رابرت منندز سناتور دمکرات ایالت نیوجرسیدر این سخنرانی خود در صحن مجلس سنای آمریکا گفت:
"من به صحن مجلس آمدم تا درباره یکی از بزرگترین چالش های امنیت ملی ما که یک ایران مجهز به سلاح هسته ای است، صحبت کنم. من مدت های طولانی است که به این مسئله به عنوان یک موضوع دو حزبی در زمینه ی امنیت ملی ـــ نه یک موضوع سیاسی حزبی ـــ فکر کرده ام . این موضوع سرانجام یک موضوع مربوط به امنیت ملی است که ما باید در فضای وحدت و دوحزبی به آن نزدیک شویم، این همان روحیه ای است که ما برای آن روی این موضوع کار کرده ایم.
امیدوارم که خود را در یک روند حزبی نبینیم که طی آن تلاش کنیم قبل از آنکه موقع مناسبی باشد رأیی را به یک موضوع مربوط به امنیت ملی تحمیل کنیم!
وی افزود: اجازه دهید از همان آغاز بگویم که من از تلاش های دیپلماتیک دولت حمایت می‌کنم. من همیشه از سیاستی که شامل دو مسیر دیپلماسی و تحریم ها باشد حمایت کرده‌ام.
همچنین من قبول دارم که کاهش فشار به ایران باید در ازای امتیازات قابل راستی آزمایی باشد که برنامه ی هسته ای ایران را تجزیه کند. موفقیت ما را باید طی سالها و نه طی ماهها سنجید. این موفقیت طوری خواهد بود که اگر ایران هر زمانی در بیست تا سی سال آینده بخواهد برنامه خود را دوباره شروع کند زنگ های هشدار از وین تا واشنگتن و از مسکو تا پکن بصدا در خواهند آمد.
این سناتور آمریکایی در ادامه اظهارات خود گفت: من اینجا هستم که به عنوان رئیس کمیته روابط خارجی سنا به صراحت قصد و نیت خود را بیان کنم و به طور قطع بگویم هر توافقی که دولت(آمریکا) با ایران حاصل می کند توافقی قابل راستی آزمایی و کارآمد خواهد بود و مانع از آن می شود که آنها حتی بخواهند یک بمب اتمی بسازند. به یاد داشته باشیم که ما در سنا ــ اگرچه در پای میز مذاکره حضور نداریم ـــ اما به عنوان یک قوه مجزا از دولت و برابر با آن، نماینده مردم هستیم و در نظارت بر نتیجه نهایی و بیان انتظارات از نتیجه ی نهایی ، سهم و تعهد زیادی داریم.
رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا اذعان کرد: ما به طرزی باور نکردنی رژیم تحریم های کارآمد بین المللی بر ضد ایران را به خطر انداخته ایم.
سناتور رابرت منندز در ادامه اظهارات خود در مجلس سنای آمریکا گفت: این دولت (آمریکا) است ــ و نه ما ــ که در پای میز مذاکره با ایرانی ها قرار دارد و این دولت است که در نهایت مسئول مذاکره درباره ی توافقی است که به طور قطع به برنامه هسته‌ای غیر قانونی(!) ایران پایان دهد و این دولت است که باید به کنگره بازگردد و به ما بگوید که آیا ایران همچنان قرار است یک کشور در آستانه هسته ای باشد؟
این سناتور دمکرات افزود: علاقه ی واقعی و خالصانه ی من این است که دولت موفق شود، هیچ کس برای رسیدن به نتیجه صلح آمیز یا برای وادار کردن ایران به پیروی از تحریم ها ، بیش از من کار نکرده است. اما براساس پارامترهایی که در طرح مشترک اقدام توصیف شد و براساس اظهارات ایرانی ها که متعاقبا بیان شد ، من خیلی نگرانم، این کار اقدامی نیست که گفته شود « تا دست به خطر نزنی هیچ چیز بدست نمی آوری!»، ما به طرزی باور نکردنی رژیم تحریم های کارآمد بین المللی را به خطر انداخته ایم بدون آنکه به روشنی پارامترها را تعریف کنیم و بگوئیم که انتظار ما از توافقنامه نهایی چیست؟
آقای رئیس (مجلس سنا)! این بزرگترین ترس من است. هرگونه توافق نهایی ، باید ایران را ملزم به تجزیه کردن بخش های زیادی از برنامه ی هسته‌ای این کشور کند. هرگونه توافق نهایی باید ایران را ملزم کند که سانتریفوژهای پیشرفته و فعالیت های تحقیق و توسعه خود را متوقف کند ، بخش زیادی از بیست هزار سانتریفوژ خود را کاهش دهد، تاسیسات فردو را تعطیل کند، راکتور آب سنگین در اراک را متوقف کند تا عملیاتی شدن آن هرگز ممکن نباشد. (هرگونه توافق نهایی) باید ایران را به افشاگری کامل درباره فعالیت های هسته ای اش ملزم کند و این الزام ، فعالیت های تسلیحاتی کردن (برنامه هسته ای ) را هم باید در بر بگیرد.
این سناتور آمریکایی گفت:برای خیر منطقه و دنیا، ایران نمی تواند یک کشور در آستانه تسلیحات هسته ای باقی بماند.توافقنامه نهایی باید جدول زمانی برای توانایی فرار هسته‌ای را به مدت زمان بیش از یکسال به عقب برگرداند و روی یک توافقنامه بلند مدت بیش از بیست ساله برای نظارت و راستی آزمایی تاکید کند. این تنها راه وادار کردن ایران به کنار گذاشتن آمال و آرزوهای هسته ای این کشور است. هرچیزی که کمتر از این باشد باعث خواهد شد که ایران در نوک تیز تبدیل شدن به یک کشور هسته ای باقی بماند درحالیکه این کشور اقتصاد خود را بازسازی می کند و توانایی خود برای فرار(هسته ای ) در آینده بهبود می بخشد.
رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در سخنرانی خود در صحن مجلس سنای آمریکا اعلام کرد در توافقنامه ژنو به این مساله اذعان شده است که ایران نه تنها توانایی غنی سازی را حفظ خواهد کرد بلکه براساس توافق مشترک ، به این کشور اجازه برنامه ی غنی‌سازی نیز داده خواهد شد.
سناتور رابرت منندز در ادامه اظهارات خود در مجلس سنای آمریکا گفت: دیوید آلبرایت بازرس سابق و محترم آژانس بین المللی انرژی اتمی گفته است اگر ایران بخواهد از توافقنامه موقت به سمت یک توافقنامه نهایی حرکت کند باید تاسیسات فردو را ببندد و بین پانزده تا شانزده هزار سانتریفوژ از بیست هزار سانتریفوژ خود را برچیند.
وی در صحبت هایی در جمع اعضای کمیته ی روابط خارجی سنای آمریکا فهرست بلند بالایی از عناصر را ارائه کرد که به نظر وی برای رسیدن به توافق نهایی اهمیت زیادی دارند. با وجود این حتی بعد از برداشتن این گام های تاثیر گذار ، نگاه ما به دوره زمانی فرار(هسته ای ایران ) مدت زمانی بین شش تا هشت ماه خواهد بود که البته بسته به این دارد که آیا ایران به اورانیوم غنی شده ی سه و نیم درصدی دسترسی دارد یا اینکه به اورانیوم غنی شده ی بیست درصدی دسترسی دارد!
وی افزود: دنیس راس یکی از دیپلمات های برجسته آمریکایی و تحلیلگر سیاست خارجی که برای روسای جمهوری دمکرات و جمهوریخواه در آمریکا کار کرده ، گفته است ایران نباید بیش از ده درصد از سانتریفوژهای خود را حفظ کند که در این صورت تعداد سانتریفوژهای آن چیزی بیش از دو هزار سانتریفوژ نخواهد شد. این تخمین ها اهمیت زیادی دارند چون در نهایت ما در اینجا(مجلس سنا) باید تصمیم بگیریم که آیا این (اقدامات) برای پایان دادن به تحریم ها کافی هستند(ارزش پایان دادن به تحریم ها را دارند).آیا تاخیر شش ماهه در توانایی فرار(هسته ای ) ایران کافی است، حتی اگر با یک رژیم بازرسی قوی بیست ساله همراه باشد؟ این درحالی است که این درک وجود دارد که با اجازه دادن به ایران برای حفظ کردن توانایی غنی سازی خود ، همیشه این ریسک فرار(هسته ای ) وجود خواهد داشت. شاید اینگونه باشد که این تنها توافقی است که ما می توانیم به آن دست یابیم. پرسش واقعی این است که آیا این توافق ، به اندازه کافی توافقی خوب است که ارزش خاتمه دادن به تحریم ها را داشته باشد؟
سناتور رابرت منندز در ادامه اظهارات خود گفت: نگرانی من این است که طرح مشترک اقدام درباره پیشنهادهای مربوط به محدودیت در تعداد سانتریفوژ ها که "دنیس راس" یا دکتر آلبرایت مطرح کرده اند، صحبت نمی‌کند. در واقع ایران تا این لحظه هم به صراحت دیدگاههای خود را درباره محدودیت‌های توافقنامه بیان کرده است. چیزی که طرح مشترک اقدام به آن اذعان می‌کند این است که ایران نه تنها توانایی غنی سازی را حفظ خواهد کرد بلکه براساس توافق مشترک، به این کشور اجازه برنامه غنی‌سازی داده خواهد شد.
وی در ادامه از روی کاغذی بزرگ بخش هایی از صحبتهای وزیر امور خارجه ی کشورمان را بازگو کرد و گفت: وزیر امور خارجه ایران ظریف درباره توافقنامه ی موقت اینگونه گفته است: « کاخ سفید تلاش می کند این (توافقنامه) را به عنوان برچیدن برنامه ی هسته ای ایران نشان دهد. ما هیچ سانتریفوژی را بر نمی چینیم ، ما هیچ تجهیزاتی را برنمی چینیم ، ما فقط بیش از پنج درصد غنی نمی کنیم».
این سناتور ادامه داد: اینها گفته های وزیر امور خارجه آنها بود.رئیس جمهور روحانی ایران چه می گوید؟ وی در مصاحبه ای با سی ان ان گفته بود:« ایران سانتریفوژهای خود را برنمی چیند. وی گفت ما مصمم هستیم که سوخت هسته ای نیروگاهها را در داخل کشور و به دست دانشمندانی داخلی ایران تامین کنیم. ما می خواهیم این مسیر را دنبال کنیم». در این مصاحبه فرید زکریا پرسیده بود که پس سانتریفوژهای موجود نابود نخواهند شد؟ ، رئیس جمهور روحانی هم در پاسخ گفته بود« نه » اصلا! اصلا!
رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا باطرح این ادعا که ایران در پارچین به فعالیتهای هسته ای پنهانی اقدام می‌کند ، با استناد به سخنان رئیس جمهوری و معاون وزیر خارجه ی ایران تاکید کرد ایرانی ها می خواهند توانایی هسته ای خود را حفظ کنند.
رابرت منندز در ادامه سخنرانی خود در صحن مجلس سنای آمریکا گفت: در واقع عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ی ایران گفته است تهران از توافقنامه ی موقت پیروی خواهد کرد و ارتباطات بین شبکه سانتریفوژهایی را قطع خواهد کرد که از آنها برای غنی سازی بیست درصدی استفاده می شد تا این سانتریفوژها فقط اورانیوم را پنج درصد غنی کنند» .
وی در ادامه گفته بود:« می توان در مدت یک روز این ارتباطات را دوباره برقرار کرد».
این سناتور گفت: این (چیزی که این مقام ایرانی گفت) آن تدابیر ایمنی نیست که ما به دنبال آن باشیم. روشن است که نیات آنها دست کم دراین مذاکرات این است که با وجود این توافق ، توانایی های خود را حفظ کنند. این برای من روشن است. در ماه ژانویه رئیس جمهور روحانی مطلبی در توئیتر منتشر کرد و نوشت « روابط ما با دنیا براساس منافع ملت ایران است . در توافقنامه ژنو قدرت های جهانی تسلیم عزم ملی ایران شدند». همچنین در یک سخنرانی در سال 2005 در زمانی که روحانی سمت خود را به عنوان مذاکره کننده ارشد هسته ای ایران ترک می کرد؛ گفته بود « درحالیکه ما مشغول گفتگو با اروپایی ها در تهران بودیم در عین حال تجهیزاتی در بخش هایی از تاسیسات(تبدیل) در اصفهان نصب می کردیم ، اما ما هنوز راه طولانی برای تکمیل کردن پروژه داشتیم در واقع با ایجاد یک فضای آرام توانستیم کار در اصفهان را تکمیل کنیم». در واقع وی (روحانی) گفته بود که توانست کار تبدیل اورانیم را تکمیل کند.
این سناتور آمریکایی افزود: به نظر من برخی وقت‌ها ارزش دارد که انسان به حرف های این افراد که اکنون درسمت ریاست جمهوری هستند گوش کند تا به ذهنیتی که در مذاکرات وجود دارد پی ببرد. اساسا چیزی که رئیس جمهور روحانی گفته ، این بود که او توانست کاری بکند که غرب تحریم ها را دنبال نکند و در نهایت هیچ اقدام دیگری نکند درحالیکه ایران همچنان در برنامه هسته‌ای خود به پیش می رفت. از دیدگاه من اظهاراتی این‌چنینی عمیقا دردسر ساز است. به نظر من واقعیت این است که براساس گزارش ها، پس از توافق در ماه نوامبر، ایرانی ها موشکی را به فضا پرتاب کردند تا توانایی خود را برای تولید سیستم موشک بالستیک دور برد بهبود بخشند.
این سناتور افزود: این واقعیتها، این بیانیه ها و این اقدامات همانطور که به فضای توافق موقت مربوط می شوند به متن توافقنامه هم مربوط می‌شوند و عزم سیاسی ایرانی ها و توانایی ما برای رسیدن به توافقنامه ی قابل راستی آزمایی با ایران را زیر سئوال می‌برد. "جیمز کلپر" مدیر اطلاعات ملی آمریکا درباره ی عزم سیاسی ایران و نیز توانایی های موشک بالستیک ایران، گفت:« تهران در شماری از عرصه ها پیشرفت کرده است که شامل غنی سازی اورانیوم ، راکتورهای هسته ای و موشک های بالستیک می شود و اگر تصمیم بگیرد می تواند از این موشک ها، موشک هایی با قابلیت پرتاب تسلیحات هسته ای بسازد.
منندز ادامه داد: این پیشرفت های فنی باعث تقویت این ارزیابی ما می‌شود که ایران توانایی علمی ، فنی و صنعتی را برای ساخت تسلیحات هسته ای دارد. این امر باعث می شود که مسئله اصلی این باشد که آیا ایران عزم سیاسی برای این کار را دارد» ، پس چیزی که تحلیل آشکار می کند این است که سالها ابهام، تاخیر و مذاکرات بی پایان؛ ایرانی ها را به نقطه ای رسانده است که براساس گفته مدیر اطلاعات ملی آمریکا ظرفیت عملی و صنعتی و فنی را برای ساختن تسلیحات هسته ای داشته باشند. در خصوص عزم آنها برای اینکه چنین کاری بکنند من می گویم:« چیزی که آنها در مجتمع نظامی و صنعتی پارچین مخفی می کنند اگر افشا شود به صراحت عزم آنها برای ساختن یک بمب هسته ای را نشان خواهد داد». تنها چیزی که مانع این کار شده است تحریمها بوده است.
این سناتور ادعا کرد: از دیدگاه من ایرانی ها با سوء نیت درحال مذاکره کردن هستند. همانطور که در گذشته هم مشاهده کردیم که آنها این کار را کردند.آنها در پشت درهای بسته در ژنو یک چیز می گویند و به صورت علنی چیز دیگری می‌گویند.
وی خطاب به رئیس مجلس سنا گفت: من می‌دانم که دولت (آمریکا)خواهد گفت این چیزی است که رئیس جمهور روحانی برای مخاطب داخلی خود می گوید ، اما( به نظر من) اقدامات وی باید فراتر از حرفهای او باشد و باید قابل راستی آزمایی باشد. در واقع دیوید آلبرایت عضو موسسه علم و امنیت بین الملل و کارشناس اشاعه تسلیحات اتمی ، درجلسه کمیته روابط خارجی سنای آمریکا و کمیته امور خارجه ی مجلس نمایندگان گفته بود براساس توافقنامه موقت ، در صورتی که ایران از سانتریفوژهای نصب شده فعلی استفاده کند ، مدت زمان فرار (هسته ای ایران ) از دست کم یک ماه تا یک ماه و هجده روز به یک ماه و بیست و هفت روز تا دو ماه و شش روز طولانی تر خواهد شد. معنی این گفته در عمل این است که بدون برچیدن سانتریفیوژهای نصب شده ی فعلی ، ایران برای فرار(هسته ای ) بین شش تا هشت هفته وقت خواهد داشت مگراینکه ما در توافق نهایی خواستار امتیازات واقعی شویم. این رقم اهمیت زیادی خواهد داشت و من در ادامه به آن خواهم پرداخت چون شش تا هشت هفته به مراتب کوتاه تر از آن است که بتوان در این مدت به تحریم هایی تاثیر گذار متوسل شد
رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا با اشاره به زیر زمینی بودن تاسیسات فردو، صلح آمیز بودن برنامه ی هسته ای ایران را زیر سئوال برد. رابرت منندز در ادامه اظهارات خود در صحن مجلس سنای آمریکا گفت: نگرانی مهم دیگر ، راکتور آب سنگین اراک است. این تاسیسات براساس توصیف دنیس راس «بی نهایت برای تولید برق ناکارآمد است اما برای تولید پلوتونیوم برای تسلیحات هسته ای ناکارآمد نیست».
وی افزود: به سنا گفته شد که در توافقنامه نهایی به این تاسیسات (اراک) توجه خواهد شد ــ برداشت اکثر ما این بود که این تاسیسات برچیده خواهد شد - اما اکنون که طرح اقدام مشترک و توافقنامه در حال اجرا شدن است ، اجرای آن به مراتب کمتر از برچیده شدن(تاسیسات هسته ای ایران) است. توافقنامه ی درحال اجرا (ژنو) می گوید که ایران باید « گام هایی برای رسیدن به توافق با آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد قطعی کردن رویکرد پادمان در مورد اراک بردارد».
وی افزود: ایران اطلاعات طرح برای اراک را که ملزم به ارائه آن شده بود ارائه نکرد.ما فکر می کردیم که این اتفاق رخ می دهد. به نظر می رسد که در توافقنامه نهایی این امکان وجود دارد که یا ایران اجازه یابد راکتور را تکمیل کند و آن را براساس پادمان آژانس بین المللی انرژی اتمی عملیاتی کند یا اینکه این راکتور متوقف خواهد شد، ولی برچیده نخواهد شد، یا اینکه به یک راکتور آب سبک تبدیل خواهد شد که مخاطرات خود را دارد.
سناتور رابرت منندز در ادامه اظهارات خود درباره توافقنامه ژنو مدعی شد: معاون وزیر امور خارجه ایران گفته است که راکتور اراک سریعترین راه برای دستیابی به مواد تسلیحات هسته ای است. پس درحالیکه من درک می کنم این توافقنامه در این مقطع به ایران اجازه ی ساخت یک تاسیسات مرتبط با بازفرآوری را نمی دهد اما برداشتی که از متن توافقنامه می شود این است که توافقنامه ی نهایی در عمل ایران را ملزم به برچیدن راکتور اراک نخواهد کرد . معنی این گفته آن است که راکتور اراک در تاریخی در آینده می تواند مسیری نسبتا سریع برای(ساخت) سلاح در اختیار ایران قرار دهد. از دیدگاه من این غیر قابل پذیرش است.
در ادامه این سخنرانی ، رابرت منندز گفت: ازدیدگاه من ، راهبرد ایران ؛ منطبق با رویکردهای گذشته این کشور که باعث شد به آستانه هسته ای شدن برسد؛(اکنون) این است که از این مذاکرات برای متوقف کردن برنامه ی زیرساخت های هسته ای استفاده کند تا(این توقف) به اندازه ای کافی باشد که رژیم تحریم های بین المللی را برچیند. ایران روی حفظ کردن عناصر اصلی برنامه های خود از جمله غنی سازی، راکتور آب سنگین اراک، تاسیسات زیر زمینی فردو و مجتمع پارچین اصرار می کند. شاید این برنامه ها مشمول تدابیرایمنی شوند تا در کوتاه مدت جامعه بین المللی را راضی کند اما اگر به آنها اجازه داده شود که زیرساخت های اصلی خود را حفظ کنند می توانند خیلی سریع برنامه خود را در آینده احیا کنند.
وی افزود: ایران همچنین به دنبال برگرداندن رژیم سخت تحریم های بین المللی علیه خود است. اصل مسئله این است که آنها اگر راه خود را باز کنند هیچ چیز را نخواهند برچید اما ما تحریم ها را از بین بردیم. نکته دردسر ساز تا این لحظه هم خود را نشان داده است. از زمان امضا شدن توافقنامه ی موقت، بسیاری از کشورها از جمله بسیاری از کشورهایی اروپایی تلاش های فوری به خرج دادند تا تجارت را احیا کنند و داد و ستد با ایران را از سربگیرند. اخیرا عناوین خبری منتشر شده است که ممکن است روس ها به دنبال یک معامله تهاتری با ایران باشند که براساس آن صادرات نفت ایران تا پنجاه درصد افزایش خواهد یافت و اینکه ایران و روسیه درحال مذاکره کردن بر سر توافق نفت در برابر کالا هستند که ارزش آن یک میلیارد و پانصد میلیون دلار در ماه است و سالیانه به رقم هجده میلیارد دلار خواهد رسید. این امر به طرز چشمگیری باعث تقویت صادرات نفت ایران تا پانصد هزار بشکه در روز در ازای کالاهای روسی خواهد شد.
وی افزود: ائتلافی از بزرگترین شرکتهای فرانسوی در سفر به تهران هستند. ایران در روز دوشنبه از بیش از یکصد مدیر شرکتهای بزرگ فرانسوی استقبال کرد که عالی ترین هیئت تجاری فرانسوی در طی سالهای گذشته بود. همچنین از ماه نوامبر بیش از بیست هیئت تجاری از ترکیه، گرجستان، ایرلند، تونس، قزاقستان، چین، ایتالیا، هند، اتریش و سوئد به ایران سفر کردند. اقتصاد ایران درحال بهبود است.
وی گفت: در بیست و نهم ژانویه ، نرخ ریال با دلار برابر با بیست و پنج هزار بود. ارقام صندوق بین المللی پول نیز نشان می دهد که رشد منفی ایران درحال تغییر کردن است ؛ ایران نرخ رشد یک ممیز بیست و هشت صدم درصدی تا تقریبا دو درصدی را در سالهای دوهزار و چهارده و دوهزار و پانزده پیش بینی کرده است.
این سناتور آمریکایی در ادامه اظهارات خود در مجلس سنای آمریکا گفت: همانطور که مارک دوبو ویتز مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دمکراسی ها این هفته در برابر اعضای کمیته ی روابط خارجی سنا شهادت داده بود، رقم هفت میلیارد دلاری که ایران قطعا براساس طرح اقدام مشترک دریافت خواهد کرد بسیار مهم است. این رقم تقریبا سی و پنج درصد ذخایر نقدی قابل دستیابی ایران را تشکیل می دهد. تخمین زده می شود ذخایر نقدی قابل دستیابی ایران بیست میلیارد دلار باشد. پس در حالی که اقتصاد ایران به درستی اقتصادی بزرگ توصیف شده است ، اما این ارزیابی که این رقم قطره ای در داخل یک سطل است، ارزیابی و تخمین درستی نیست. همچنین در اعطای این رقم این مسئله در نظر گرفته نمی شود که اگر ما تحریم های صادرات نفت خام ایران را برنمی داشتیم ایران بین چهار تا پنج میلیارد دلار دیگر از عواید و درآمدهای خود را از دست می داد. تخفیف تحریم ها در کنار نشانه ای که ایران از آمادگی برای داد و ستد با کشورها از خود مخابره می کند، برای ایران سودمند است. به نظر من رژیم تحریمی که ما خیلی سخت برای ایجاد آنها کار کرده بودیم درحال بازشدن است درحالیکه ما حتی این بخت را نداریم که توافقنامه نهایی با ایران را قطعی کنیم. واقعیت این است که هرگونه توافق نهایی اگر به اندازه ای که من تشریح کردم بد باشد، باعث پایان دادن به فشار به ایران در آینده ی نزدیک خواهد شد.
سناتور رابرت منندز افزود: اگر خیلی ساده بگویم این است که ما نیازمند سیاستی هستیم که تضمین کند ایران به توانایی تسلیحات هسته ای دست نخواهد یافت. ما برای آنکه درک کنیم در ادامه چگونه به پیش برویم باید واقعیتها را درک کنیم. ما باید مذاکرات را براساس سوابق انجام دهیم؛ اول اینکه ایران در مورد برنامه ی هسته ای اش سابقه تزویر(!) دارد، ایران از مذاکرات قبلی برای سرپوش گذاشتن بر پیشرفتها در برنامه ی هسته ای خود و جالب تر از آن برای سرپوش گذاشتن بر سایت اعلام نشده فردو که عمیقا در زیر کوه ایجاد شد تا مانع از کشف و نابودی احتمالی آن شود ،استفاده کرد.
رئیس کمیته ی روابط خارجی سنای آمریکا درباره توافقنامه ی ژنو گفت: توافق خوب توافقی نیست که برچیدن تاسیسات هسته ای را با متوقف کردن فعالیتهای هسته ای یکی بداند.
رابرت منندز در ادامه صحبتهای خود در صحن مجلس سنا گفت: همانطور که سران ایران در روزهای اخیر به روشنی گفته اند، بعید است که ایران امتیازی بدهد که باعث شود تا برنامه ی هسته ای اش به صورت اساسی برچیده شود. واقعیت این است که ایران موافقت کرده است تا در(باب) برنامه ی تسلیحات هسته ای خود را قفل کند ــ همانطوری که اکنون اینگونه است ــ و از آن دور شود و در ادامه از توافق دور شود ؛ همانطور که در گذشته این کار را کرد؛ و به سادگی در(باب) را باز کند و به برنامه ی تسلیحات هسته ای خود از همان جایی که امروز قرار دارند، ادامه دهد. خیلی این امر شباهت زیادی به کره شمالی دارد. فراموش نکنیم که رئیس جمهور روحانی مذاکره کننده ی هسته ای سابق ایران با افتخار گفته بود:« روزی که ما سه وزیر اروپایی را به گفتگوها دعوت کردیم تنها ده سانتریفوژ در نطنز می چرخیدند ، ده سانتریفوژ! ما حتی نمی توانستیم یک گرم تترا فلوراید اورانیوم یا هگزا فلوراید اورانیوم را تولید کنیم ، ما تولید آب سنگین نداشتیم و نمی توانستیم کیک زرد تولید کنیم ، تولید کل ما از سانتریفوژها در داخل کشور یکصد و پنجاه بود. ما می خواستیم که همه ی اینها را تکمیل کنیم، ما به زمان نیاز داشتیم ما متوقف نشدیم بلکه برنامه را تکمیل کردیم». آن روز یکصد و پنجاه سانتریفوژ بود و امروز به بیست هزار رسیده است.
این سناتور دمکرات آمریکایی افزود: با توجه به حرفهای رئیس جمهور روحانی، به نظر من یک «توافق خوب» توافقی نیست که برچیدن را با متوقف کردن یکی بداند. یک « توافق خوب» مانع از آن خواهد شد که ایران بتواند به عقب برگردد و برنامه تسلیحات هسته ای خود را از آن جایی شروع کند که ترک کرده بود. دوم اینکه با وجود درخواست های دیپلماتیک از ایران در سالهای اخیر ـــ جایی که پشت درهای بسته دست ها دراز شد و گفتگوهای مخفی دنبال شد ـــ ایران حمایت و طرفداری خود از ترور(!) را افزایش داده است. اقدام ایران در تامین مالی و حمایت از حزب الله که علیه منافع آمریکا دست به حمله زد، وجود دارد. همچنین درسالهای اخیر ما مسئولیت اقدامات علیه نظامیان آمریکایی در عراق و افغانستان را ردگیری کردیم و رد آن به ایران می رسد!!!
این سناتور آمریکایی ادامه داد: امروز ایران فعالانه درحال تامین سوریه است. پس درحالیکه (ایرانی ها) در کنار میز مذاکره با ما ، می خندند در عین حال در پشت سر مشغول توطئه(!) هستند. من با در نظر گرفتن همه این مسائل در ذهن، به خردمندی تحریم های آینده نگرانه ایمان دارم. من به درس های تاریخ ایمان دارم که به ما می گوید نمی شود بدون وارد کردن فشار خارجی ، به حرفهای ایران اعتماد کرد. معتقدم سیاست تضمینی در برابر ابهام ایران ، که موضعی دفاعی داشته باشد، بهترین راه پیش رو است.
این سناتور افزود: من می دانم که اختلاف نظر وجود دارد اما واقعا معتقدم چیزی که باعث شد تا ایران به پای میز مذاکره بیاید، یگانه عنصر دیپلماسی صلح آمیز است و می تواند باعث موفقیت مذاکرات شود. قانون (پیشنهادی) من که به همراه 59 سناتور دیگر ارائه شد ــ از ایران می خواهد که با حسن نیت اقدام کند و به اجرای توافقنامه پایبند باشد؛ نه اینکه اقدام جدید تروریستی علیه شهروندان آمریکایی یا اموال آمریکایی بکند و نه اینکه اقدام به آزمایش جدید موشک های بالستیک بکند که برد آن به بیش از پانصد کیلومتر برسد!
وی گفت: مشکلی که وجود دارد به قانون مربوط نیست. مشکلی که وجود دارد کنگره نیست. مشکل ایران است. ما باید بیش از آنکه نگران کنگره باشیم باید نگران ایران باشیم. لازم است که ما روی سابقه طولانی ایران در فریب(!) در برنامه هسته ای اش تمرکز کنیم و روی این مسئله متمرکز شویم که این (رفتار ایران) چگونه باید بر رویکرد ما در دستیابی به یک توافق جامع تاثیر بگذارد. به کسانی که معتقدند اگر مذاکرات به نتیجه نرسید و اگر ایران توافق را نقض کرد ما همیشه می توانیم تحریم های جدید اعمال کنیم ، می گویم که : « اگر مذاکرات شکست بخورند یا اگر ایران توافق را نقض کند ما برای تصویب تحریم هایی جدید که پیامدهای واقعی داشته باشند وقت نخواهیم داشت». تحریم های جدید همانند شیر آب نیستند که باز و بسته شوند. حتی اگر کنگره اقدام کند و به محض نخستین اقدام ایران در نقض طرح اقدام مشترک، تحریم های جدید تصویب کند یا اگر آنها به توافقنامه ی نهایی قابل قبول دست نیابند ، دستکم شش ماه عقب هستیم تا تحریم ها را به روز کنیم و دست کم یکسال طول خواهد کشید که تاثیر این تحریمهای جدید احساس شود.
رابرت منندز با اشاره به زمان بر بودن تاثیر اجرای تحریمها تصریح کرد: این مسئله باعث خواهد شد که ایران به زمان کوتاهی که برای ساخت بمب هسته ای نیاز دارد دست یابد به خصوص با توجه به اینکه توافقنامه ی موقت، آنها (ایرانی ها) را ملزم نمی کند که چیزی را برچینند بلکه فقط توانایی های آنها را متوقف می کند همانطور که امروز هم اینگونه است. پس همه باید درک کنند که اگر توافقی صورت نگیرد (نهایی) ما قبل از آنکه ایران سلاح هسته ای بسازد ، برای اعمال تحریمهای جدید وقت نخواهیم داشت. همه قبول دارند که سیاست تحریمهای جامع علیه ایران که به پیشتازی کنگره صورت گرفت و از همان آغاز با مخالفت دولت همراه بود، به طرزی غیرقابل انکار موفقیت آمیز بود. صادرات نفت ایران در نه ماه نخست سال 2013به یک میلیون و یکصد هزار بشکه در روز رسید که این رقم در مقایسه با یک میلیون و پانصد هزار بشکه در سال 2012کاهش نشان می داد. هیچ بحث و اختلاف نظری وجود ندارد که تاثیر اقتصادی تحریمها بود که باعث شد ایران در وهله ی نخست به پای میز مذاکره بیاید اما تصویب این تحریم ها و اجرای آنها برای یک مدت طولانی لازم بود تا تحریم های اعمال شده ، کارآمد باشند اما اکنون ما چنین وقتی (برای اعمال تحریمهای کارآمد) نداریم. اکنون پرسشی که وجود دارد این است که آیا اهداف ما همسو شده است؟ آیا ایدئولوژی نظام، در شش ماه گذشته آنقدر تغییر کرده است که آنها آماده اند تا یک تلاش بیست ساله برای ساختن تسلیحات هسته ای را ترک کنند؟ آیا آنها می خواهند آستانه ی هسته ای خود و توانایی های غنی سازی را حفظ کنند؟
این سناتور آمریکایی تصریح کرد: من می دانم که ما اعتقاد زیادی روی رئیس جمهور روحانی و وزیر امور خارجه ی ایران گذاشته‌ایم.
این سناتور آمریکایی گفت: من به مدت بیست سال است که روی برنامه ی هسته ای ایران کار کرده ام. شروع این کار زمانی بود که من عضو مجلس نمایندگان بودم و به دنبال افزایش تحریمها برای پیشگیری از ساخته شدن نیروگاه هسته ای ایران در بوشهر بودم و می خواستم که حمایت آژانس بین المللی انرژی اتمی از معدن اورانیوم و برنامه های غنی سازی متوقف شود. به مدت یک دهه به من گفته شد که نگرانی های من مبنای مشروع ندارند و ایران هرگز نخواهد توانست نیروگاه بوشهر را راه اندازی کند و به من گفته شد فعالیتهای ایران مایه ی نگرانی نیست. تاریخ به ما نشان داده است که این ارزیابی از توانایی ها و نیات ایران نادرست بودند.
رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا گفت لازم است که ما از موضع قدرت با ایران مذاکره کنیم.
سناتور رابرت منندز در ادامه سخنان خود گفت:واقعیت این است که آمال و آرزوهای هسته ای ایران یک شبه محقق و عملی نشدند. ایران دهه ها است که به آرامی و طبق برنامه تا این لحظه حرکت کرده است ، اکنون اگر توانایی های ایران به جای آنکه برچیده شوند متوقف شده اند، آنها (ایرانی ها ) در نوک پیکان تبدیل شدن به یک کشور هسته ای اعلام شده ، هستند البته اگر تصمیم بگیرند که بار دیگر شروع کنند ، اگر برچیدن صورت نگیرد هیچ تغییری ایجاد نشده است. اشتباه نکنید ، ایران به ایجاد توانایی هسته ای به دید یک عامل اساسی برای موجودیت (بقای )خود می نگرد. این کشور به تولید تسلیحات هسته ای به عنوان بخشی از راهبرد سلطه طلبی منطقه ای می نگرد تا تهران را در کل منطقه در کانون قدرت قرار دهد. به همین علت است که همپیمانان و شرکای ما در منطقه ــ نه فقط اسرائیلی ها بلکه اماراتی ها و سعودی ها و دیگران ـــ بسیار مشکوک و نگرانند. شرکا و همپیمانان ما به سران ایران اعتماد ندارند و باور نمی کنند که ایران نیت پایان دادن به برنامه تسلیحات هسته ای خود به شیوه ای قابل راستی آزمایی را داشته باشد.
این سناتور آمریکایی در ادامه اظهارات خود گفت: پس درحالیکه من از تلاش های دیپلماتیک استقبال می کنم و دراین امید سهیم هستم که دولت می تواند به توافقنامه نهایی جامع دست یابد و این تهدید برای صلح و امنیت جهانی را از بین ببرد ، اما در عین حال با توجه به این بیست سال تجربه، عمیقا مردد هستم. یک واقعیت نگران کننده این است که ایران با فرار(هسته‌ای)هفته ها تا ماهها فاصله دارد و پارامترهای توافقنامه نهایی که در طرح اقدام مشترک تشریح شد ظاهرا باعث نمی‌شود که ظرفیت و توانی تولید ایران چیزی بیش از چند هفته به عقب رانده شود. طرح اقدام مشترک حتی قبل از آنکه مذاکرات شروع شود پذیرفته شده بود؛ براین اساس حق ایران در سطحی از غنی سازی با وجود آنکه قطعنامه سازمان ملل متحد از ایران درخواست می کند که غنی سازی را به حال تعلیق درآورد، وجود دارد. این طرح اقدام مشترک هیچ تضمینی نمی‌دهد که ما نگرانی های خود درباره فعالیت های تسلیحاتی کردن در ایران را حل خواهیم کرد؛ این طرح هیچ تضمینی نمی دهد که ایران تحقیق درباره ی سانتریفوژهای پیشرفته ی خود را متوقف خواهد کرد و تضمین نمی دهد که آژانس بین المللی انرژی اتمی به مرکز نظامی پارچین دسترسی خواهد داشت و همچنین تضمین نمی دهد که ایران هزاران سانتریفوژ خود را برخواهد چید یا اینکه تضمین نمی دهد که ایرانی ها مقیاس فعالیت های خود را افشا خواهند کرد. در این طرح اقدام مشترک گفته می شود که راکتور آب سنگین اراک که می تواند مسیری سریعتر پلوتونیومی برای تسلیحات هسته ای باشد، ممکن است تحت پادمان آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار گیرد تا اینکه درخواست برای برچیده شدن آن مطرح شود. ما برای اینکه ایران ابهام آفرینی کند وقت نداریم. نباید هیچ بختی برای ایران برای خرید زمان بیشتری وجود داشته باشد چون در این صورت ما دقیقا در همان جایی می مانیم که هستیم یعنی فقط یک دکمه توقف فشرده می شود و درحالیکه وضعیت بازی تغییر نکرده است ایران با فرار(هسته ای ) هفته ها فاصله دارد. از دیدگاه من ، این یک توافق بد است. از دیدگاه من ما باید از موضع قدرت مذاکره کنیم و در صورتی که ایران به تلاش های هسته ای خود ادامه دهد سریعا تحریم های اقتصادی احتمال کنیم و تهدید معتبر زور را بکار گیریم. سه شنبه شب گذشته ، رئیس جمهور آمریکا در نطق سالیانه خود گفت که اگر جان اف کندی و رونالد ریگان می‌توانستند با شوروی سابق مذاکره کنند، آنگاه مطمئنان یک آمریکای قوی و با اعتماد به نفس می تواند امروز با دشمنان کمتر قدرتمند امروز مذاکره کند.
این سناتور آمریکایی افزود:من به همکاران خود می گویم که آنها این کار را از موضع قدرت انجام دادند. رئیس جمهور کندی کشتی های جنگی آمریکا را اعزام کرد تا با شوروی در کوبا روبرو شوند. رونالد ریگان قدرت نظامی آمریکا را به شدت افزایش یافت.لازم است که ما از موضع قدرت با ایران مذاکره کنیم.نگرانی هایی که من در اینجا مطرح کردم مشروع هستند. این نگرانی ها همانطور که دبیر مطبوعاتی رئیس جمهور گفته است « جنگ طلبانه » نیستند، اینها یک قدرت نمایی و زور آزمایی نیست . همانطور که یک سخنگوی دیگر کاخ سفید گفت موضوع این نیست که کنگره بخواهد به سمت جنگ حرکت کند بلکه برعکس خلاف این مسئله صحت دارد. بالاخره اینکه ، تلاش برای حفظ فشار به ایران برای برآورده کردن کامل خواسته های سازمان ملل متحد و جامعه ی بین المللی، در خصوص توقف و برگرداندن فعالیت های هسته ای، بهترین راه برای اجتناب از جنگ است.ایران در گذشته ثابت کرده است که این کشور با حس نیت مذاکره نخواهد کرد مگر اینکه انتخاب دیگری نداشته باشد. همانطور که تحریم های شدیدی که ما تصویب کردیم نشان دادند که ایران را وادار به میز مذاکره کردند.
رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا گفت: اینکه گفته شود رای به تحریم ها به مثابه ی جنگ طلبی است، نادرست است.
سناتور رابرت منندز تصریح کرد:فشار بیشتر به ایران به هیچ وجه به معنی آن نیست که کنگره جنگ می خواهد یا اینکه فشار بیشتر باعث می شود که ایرانی ها احساس تنگنا کنند و خودشان جنگ را بر منطق ترجیح بدهند. پس باید صحبت کردن درباره جنگ طلبی را متوقف کنیم و به جای آنها روی توافق نهایی متمرکز شویم. به نظر من من توافق نهایی را نمی‌توان صرفا روی اعتماد بنا کرد بلکه باید روی برچیدن واقعی ، صادقانه و قابل راستی آزمایی توانایی های ایران ، در تولید حتی یک بمب هسته ای باشد.
وی ادامه داد: توپ در زمین دولت است و نه در زمین کنگره. در واقع توافقنامه به طور خاص بیان می کند :« دولت آمریکا ، که مطابق با نقش های رئیس جمهور و کنگره عمل می کند از اعمال تحریم های جدید مرتبط با هسته ای خودداری خواهد کرد». توافقنامه اذعان می کند که دولت ــ و نه کنگره ــ از اعمال تحریم های جدید خودداری خواهد کرد. دولت می دانست که نمی تواند کنگره را ملزم به خودداری از اعمال تحریم های جدید کند ، چون کنگره شاخه ای مستقل از دولت و با آن برابر است. پس باید تمرکز را باید روی چیزی ببریم که درباره ی آن در پای میز مذاکره توافق شد تا اینکه بخواهیم تقصیر را به گردن کسانی بیاندازیم که در پای میز مذاکره نبودند. ما با اصرار روی برچیدن توانایی های فعلی به جای متوقف کردن این برنامه ، سپر بلای توافقنامه بدی نخواهیم شد که گزینه ی تسلیحات هسته ای را از روی میز برنمی دارد. پس من می خواهم که دیپلماسی کار کند به همین علت ما سخت کارکردیم تا فرصت ایجاد شود . من می خواهم نتایجی بدست آید که همه ی ما امید داریم تا بدست آید و برای آن کار کردیم. لازم است که ما پیامی برای ایران بفرستیم مبنی بر اینکه صبر ما نامحدود نیست و ما به نیات آنها (ایرانی ها) شک داریم. لازم است که ما پیامی به جامعه ی بین المللی بفرستیم مبنی بر اینکه که رژیم تحریم ها تضعیف نشده است و اکنون فرصت برقراری تماس با تهران نیست. من مصرانه از همه می خواهم که به قانونی که پیش نویس آن را من و همکارانم از ایلی نوی تهیه کردیم به عنوان پیروزی برای دولت نگاه کنند. آنها موفق شدند ما را متقاعد کنند که یک پنجره ی فرصت یکساله برای مذاکره داشته باشیم. معتقدم که با توجه به سابقه ایران در فریب این فرصت سخاوتمندانه است. اگر ایران از مذاکره پا پس بکشد یا به تعهدات خود عمل نکند ، علت این خواهد بود که آنها درباره رسیدن به توافق جامع جدی نیستند.
وی گفت: من نگرانی های دولت را شنیدم و می دانم که ما اهداف یکسانی داریم و ما در کمیته ی روابط خارجی برای رسیدن به این اهداف گام هایی برداشتیم. وی در ادامه به همکاری های کنگره با دولت در تصویب برخی قوانین اشاره کرد.
وی افزود: اکنون نیز هدف من کمک کردن به دولت در مذاکرات با ایران است تا بتواند فشار به ایران را ادامه دهد ، همان ایرانی که همیشه ثابت کرده است در بهترین شرایط شریکی غیر قابل اعتماد است.به نظر من اکنون زمان آن است که حرفهای ایران را به آزمایش بگذاریم، اگر ما می خواهیم که حرف های رئیس جمهور روحانی در داووس را بپذیریم که گفته بود ایران به دنبال تسلیحات هسته ای نیست، آنگاه دولت ایران نباید هیچ مشکلی با پیگیری این ادعا داشته باشد و شروع آن باید برچیده شدن تاسیسات هسته ای ایران به شیوه ای قابل راستی آزمایی خواهد بود. این همه آن کاری است که قانون تحریم ها انجام می‌دهد. فکر می کنم ما نباید به چیزی کمتر از این راضی شویم. پس یک چیز روشن است من در صحن مجلس سنا به عنوان یک مخالف نمی آیم بلکه برای توافق و سازگاری می آیم. فضای وحدت همیشه در سیاست خارجی ما بوده است ، اما سنا مسئولیت دارد که در بحثی آزاد برخی فرضیه ها را به چالش بکشد. ازاین منظر است که دولت ما فوق العاده است.
وی در ادامه توضیح داد که هرتلاشی می کند برای منافع ملی آمریکا است.
وی ادامه داد: سنا و دولت آمریکا منافع مشترکی در پیشگیری از یک ایران توانای هسته ای دارند. ما در دستیابی به این هدف اختلاف داریم اما وظیفه داریم در مورد این اختلافات و نگرانی ها بحث و گفتگو کنیم اما من تسلیم اختلاف در اصول نخواهم شد.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد که مذاکرات دولت آمریکا موفقیت آمیز باشد تا ایران هرگز یک توانایی تسلیحات هسته ای نداشته باشد.
وی افزود: ما باید آماده باشیم تا اطمینان حاصل کنیم که از آخرین عنصر دیپلماسی مسالمت آمیز استفاده کنیم . این عنصر وجود تحریم هایی است که اطمینان حاصل کنند پیامدهایی برای ایران ایجاد می شود تا آنها این را در معادله درنظر گیرند و بدانند که بهتر است به توافق برسند و به برنامه هسته ای خود پایان بدهند تا اینکه بخواهند مسیری را دنبال کنند که به تسلیحات هسته ای منجر شود. اگر ما این مسیر را ادامه دهیم و تحریم ها فرسوده شوند تنها کاری که می توانیم بکنیم این است که هشدارها و نشانه هایی داشته باشیم. تنها گزینه ای که برای یک رئیس جمهور آینده ی ایران باقی می ماند این است که آیا شما یک ایران مسلح به سلاح هسته ای را می پذیرید یا اینکه آیا گزینه نظامی دارید؟ این گزینه ها مطلوب نیستند و تلاش ما است که تحریمها می توانند درافق نگاه به آینده، باعث افزایش فشار به ایران شوند تا این کشور به این نتیجه برسد که یا گزینه ی پذیرش ایران هسته ای یا اینکه حمله نظامی برای پیشگیری از این کار وجود دارد. این گزینه برای کشور ما و هرکس که رئیس جمهور آینده ی آمریکا می شود وجود دارد.