تغییرات بازار سنتی کرمانشاه در دوره پهلوی

به گزارش باشگاه خبرنگاران کرمانشاه

با آمدن وسايل نقليه موتوري به شهر كرمانشاه به منظور دسترسي به درون محلات فيض آباد و برزه دماغ و چناني، نقشه خيابان مدرس (سپه) در سال 1312 تهيه و عمليات اجرايي آن آغاز گرديد. با احداث خيابان مدرس بازار به دو پاره شرقي و غربي تقسيم شده، گذرهاي درون بافت قطع و خيابان پس از عبور از مقابل مسجد جامع و وسط سبزه ميدان با از بين بردن اين فضاي شهري شاخه هاي اصلي بازار را قطع كرده و با ايجاد واحدهاي تجاري در دو طبقه و جداره سازي شهري اين خيابان به يكي از اصلي ترين محورهاي بافت كرمانشاه تبديل گرديد. جذابيت مغازه هاي تجاري ساخته شده در بدنه خيابان مدرس موجب رونق اين مغازه ها و كم رونق شدن واحدهاي بازار گرديد و بسياري از بازاريان صاحب نفوذ به سمت واحدهاي تجاري برخيابان مدرس كشيده شدند.
پس از احداث خيابان مدرس خيابان جليلي برزه دماغ از شمال به جنوب احداث شد.كه پاره شرقي بازار به دو بخش تقسيم شده و راسته بازار چال حسن خان در سمت راست و راسته هاي آهنگرها، بنكدارها، صندوق سازها،بزازخانه كهنه و نو و بازار كليمي ها در سمت چپ اين خيابان قرار گرفتند. احداث خيابان جوانشير در ضلع غربي خيابان مدرس بازار توپخانه را از راسته بازار علافخانه جدا نمود.

با تغييراتي كه در بازار بزرگ كرمانشاه بوجود آمد بسياري از اصناف از جمله مسگري، سفيدگري، سراجي، صندوق سازي، گيوه كشي، نعل سازي، رنگرزي، صرافي و ... براي هميشه به بوته فراموشي سپرده شد. با ركود حوزه بازار، فعاليتها به راسته هاي اصلي محدود شد و در نتيجه ي عدم حضور بازاريان و شهروندان بسياري از سراها صرفاً تحت عنوان انبار مورد استفاده قرار گرفت و تعدادي از سراها به دليل رها شدن و متروكه ماندن پس از مدت كوتاهي به فضاهاي مخروبه در بازار بزرگ تبديل گرديد.
با توجه به آسيب هاي وارده به بازار بزرگ كرمانشاه به دلايل فوق الذكر سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري توجه ويژه اي به بازار نموده و با برنامه ريزي صورت گرفته جهت مرمت و باززنده سازي بخشهاي تخريب شده از سال 1374 روند اجراي عمليات مرمت را از راسته صندوق سازها آغازشد و در حال حاضر مرمت و احياء راسته هاي علافخانه، سراج ها، مسگرها، صحاف ها، آهنگرها، بزازخانه نو، چال حسن خان و بازار ترك ها به اتمام رسيده است./س