کشت موفق گیاه کینوا در گرگان

حسن سلطانلو گفت: این گیاه دانه های گرد و ریز و قدمتی بیش از ۵۰۰۰ سال دارد و اکنون نیز در آمریکای جنوبی در سطح وسیعی در حال کشت است.
وی اضافه کرد: عملکرد گیاه کینوا مشابه گندم بین ۳ تا ۵ تن در هکتار بوده اما برخی ارقام اصلاح شده آن حتی تا ۱۱ تن در هکتار نیز عملکرد داشته است.
وی ادامه داد: هم برگ و هم دانه آن برای غذای انسان و دام قابل استفاده است اما دانه اولویت بیش تری دارد.
به گفته این دانشیار دانشگاه، در شرایطی که قیمت جهانی گندم ۳۵۰ دلار در هر تن است، کینوا ۳۲۰۰ دلار قیمت دارد و در برخی ارقام قیمت آن به هشت هزار دلار می رسد، با این وجود که هزینه های تولید در واحد سطح این گیاه در ایران کمتر از گندم خواهد بود زیرا کشت این گیاه نیاز به آب، کود و عملیات زراعی بسیار کمتری نسبت به گندم دارد
سلطانلو ادامه داد: با توجه به این که کینوا سرشار از پروتئین است، یک جایگزین عالی برای برنج محسوب می شود و پخت ترکیبی آن با برنج می تواند ایران را از واردات برنج بی نیاز و سالانه یک تا دو میلیارد دلار صرفه جویی ارزی ایجاد نماید.
وی اضافه کرد: پیش بینی می شود کینوا نیز هم چون گیاهانی مثل چغندر قند و گوجه فرنگی که روزگاری بومی ایران نبودند در آینده بتواند در سطح وسیعی کشت و توسعه پیدا کند، بویژه این که در دهه های اخیر آب و هوای ایران گرم و خشک و خاک های اراضی کشور شور شده است، کینوا با داشتن ویژگی تحمل بالا به شوری و خشکی می تواند به عنوان گیاهی نجات بخش عمل کند.
وی ادامه داد: هنوز بیش از نیمی از زمین های با ظرفیت کشت و زرع ایران، به دلیل خشکی و شوری خاک دست نخورده هستند و فائو توصیه کرده که کینوا را حتی در اراضی فقیر و لم یزرع می توان کشت کرد.
دانشیار گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و دیگر عضو این گروه تحقیقاتی نیز گفت: طبق گزارش سازمان جهانی خوار و بار (فائو) ارزش غذایی آرد دانه این گیاه معادل شیرخشک تلقی می شود و دانه این گیاه با دارا بودن اسید آمینه های ضروری لیزین و متیونین که غلات و حبوبات دچار کمبود آن هستند، به رفع مشکل سوء تغذیه کمک می کند .
ˈسیده ساناز رمضانپورˈ افزود: مزیت اصلی استفاده از بذر کینوا به عنوان یک مکمل غذایی، پاسخگویی کینوا به تقاضای رو به رشد بین المللی برای محصولات فاقد گلوتن است، هم چنین مصرف دانه کینوا احساس سیری به فرد می دهد، به همین دلیل توصیه می شود افراد دیابتی از این غذا به جای برنج سفید و پاستا استفاده کنند.
وی خاطرنشان کرد: نحوه طبخ دانه های کینوا در بسیاری کشورهای خاستگاه این گیاه، مشابه برنج است و در کشورهای آمریکای جنوبی به نام خاویار سبزی و برنج اینکا، معروف است.
ˈمعصومه صالحیˈ استادیار مرکز تحقیقات شوری کشور و یکی دیگر از اعضای این گروه تحقیقاتی گفت: بذر این گیاه به سختی تهیه شد و به دلیل تحریم ها با کمک محققان کشورهای مختلف در چند سال گذشته تنها توانستیم ۲۰۰ بذر از برخی از گونه های مناسب اقلیم ایران تهیه کنیم، اما امروز موفق به تولید و بذرگیری از این ارقام در حجم مناسب برای زیرکشت بردن حداقل پنج هکتار شده ایم.
وی افزود: ما در این زمینه نیاز به حمایت بیش تر برای دستیابی به ارقام متنوع تر این گیاه داریم تا هر چه سریع تر سازگاری ارقام بررسی شده و به کشاورزان برای تولید انبوه معرفی نماییم.
سازمان جهانی خوار و بار (فائو)، سال ۲۰۱۳ را که آخرین روزهای آن به سر آمد، سال جهانی کینوا نامید، اما این گیاه در ایران همچنان ناشناخته باقی ماند.
این گیاه بومی کوه های آند در بولیوی، شیلی و پرو است و بسیار خوش هضم و منبع غنی از پروتئین، آهن، فسفر، انواع ویتامین ها و امگا ۳ به شمار می رود.
کینوا که مقدار قابل توجهی پروتئین دارد، در سال ۲۰۱۳ لقب جهانی گرفت تا کشت آن توسعه یابد./س