به گزارش خیمه گاه؛ شهرستان خوانسار که یکی از شهرهای استان اصفهان است در ماه محرم و صفر حال و هوای خاصی می یابد و برنامه های عزاداری که در آنجا برپا می شود که در نوع خود بی نظیر است.
چند روز قبل از حلول ماه محرم، همه افراد، دست در دست یکدیگر با همدلی خاصی، کوچه ها و خیابان های شهر را مشکی پوش می کنند. هر کسی که بتواند، به نوعی در این برنامه سهیم شده، ارادت خود به اهل بیت علیهم السلام ابراز می کند.
تمامی جوانان شهر در هر محل، گردهم جمع شده، مساجد، حسینیه ها و تکایا را به سلیقه و ذوق خویش آماده می کنند و با پارچه های مشکی و جملات مختلف در مدح و عزای امام حسین (ع) و یارانش، آنجا را آماده عزاداری می کنند. با توجه به تعداد بی شمار هیات ها در این شهر، در این ایام، بر سر درِ هر مسجد و حسینیه یا تکیه ای، نام هیات یا محفل عزاداری را می توان دید که با نام یکی از اهل بیت علیهم السلام مزین شده است.
در ایام سوگواری ماه محرم، تقریبا تمام خوانساری های مقیم در شهرستان های دیگر به اتفاق خانواده، دوستان و آشنایان از شهرهای محل اقامت به دیار خویش بازمی گردند؛ هم چون قطره هایی خروشان و جوشان، که مشتاقانه به سمت دریا در حرکتند؛ با حضور این افراد شهر، جنب و جوش خاصی یافته، حتی جمعیت آن به چهار یا پنج برابر می رسد.
در ماه محرم و با برپایی سوگواری شهادت امام حسین (ع) چهره شهر از لحاظ اجتماعی دگرگون شده و فعالیت های اقتصادی و تجاری مردم نیز تحت تاثیر این ایام، کم رونق می شود.
برنامه عزاداری که شامل سینه زنی و زنجیر زنی ست ـ بدلیل ازدحام جمعیت عزادار ـ همیشه به دو بخش تقسیم می شود؛ عده کثیری از مردم، صبح هنگام و عده ای نیز در بعدازظهر برنامه عزاداری خود را برپا می کنند.
در طول مدت عزاداری، مردم سوگوار جهت استماع سخنان واعظان و بهره مندی از فیض مراثی آنها، تا پاسی از شب را در مساجد و تکایا سپری می کنند.
از سنت های مهم در عزاداری مردم خوانسار می توان به این موارد اشاره کرد:
1ـ مراسم 'تعزیه خوانی' که معمولا بعد از ظهرها برپا می شود.
2ـ حرکت دادن دسته های شترسوار و اسب سوار که یادآور عبور کاروان اهل بیت یا ترسیمی از سپاهیان کوفه ـ که به جنگ امام حسین (ع) آمده بودند ـ است. صدای شیپور جنگ و نقاره در لابه لای حرکت کاروان، تداعی صحنه های رزم و مبارزه آن زمان است.
3ـ حرکت دسته های عزاداری در قالب هیات های سینه زنی یا زنجیرزنی.
معمولا عزاداران، با پای برهنه و در حالی که بر پیشانی شان به نشانه عزا مقداری گل زده شده، در جمع هیات حضور می یابند.