به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران قم ، ایرانی‌ها در مصرف نوشابه در دنیا گوی سبقت را ربوده‌‌اند و این در حالی است که میزان مصرف سرانه نوشابه در دنیا 10 لیتر است و در ایران چهار برابر یعنی 42 لیتر بوده و با این وجود ایرانی‌ها از کمبود کلسیم رنج می‌برند.
بعد از حذف یارانه‌ها و افزایش قیمت مواد لبنی، سبد غذایی خانواده‌ها خالی از مواد مغذی از جمله شیر و لبنیات شده و اولویت در مصرف نوشیدنی‌ها به سمت نوشابه‌ها با عناوین رژیمی و لاغری رفته است. پیش از گرانی شیر، آمار مصرف شیر و لبنیات 80 تا 100 کیلوگرم در سال بود که در حال حاضر این رقم به 60 تا 70 کیلوگرم کاهش یافته است.
عده‌ای از افراد با تصور این که نوشابه‌ها در هضم غذا موثر هستند پس از صرف هر وعده غذایی بدن خود را پذیرای این نوشیدنی می‌کنند.
بیشتر ترکیبات نوشابه‌های غیر الکلی گازدار را آب، دی اکسید کرب ، شکر و عصاره تشکیل می‌دهد که عصاره عبارت است مجموعه چند ماده طبیعی یا مصنوعی که اگر با آب حاوی گاز کربنیک و مواد شیرین‌کننده مخلوط شود همان نوع نوشابه بدست می‌آید.
پیامدهای مصرف نوشابه
مسئول تغذیه مرکز بهداشت استان قم اظهار می‌کند: از آنجایی که نوشابه دارای مواد قندی بی شمار است و با خوردن 300میلی لیتر نوشابه که حاوی 28 گرم (معادل 2 قاشق غذا خوری شکر) است فرد به راحتی دچار بیماری‌هایی از جمله اضافه وزن، چاقی، دیابت، و بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود.
علی اکبر حق ویسی به تاثیر منفی نوشابه‌ها در سلامت کودکان اشاره می‌کند و می‌گوید: این نوشیدنی به دلیل داشتن قند فراوان منجر به بی‌اشتهایی و نخوردن غذای اصلی می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: افزایش برگشت غذا از معده به مری، پوکی استخوان، سایش و پوسیدگی دندان، ایجاد اختلال در سیستم عصبی دستگاه گوارش و همچنین اختلال در ساعات خواب زنان باردار و بیش‌فعالی در برخی کودکان از جمله پیامدهای دیگر مصرف نوشابه است.
توجه در آنچه خورده یا نوشیده می‌شود در سوره عبس نیز سفارش شده است؛ از آیات این سوره می‌توان نتیجه گرفت همانگونه که غذای روح از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است غذای جسم نیز باید مورد توجه قرار بگیرد.
کارشناس مسئول تغذیه مرکز بهداشت استان قم بهترین نوشیدنی را آب سالم عنوان می‌کند و معتقد است آب سالم و نوشیدنی‌های تازه و طبیعی مانند آب میوه‌های خانگی بهترین نوشیدنی محسوب می‌شوند.
حق ویسی با اشاره به اینکه این نوشیدنی‌ها نیز برگرفته از فرهنگ غرب هستند تصریح می‌کند: مصرف نوشابه در ایران تنها انرژی‌زا است و سودی ندارد در حالی که در کشورهای پیشرفته به نحوی تولید می‌شود که ضرر و زیانی متوجه افراد نخواهد شد.
پزشکان و متخصصان معتقدند نوشابه از جمله مضرترین خوراکی‌هایی است که هیچ گاه به هیچ فردی سفارش نمی‌شود؛ افراد برای حفظ سلامتی خود باید تا حد ممکن از نوشیدن نوشابه‌ها پرهیز کنند.
به گفته کارشناس مسئول تغذیه مرکز بهداشت استان قم نوشابه‌های گازدار انواع مختلفی دارد که در 8 دسته تقسیم می‌شوند؛ نوشابه‌های نوع کولا ، طعم‌دار رنگی، طعم‌دار بی رنگ، بدون طعم و رنگ، کم کالری، رژیمی و بدون قند، انرژی زا و ماءالشعیر (مالت) انواع نوشابه‌ها هستند.
در همه این نوشیدنی‌ها مواد افزودنی، بی‌کربنات سدیم، گاز، شیرین‌کننده‌های طبیعی و مصنوعی و قند استفاده می‌شود. همه مردم می‌دانند مصرف نوشابه هیچ سودی ندارد، اما هنوز هم در مصرف آن تاکید می‌کنند.
بر اساس یک نظر سنجی که در سال 90 از مردم قم صورت گرفت 34 درصد افراد مصرف زیاد نوشابه را عامل چاقی، 38 درصد عامل پوکی استخوان، 8درصد عامل بی اشتهایی و 9 درصد از بین برنده مینای دندان عنوان کردند؛ در همان نظرسنجی 4درصد مردم نوشابه را روزانه و 22 درصد هفتگی اعلام کرده‌اند و 22 درصد نیز اصلا تمایلی به خوردن آن نداشته‌اند و این در حالی است که هنوز هم در سوپرمارکت‌ها مشتری‌ها به دنبال نوشابه‌های مختلف می‌گردند.
اکبری فروشنده یکی از سوپر مارکت‌های مرکز شهر قم در مورد استقبال مردم از نوشابه‌ها می‌گوید: مشتری‌ها به دنبال نوشابه‌های رژیمی و بدون قند هستند، بیشترین نوشیدنی که از مغازه من خریده می‌شود نوشابه‌ای رژیمی است.
علی قائمی که 8 سالی است از بیماری قند رنج می‌برد می‌گوید: از کودکی در خانواده ما نوشابه مانند آب مورد استفاده قرار می‌گرفت، این نوشیدنی بیشترین طرفدار را در منزل ما داشت.
وی در ادامه می‌افزاید: هنوز نتوانسته‌ام خوردن نوشابه را ترک کنم در حالیکه گاهی در اثر این نوشیدنی روانه بیمارستان می‌شوم.
دوغ و ماء الشعیر نوشیدنی‌هایی هستند که با وجود خواهان کم، پیامدهای زیادی به دنبال ندارند گرچه باید بدانیم مصرف بی رویه هر چیزی حتی اگر مفید هم باشد گاهی برای سلامتی فرد مضر خواهد بود.
کارشناس مسئول تغذیه مرکز بهداشت استان قم نوشابه‌های گازدار مالت را یک نوشیدنی مناسب عنوان می‌داند و می‌گوید: این نوشیدنی‌ها از خانواده غلات گرفته شده‌اند و فرآورده‌هایی تخمیر نشده هستند که از اختلاط مالت جو، آب، رازک، گاز کربنیک و مواد افزودنی مجاز خوراکی با شیرین‌کننده و یا بدون آن تهیه می‌شوند.
حق ویسی با بیان اینکه ماء الشعیر دارای ویتامین‌های گروه ب و حاوی 16 نوع اسید آمینه است می‌افزاید: مواد معدنی موجود در این نوشیدنی، روی، فسفر، منیزیم، پتاسیم، سلنیوم و ویتامین C است و عطر و طعم تلخ موجود در آن نیز به علت وجود گیاه رازک است.
وی با اشاره به اینکه ماء الشعیر بخشی از ویتامین‌های بدن را تامین می‌کند ادامه می‌دهد: این نوشیدنی برای سلامت پوست، مو، رفع استرس و افزایش وزن افراد لاغر هم مفید باشد.
کارشناس مسئول تغذیه مرکز بهداشت استان قم یادآور می‌شود: ماءالشعیر غنی از انواع سی تو، سی تو کمیکال، فلاونوئیتها، کارو تنوئیتها است که در خون‌رسانی به قلب، کاهش ابتلا به فشار خون بالا، سلامت کلیه‌ها، محافظت از بدن در برابر سرطان‌ها، سکته‌های مغزی و قلبی موثر است.
خانم مروجی خانه‌دار است و مدتهاست نوشابه را از سبد غذایی خانواده‌اش حذف کرده است. وی معتقد است تنها سه بار نوشابه خوردم و در حال حاضر دوغ بیشترین نوشیدنی‌ای است که در خانواده‌ام استفاده می‌شود.
باز هم پای صحبت‌های حق ویسی می‌نشینیم و او ضمن اشاره به مزایای ماءالشعیر یادآور می‌شود: مصرف بیش از حد این نوشیدنی نیز چاقی، پوکی استخوان و پوسیدگی دندان را به همراه دارد و اگرچه این نوشیدنی می‌تواند جایگزین نوشابه‌ها باشد، اما رعایت تعادل در مصرف آن لازم است.
وی با تاکید بر اینکه نوشیدن آب حین غذا برای سلامتی مضر است خاطر نشان می‌کند: انجام این عمل هضم و دفع غذا را با مشکل مواجه می‌کند.
پاک شدن سینک ظرفشویی، روغن موتور، رسوب آهک، لکه ماژیک، آدامس، حالت‌دهنده به موها و یخزدایی بهترین خدماتی است که از نوشابه‌ها بر می‌آید؛ حال قضاوت کنیم چنین ماده‌ای چه بر سر معده و دستگاه گوارش خواهد آورد./س