گام بزرگ موسسه تحقيقات "شيلات" براي خودکفايي/مرغ آبزي‌پروري به ايران آمد

وي با بيان اين مطلب كه سازمان حفاظت محيط زيست با پرورش اين ماهي به شكل آزمايشي موافقت كرده است، ادامه داد: حدود سه سال است كه مؤسسه تحقيقات علوم شيلات روي اين طرح كار مي‌كند.

قاسمي افزود: پرورش تيلاپيا در شرايط خاصي امكان پذير است و چون اين ماهي بومي نيست و با آب‌هاي كشور سازگاري ندارد، ممكن است در صورت وارد شدن به اكوسيستم بومي‌ها آسيب‌هاي جبران ناپذيري را به اين اكوسيستم وارد كند.

وي با اشاره به اين كه در كشور ماهيان بومي ارزشمندي مثل خاويار وجود دارد، تاکيد کرد: در زمينه پرورش اين ماهيان هنوز كارهاي تحقيقاتي زيادي بايد انجام شود.

قاسمي با بيان اين كه در حدود 15 استان كشور امكانات پرورش ماهيان خاوياري فراهم است، تصريح كرد: بهتر است ما انرژي، وقت و هزينه‌مان را به افزايش توليدات اين چنيني اختصاص دهيم.

وي همچنين با اشاره به اين كه در همه جاي دنيا برداشت كپور ماهيان حدود 30 تن در هكتار است، گفت: اين ميزان در كشور ما، در بهترين شرايط حدود 6 تن است و اين موضوع نشان دهنده اين است كه ما در اين زمينه نيز بايد كار كنيم.

قاسمي افزود: بنابر اين ما به جاي آغاز پروژه‌اي جديد بهتر است پروژه‌هاي نيمه تمام قبلي‌مان را به اتمام برسانيم.

*پرورش"تيلاپيا" در بيش از 100 کشور جهان

براساس اين گزارش عباسعلي مطلبي در گفتگو با خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران در جواب اظهارات مدير كل اتحاديه تعاوني‌هاي تكثير، پرورش و صادرات آبزيان ايران، اظهار داشت: در حال حاضر "تيلاپيا" در اغلب مناطق حاره‌اي و معتدل جهان و در بيش از 100 کشور از جمله کشورهاي همسايه ايران پرورش داده مي‌شود.

وي با بيان اينكه استقبال عمومي دنيا ازتيلاپيا و توسعه روز‌‌افزون آن شاهدي بر موفقيت اين صنعت است،افزود: حدود 3 سال است كه تيلاپيا به مزارع بخش خصوصي منطقه بافق يزد وارد شده و طي اين مدت هيچگونه معضل زيست محيطي ، آلودگي هوايي و غيره در اين منطقه ايجاد نكرده است . 

رييس موسسه تحقيقات علوم شيلاتي کشور با اشاره به اينكه اين موسسه بنابر رسالت کاري خود از بدو ورود اين ماهي تحقيقات جامعي را در دستور کار قرار داده و همچنان نيز همگام با دنيا اين مطالعات را ادامه مي‌دهد، اضافه كرد: اولين قدم‌هاي پس از حصول دستاوردهاي علمي با توجه به مجوزهاي دريافتي حاصل از مطالعات رونمايي از پرورش تيلاپيا در يكي از دور افتاده‌ترين مناطق کشور در خرداد ماه 1390 با حضور روساي سازمان شيلات ايران، موسسات تحقيقات علوم شيلاتي کشور، سازمان جهاد استان، استاندار و مسئولين استاني، نماينده مجلس و .... در استخرهاي بخش خصوصي انجام شد. 

مطلبي اضافه كرد: همچنين با عنايت به توان کارشناسي و دانش فني حاصله ميان مرکز تحقيقات ملي آبزيان آبهاي شور (وابسته به موسسه تحقيقات علوم شيلاتي کشور) با جهاد استان يزد (حمايت شيلات ايران) قراردادي مبتني بر توليد ماهانه 20هزار بچه ماهي تيلاپيا و ورود بخش پرورش منعقد شد تا ضمن آشنايي پرورش دهندگان و مردم با اين بازار به تدريج کليه بحث هاي تيلاپيا به طور اصولي منتقل شود.

وي با بيان اينكه هر موجود زنده‌اي براي زندگي نيازمند شرايط خاصي است،ادامه داد: تيلاپيا نيز از اين قاعده مستثني نيست اما اندک آشنايي با اين گونه آبزي پرورشي روشن مي‌کند که اين شرايط در محدوده‌هاي نسبتا وسيع اکولوژيک قرار داشته که همين ويژگي عامل موفقيت آن در قرار گرفتن در جايگاه دوم آبزي‌پروري جهان بوده است. 

مطلبي افزود: اين شرايط خاص با بسياري از مناطق کشور هم‌خواني داشته و اساسا يکي از دلايل توسعه اين ماهي به ويژه در مناطق گرم و خشک همين امر بوده و بسياري از مناطق ايران واجد چنين آب و هوايي است.

وي با اشاره به اينكه گونه‌هاي مهم پرورشي ايران(قزل‌آلا، کپور، ميگوي وانامي و ...) بومي ايران نبوده و در اين زمينه بسياري ديگر از محصولات دامي و کشاورزي را نيز مي‌توان ذکر کرد، افزود: پروژه، گزارشات علمي، سخنراني‌ها و مقالات پژوهشي بسياري در زمينه سازگاري تيلاپيا در مرکز ما انجام شده است.

*نقش موثر "تيلاپيا" در افزايش توليدات آبزيان

مطلبي اظهار داشت : برنامه‌هاي توسعه پرورش تيلاپيا براي مناطق حاشيه کويري مانند يزد، کرمان، سمنان و ... و مناطق مشابه با منابع آب بسته در نظر گرفته شده و اين توسعه مي‌تواند همراه با افزايش توليدات آبزيان و سرانه مصرف آبزيان، متضمن بهره‌برداري از آب‌هاي بلا استفاده، اشتغالزايي در مناطق کمتر توسعه يافته و حاشيه کويري، جلوگيري از مهاجرات به شهرهاي بزرگ، افزايش توليد ملي و خودکفايي باشد .

وي افزود: با توجه به تعريف ماهي بومي و غيربومي، ماهي خاوياري که از درياي خزر به آب‌هاي داخلي منتقل و پرورش داده مي‌شود و رويه اي بسيار مفيد و حائز اهميت است اين ماهي در خوزستان، سمنان، قم، يزد، ... ماهي بومي محسوب نمي‌شود، توسعه پرورش ماهيان خاوياري و ديگر آبزيان هيچگونه منافاتي با توسعه تيلاپيا ندارد و هم‌اکنون جز برنامه‌ها و اهداف مهم پژوهشي است.

*فواید گسترده پرورش "تیلاپیا"

مطلبي با اشاره به تراکم پذيري ماهي، توجيه اقتصادي، نياز کم به آب، مقاومت در برابر بيماري‌هاو بازارپسندي اين آبزي افزود: تيلاپياي کامل در بازار جهاني حدود يک دلار قيمت و قابليت ورود به سبد مصرف عامي را دارد، براساس نظر 2010 فائو اين ماهي بهترين گزينه براي خطوط هوايي، بيماران بستري، فروشگاه‌هاي زنجيره‌اي، غذاي دانش‌آموزان، افراد با تمکن مالي پايين... توصيه شده است. 

وي اضافه كرد: پيش بيني شده تا سال 2050 صيد آبزيان ناممکن شود و اين درحاليست که تا سال 2030 نياز به توليد دو برابري غذا وجود دارد با توجه به اين مطلب ،تيلاپيا ازسال 2005 آمار توليد آزاد ماهيان را در جهان پشت سر گذاشته و احتمالا تا چند سال آينده با رشد بالاي 12.2 درصد رتبه اول آبزيان پرورشي جهان خواهد شد.

مطلبي ادامه داد: مطالعه آمار توليد آبزيان پرورشي در ديگر کشورها از جمله اندونزي، تايلند، مصر، برزيل و ... در اين زمينه اهميت توليد اين آبزي را بخوبي نشان مي‌دهد بعلاوه در اغلب کشورهاي قطب توليد تيلاپيا تنوع بالاي زيستي قابل مقايسه با تنوع زيستي ايران نيست.

وي ادامه داد: به عنوان مثال تايلند سالانه 10 ميليون دلار صادرات تيلاپيا دارد وطي 20 سال 800درصد افزايش توليد تيلاپيا داشته است.

به گفته ي مطلبي طبق آمار موجود در سايت رسمي آمار آبزيان، درسال 2010 تجارت جهاني تيلاپيا بالغ بر 5 ميليارد دلار بوده است و اين سوال مطرح مي‌گردد که جايگاه ايران در اين فهرست کجاست؟

وي افزود :واردات کنوني فيله تيلاپيا به کشور که به دليل طعم و شرايط مطلوب آن با استقبال مصرف کنندگان مواجه گشته و فروش آن در مارکت ها فراگير شده، به همين دليل پرورش آن مي تواند در راستاي تحقق اهداف و شعارهاي ملي توليد، خودکفايي، اشتغالزايي و خلق حماسه اقتصادي در زمينه صنايع شيلاتي با توليد اين ماهي و فعال شدن صنعت و حرفه ها و صنايع مرتبط با آن (توليد مولدين اصلاح شده، توليد تخم، توليد بچه ماهيان اصلاح شده، پرورش در سيستم ها متنوع، فرآوري و صنايع چنيني جايگزين شود.

مطلبي خاطر نشان كرد :تراکم پذيري، توليد در واحد سطح، ضريب تبديل غذا، ميزان و نرخ رشد، نوع خوراک، وضعيت تکثير و توليد تخم، از جمله ويژگي هاي اين ماهي است که مي تواند آبزي پروري ما را از مصرف آب شيرين و واردات نهاده هايي که امروزه اساس توليد در کشور است، نجات دهد. 

وي با بيان اينكه اين موارد با ديگر آبزيان پرورشي متداول کشور قابل مقايسه نيست خاطرنشان كرد: طرح معرفي تيلاپيا به صنعت آبزي پروري کشور از سال 1387 در مرکز تحقيقات ملي آبزيان آبهاي شور آغاز و منجر به نتايج و دستاوردها و دانش فني پرارزشي شده که چشم انداز روشني در آينده صنايع شيلاتي کشور گشوده و در کانون توجه بسياري از متخصصين، توليدکنندگان و مرتبطين صنايع شيلاتي کشور قرار گرفته است.  
 
رييس موسسه تحقيقات علوم شيلاتي کشور در پايان با اشاره به اين که 5 ميليون تن تيلاپيا در بازارهاي جهاني صادر مي‌شود ، افزود: اين ماهي به دليل قدرت تکثير وسيع، مرغ آبزي پروري ناميده مي‌شود.

انتهاي پيام/