به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران قم، سعیده سخایی: این داستان را به تکرار دیده و شنیده‌ای، به شرط خوش‌شانسی و خوش مسیری، موفق می‌شوی سوار تاکسی شوی، تاکسی گردشی است و دارای تاکسی‌متر، اما هیچ کدام از چراغ‌های آن روشن نیست و در کل جنبه تزیینی دارد؛ به مقصد که می‌رسی راننده نرخی را می‌گوید و چون از اینکه به موقع به مقصد رسیده‌ای راضی هستی و بدون اعتراض کرایه را پرداخت می‌کنی.
موقع برگشت دوباره سوار تاکسی می‌شوی اما این بار نرخ کرایه متفاوت است؛ هنوز از معیار کرایه سر در نمی‌آوری از راننده علت خاموش بودن دستگاه تاکسی‌متر را می‌پرسی، می‌گوید: تاکسی‌متر به سود مسافر نیست.
از 6 هزار دستگاه تاکسی شهر قم 2 هزار و 300 تاکسی گردشی مجهز به تاکسی‌متر وجود دارد.
«نبی‌زاده» راننده با 12 سال سابقه رانندگی تاکسی، نظرش در زمینه نرخ کرایه تاکسی‌متر با نرخ توافقی همانند سایر همکارانش است. او می گوید: نرخ تاکسی‌متر در مقایسه با نرخ توافقی به سود مسافر نیست.
در تاکسی «رضا مرادی» می‌نشینم. او با اشاره به روشن بودن تاکسی‌متر روی داشبرد که نرخ ورودی مسافر را با رقم 850 ریال و نرخ هر کیلومتر را 998 ریال نشان می‌دهد، می‌گوید: گاهی قیمت کرایه با تاکسی‌متر از نرخ متعارف بیشتر می‌شود در این مواقع مسافر معترض است و کلی درگیری ایجاد می‌شود.
وی می‌گوید: معمولا رانندگان تاکسی روزانه 6 تا هفت ساعت کار می‌کنند و حوصله‌ای برای جر و بحث با مسافر و توضیح علت بالاتر بودن نرخ کرایه با تاکسی‌متر و نرخ متعارف را ندارند، پس نرخ کرایه به‌طور عمده بر مبنای عرف متداول گرفته می‌شود.
«اکرم زمانی» فرهنگی بازنشسته می‌گوید: تاکسی‌متر قاعده تعیین نرخ کرایه تاکسی است اما راننده‌ها تاکسی‌متر را روشن نمی‌کنند؛ به‌عنوان مثال برای حدفاصل میدان جانبازان تا خیابان صفاشهر که معمولا 700 تومان کرایه داده می‌شد، هزار تومان مطالبه می‌کنند.
او این را هم می‌گوید که صرفه راننده است که بیشتر در مسیرهای کوتاه و کم ترافیک از تاکسی‌متر استفاده کند.
علی معینی می‌گوید: خیلی کم پیش می‌آید تاکسی‌متری روشن باشد و اگر از راننده بخواهیم آن را روشن کند هم فایده‌ای ندارد، من به تاکسیرانی پیشنهاد می‌کنم برای برخی از رانندها کلاس نحوه برخورد با مسافران را بگذارند.
به گفته کارمند یک اداره دولتی، بعضی راننده‌ها از تاکسی‌متر استفاده نمی‌کنند چون برایشان صرف نمی‌کند.
«شرافتی» ادامه می‌دهد: مسافر می‌تواند از تاکسی خطی استفاده کند بنابراین غر زدن و اعتراض کردن بر سر میزان کرایه بدون تاثیر است.
وی با تاکید بر اینکه نباید یک‌طرفه به قاضی رفت، اظهار می‌کند: راننده تاکسی با سرمایه ماشین 10 تا 12 میلیون تومانی خود، برای تامین مخارج امور زندگی‌اش هر روز در شهر می‌چرخد، او باید از طرف اتحادیه حمایت شده و از امکانات تسهیلاتی و تامین وسایل یدکی برای خودرواش برخوردار باشد.
*توافق راننده و مسافر
در تمام دنیا تاکسی‌مترها براساس دو پارامتر زمان و مسافت، نرخ کرایه سفر درون شهری شهروندان را با استفاده از سیستم حمل و نقل تعیین می‌کنند؛ به موجب این پارامترها در ساعت اوج ترافیک به طور معمول نرخ کرایه بیش از زمان غیر اوج ترافیک محاسبه می‌شود.
با این تفاسیر با تاکسی‌متر حق و حقوق راننده و مسافر، باهم در استفاده از این وسیله حمل و نقل رعایت می‌شود تا خیال هر دو طرف راحت باشد اما در توافقی نانوشته راننده و مسافر تصمیم گرفته‌اند توجهی به این وسیله نداشته باشند.
پیش از طرح سئوال با مدیر عامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهرداری قم، نکاتی از نظر برخی رانندگان تاکسی گردشی با این مضمون برای وی شرح می‌دهم: رانندگان معتقد هستند تاکسی‌متر خوب است اما در مسیرهایی با سرعت کند، توقف‌های مقطعی، ساعات پرترافیک و ایستادن پشت چراغ قرمز موجب بالارفتن مبلغ تاکسی‌متر شده که نتیجه آن اعتراض و ناراحتی مسافران است و نرخ کرایه توافقی به سود مسافر است که البته گاهی این موضوع هم موجب گلایه مسافر می‌شود.
علیرضا اقبالیان این مطلب را تایید کرده و می‌گوید: این حرف منطقی است از طرفی طبق قانون تاکسی‌متر، زمان صرف شده در ترافیک بر روی مبلغ کرایه تاکسی تاثیر می‌گذارد و از سوی دیگر مردم هم حق دارند که نسبت به کرایه بالاتر از نرخ معمول اعتراض داشته باشند و از راننده بخواهند از مسیر کم ترافیک حرکت کند.
وی راه حل این مشکل را حذف تاکسی‌های گردشی و تبدیل آن‌ها به تاکسی‌های خطی می‌داند و می‌گوید: از ابتدای مهرماه تاکنون 70 دستگاه تاکسی گردشی به خطی تبدیل شده است.
حسینی دانشجوی قمی، معتقد است: نظارت مستمر می‌تواند عامل جلوگیری از عدم رعایت قانون استفاده از تاکسی‌متر توسط رانندگان شود و اغلب جای نظارت خالی است.
به گفته اقبالیان یک روز در هفته بازرسان در نقطه‌های مختلف شهر گشت می‌زنند و به‌صورت اتفاقی روشن بودن تاکسی‌متر کنترل می‌شود اما نمی‌توان ادعا کرد در بین 6 هزار تاکسی با تنوع تخلف این بازرسی نتیجه کاملا مطلوبی داشته باشد.
وی عنوان می‌کند: سازمان تاکسیرانی به سمت خطی کردن تاکسی‌های گردشی حرکت می‌کند و تا پایان سال آینده تاکسی گردشی وجود نخواهد داشت و تاکسی‌متر تنها در تاکسی‌های بی‌سیم استفاده خواهد شد./ز