بَلْ هُوَ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ فِي صُدُورِ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَمَا يَجْحَدُ بِآيَاتِنَا إِلَّا الظَّالِمُونَ ﴿۴۹﴾
بلکه آن (قرآن) آیاتی است روشن که در سینه‌های کسانی که به آنان معرفت داده شده جای دارد؛ و جز ستمگران آیات ما را انکار نمی‌کنند.
این آیه اعراض از مطلبى تقدیرى است که از آیه قبل استفاده مى شد، چون بعد از آنکه تلاوت و نوشتن را با هم از رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم) نفى کرد، و فرمود تو نه مى خواندى، و نه مى نوشتى، چنین استفاده مى شد که قرآن کتابى نیست که جمع آورى شده و با خطوطى نوشته شده باشد، لذا این سوال پیش مى آمد که پس قرآن چیست؟ از این سوال تقدیرى و فرضى با کلمه اعراض (بل) پاسخ داده و فرموده: (بل هو - بلکه او - قرآن - آیاتى است روشن، در سینه هاى کسانى که بهره اى از علم داده شده‌اند).
و در جمله (و ما یجحد بآیاتنا الا الظالمون)، مراد از ظلم، بقرینه مقام، ظلم به آیات خدا و تکذیب آن‌ها، و استکبار از پذیرفتن آن‌ها، از روى عناد و تعنت است.
نکته‌ها
از مقایسهٔ آیهٔ ۴۷ که تنها کافران را منکر آیات الهی می‌داند، «و ما یجحد بآیاتنا الاّ الکافرون» و این آیه که تنها ظالمان را منکر آیات می‌داند، «و ما یجحد بآیاتنا الاّ الظالمون» می‌توان استفاده نمود که کفر، نوعی ظلم و یا بالعکس است.
حدود بیست حدیث در کتب تفسیری وارد شده که مراد از «اوتوا العلم»، در این آیه امامان معصوم‌علیهم السلام هستند.
پیام‌ها
۱- گرچه بعضی آیات قرآن متشابه است، ولی مجموعهٔ آیات آن، روشن و روشنگر است. «آیاتٌ بیّنات»
۲- نشانهٔ علم واقعی، پذیرش آیات روشن الهی است. «فی صدور الّذین اوتوا العلم»
۳- گرچه انسان برای رسیدن به مقصود، مأمور به تلاش و کوشش است، لیکن علم، هدیهٔ الهی است. «اوتوا العلم»
۴- آیات قرآن، بر دل اهل علم می‌نشیند و این گروه هستند که حقانیّت آن را با تمام وجود درک می‌کنند. «الّذین اوتوا العلم»
۵ - نمونهٔ روشن ظلم، ظلم فرهنگی و انکار نابجاست. «و ما یجحد بآیاتنا الاّ الظلمون»
۶- آنچه را که انسان می‌فهمد، اگر انکار کند، نوعی ظلم است. «الاّ الظالمون»برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید