دانستنی‌های شب یلدا در یک نگاه

 به گزارش خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران، شب یلدا یا شب چله آخرین شب پاییز، دراز ترین شب در طول سال است.

جشن باستانی یلدا از هزاران سال پیش در ایران با باور یلدا روز تولد خورشید برگزار می‌شد.
 
مردم ایران باستان در این شب تا سپیده دم بیدار می‌ماندند در کنار یکدیگر خود را سرگرم می‌کردند تا اندوه غیبت خورشید، تاریکی و سردی روحیه‌ی آنان را تضعیف نکند.
 
ایرانیان گاه شب یلدا را تا سپیده دم در دامنه‌ی کوه‌های البرز  به امید پیروزی ، طلب شکست اهریمن از خداوند خواندن دعا به نیایش مشغول می‌شدند.
 
در شب یلدا رسم بر این است که صاحب خانه، دیوان حافظ را به بزرگتر فامیل می‌دهد.
 
سپس هر یک از میهمانان نیت کرده و بزرگ مجلس، این جمله را می‌گوید" ای حافظ شیرازی، تو محرم هر رازی بر ما نظر اندازی قسم به قرآن مجیدی که در سینه داری " تفائلی به گنجینه حافظ می‌زند.

 این رسم یکی از رسوم پر طرفدار شب یلدا ست ریشه شب یلدا یا شب چله میراث نخستین اقوام آریایی است.
 
جشن شب یلدا در  آخرین شب پاییز و اول دی ماه شب تولد دوباره خورشید قرار دارد که نام آفرینده در زمان پیش از  زردتشیان بوده است که بعد ها به نام آفرینده نور معروف شده است نور، روز و روشنایی خورشید نشانه‌هایی از آفریدگار بود.
 
در حالی که شب ،‌تاریکی و سرما نشانه‌هایی از اهریمن، مشاهده تغییرات مداوم شب و روز مردم را به این باور رسانده بود که شب و روز  یا روشنایی و تاریک در یک جنگ همیشگی به سر می‌برند.
 
روز‌‌های بلندتر روزهای پیروزی روشنایی  و روزهای کوتاه‌تر نشانه‌ای از غلبه‌ی تاریکی و اهریمن بر زمین یلدا بر گرفته از واژه ای سریانی است مفهوم آن میلاد  است.
 
در این شب نذری یا ولیمه‌ای غیر نوشیدنی مانند گوشت، نان، شیرینی و حلوا را به دیگران اهدا می‌کردند.
 
 ایرانیان باستان روز پس از شب یلدا یکم دی ماه را روز خورشید دی گان خرم روز می‌نامیدند و به استراحت می‌پرداختند.
 
مردم در این روز از کار دست می‌کشیدند با نیت اینکه مرتکب بدی نشوند انجام کار‌های بد کوچک را در روز تولد خورشید بسیار بزرگ می‌دانستند.
 
در آیین کهن بنا بر یک سنت دیرینه آیین مهر شاهان ایرانی در روز اول دی ماه تاج و تخت شاهی را بر زمین می‌گذاشتند و با جامعه‌ای سپید به صحرا می‌رفتند و بر فرشی سپید می‌نشستند دربان‌ها و نگهبانان کاخ شاهی و همه‌ی برده‌ها و خدمتکاران در سطح شهر آزاده شده و مثل دیگران زندگی می‌کردند رئیس  و مرئوس پادشاه و آحاد مردم همگی یکسان بودند.
 
در ایران امروز نیز مردم با گردآمدن در شب یلدا یا شب چله، با خوردن آجیل مخصوص ، هندوانه، انار ، میوه‌های گوناگون و شیرینی به عنوان نماد این شب و نشانه‌ی برکت تندرستی فراوانی و شادکامی جشن می‌گیرند.
 
در این شب برخی از ایرانیان با شکستن گردو و تفال به دیوان حافظ به نیت آینده گویی به آداب و رسوم سنتی در ایران باستان می پردازند.
گزارشی از زهره کلهر
 انتهای پیام/