلبی نیز در ارتباط است. آسیب عصبی دیابت کنترل نشده در مبتلایان به این بیماری نیز می‌تواند باعث سرد شدن انگشتان پاها شود. کم‌کاری تیروئید و کم‌خونی از دیگر دلایلی است که می‌توان برای این مشکل به آن اشاره کرد.
پای دردناک
اگر بعد از یک روز طولانی، احساس خستگی بسیاری در پاهای خود داشته باشید، نخستین فکری که به نظرتان می‌رسد این است که کفش‌هایتان را مقصر اصلی بدانید.ولی در برخی موارد پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند علت اصلی این دردها نیست بلکه شکستگی‌های تنشی استخوانی نیز می‌تواند چنین دردهایی ایجاد کند که به دنبال ورزش‌های شدید و پرجنب و جوش از قبیل بسکتبال و ورزش دوومیدانی ایجاد می‌شود. استخوان‌های ضعیف ناشی از پوکی استخوان بخصوص در زنان، احتمال این قبیل دردهای ناحیه پا را افزایش می‌دهد.
انگشتانی قرمز، سفید و آبی رنگ
گاه انگشتان پاها یا دست‌ها تغییر رنگ داده و سفید، قرمز یا آبی می‌شوند. این حالت‌ها نشانه بیماری سندرم رینود است که باعث تغییر انگشتان به رنگ سفید، سپس آبی و در نهایت قرمز می‌شود و بعد به رنگ طبیعی خود برمی‌گردد.این بیماری به طور ناگهانی به نازک شدن عروق منجر می‌شود. استرس یا تغییرات ایجاد شده در درجه حرارت بدن، از جمله عوامل بروز چنین حالتی است که مشکل خاص دیگری را ایجاد نمی‌کند. سندرم رینود ارتباط مستقیمی با التهاب روماتیسمی مفاصل و مشکلات تیروئید دارد.
درد پاشنه
یکی از شایع‌ترین دردهای ناحیه پا، درد پاشنه است که غالبا به دنبال التهاب غلاف کف پایی ایجاد می‌شود. التهاب محل اتصال رباط به استخوان پاشنه اصلی‌ترین علت درد پاشنه است. این درد معمولا ابتدای صبح و بلافاصله پس از برخاستن از رختخواب و اعمال فشار روی آن آغاز می‌شود. التهاب مفاصل، ورزش شدید و انتخاب کفش نامناسب از جمله علل بروز درد پاشنه است که اغلب به التهاب تاندون منجر می‌شود. علاوه بر این، در موارد نادر، تحریک شدن یا احساس تیر کشیدن در انتهای پاشنه، عفونت استخوان، تومور یا شکستگی نیز می‌تواند از علل بروز دردهای پاشنه به شمار رود.
کشیدن پا روی زمین
نخستین علامتی که در پاها به چشم می‌خورد، نحوه راه رفتن فرد است. فاصله بیش از حد پاها یا کشیدن پا روی زمین از جمله مواردی است که باید به آن توجه داشت. یکی از دلایل اصلی کشیدن پا روی زمین می‌تواند کاهش حس طبیعی و حساسیت اعصاب پا باشد که از طریق آسیب به اعصاب محیطی ایجاد می‌شود. حدود 30درصد از این موارد با بروز بیماری دیابت ارتباط تنگاتنگی دارند. آسیب عصبی نیز به دلایل مختلفی مانند عفونت، کمبود ویتامین و اعتیاد به مصرف الکل ممکن است ایجاد شود ولی در بسیاری از موارد علت آسیب وارد شده به عصب ناشناخته باقی می‌ماند.
برجسته شدن ناخن‌ها
در چنین حالتی، شکل ناخن‌ها یا حتی انگشتان پا تغییر کرده و انحنای رو به بیرون پیدا می‌کند و گنبدی شکل می‌شود. بیماری‌های ریوی از شایع ترین علل زمینهای بروز این مشکل است ولی از سوی دیگر، بیماری‌های قلبی و انواع عفونت‌ها نیز می‌توانند باعث تغییر شکل ناخن‌ها و انگشتان پا شوند. گاهی این تغییر شکل‌ها علت خاصی ندارد و عوامل ارثی و ژنتیک مقصر اصلی هستند.
پای ورم کرده
التهاب و ورم پا غالبا مشکل آزاردهنده‌ای است که به طور موقت بروز می‌کند و به دنبال ایستادن طولانی مدت یا پروازهای طولانی بخصوص در دوران بارداری بروز می‌کند. علاوه بر این، التهاب پا می‌تواند عامل بروز مشکلات جدی‌تری نیز باشد. یکی از علل آن، نقص در سیستم گردش خون است که بر اثر مشکل ایجاد شده در سیستم لنفاوی بدن یا لخته‌های خونی بروز می‌کند. اختلال کلیوی یا حتی تیروئید کم کار نیز می‌تواند عامل بروز التهاب و ورم پا شود.
سوزش پا
احساس سوزش در پا بویژه در مبتلایان به دیابت ایجاد می‌شود که از آسیب عصب محیطی رنج می‌برند. همچنین کمبود ویتامین B، بیماری مزمن کلیوی، کاهش گردش خون در پاها یا کم کاری تیروئید نیز از دلایل آن به شمار می‌رود.
زخم‌هایی که درمان نمی‌شود
زخم‌هایی که در پا ایجاد شده و براحتی درمان نمی‌شوند، علامت هشداردهنده‌ای برای مبتلایان به دیابت محسوب می‌شود. در واقع، دیابت حس لامسه پاها، گردش خون و قدرت طبیعی ترمیم زخم‌ها را کاهش داده و حتی بروز کوچک‌ترین زخمی روی پاهای این بیماران می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری برای آنها داشته باشد. در این میان، باید به زخم‌های شدیدی که احتمال عفونت دارند، بیش از سایر زخم‌ها توجه کرد. افراد مبتلا به دیابت باید مرتب پاهای خود را شسته و خشک کنند و آنها را برای مشاهده زخم‌های احتمالی بررسی کنند. درمان زخم‌های ناحیه پا به دلیل ضعف گردش خون ناشی از مشکلاتی از قبیل بیماری‌های عروق محیطی، روند کندی دارد.
درد انگشت بزرگ پا
نقرس، معمولا مفصل انگشت بزرگ پا را درگیر می‌کند و با قرمزی و التهاب همراه است.استخوان از دیگر عوامل درد و تورم انگشت پا به شمار می‌رود. سخت شدن و کاهش انعطاف‌پذیری انگشت بزرگ پا و التهاب مفاصل همراه با احساس درد شدید در استخوان این انگشت از جمله علائم این بیماری محسوب می‌شود. در مشکل دیگری که به بیماری پای ورزشکاران معروف است، به رباط‌های اطراف مفصل انگشت بزرگ پا آسیب وارد می‌شود. این بیماری، بیشتر برای ورزشکارانی که روی زمینهای سخت بازی می‌کنند، پیش می‌آید.
درد انگشتان کوچک‌تر پا
درد ناحیه برجستگی کف پا که به انگشتان انتشار می‌یابد، علامت نوعی سندرم به نام «التهاب عصب مورتون» است که باعث نازک شدن بافت اطراف عصب می‌شود و معمولا بین انگشت سوم و چهارم قرار دارد. این بیماری در زنان 8 تا 10 برابر بیش از مردان بروز کرده و علت اصلی آن، اعمال فشار بیش از حد روی انگشتان پاست.
خارش پا
خارش و پوسته شدن پا، علائم شایع بیماری پای ورزشکاران است و نوعی عفونت قارچی به شمار می‌رود که در مردان و بین 20 تا 40 سال شیوع بیشتری دارد. واکنش به مواد شیمیایی یا هر ماده دیگری که به درماتیت تماسی معروف است، از عمده دلایل خارش، قرمزی و خشکی پا و انگشتان محسوب می‌شود. ضخیم و برجسته شدن پوست انگشتان پا نیز علامت بیماری پسوریازیس است که نوعی بیماری سیستم ایمنی به شمار می‌رود.
پنجه‌های چنگال مانند
تغییر شکل انگشتان پا به گونه‌ای که شبیه چنگال شود، معمولا با پوشیدن کفش‌های تنگ و فشار آمدن روی انگشتان پا ایجاد می‌شود که به اعصاب پا آسیب می‌زند. دیابت، اعتیاد به الکل و اختلال عصبی نیز می‌تواند باعث بروز چنین تغییر شکلی در انگشتان پا شود. در این حالت، انگشتان به سمت بالا خم شده و از برآمدگی کف پا فاصله می‌گیرند.
گرفتگی پا
دردهای ناگهانی ناشی از اسپاسم یا گرفتگی عضلات و ماهیچه‌های پا که معمولا تا چند دقیقه طول می‌کشد، بیشتر به دلیل خستگی‌های مفرط عضلانی ایجاد می‌شود. ضعف سیستم گردش خون، کم‌آبی بدن؛ نبود تعادل در میزان پتاسیم، منیزیم، کلسیم یا ویتامین D بدن از دیگر علل گرفتگی‌های ماهیچه‌ای پا به شمار می‌رود. تغییرات هورمونی ایجاد شده در دوران بارداری یا بیماری‌های تیروئید نیز نقش مهمی در بروز چنین حالاتی دارد.
رنگ زرد ناخن‌های پا
عفونت‌های قارچی ناخن‌های پا، باعث ضخیم و زرد شدن آنها می‌شود. چنین ناخن‌هایی می‌تواند بیانگر مشکلات و بیماری‌های زمینهای از قبیل التهاب سیستم لنفاوی، مشکلات ریوی یا التهاب روماتیسمی مفاصل باشد.
ناخن‌های قاشقی
گاهی ناخن‌های پا تغییر شکل داده و شبیه قاشق فرو رفته می‌شوند که در بیشتر موارد به دلیل قرار گرفتن در معرض محلول‌هایی که پایه بنزین دارند به این شکل در می‌آیند. با وجود این، کمبود آهن در بدن نیز از دیگر عوامل بروز چنین حالتی در ناخن‌های پاست.
سفیدی ناخن‌ها
صدمه وارد شده به ناخن‌ها یا بیماری در هر نقطه‌ای از بدن می‌تواند به سفید شدن رنگ ناخن‌های پا بینجامد. جدا شدن قسمتی از ناخن از بستر گوشت باعث سفید شدن آن می‌شود. از سوی دیگر، آسیب‌های وارد به ناخن، عفونت ناخن یا ابتلا به پسوریازیس نیز از علل دیگر این مشکل به شمار می‌رود. اگر بخش وسیعی از ناخن پا سفید شده باشد، ممکن است بیماری جدی‌تری پیش‌رو باشد. از جمله بیماری‌های کبدی، نارسایی احتقانی قلب یا دیابت.
فرورفتگی روی ناخن‌ها
گاه مشاهده حفره یا فرورفتگی روی سطح ناخن‌ها با اختلال در رشد ناخن در ارتباط است. این مشکل در حدود نیمی از مبتلایان به پسوریازیس به چشم می‌خورد. مواردی که اشاره شد، نشان می‌دهد نباید به کوچک‌ترین علامتی در بدن بی‌توجه بود و حتی تغییر شکل یا رنگی ساده را نیز به دقت باید بررسی کرد تا در صورت وجود مشکل یا بیماری خاص، در کمترین زمان ممکن بتوان درمان مناسبی را برای آن اتخاذ کرد.