روایت یک آمریکایی از شخصیّت امام(ره)

درباره شخصیت و سیره امام خمینی (ره)، چهره‌ها و شخصیّت‌های داخلی که ارتباط نزدیکی با ایشان داشته‌اند مطالب زیادی گفته و نوشته‌اند. صاحبنظران شجاعت، بصیرت، اخلاق و در کل جامعیّت شخصیّت امام خمینی را عواملی می‌دانند که موجب محبوبیّت وی نزد مردم شده و از وی چهره‌ای پرنفوذ نه تنها در ایران، بلکه در جهان اسلام و سرتاسر دنیا ساخته بود.

از جمله ویژگیهای جالب شخصیّت فرازمانی و فرامکانی امام خمینی این بود که چهره‌های برجسته خارجی و حتّی آمریکایی هم که با ایشان ملاقات داشتند، تحت تأثیر نفوذ کلام و شخصیت ایشان قرار می‌گرفتند.

از جمله شخصیت‌های آمریکایی که امام خمینی آنها را به حضور پذیرفتند می‌توان به «رمزی کلارک»، دادستان کل اسبق آمریکا، «ریچارد فالک»، استاد دانشگاه پرینستون و از افراد صاحب سمت در سازمان ملل و «دان لویی»، نماینده سازمان‌های مذهبی آمریکا را نام برد.

در میان این چهره‌ها، «ریچارد فالک» از جمله چهره‌های برجسته‌ای است که با امام خمینی در فرانسه ملاقات کرد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی در مقاله‌ای با عنوان «اعتماد به خمینی» در روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز تلاشهای دولتمردان و رسانه‌های آمریکا برای تصویرسازی غلط از امام خمینی را به چالش کشید.

«ریچارد فالک» به خاطر نوشتن این مقاله مورد انتقادات تندی واقع شد و حتّی هنگامی که شورای حقوق بشر سازمان ملل در سال 2008 او را به عنوان گزارشگر ویژه این سازمان برای تحقیق در مورد وضعیّت حقوق بشر در سرزمین‌های فلسطین منصوب کرد، همچنان به خاطر حمایت از امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی ایران انتقادات تندی علیه وی مطرح می‌شد.

ریچارد فالک در سالهای گذشته گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر بوده است.

«ریچارد فالک» این مقاله که در تاریخ 16 فوریه سال 1979 (یعنی تنها 5 روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی) در روزنامه نیویورک‌تایمز به چاپ رسید را اینگونه آغاز می‌کند:

«بخشی از سردرگمی‌های آمریکا درباره انقلاب اجتماعی ایران به آیت‌الله خمینی مربوط می‌شود. وی را بیش از هر رهبری در خاورمیانه به گونه‌ای تصویر کرده‌اند که هراس‌انگیز باشد.»

مقاله این سیاستمدار برجسته آمریکایی که در سال 2011 به عنوان مسئول کمیسیون تحقیق کمیسیونر عالی سازمان ملل در امور حقوق بشر تعیین شد در عین حال که نظر وی نسبت به امام خمینی را بازتاب می‌دهد، شمایی نیز از سردرگمی و دستپاچگی آمریکا درباره انقلاب اسلامی ایران، جهت‌گیری‌های آن روزهای رسانه‌ها و مقامات این کشور و جو اجتماعی ـ سیاسی غالب در جامعه آمریکا درباره انقلاب اسلامی فراهم می‌آورد.

به عنوان مثال، ریچارد فالک در ادامه این مقاله می‌نویسد: «کارتر (رئیس جمهور وقت آمریکا) و زیبیگنیو برژینسکی (مشاور امنیت ملّی دولت کارتر) تا همین اواخر او را با تعصّبات مذهبی مرتبط می‌کردند. رسانه‌های خبری تلاش کرده‌اند با روش‌های متفاوتی از او اعتبار زدایی کنند، مثلا با گفتن اینکه او سعی دارد زمان را به 1300 سال پیش برگرداند...»

«ریچارد فالک» در ادامه با توجه به شناختی که از دیدار با امام در فرانسه به دست آورده است، «شخصیّت» و «نقش» امام خمینی را از جمله نشانه‌های امیدوارکننده‌ای می‌داند که می‌تواند از حرکت انقلابیون به سمت مواضع افراطی جلوگیری کند.

«ریچارد فالک» بعد از اشاره به اینکه امام خمینی یهودستیز نیست و گفته است که یهودی‌ها آزادند در ایران زندگی کنند، درباره احتمال اینکه این اظهارات امام مانند سیاستمداران دیگر «ریاکارانه» باشد می‌نویسد: «فرض اینکه آیت‌الله خمینی، ریاکار باشد، از تصور خارج است. سبک سیاسی او به گونه‌ای است که دیدگاه‌های واقعی‌اش را قاطعانه، بدون معذرت‌خواهی و بدون توجه به پیامدهایش ابراز می‌کند.»

البته رابرت فالک با ابراز اینکه امام خمینی گرایشی به جلب رضایت آمریکا ندارد، نشان می‌دهد تا چه اندازه شناخت عمیقی از وی به دست آورده است. وی می‌نویسد: «او تمایل اندکی برای اینکه ناگهان به سمت افکار عمومی آمریکا منحرف شود، دارد. بنابراین، اینکه او را فردی متعصب و ارتجاعی نشان بدهیم قطعاً و خوشبختانه نادرست است.»

این سیاستمدار آمریکایی در جای دیگری از مقاله درباره شخصیّت مذهبی امام می‌نویسد: «آنچه درباره جهت‌گیری مذهبی وی متمایز است، دغدغه‌ای است که او برای مقاومت در برابر ظلم و ارتقاء عدالت اجتماعی دارد.»

وی ادامه می‌دهد: «آیت‌الله خمینی اخیراً در فرانسه گفت در جامعه‌ای با حاکمیت خوب، حاکم نباید زندگی‌ خیلی متفاوتی با افراد عادی داشته باشد.»

ریچارد فالک این مقاله را با تشریح دیدگاههای مذهبی ـ سیاسی امام اینگونه ادامه می‌دهد: «برای او مذهبی بودن به معنای جنگیدن برای این اهداف سیاسی است. از منظر او نقش رهبر مذهبی الهام‌بخش بودن در زمینه سیاست است، نه حکومت کردن.»

«آیت‌الله خمینی در نگاهی که به آینده دارد از امیدهایش برای این سخن گفته است که به دنیا نشان دهد یک دولت اسلامی نوپا می‌تواند به نمایندگی از مردش چه کارهایی انجام دهد. او بارها آشکارا گفته است که دولت‌های اسلامی در عربستان، لیبی و پاکستان را سرزنش می‌کند.»

فالک در پایان این مقاله می نویسد: «بسیاری از ایرانی‌های غیرمذهبی علی‌رغم آشفتگی‌هایی که در داخل این کشور وجود دارد از این دوران به عنوان بهترین لحظات اسلام یاد می‌کنند.»

وی تأکید می‌کند: «ایران با ایجاد الگوی جدیدی از انقلاب مردمی که تا اندازه زیادی بر تاکتیک‌های غیرخشونت‌آمیز استوار بوده می‌تواند الگوی بسیار مناسبی از یک حکومت انسانی در یک کشور جهان سوّم فراهم آورد.»