یلدا میراثی گرانبها از گذشتگان

به گزارش باشگاه خبرنگاران کرمانشاه

شب یلدا یا شب چله یکی از جشن های کهن ایرانی است که در آن طی شدن بلندترین شب سال در نیم کره شمالی جشن گرفته می شود.

از گذشته های دور تاکنون، خانواده های ایرانی در شب یلدا در منزل پدربزرگ ها و مادر بزرگ ها جمع می شدند تا طولانی ترین شب سال را به صبح برسانند.

هندوانه های سرخ، انار شیرین، انواع آجیل، پسته، شیرینی های گوناگون و تنقلات رنگارنگ همراه ایرانیان در جشن خداحافظی با آخرین روز پاییز بود.

بسیاری از این سنت های زیبا امروز نیز ادامه دارد و خانواده ها و اقوام را در شب یلدا کنار هم جمع می کند، هر چند ممکن است نوع آیین های یک منطقه با منطقه دیگر تفاوت داشته باشد.

یک پژوهشگر و مورخ کرمانشاهی گفت: یلدا یک واژه سریانی به معنی تولد است.

اردشیر کشاورز گفت: منظور از نامگذاری آخرین شب پاییز به نام شب یلدا در روزگار کهن، طلوع فجر و برآمدن اشعه زرین آفتاب بوده است.

وی با بیان اینکه در روزگاران دور مردم از طریق کوچ پرندگان مهاجر به نقاط گرمسیری، فرا رسیدن شب یلدا و زمستان را تخمین می زدند، گفت: در هنگام این کوچ، مردم متوجه کوتاه تر شدن شب ها و طولانی تر شدن روزهای می شدند و پی می بردند که دیگر شب یلدا و پایین فصل پاییز فرا رسیده است.

کشاورز افزود: همین امر بهانه ای می شد تا خانواده های ایرانی در آخرین شب پاییز و اول زمستان با نامگذاری شب زایش مهر یا زایش خورشید، جشن بزرگی برپا کنند.

وی با بیان اینکه ایرانیان قدیم اعتقاد داشتند که یلدا باید سرخ و آتشین باشد، افزود: در این شب، خوردنی های قرمز مانند هندوانه، انار، مغز بادام و فندق در درون کاسه های رنگی بر روی یک کرسی بزرگ چیده می شد و اعضای خانواده دور آن کرسی جمع می شدند و به خوردن می پرداختند و همچنین تفال به دیوان حافظ نیز به شور و هیجان این محافل گرمایی دوچندان می بخشد.

وی گفت: هدف از انجام تمامی این کارها در شب یلدا، رساندن شب به صبح با امید به فردایی روشن بود.

کشاورز گفت: یلدا در قدیم شب تجدید انس و الفت اعضای خانواده و اقوام با هم بود، اما امروز با ورود مدرنیته و یک شیوه زندگی نو به ایران ، این مهم بسیار کمرنگ شده است.

وی افزود: در عصر حاضر بسیاری از خانواده های ایرانی ترجیح می دهند شب یلدا را در جوار جعبه جادویی و به دور از اقوام و فامیل سپری نمایند و به نوعی با سنت های زیبای گذشته ها خداحافظی کنند!

کشاورز با بیان اینکه هر اندازه ورود شیوه های نو به زندگی بیشتر شود، سنت ها دورتر خواهند شد، تاکید کرد: نباید اجازه دهیم سنت های زیبای گذشته که جزئی از تمدن دیرین ایران زمین است به دست فراموشی سپرده شوند./س