سید محسن هاشمی، نوازنده و شهادت خوان در تعزیه در گفتگو با خبرنگار حوزه‌ی موسیقی
باشگاه خبرنگاران؛ درباره‌ی تاریخچه‌ی موسیقی در تعزیه گفت: تعدادی از مورخان تاریخ تعزیه را به سوگ سیاوش باز می‌‌گردانند و گروهی دیگر آن را به 300 سال گذشته و عده‌ای تعزیه را از زمان آل بویه و دوران اوج آن را در زمان حکومت صفویه می‌دانند.
وی افزود: مستند ترین سند مکتوب به 300 سال قبل باز می‌گردد. من معتقد هستم دلیل این که تعزیه به آیین مرگ سیاوش ربط پیدا نمی‌کند به خاطر آن است که هیچ سند مکتوبی در این باب وجود ندارد.
هاشمی در ادامه اشاره کرد: در تعزیه سه رکن اصلی به نام‌های کلام منظوم، حرکت و موسیقی وجود دارد موسیقی‌ای که در تعزیه اجرا می‌شود بر اساس نظام دستگاهی موسیقی ایرانی است. موسیقی در تعزیه به صورت سینه به سینه انتقال پیدا کرده و تقریبا در آن دخل و تصرف خاصی صورت نگرفته است.
وی افزود: موسیقی تعزیه بسیار موسیقی غنی است زیرا در برهه‌ای از زمان موسیقی ایرانی در دوران زندیه به دلیل محرومیت‌ها به تعزیه‌خوان‌ها به ودیعه سپرده شد.
هاشمی در ادامه عنوان داشت: اصحاب تعزیه به درستی از این موسیقی حفاظت و حراست کردند و نه تنها چیزی از آن را از بین نبردند بلکه به آن
وی در ادامه گفت: سازهای بادی غربی مانند ترومبت و ترومبون به خاطر صدای بلند و بی نیاز بدون آن به کودک شدن مورد استفاده قرار می‌‌گرفتند.
هاشمی در واکنش به استفاده از سازهایی مانند گیتار در تعزیه بیان کرد: تا به حال با چنین صحنه‌ای مواجه نشده‌ام اما معتقدم که استفاده از این سازها بی‌انصافی است و قدر مسلم نه اهل فن و نه مردم این امر را نمی‌پسندند.
وی در ادامه افزود: وقتی مردم نسبت به این عمل واکنش نشان می‌دهند پس در نتیجه این عمل کاری اشتباه است و راه به جایی هم نخواهد بود.
زیرا این امر بعنوان بی راهه نوآوری محسوب نمی‌شود.
هاشمی درباره‌ی رعایت نشدن دستگاه‌ها در تعزیه بیان کرد: این امر عدول از قانون و قاعده و رعایت نکردن چارچوب آواز در تعزیه است که متاسفانه این امر بیشتر از استفاده از سازهایی مانند گیتار در تعزیه باب شده است.
هاشمی افزود: متاسفانه یک سری از آهنگ‌های اصیل، خوب و ریشه دار در تعزیه کنار گذاشته و مجموعه‌ای از آهنگ‌هایی را که اقتباس از تصانیف امروزی و مورد پسند را وارد تعزیه کرده‌اند که اتفاقا این اشکال متوجه تعزیه خوانان است زیرا رخ ندادن چنین اتفاقی وظیفه‌ی اصحاب تعزیه است.
وی درباره‌ی پرورش جوانان در تعزیه عنوان کرد: من معتقد هستم که تعزیه در صورتی پیشرفت می‌کند که مسیر آموزش آن اصلاح شود. در دوره‌های قبل روش آموزش به صورت سینه به سینه و استاد شاگردی بوده است که با آزمون و خطا این دوره‌ی آموزش پیش می‌رفته است اما امروزه این بستر فراهم نیست.
وی افزود: بعضی از بزرگان اطلاعات بسیار با ارزش دارند اما برای انتقال آن‌ها نیاز به یک روش، شیوه و متد جدید احساس می‌شود.
هاشمی درباره‌ی جایگاه تعزیه گفت: تعزیه را در هنرهای ایرانی اگر نگوییم اولین هنر، اما جز هنرهای والا و درجه یک ایران است. زیرا در آن انواع و اقسام هنرهای ایرانی مانند: ادبیات غنی، موسیقی فاخر، لباس و هنرهای دیگر دخیل است البته امروزه متاسفانه در عمل این طور نیست و با تعزیه و تعزیه خوان مثل یک شی تاریخی برخورد می‌کنند.
وی بیان کرد: به فراخور حال، نزدیک محرم یا مناسبتی مذهبی به سراغ تعزیه خوان‌ها می‌آیند. درحال حاضر بسترمناسبی برای اجرای تعزیه وجود ندارد.
وی در ادامه مطرح کرد: مشکل از تعزیه با ثبت شدن آن در یونسکو حل نشده‌ای کاهش به جای هزینه برای این گونه اعمال برای آموزش تعزیه اقدام می‌شد. من معتقد هستم که عمل ثبت تعزیه در یونسکو اتفاق مبارکی برای آن نبوده است.
هاشمی خاطر نشان کرد: تعزیه خوان باید به اصول و قوانین تعزیه احترام گذاشته و آن را رعایت کند اما اجرای هنرناب در شرایطی میسر می‌شود که بستر اجرا آماده باشد. در حال حاضر در انجمن تعزیه بیش از دو هزار نفرعضوهستند که این انجمن حتی یک اتاق برای تشکیل جلسات خود ندارد.
انتهای پیام/ص