به گزارش
خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران، "صنعت خودرو" موضوع نوزدهمين مناظره سيما در روز گذشته بود كه با حضور "حمیدرضا تقوی نژاد" معاون استراتژی و برنامه ریزی ایران خودرو و مدیر سابق مهندسی ایران خودرو،"علی خاکساری رفسنجاني" عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی ، دارای دکترای برنامه ریزی شهری با گرایش حمل و نقل و خودرو، "محمدحسن شجاعی فرد" موسس و رئیس دانشکده و پژوهشکده خودرو، "داوود میرخانی رشتی" مشاور دبیر انجمن خودروسازان و مدیرعامل اسبق ایران خودرو، "محمدرضا نجفی‌منش" عضو هيئت‌مديره انجمن قطعه سازان ایران برگزار شد.
در ابتداي برنامه هر يك از مهمانان اقدام به ارائه تعريف خود از " خودروي ملي" كردند كه اين اظهارات به شرح زير است:
*خودرويي ملي است كه تصميم‌گيرنده‌اش ايراني باشد
حمیدرضا تقوی نژادمعاون استراتژی و برنامه ریزی ایران خودرو با اشاره به اينكه صنعت خودرو حدود يك پنجم صنعت كشور را بر عهده دارد، اظهار داشت: زماني مي‌توانيم نام "ملي" را بر خودروهاي خود بنهيم كه اختيار تغییرات مهندسی، صادرات، تیراژ محصول و محصولات جدید روی آن پلت فرم و بطور كلي مسئوليت تصميم‌گيري براي خودرو با شركت ايراني باشد.
وي افزود: اما زماني كه خودرويي را با شركت خارجي لايسنس مي‌كنيم كوچك‌ترين تغييري را نيز با اجازه صاحب (سازنده) محصول انجام مي‌دهيم بنابراين اختيار آن به هيچ وجه با شركت ايراني نيست.
وي به راهكار تداوم حيات صنعت خودرو اشاره كرد و افزود: دو راه براي اين كار وجود دارد، با توجه به تجربيات كشورهايي هم‌چون كره و چين تولید و تعامل با شرکت‌های خارجی و صاحب برند را قوت بخشيم و موازی با آن توان طراحی خودرو را ایجاد کنیم.
*در مورد خودرو ملي روند قابل قبولي را طي نكرديم
علی خاکساری عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به اينكه استفاده ابزاري از واژه " ملي" و " اسلامي" درست نيست، گفت: متاسفانه آنچه كه امروز در كشور براي توجيه باب شده است، استفاده از اين پسوندهاست.
وي با بیان اینکه در صنعت خودرو سازی باید هدف و مسیر را به درستی مشخص کنیم تا بتوانیم روند پیشرفت را ارزیابی کنیم، افزود: در مورد خودروی ملی روندی قابل قبولي را طی نکردیم زیرا مردم از کیفیت خودروهای داخلی راضی نیستند هرچند ممکن است مدیران رضایت داشته باشند اما رضایت آنها به منزله رضایت مردم نیست.
خاكساري تصريح كرد: اگر قرار است اقدامي درقالب ملي انجام شود بايد به نحوي باشد كه مورد رضايت مردم واقع شود.
*پاسخ خيانت فرانسوي‌ها حركت به سمت چين نيست/نبايد فقط به توليد فكر كنيم
در ادامه محمدحسن شجاعی‌فر موسس و رئیس دانشکده و پژوهشکده خودرو با بیان اینکه در طول سنوات گذشته هيچ‌گاه با خودروي ملي روبه رو نبوده‌ايم، اظهار داشت: هم اکنون فقط خودرو سمند به عنوان خودروی ملی به بازار معرفی میشود که در تولید آن خودرو نیز از قطعات و موتور خارجی استفاه می‌کنیم.
وي با اشاره به اينكه خودکفائی کامل در تولید موتور خودرو نداریم، گفت: در حال حاضر پژوه 206 سال هاست که در خود فرانسه تولید نمی‌شود اما اين محصول كهنه، با كيفيت پايين، مصرف سوخت بالا، بدون ايمني و بدون صادرات در ايران توليد مي‌شود.
شجاعي‌فر با تاكيد بر اينكه "توليد" مهم نيست بلكه "مهندسي" بايد مدنظر قرار گيرد، تصريح كرد: در بخش تحريم براي مقابله به مثل با خيانتي كه فرانسوي‌ها به ما كردند نبايد به سمت كپي‌كاري محصولات چيني بپردازيم.
رييس دانشكده خودور بيان كرد: بايد به دنبال خودروساز شدن كشور البته نه با عجله بلكه با تقويت قطعه‌سازي كه پايه و اساس خودروسازي است، باشيم و فقط به توليد فكر نكنيم.
*ناتواني خود را با نام "خيانت پژو" مطرح نكنيم
داوود میرخانی رشتی مشاور دبیر انجمن خودروسازان با تاكيد بر اينكه نام ملي بودن سياسي كاري نيست، افزود: خودروی ملی یعنی همه اختیارات در زمینه تغییر آن خودرو را ایران در اختیار داشته باشد.
وي با بيان اينكه عدم مطلوبيت فضاي كسب و كار در كشور باعث شده خارجي‌ها جرأت سرمايه‌گذاري در ايران را نداشته باشند، گفت: در سال 68 با چند خودروساز مطرح دنيا مذاكره كرديم اما فقط پژو بود كه حاضر شد با ما قراردادي را امضا و خودروي روز اروپا را وارد ايران كند.
ميرخاني تصريح كرد: پژو به ما خيانت نكرد بلكه عدم طراحي خودروي ايراني به دليل ناتواني خودمان است كه نتوانستیم امتیازات لازم را بگیریم.
*كاهش ارزش پول ملي دليل افزايش قيمت خودرو است/ خودرو ملی نداریم
محمدرضا نجفی‌منش عضو هيئت‌مديره انجمن قطعه سازان ایران با اشاره به اينكه ارزش پول ملی به یک سوم کاهش تنزل يافته، اظهار داشت: در ايران همه چيز با هم گران شده و به تبع آن قیمت مواد اولیه خودروسازی چند برابر شده است.
وي با بيان اينكه 40 درصد قیمت خودرو مربوط به هزینه‌های جانبی مانند ارزش افزوده، پلاک‌گذاری بيمه و... است، گفت: در واقع مردم 60 درصد قیمت خودرو را به خودروسازان می‌پردازند.
نجفي‌منش به احياي تعامل خودروسازان ايراني با خارجي اشاره وتصريح كرد: ما باید با شركتي همکاری کنیم که به نفع ما باشد یعنی اگر همکاری با خودروساز فرانسوی به نفع ماست باید همکاری کنیم و اگر همکاری با خودروساز آمریکایی به نفع ما نباشد نباید همکاری کنیم.
وي با تاكيد بر استفاده از نيروي 5 ميليوني دانشگاهيان براي طراحي خودروي ملي، افزود: آن چه که در ایران‌خودرو و سایپا برای طراحی انجام شده در تمام دنیا مرسوم است، اما واقعیت آن است که تاكنون برنامه استراتژیک در طراحی خودرو نداشته‌ایم.
بخش دوم مناظره با محوريت "بحث آزاد" پيرامون موضوع برنامه آغاز شد.
*آیا حقوق کارگران این صنعت هم زمان با تغییر قیمت خودرو افزایش یافت؟
خاکساری در این بخش با بیان اینکه دیدگاه های متفاوتی در مورد خودرو ملی از سوی کسانی که روزی خود طرفدار این بحث بودند مطرح می شود، اظهار داشت: هر شرایطی که باشد باید در مواضعمان بایستیم و اگر امروز موضع بر اشتباه بودن خودروی ملی است در سابقه ام نیز هیچ گاه از این طرح حمایت نکردم.
وی با اشاره به اینکه نکته دیگر که عنوان شد بحث ارجحیت مهندسی بر اقتصاد بود، گفت: اقتصاد از مهندسی مهم تر است چرا که هم اکنون تولید به‌گونه‌ای شده که هر چیزی قابل تولید است اما آن چیزی که مهم است اقتصاد است.
وی تصریح کرد: تمرکز ما در 20 سال گذشته روی تولید و مهندسی بوده است از این رو به طرف های خرید محصولاتمان توجهی نکردیم وقیمت ها به صورت نجومی افزایش یافت بنابراین مردم حق دارند گلایه کنند.
خاکساری با یادآوری اینکه موضع خودروسازان زمانی بر این بود که با واقعی شدن نرخ دلار تعرفه ها نیز برداشته شود گفت: اما وقتی شورای رقابت قیمت خودرو را بر اساس قیمت ارز جدید مشخص می‌کرد بهای خودرو افزایش یافت.
وی افزود: هم چنین با توجه به اینکه بخشی از هزینه خودرو همان حقوق کارگران این صنعت است آیا به اندازه افزایش قیمت خودرو حقوق کارگران و مهندسان این صنعت نیز افزایش پیدا کرد و وقتی قیمت خودرو 3 برابر شد درآمد آنها هم سه برابر شد؟
*ال 90 را با پلت فرم مشترک تولید می کنیم/ اگر اراده داشتیم قطعا "خودروساز"می شدیم
شجاعی فر با بیان اینکه اگر اراده داشتیم هم چون کره و چین خودروساز می شدیم، گفت: در حالی که روی یک پلت فرم چند اتاق می زنند دو شرکت بزرگ ما با نام پلت فرم مشترک روی یک پلت فرم، ال 90 را تولید می کنند در حالیکه هند ال 90 را گرفت و با پلت فرم خود به مرحله تولید رساند.
وی با اشاره به اینکه در مرحله اول مهندسی و طراحی که مربوط به طراحی است اقتصاد بررسی شود، تصریح کرد: متاسفانه از 5 قسمت مهندسی و طراحی تنها سراغ آخرین که تولید است رفته‌ایم و به جای نگاه علمی با نگاه "اقتصاد بازاری" جلو رفتیم در حالیکه اگر نگاه ما اقتصاد علمی بود به مشکل بر نمی‌خوردیم و از این سرمایه کلان اقتصاد کشور به بهترین شکل ممکن استفاده کرده بودیم.
*اوباما برای تحریم صنعت خودرو ایران از"فرمان مخصوص"خود استفاده کرد
محمدرضا نجفی منش با بیان اینکه زمان ورود رنو به ایران مجلس تمام قد جلوی اجرای این کار ایستاد، گفت: وزیر وقت مامور گذاشته بود تا این کار انجام نشود و زمانی که این کار انجام شد مدیرعامل را از کار بر کنار کردند در حالیکه مجلس بارها به آن موضوع ایراد گرفت.
وی با تاکید بر اینکه تعامل خود را با خودروسازی که که دانش فنی به ما دهد و منافع اقتصادی و ملی ایران را لحاظ کند قوت می بخشیم، افزود: اوباما با "فرمان مخصوص" خود که در موارد محدودی روسای جمهور آمریکا ار آن استفاده می کنند برای تحریم صنعت خودرو ایران استفاده کرد.
دبیر انجمن خودروسازان اذعان داشت: در کنار تحریم‌های خارجی، صنعت خودرو از تحریم‌های داخلی رنج میبرد و به طور مثال در داخل همواره از این صنعت با عنوان "صنعت بی کیفیت خودرو" نام می برند در حالیکه تندر E2، با قیمت 9 هزار در دنیا به فروش می رود.
در همین راستا خاکساری در واکنش به اظهارات نجفی منش با بیان اینکه طراح ال 90 از این خودرو با نام "ساندویچ ماشین ها" نام برده است، افزود: در کشوری که تویوتا را 8هزار دلار می‌فروشد سمند را 9 هزار دلار می‌خرد؟ تندر با شکلی که شما می‌گویید در دنیا تولید نمی‌شود.
وی تصریح کرد: اطلاعات نادرست برای تهیه استراتژی ها به کمیسیون‌ها و دولت از سوی قطعه‌سازان ارائه میشود.
*صنعت خودرو صاحب ندارد/ برای طراحی ال 90 چه کردیم؟
شجاعی فر با بیان اینکه عدم دستیابی به خودرو ملی به دلیل سیاست گذاری های نامناسب است که نیاز به آسیب شناسی دارد، اظهار داشت: زمانی که با ال 90 مخالفت شد هنوز از تحریم‌ها خبری نبود اما برای اینکه بتوانیم مهندسی و طراحی این محصول را در دست بگیریم در ایران چه اقدامی صورت گرفته است چه اقدامی انجام دادیم؟
به اعتقاد وی دولت ها به دلیل اینکه فکر میکنند 1 میلیون شغل در صنعت خودرو وجود دارد همواره از آن حمایت و از رقابتی شدن این صنعت جلوگیری کرده اند در حالیکه مجلس و دولت باید بر اساس اطلاعات درست یک استراتژی مناسب تدوین کنند.
رییس دانشکده خودرو با بیان اینکه برای ساختن آینده ایران باید از متخصیص مستقل استفاده شود، گفت: اکنون دو مرکز تحقیقات خودرو در ایران خودرو و سایپا داریم که هیچ خاصیتی نداشته‌اند.
وی اذعان داشت: هم اکنون ما ماهواره و انرژی هسته‌ای داریم پس می‌توانیم خودرو ملی نیز داشته باشیم ولی متاسفانه صنعت خودرو صاحب ندارد.یعنی به گونه ای مسئول و نیرو تعیین میکنند که هر کس وارد این صنعت میشود استفاده شخصی می‌کند.
میرخانی در واکنش به این سخنان شجاعی فر تصریح کرد: با توجه به اینکه بر کالای مصرفی هم چون خودرو هزینه مترتب است قابل مقایسه با انرژی هسته ای نیست.
وی با بیان اینکه در طول 30 سال گذشته صنعت قطعه‌سازی متناسب با تیراژ تولید و توقعات مردم رشد نکرده است، گفت: عدم توجه خودروسازان و وجود قوانین دست و پاگیر در این مدت اجازه بزرگ شدن و افزایش کیفیت را به قطعه سازان نداد.
بخش سوم مناظره حول محور "پاسخ به پرسش بینندگان" آغاز شد.
*میرخانی: صنعت خودرو 840 هزار نفر شاغل دارد/ خاکساری: آمار اشتغال خودرو واقعی نیست
در همین راستا خاکساری در پاسخ به سوال یکی از بینندگان برنامه مبنی بر اینکه با توجه به اظهارات شما تکلیف یک میلیون نفر شاغل صنعت خودرو چه میشود گفت: قطعا اشتغال در هر صنعتی مورد توجه است اما باید به آمارها دقت شود. اینکه گفته میشود 500 هزار یا یک میلیون نفر در صنعت خودرو شاغل هستند عوام‌فریبی است. صنعت خودرو امروز دنیا سرمایه‌بر است نه کاربر.
وی با بیان اینکه کیفیت پایین خودرو می تواند ناشی از تعداد زیاد نیروی کار در آن باشد، ادامه داد: براساس آمارهای جهانی برای تولید یک میلیون خودرو 50 تا 60 هزار شغل ایجاد میشود، بنابراین اینکه گفته میشود سالانه 1.5 میلیون خودرو در کشور تولید میشود حداکثر 80 هزار نفر شغل در صنعت خودرو ایجاد خواهد شد درست نیست.
این استاد دانشگاه هم چنین در خصوص خودرو ملی، تصریح کرد: ابتدا گفتند در خودروی ملی باید همه چیز را خودمان بسازیم و توانمندی این کار را داریم، که البته داریم. ولی بعد گفتند ما برند داشته باشیم بهتر است و بر همین اساس سر اسب شد برند خودروی ملی. بنابراین از خودرو ملی تنها همین سر اسب مانده است.
وی درمورد این موضوع که اگر جای یکی از مدیران خودرو ساز بودید، گفت: اگر جای یک مدیر خودرو ساز بودم ابتدا سعی می‌کردم ببینم آیا در تولید خودرو مزیت نسبی اقتصادی داریم یا خیر؟ اگر داریم به تولید ادامه می دهیم ولی در شرایط رقابت زیرا اگر در شرایط انحصاری تولید کنیم به بیراهه رفته‌ایم.
این استاد دانشگاه هم چنین در خصوص خودرو ملی، اظهار داشت: ابتدا گفتند در خودروی ملی باید همه چیز را خودمان بسازیم و توانمندی این کار را داریم، که البته داریم. ولی بعد گفتند ما برند داشته باشیم بهتر است و بر همین اساس سر اسب شد برند خودروی ملی. بنابراین از خودرو ملی تنها همین سر اسب مانده است.
وی درمورد این موضوع که اگر جای یکی از مدیران خودرو ساز بودید، گفت: اگر جای یک مدیر خودرو ساز بودم ابتدا سعی می‌کردم ببینم آیا در تولید خودرو مزیت نسبی اقتصادی داریم یا خیر؟ اگر داریم به تولید ادامه می دهیم ولی در شرایط رقابت زیرا اگر در شرایط انحصاری تولید کنیم به بیراهه رفته‌ایم
میرخانی در واکنش به سخنان خاکساری در خصوص آمار مربوط به اشتغال به صنعت خودرو اشاره کرد و گفت: در حال حاضر در ایران‌خودرو54 هزار و در سایپا 48هزار نفر مشغول به کار هستند. علاوه بر اینها در 20 شرکت خصوصی نیز 140 هزار نفر شاغل هستند. از سوی دیگر 2 هزار قطعه ساز داریم که 265 هزار نفر در واحدهای آنها مشغول به کار هستند.
وی ادامه داد: همچنین میزان اشتغال مواداولیه و واسط مانند شیشه و نساجی و فولاد 380 هزار نفر است ضمن آنکه که در خدمات پس از فروش 56 هزار نفر و در حوزه لجستیک نیز 23 هزار نفر فعالیت میکنند در نهایت مجموع خدمات و تولید صنعت خودرو 840 هزار نفر شاغل دارد.
وی هم چنین به تلفات جانی ناشی از تصادفات اشاره کرد و گفت: از 20 هزار کشته تصادفات 8 هزار نفر مربوط به کسانی است که کمربند را نمی‌بندد و ضربه مغزی می‌شوند، 12 هزار نفر بقیه نیز مربوط به موتورسواران است.
خاکساری در پاسخ به سخنان میرخانی اذعان داشت: بهتر است افرادی را که درگیر تصادفات رانندگی هستند و مجروحان را به بیمارستانها منتقل میکنند و همچنین افرادی که در غسالخانه کشته‌ها را می‌شویند به آمار اشتغال صنعت خودرو اضافه کنیم!
*صنعت خودرو باید خصوصی شود
میر خانی در پاسخ به این سوال که بر ای تحویل خودروی با کیفیت و قیمت مناسب چند سال فرصت لازم تصریح کرد: تا زمانی که شرکت‌های خودرو ساز دولتی است به هیچ جا نمی‌رسیم، هر زمان که این شرکت‌ها خصوصی شد صاحب آن می داند چگونه خرج کند که با مشکل روبه رو نشود.
وی با بیان اینکه تا وقتی دولت در کار شرکـتهای خودرو ساز دخالت می‌کند و مدیر سیاسی برای این شرکت‌ها انتخاب هیچ کاری نمی‌توان انجام داد، افزود: در دولت گذشته مدیریت شرکت‌های خودرو ساز به شدت سیاسی شد و فاجعه بدی رخ‌داد.
میرخانی هم چنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا صنعت خودرو سیاسی اداره میشود، اظهار داشت: زمانی که آقای نجم‌الدین خداحافظی می‌کرد گفت، که 7 هزار نفر پرسنل و مدیر را به من تحمیل کردند و حتی تلفن کردند که اگر فلان مدیر منصوب نشود وزیر را استیضاح میکنند.
*افزایش قیمت خودرو، فروش را کاهش می دهد
در ادامه مناظره تقوی نژاد معاون استراتژی و برنامه ریزی ایران خودرو در پاسخ به این سؤال که آیا منافع عده‌ای اقتضا می‌کند که خودروی ملی نداشته باشیم و تولید یک خودوری با کیفیت و قیمت مناسب چه زمانی تولید میشود، تصریح کرد: قطعا مردم ایران حق استفاده از یک خودرو با کیفیت و قیمت مناسب را دارند و این از وظایف ما و خودرو سازان است .
وی افزود: دهک های چهارم تا هفتم مشتری محصولات داخلی هستند و قدرت خرید آنها در طول سال 91 کاهش پیداکرد، بنابراین قدرت خرید این دهک‌ها کاهش پیدا کرد اما مردم باید این را بدانند که هیچ شرکت خودرو سازی نمی خواهد قیمت را افزایش دهد زیرا فروش آن کاهش پیدا می‌کند.
تقوی نژاد گفت: این عوام فریبانه است که بگویند خودرو ساز به دنبال گرانی است، در فضایی که در دولت جدید ایجاد شده باید با شرکای خوب مذاکره و در کنار آن توان طراحی داخلی را افزایش دهیم.
وی افزود: دولت در شرایطی است که نمی‌تواند از نظر مالی صنعت خودرو را پشتیبانی کند ما باید از روش‌های گوناگون به تامین منابع مالی اقدام کنیم و امروز با تولید روزانه نزدیک به 1900 خودرو شرکت را اداره می‌کنیم.
تقوی‌نژاد در پاسخ به سوالی در خصوص نحوه انتخاب اعضای هیئت مدیره ایران خودرو گفت: براساس قانون تجارت این سهامداران هستند که باید اعضای هیئت مدیره را انتخاب کنند. اما سهامدار می‌تواند انتخاب خود را به دولت یا سازمان گسترش انتقال دهد و در واقع در حال حاضر اعضای هیئت مدیره شرکت با تصمیم و نظارت دولت انتخاب می‌شوند.
*دولت یک هیأت مداکره کننده برای رفع تحریم های داخلی تعیین کند
نجفی‌منش در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چرا قطعه‌سازی ایران از نظر فناوری به روز نشده، اظهار داشت: مشکل ما فقط نقل و انتقال پول با خارج از کشور است که قطعه‌سازان در ایجاد آن هیچ نقشی ندارند.
وی ادامه داد: 80 درصد قطعات را در داخل می‌سازیم و در هیچ جای دنیا نیز صددرصد قطعات ساخته نمی‌شود، بطوری که در کشور چین 172 هزار میلیارد دلار صادرات دارند و 176 هزار میلیارد دلار واردات، مشکل ما هم تحریم‌های داخلی است و هم تحریم‌های بین‌المللی.
عضو هیئت مدیره انجمن سازندگان قطعات خودرو تصریح کرد: وقتی بانک مرکزی زمانی که ارز دو برابر شد در باز شدن اعتبارات اسنادی به جای 30 درصد از ما 130 درصد می‌خواهد این زمانی است که در داخل کشور فرمان توقف تولید صادر شد.
وی افزود: پیشنهاد ما این است دولت یک هیئت مذاکره کننده برای رفع تحریم‌های داخلی تعیین کند.
اعلام نتایج نظرسنجی برنامه/مخالفت 90درصدی رأی دهندگان با ورود خودروسازان فرانسوی به ایران
در پایان با شرکت 190 هزار نفر در نظرسنجی این برنامه حدود 90 درصد (89.2 درصد) شرکت کنندگان با رای به گزینه دو اعلام کردند که خواستار همکاری با دیگر خودروسازان معتبر بین المللی غیر از فرانسه هستند و تنها 10درصد شرکت کنندگان بر ادامه همکاری با پژو و رنو تاکید کردند.
انتهای پیام/
با سلام
ورود خودروساز خارجي يعني ورود تجمل گرايي و خروج ارز از كشور.اما عدم وجود خودروساز خارجي نيز نبايستي به معناي عدم تكريم ارباب رجوع توسط خودروساز داخلي باشد.
با تشكر
بهترین خودرو های دنیا المانی هستند.بهتر با این کشور تعامل کنیم.
اي كاشك به جاي ورود اين همه خودرو لوكس وگرانقيمت . دستگاهها وخطوط توليد به روز وارد كشور ميشد ولي حيف فرصتها ازدست رفته.......