امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز ۲۹ آذر ۱۳۹۲ خورشیدی برابر با ۱۷ صفر ۱۴۳۵ هجری و ۲۰ دسامبر ۲۰۱۳ میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
هجوم روسها به تبریز و گیلان پس از اولتیماتوم به دولت ایران (1290 ش)
پس از اولتیاتوم روسیه به دولت ایران برای اخراج مورگان شوستر، کارشناس اقتصادی آمریکایی در ایران، دولت ایران این اولتیماتوم را در 28 آذر 1290 ش پذیرفت. اما پذیرش ذلتبار اولتیماتوم روسها که به امید پایان یافتن زیادهخواهیها و بهانهگیریهای دولت روسیه انجام گرفت، نه تنها مشکلی را حل نکرد، بلکه دامنه تجاوزات آنها را گسترش داد. در این میان، شهر تبریز که به علت مقاومت دلیرانه در برابرعناصر وابسته به روسها از جمله محمدعلی شاه، بیش از دیگر شهرها مورد خشم روسها بود، در سحرگاه این روز برابر با 29 ذیحجه 1329 ق، آماج حملات قزاقهای روس قرار گرفت. روسها به بهانه بیاحترامی پاسبان نظمیه تبریز به مامور روسی، کشتار مردمِ شهر را آغاز نمودند و نقاط حساس شهر را به تصرف خود درآوردند.
سپس به تاراج اموال مردم و قتل آنان پرداخته و هرگونه مقاومتی را با تفنگ پاسخ دادند. روسها در روزهای بعد این جنایات خود را ادامه داده و در دهم دی ماه آن سال برابر با عاشورای 1330 ق، ثقه الاسلام تبریزی، عالم بزرگ شهر را به دار زدند. همزمان با تبریز، روسها به گیلان نیز یورش بردند و جنایات مشابهی را رقم زدند. آنان به هر کس که مشکوک میشدند، میکشتند و از ارتکاب هرنوع ظلم و خشونت، دریغ نکردند. در این حال مردم رشت بنابر فتوای مراجع، از خرید کالاهای روسی و انگلیسی خودداری میکردند و از مقاومت در برابر نیروهای روس، غافل نبودند. اما روسها این استقامت عمومی را با قتل مردم به طرق مختلف پاسخ دادند.
درگذشت "استاد ابوالحسن صبا" موسیقیدان ایرانی (1336 ش)
استاد ابوالحسن صبا، در سال 1281 ش در تهران به دنیا آمد. صبا در 1308ش از طرف وزیری، به مدیریت مدرسه صنایع ظرفیه رشت منصوب شد و تعداد زیادی از آهنگهای محلی را جمعآوری کرد. او سالها در ارکستر موسیقی ملی، ارکستر نوین رادیو، ارکستر شماره یک و گلهای رادیو نوازندگی کرد و هنر خود را به نمایش گذاشت. صبا صاحب روش خاصی در نواختن ویولن بود و مکتب ویژهای برای این ساز بنیاد نهاد. همچنین از محضر درس او شاگردان بسیاری استفاده کردند که علی تجویدی، مهدی خالدی، روح اللَّه خالقی و حبیب اللَّه بدیعی از آن جملهاند. او با کاوش و تفحص در ابعاد و زوایای موسیقی سنتی ایران، طرحهایی نو به وجود آورد. همچنین تدوین و تألیف ردیفهای موسیقی سنتی ملی، یکی دیگر از تلاشهای استاد بود. علاوه بر اینها، استاد ابوالحسن صبا کتابهایی تحقیقی درباره شناسایی سازهای ایرانی و تاریخچه آنها به نگارش درآورده است که سه دستور ویولن، سنتور و سهتار و قطعات ضربی از آن جملهاند. استاد ابوالحسن صبا سرانجام در 29 آذر 1336 در پنجاه و پنج سالگی درگذشت.
تولد "ابوالسعود" فقیه و مفسر مسلمان (896 ق)
محمد مصطفی عمادی مشهور به ابوالسعود، فقیه و مفسّر مسلمان در روستای مدرس واقع در نزدیکی استامبول در ترکیه متولد شد. ابوالسعود پس از پایان تحصیلات به تدریس مشغول گردید. همزمان با تدریس، منصب قضاوت در استامبول را نیز به عهده گرفت و تا پایان عمر در این مقام باقی ماند. او به مسایل اجتماعی و عرفی جامعهٔ خود توجه داشت و تلاش میکرد قوانین اداری عثمانی را بر اساس شریعت اسلامی تنظیم و اصول دیوانی را اصلاح کند. ابوالسعود علاوه بر زبان ترکی به زبانهای فارسی و عربی، تسلط کامل داشت و به این دو زبان، شعر نیز میسرود. ارشاد العقل السلیم، دعا نامه و قانون نامه از جمله آثار اوست.
روز تجلیل از مهندس "محمدجواد تندگویان" وزیرنفت ایران در دولت "شهید رجایی" (1370ش)
محمدجواد
تندگویان در سال 1329 ش در تهران به دنیا آمد و پس از اتمام تحصیلات
متوسطه و ورود به دانشکده نفت آبادان با درجه مهندسی نفت، فارغ التحصیل شد.
وی در دوران تحصیل، مبارزات خود را علیه رژیم پهلوی با شرکت در انجمن
اسلامی دانشکده ادامه داد و در سال 52 توسط ساواک دستگیر و پس از شکنجههای
فراوان به یازده ماه حبس محکوم شد. تندگویان پس از پیروزی انقلاب اسلامی
به مدیریت یک کارخانه در رشت رسید. او پس از مدتی به وزارت نفت دعوت شد و
به عنوان مدیر مناطق نفتخیز جنوب مشغول به کار گردید.
پس از آن، از سوی
شهید رجایی، وزیر نفت شد تا اینکه در دوازدهم آبان 1359، در یکی از
بازدیدهایی که از صنعتِ نفت در جنوب داشت، در نزدیکی آبادان، توسط نیروهای
اشغالگر بعثی به اسارت درآمد. شهید تندگویان در اسارت،تحت شدیدترین
شکنجهها قرار گرفت و مردانه مقاومت کرد تا اینکه توسط دژخیمان بعث به
شهادت رسید. پیکر این شهید بزرگوار پس از 11 سال اسارت، در 26 آذر 1370 ش
به خاک جمهوری اسلامی ایران منتقل گردید و در آخر آذر 1370 در جوار شهدای
هفتم تیر در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
تولد "سلطان القُرّاء تبریزی" قاری شهیر قرآن و دانشمند علم قرائت (1255 ق)
شیخ عبدالرحیم بن ابوالقاسم تبریزی معروف به سلطان القُرّا یا شاه قرآن خوانان در 1255 ق در تبریز به دنیا آمد. وی در علم تجوید در عصر خود استاد بود و شاگردان فاضلی در این زمینه تربیت نمود. از تالیفات وی رسالهای است در علم تجوید به نام "دُرُّ المنثور" و رسایل دیگر. سلطان القرّاء پس از فراگیری این علم نزد پدر، با شیخ شامیل داغستانی آشنا شد و هنگامی که شیخ شامیل ارتشی فراهم آورده بود تا علیه روسها قیام کند، وی برای همراهی با این نهضت با شیخ شامیل به سوی داغستان عزیمت کرد. سپس به تبریز بازگشت و حوزهٔ درسی جهت قرائت قرآن تشکیل داد و از آن زمان به برترین قاری قرآن کریم لقب یافت. سلطان القراء در سال 1336 ق در 81 سالگی درگذشت.
پایان جنگ هند و پاکستان بر سر استقلال بنگلادش (1971م)
شبه قاره هند از آغاز دهه 1970م، صحنه جنگها و تشنجات سیاسی شدیدی بود. دولت پاکستان، استقلال پاکستان شرقی را به رسمیت نشناخت و در ماه مارس 1971م، با دخالت نظامی و اعمال قوه قهریه درصدد جلوگیری از تحقق یافتن استقلال این کشور برآمد. دخالت نظامی پاکستان، به مهاجرت میلیونها نفر از اهالی پاکستان شرقی به هند انجامید و دولت هند برای متوقف ساختن سیل مهاجران، از پاکستان خواست که نیروهای نظامی خود را از بنگلادش بیرون ببرد و استقلال این کشور را به رسمیت بشناسد. پاکستان زیر بار نرفت و هند و پاکستان در روز سوم دسامبر سال 1971م وارد جنگ شدند. دومین جنگ هند و پاکستان نیز مانند جنگ اولِ این دو کشور که در سال 1965م بر سر کشمیر روی داد، به شکست نیروهای پاکستان از ارتش هند، که قویتر و مجهزتر بود، انجامید. نیروهای پاکستان در بخش شرقی پس از ده روز جنگ، دست از مقاومت برداشتند و در نهایت پس از آن که جنگ در 20 دسامبر 1971م به پایان رسید، دولت پاکستان نیز به ناچار استقلال بنگلادش را به رسمیت شناخت.
بازگشت حاکمیت چین بر "ماکائو" پس از چهار قرن استعمار پرتغال (1999م)
پس از آن که ماکائو در سال 1849م به عنوان یک بندر آزاد اعلام شد، در سال 1951م نیز به یکی از استانهای ماوراء بحار پرتغال مبدل گردید. از یک سو، رونق یافتن هنگ کنگ و از سوی دیگر، ضعف تدریجی پرتغال که زمانی یک قدرت مستعمراتی به شمار میرفت از اهمیت ماکائو کاست. در زمان انقلاب فرهنگی چین اقداماتی برای باز پسگیری ماکائو صورت گرفت که نتیجهای در بر نداشت. با این حال پس از مذاکرات چین و انگلستان درباره حاکمیت هنگ کنگ، که از 140 سال قبل از آن در اشغال انگلستان بود، پکن توجه خود را به سوی ماکائو معطوف ساخت و پس از گفتگو و مذاکرات مفصل قرار بر این شد که ماکائو در سال 1999م رسماً به چین ملحق گردد. در ادامه، در سال 1993م، مجلس قانونگزاری ماکائو، الحاق رسمی ماکائو به چین در بین سالهای 1999 تا 2001م را به تصویب رسانید و به مؤسسات اقتصادی نیز اجازه داده شد تا پس از تحویل و تحول، همچنان به کار خود ادامه دهند. در نهایتْ، ماکائو طبق برنامه پیشبینی شده، در بیستم دسامبر 1999م پس از 442 سال استعمار، به چین تحویل داده شد و به بخشی از استان کانْتون در جنوب چین مبدل گردید. ماکائو در حال حاضر با یکصد هزار نفر جمعیت، به عنوان منطقه ویژه اداری، مانند هنگ کنگ به صورت نیمه خودمختار اداره میشود.
مرگ "پیر آگوست رِنْوار" نقاش معروف فرانسوی (1919م)
پیِر آگوست رِنوار در هفتم مارس 1841م در فرانسه به دنیا آمد. رنوار در 23 سالگی تابلوی معروف خود یعنی اِسْمِرالْدْ را در یک نمایشگاه نقاشی به معرض نمایش گذاشت و ادامه این نقاشیها در سالهای بعد، زمینههای شهرت و ثروت او را فراهم آورد. او در این زمان با صورتسازی از مردم و نقاشی تصاویری از کودکان و زنان، گشایشی در کار خود یافت و طرفداران زیادی پیدا کرد. وی به سبک اِمْپِرسیونیسْمْ نقاشی میکرد که نمایش حالات به وسیله رنگهای مختلف، مشخصه اصلی این سبک بود.
طرفداران این سبک در هوای آزاد به نقاشی میپرداختند و بر اثرات نور در نقاشی تأکید میکردند. رنوار در نقاشی به انعکاس نور اشیاء بیشتر در جَو و فضای آن توجه داشت تا خود اشیاء. رنوار در تابلوهای خود، خطوط نازک رنگین بسیاری میکشید و مخصوصاً طوری نقاشی میکرد که نظر تماشاگر به تدریج به قسمت مهم تابلو جلب شود. از مهمترین تابلوهای رنوار، میتوان به ضیافت در شب، تاب و چترها اشاره کرد. تابلوهای وی در بیشتر نمایشگاههای معروف جهان موجود میباشند. پیِر آگوست رِنْوار تا آخرین روز زندگی اش کار کرد تا اینکه در 20 دسامبر 1919م در 78سالگی جان سپرد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید