آمریکایی‌ها چگونه "توافقنامه ژنو" را دور می‌زنند؟‌/ خط جدید تحریم‌ها علیه ایران کلید خورد

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران؛ هنوز یک ماه از آخرین دور مذاکرات ژنو بین ایران و گروه 1+5 نگذشته است، مذاکراتی که دستیابی به یک توافق موقت در قالب "اقدام مشترک" نتیجه آن بود.

در آستانه دور بعدی مذاکرات ایران و 1+5، اما سران کاخ سفید با اتخاذ مواضعی خصمانه در قبال ایران دور تازه‌ای از اقدامات دشمنانه خود را کلید زده‌اند. یک روز صحبت از مطرح کردن لیست جدیدی از تحریم‌ها در صحن کنگره می‌کنند، روز دیگر با بیان اینکه در صورت شکست دور جدید مذاکرات تمامی گزینه‌ها روی میز قرار دارند از در تهدید وارد می‌شوند و با اتخاذ سیاست فرار به جلو دور تازه مذاکرات هسته‌ای را از پیش محکوم به شکست دانسته و برای آن نسخه می‌پچند یا به زعم خود دست پیش را برای مذاکرات پیش رو می‌گیرند و خود را در موضع بالا قرار می‌دهند.

هنوز چند روزی از توافق مقدماتی ایران و غرب بر سر برنامه هسته‌ای نگذشته بود که کاخ سفید تحریم‌هایی را به بهانه نقض حقوق بشر علیه ایران به تصویب رساند، حرکتی که به گفته بسیاری از مفسران و تحلیلگران عرصه سیاست بین‌الملل حرکتی بر خلاف روح دمیده شده در کالبد مذاکرات ژنو بود.

تحریم‌های حقوق بشری بر خلاف مفاد توافق‌نامه ژنو نبود اما همانطور که ذکر گردید بعد از  آغاز روند مثبت و رو به جلو در راستای اعتمادسازی بین طرفین مذاکره، این رفتار آمریکا پایه‌های لرزان نهال نوپای توافقات را هدف قرار داد و بار دیگر بر این صحه گذاشت که سیاست‌ تزویر و ددمنشانه آمریکا، دیوار بی‌اعتمادی ایران به آمریکا را تا این اندازه بلند کرده‌ است.

در اقدامی جدید وزارت دارایی آمریکا، در اقدامی خصمانه برخی از افراد و شرکت‌ها را به دلیل آن‌چه نقض تحریم‌های اعمالی علیه ایران خواند، مورد مجازات قرار داد.

"نیویورک تایمز" روز پنجشنبه خبر داد که دولت اوباما برخی از شرکت‌ها و افراد حقیقی را در 8 کشور به دلیل نقض تحریم‌های اعمالی علیه ایران، مورد مجازات قرار داده‌ است. بنا به گفته وزارت دارایی آمریکا، این مجازات حامل این پیام است که آمریکا تمام فشارهای اقتصادی علیه ایران را لغو نکرده‌ است.

18 تاجر و 14 نفر دیگر به عنوان نقض‌کننده تحریم‌های اعمال شده از سوی وزارت دارایی شناسایی شده‌اند که در کشورهای ترکیه، اسپانیا، آلمان، گرجستان،‌ افغانستان و امارات متحده عربی، لیختن‌اشتاین و ایران هستند. برخی از آن‌ها به نقض تحریم‌های نقل و انتقال مالی و فروش نفت متهم هستند.

در میان افراد جدید مجازات شده توسط وزارت دارایی، می‌توان به سهامدار شرکت فناوری‌های صنعتی و الکتریکی پیشرفته SL اسپانیا  "علی جانکو" شهروند ترکیه، "خطوط هوایی آسمان آبی" متعلق به ایران در امارات متحده عربی، "اولیمزون آخاموویچ سادیکوف" شهروند ازبکی اشاره کرد.

در همین رابطه خبرگزاری انگليسی "رويترز" که به عاملی در جهت پيشبرد اهداف سياستمداران غربی و آمريکايی در موثر نشان دادن تحريم‌های ضد ايرانی و از همه مهمتر عاملی برای سوزاندن آنچه به زعم رویترز خط مهارت دور زدن تحريم‌ها توسط شركت‌های ايرانی به حساب می‌آمد شهره شده‌ است طی روزهای اخیر با انتشار گزارش‌هایی به چگونگی دور زدن مفاد توافق‌نامه ژنو می‌پردازد و راهکارهایی را برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران پیشنهاد می‌دهد.

هدف خبرگزاری‌های غربی بويژه رويترز که تا دیروز از انتشار اخبار مربوط به دور زدن تحريم‌ها توسط شركت‌های ايرانی، به زعم خود در صدد علامت دادن به دولت آمريكا برای تحت فشار قراردادن شركت‌های طرف معامله با شركت‌های ايرانی بود امروز اما با شناسایی و بزرگ‌نمایی چگونگی دور زدن توافق نامه نقش خود را به عنوان مدیریت بخش اقتصادی عملیات روانی نظام سلطه علیه ایران ادامه می‌دهد؛ عملیات روانی که شامل فرافکنی، لو دادن و جاسوسی اقتصادی علیه ایران است و ساختار اقتصاد کشور را هدف قرار داده است.

آنچه می‌توان از دور تازه تحریم‌های آمریکا علیه ایران دریافت این است که اگر تا قبل از این رویترز و سایر رسانه‌های غربی به تصور خود در حال شناسایی خطوط دور زدن تحریم‌ها توسط ایران بودند و سعی می‌کردند تمامی راه‌ها را با شناساندن آن برای آمریکا و متحدانش به‌روی ایران ببندند بعد از مذاکرات ژنو و  همزمان با شدت گرفتن هجمه رسانه‌ای و تهدیدهای مکرر و هر روزه‌ای که سران کاخ سفید در مواجهه با ایران اتخاذ کرده‌است در واقع سیاست‌هایی هستند که در راستای دور زدن مفاد توافق اولیه بین ایران و گروه 1+5 در ژنو است. بهانه آمریکا برای اعمال تحریم‌های جدید اینبار این است که فعالیت این افراد بر خلاف توافق صورت گرفته در ژنو بوده و در راستای دور زدن تحریم‌ها اعمال شده‌است. باید گفت آنچه تا قبل از این رویترز در شناسایی و نماینده خطوط دور زدن تحریم‌ها بر عهده گرفته بود را اینبار آمریکا در پیش گرفته است با این تفاوت که اینبار آمریکاست که خطوط دور زدن "توافق‌نامه ژنو "را برای تحت فشار قرار دادن و افزایش تحریم‌ها شناسایی کرده‌است.

در رابطه با اعمال تحریم‌های جدید علیه اشخاص و شرکت‌های ایرانی و شرکت‌های طرف معامله با ایران "مرضیه افخم"، سخنگوی وزارت خارجه گفت: اقدام دولت آمریکا یک نمونه دیگر از عدم حسن نیت این کشور در آستانه مذاکرات آتی است و نشانگر این واقعیت است که آمریکا تلاش دارد قبل از دور جدید مذاکرات فضای منفی جدیدی را بر مذاکرات تحمیل کند. این اقدام نه تنها با شکست روبرو خواهد شد بلکه اقدام متقابل جمهوری اسلامی ایران را به دنبال خواهد داشت.

با اینکه حتی بسیاری از دولتمردان آمریکایی بر این مهم صحه می‌گذارند که آمریکا در سراشیبی افول قرار گرفته‌ است و دیگر نه آمریکا توان آن را دارد و نه در معادلات بین‌الملل یکجانبه‌گرایی می‌تواند برای آمریکا نفعی در پی داشته‌ باشد سران کاخ سفید همچنان اصرار دارند از موضع بالا و با زبان تهدید با ایران سخن بگویند چنانکه "وندی شرمن" مذاکره‌کننده ارشد این کشور اخیرا در جلسه کمیته روابط خارجی سنا مدعی شده‌است: در توافق ژنو یک چیز مشخص شده و آن هم این است که "هیچ‌چیز مورد توافق نیست تا زمانی که همه موارد مورد توافق قرار گیرد". او همچنین گفت: "این با ماست که وضعیت نهایی را بپذیریم یا نه."

به نظر می‌رسد توهم اینکه آمریکا "ارباب جهان" است هنوز که هنوز است بر رویکرد سران این کشور در عرصه سیاست خارجی سایه افکنده‌است که با وجود اینکه به ضعف خود واقفتند همچنان در مقام شعار هم که شده دوست دارند اینگونه رفتار کنند.

جایی که جان کری وزیر خارجه آمریکا با لوران فابیوس همتای فرانسوی خود به زبان تهدید سخن می‌گوید که اگر این کشور روابط اقتصادی با ایران را از سر بگیرد آمریکا آن کشور و شرکت‌هایش را نیز در ردیف تحریم‌های یکجانبه خود قرار خواهد داد!

سیاستی که کاخ سفید در قبال ایران در پیش گرفته‌ است شاید از منظری دیگر به دلیل احساس غبنی است که به واسطه توافق ژنو احساس می‌کنند جایی که  آمریکا مجبور شد در کنار سایرین بنشیند و این برای آمریکایی که داعیه دار کدخدایی جهان است کسر شان به حساب می‌آمد.

در هر حال سران کاخ سفید باید دو نکته را در مواجهه با ایران مد نظر قرار دهند. یکی اینکه ایران کشوری نیست که بتوان با مردم آن با زبان زور و از موضع بالا سخن گفت چنانکه در 35 سال گذشته بارها  این را آزموده‌اند و آزموده را آزمونی دگر نشاید و نباید.

دوم اینکه وارد آوردن فشار بیشتر بر ایران و اعمال تحریم‌های یکجانبه که بر خلاف توافق صورت گرفته در ژنو است و مورد وثوق و احترام برای سایر شرکت‌کنندگان در آن است، تنها و تنها یک نتیجه می‌تواند برای آمریکا به همراه آورد و آن انزوای هرچه بیشتر این کشور در صحنه سیاست کنونی جهان است و بس.