عکس/ جوانی چهار سینماگر ایرانی

از راست به چپ: بیژن امکانیان، فریدون جیرانی، غلامرضا موسوی و مهدی صباغ زاده

از میان این چهار سینماگر، جیرانی، موسوی و صباغ‌زاده متولد شهرهای استان خراسان بوده و امکانیان در آبادان به دنیا آمده است و البته هر چهار نفر در مرکز سینمای آزاد مشهد با هم آشنا شده‌اند. کار حرفه‌ای این گروه چهار نفره در بعد از انقلاب با فیلم «آفتاب نشین‌ها» (1360) شروع شد که فریدون جیرانی فیلمنامه‌اش را نوشت، مهدی صباغ‌زاده آن را کارگردانی کرد، غلامرضا موسوی تهیه کنندگی‌اش را بر عهده گرفت و بیژن امکانیان در آن بازی کرد. این همکاری با فیلم «سناتور» (1362) اوج گرفت که در سینمای سال‌های پس از انقلاب از نظر ژانر، فضا سازی و حتی شکل و قیافه بازیگرانش یک تحول به شمار می‌رفت. موفقیت تجاری این فیلم و جذب تماشاگران انبوه به سالن‌های سینما، نقطه عطفی در سینمای پس از انقلاب به شمار می‌آید. داستان و ماجرای فیلم‌هایی که با همکاری این چهار سینماگر در اوایل دهه 60 خورشیدی ساخته شدند، همگی در سال‌های پیش از انقلاب رخ می‌دادند.

از بالا و راست: بیژن امکانیان، فریدون جیرانی، غلامرضا موسوی و مهدی صباغ زاده

فریدون جیرانی متولد سال 1330 در بردسکن کاشمر خراسان است که چهار دهه گذشته در عرصه‌های فیلمنامه نویسی، کارگردانی و تهیه کنندگی سینما فعالیت داشته است. فیلم‌های «آفتاب نشین‌ها»، «سناتور»، «رهایی»، «پرونده»، «گمشده»، «پاییزان»، «غریبانه»، «قرمز»، «شام آخر»، «صورتی»، «سالاد فصل»، «ستاره است»، «پارک وی»، «مسافر بهشت» و... از جمله آثار این سینماگر به حساب می‌آیند. این فیلمساز در چند سال گذشته به دلیل اجرای برنامه سینمایی و پر بیننده «هفت» در تلویزیون به چهره ای شناخته شده تر و خبر ساز تبدیل شد؛ برنامه ای که با رفتن او دچار افت کیفی شد.

بیژن امکانیان متولد سال 1332 آبادان است که فیلم‌هایی چون «آفتاب نشین‌ها»، «سناتور»، «پرونده»، «گل‌های داودی»، «دبیرستان»، «سیمرغ»، «صعود»، «آواز تهران»، «راه افتخار»، «قاعده بازی»، «سربازهای جمعه»، «تقاطع»، «قصه پریا» و... در کارنامه دارد. 

پوستر سه فیلم حاصل همکاری سینماگران حلقه مشهد در نیمه اول دهه 60 خورشیدی

مهدی صباغ‌زاده متولد سال 1330 مشهد است که فیلم‌هایی چون «آفتاب نشین‌ها»، «سناتور»، «پرونده»، «گمشده»، «سال‌های خاکستری»، «خانه خلوت»، «عشق کافی نیست»، «مارال»، «خاک و آتش»، «راه بهشت» و... را کارگردانی کرده است. غلامرضا موسوی هم سال 1330 در تربت جام خراسان به دنیا آمده و تاکنون تهیه کنندگی فیلم‌هایی چون «آفتاب نشین‌ها»، «سناتور»، «جنگ نفتکش‌ها»، «قرمز»، «صورتی»، «گل یخ»، «پارک وی»، «آخرین سرقت»، «من مادر هستم»، «بغض» و... را بر عهده داشته است.

 این چهار هنرمند به حلقه سینماگران مشهد معروف هستند که اگر چه جدا از هم، همچنان این روز‌ها در سینمای ایران فعالیت پر رنگی دارند.