به گزارش خبرنگار حوزه تئاتر باشگاه خبرنگاران حاضر در محل نشست نقد و بررسي نمايش "خشكسالي و دروغ" به نويسندگي و كارگرداني محمد يعقوبي در فرهنگسراي رسانه كه با حضور كارگردان، آيدا كيخايي و پيمان معادي بازيگران، افشين خورشد باختري منتقد و امين عظيمي كارشناس برگزار شد، يعقوبي در رابطه با اين نمايش و برخي از قسمت هاي حذف شده، گفت: ساختار اين نمايش به گونه اي است كه در هيچ كدام از صحنه ها امكان حذف شدن وجود ندارد، زيرا من از ابتدا حذفيات زيادي را در نمايشنامه هاي خودم لحاظ مي كنم، اما ساختاري كه اكنون با آن مواجهم جاي حذف كردن ندارد.
وي افزود: تنها زماني كه نمايش به ناحق توقيف شد نكاتي را كه به ما گفتند از نمايش حذف كرديم، اما به نظر من در كل كارگردان بايد جزئيات را بسازد زيرا كليات از سوي تماشاگر ساخته مي شود.
يعقوبي ادامه داد: هر فعاليتي كه از سوي انسان سر مي زند از موقعيتي كه دارد است و اگر در قسمت هايي از سوي مخاطب ايراداتي وجود داشته باشد آن ها به حساب ناتواني ام مي گذارم.
وي افزود: اين نمايش، چنين موقعيت اجرايي را مي طلبد و نتيجه كاري كه مي خواستم انجام دهم همين بوده است.
وي در رابطه با اين كه اين اثر شايد تا حدي به زن ها سطحي نگاه كرده، بيان داشت: به هيچ عنوان اين گونه نيست. اين نمايش فارغ از جنسيت است و جريان زندگي 4 انسان را بازگو مي كند. به دليل اين كه زن ها اغلب اوقات وضعيت هايي بحراني و يا پيچيده در زندگي دارند، اگر با اثري مواجه شدند كه آن ها را ستايش نكند، به چشم انتقادي به آن مي نگرند.
اين كارگردان در خصوص مسئله بازخورد اجتماعي تئاتر در جامعه اظهار داشت: تئاتر هنري زنده است كه به اين دليل به طور حتم بازخورد اجتماعي خواهد داشت. تئاتر مثل فيلم نيست و در همان دوران اجرا زندگي مي كند و پس از آن تمام مي شود. تئاتر راهي براي ارتباط است.
يعقوبي در خصوص وجود برخي از تكرارها در اين نمايش بيان كرد: هيچ كدام از نمايش هاي من پايان قطعي ندارند و برخي از تكرارها در نمايش نوعي عدم قطعيت دارند. اين تكرارها براي من تكنيك محسوب مي شود كه مخاطب نيز برداشت هاي متفاوتي از آن دارد كه اين براي من جذاب است.
يعقوبي در رابطه با تعويض پيمان معادي به دليل سفر فوري او و جايگزيني احمد مهرانفر گفت: وقتي از مسئله سفر پيمان معادي مطلع شدم به نظرم آمد كه اگر مخالفت كنم، خودخواهي است و قانع شدم كه حضور او براي اين فيلم و تاثيرات ملي و فرهنگي اش بسيار مهم است.
پيمان معادي، بازيگر اين نمايش در خصوص پذيرفتن اين نقش و حضورش براي نخستين بار در صحنه نمايش گفت: من اجراي قبلي اين اثر را ديده بودم و آن را بسيار دوست داشتم و زماني كه اين نقش از سوي كارگردان به من پيشنهاد شد بسيار استقبال كردم.
وي افزود: در آن زمان متن را كامل خواندم و متوجه شدم كه علاقه زيادي به آن دارم. ابتدا كمي ترديد داشتم اما همياري هاي گروه، شك من را به طور كامل برطرف كرد.
وي افزود: يك بار ديگر نيز سفري براي من پيش آمد اما با وجود اصرار كارگردان از رفتن انصراف دادم. خوشبخانه احمد مهرانفر با پيوستن به گروه و تمرين اين نقش كمك بسياري به گروه كرد.
وي با اشاره به اينكه پس از بازگشت از سفر به طور حتم به اجرا ادامه مي دهد، تصريح كرد: تجربه بسيار خوبي در اين گروه داشتم و زماني كه برگردم تا هر زمان كه اجرا بر روي صحنه باشد حضور خواهم داشت.
معادي در خصوص اين نقش گفت: اين نقش برايم تاحدودي ناشناخته بود و دوست داشتم كه آن را تجربه كنم كه خوشبختانه بخش زيادي از آن با كمك گروه پيش رفت.
وي در رابطه با تفاوت بازي در سينما و تئاتر ابراز داشت: به نظرم بين بازيگري سينما و تئاتر تفاوت چنداني وجود ندارد و تنها فرق بزرگ آن زنده اجرا كردن و حضور مخاطب در زمان اجرا است.
وي افزود: من فكر مي كنم هيچ كدام از ديگري سخت تر نيست. بازيگري در سينما و تئاتر هر دو سخت است من شب اول اجرا اضطراب زيادي داشتم اما متوجه شدم اين مسئله براي بازيگران حرفه اي تئاتر نيز وجود دارد.
اين بازيگر در رابطه با مكث هاي موجود در نمايش و تكنيك تكرارها بيان داشت: به نظرم هر كاري كه باعث شود تا مخاطب برداشت شخصي خودش را داشته باشد جذابيت دارد. اين تكرارها و مكث ها باعث برداشت هايي متفاوت مي شود و هر كدام جذاب است.
معادي با اشاره به اينكه مديوم تئاتر با سينما فرق مي كند، عنوان كرد: به دليل وسواسي كه در تئاتر وجود دارد جزئيات بسيار مهم است و محمد يعقوبي اين وسواس را دارد.
آيدا كيخايي، از ديگر بازيگران اين اثر در رابطه با نويسندگي محمد يعقوبي و نوع نگارشش گفت: وي بسيار سخت مي نويسد و در نوشتن وسواس به خرج مي دهد، وقتي نمايشنامه آماده مي شود يك شروع، يك پايان و يك ميانه دارد، اما در زمان تمرين به طور حتم هميشه نكاتي اضافه مي شود كه او اغلب پذيراي نظرات گروه است.
افشين خورشيد باختري ،منتقد اين جلسه درخصوص رابطه كلي تئاتر با اجتماع گفت: تئاتر هميشه منعكس كننده و نقد كننده شرايط اجتماعي دوران خود بوده است، كه هر دوره نيز تفاوت هايي با دوره هاي ديگر داشته است.
وي افزود: محمد يعقوبي يكي از هنرمنداني است كه هميشه توجه ويژه اي به مسائل اجتماعي داشته است و در تمام آثاري كه نوشته جستجو در رابطه با وضعيت روابط اجتماعي حس مي شود.
خورشيد باختري ادامه داد: اين رابطه اجتماعي همواره باعث مي شود كه تئاتر علاوه بر حضور زيبايي شناسنانه و تجربي و همچنين اتكاي ويژه به عناصر مهم، نياز جامعه باشد.
وي تصريح كرد: اجتماع از طريق ترسيم روابط بين انسان ها شكل مي گيرد كه به نظرم كارگردان بيش از اين كه در نمايش توجهش به دروغ باشد به پنهان كاري است كه در برش هاي زندگي به وفور ديده مي شود زيرا دروغ پنهان كاري به همراه مي آورد.
اين منتقد بيان داشت: در اين نمايش لكنت ها و نوعي تكراري هاي تعمدي ديده مي شود كه تمهيداتي براي بازبيني ها و به نوعي عقايد كارگردان است، كه اين تركيب مجموعه اي خنثي را براي تماشاگر مي سازد.
وي تصريح كرد: نوعي فضاي سرد و يك نوع عرياني در برخي از صحنه هاي نمايش ديده مي شود كه بحران بين انسان ها و روابطشان را بيان مي كند و گاهي تعهد از سوي نويسنده پازل آن را به هم مي ريزد.
خورشيد باختري افزود: به هم خوردن چينش هميشه ذهن مخاطب را مشغول مي كند و اين براي كارگردان يك چالش است كه تا چه حد مي توان يك روايت را به هم ريخت، متعلقاتش را گرفت و اين كه با اين مسئله تا كجا مي توان پيش رفت.
وي بيان داشت: نمايش گاه شكل ابزورد به خود مي گيرد و در اغلب لحظات شاهد نوعي عدم تمركز هستيم. اما توجه به سكوت ها و مكث ها و دقت در جزئيات و ظرايف در روند داستان تاثيرگذار است.
وي با اشاره به اين كه حركات پيچيده اي براي اين نمايش طراحي نشده، خاطرنشان كرد: به دليل سادگي حركات و ميزان سن ها، از عمق صحنه استفاده نمي شود و در بسياري از اوقات بازيگران در يك خط قرار مي گيرند كه گاه در تصويرسازي و طراحي هم سنگ نيستند./ي2