به گزارش
خبرنگار اعزامی باشگاه خبرنگاران از ژنو، در پي سانسور متن مصاحبه مقامات كشورمان با رسانه‌هاي غربي كه به دعوت همين رسانه‌ها صورت گرفته و هدفي كاملا جهت‌دار را نشان مي‌داد، رسالت خبرنگاري ما را بر آن داشت تا در جهت خنثي‌سازي اين فرافكني‌ها گزارشي ارائه دهيم.
همراهی رسانه‌ها با مذاکرات هسته‌ای ژنو
فضای رسانه‌ای مذاکرات هسته‌ای گرچه متأثر از فعل و انفعالات دیپلماتیک است، اما الزامات، اقتضائات، ابزارها و روش‌های آن تابع ملاحظات حرفه‌ای خاص خود می‌باشد.
بدون شک طراحان و کنشگران عرصه دیپلماسی زمانی می‌توانند به صورت مناسب ابتکار عمل را در حوزه اقدامات سیاسی در اختیـار بگیرند که محیط عمل آنـان در داخل و خـارج از کشور به صورت هدفمند و برنامه‌ریزی شده با بهره‌گیری از ظرفیت‌های رسانه‌ای مدیریت شود.
بر این اساس مذاکرات هسته‌ای که از رویدادهای بسیار مهم جاری کشور است، باید در عرصه رسانه و افکار عمومی به گونه‌ای مورد توجه و پیگیری قرار گیرد که عناصر اصلی اثرگذار در این حوزه ضمن شنـاسایی نقش خود و ایفای آن در تعاملی هم‌افزا بـا یکدیگر عمل كرده و بـرآیند آنچه انجـام می‌دهند در قالب قدرت نرم در اختیار تیم مذاکره کننده قرار گرفته و ضمن هموارتر کردن مسیر، موجب حداکثرسازی منافع ملی شود.
در این مسیر لازم است ضمن توجه به سرفصل‌ها و اولویت‌های منافع ملی کشور، موضوع تصویرسازی هدفمند از کشور با ارایه نمادهای رسانه‌ای مورد اهتمام جدی قرار بگیرد، مؤلفه‌های این تصویر باید ارایه کننده ایـرانی عزتمند، مستقل، متعهد در بـرابـر مقررات و معاهدات بین‌المللی، مقتدر، صلح‌طلب، عقلانی، اهل مذاکره و مقاوم در برابر تجاوز و تعدی به حقوق خود باشد.
در این موضوع بـا شناخت زمين بازي طرف مقابل می‌بایست به گونه‌ای عمل کرد که کنشگران رسانه‌ای نه تنها در ناخودآگاه بازي رقیب قرار نگیرند، بلکه خود نقشی فعال ایفا کرده و اقدام آن‌ها منجر به خنثی‌سازی بازی طرف مقابل شود.
موضوعاتی همچون القای اختلاف در سه سطح دولت–ملت، دولت–نظام و ملت–نظام از محورهاي اصلی فعالیت‌های رسانه‌ای رقبا درخصوص مذاکرات هسته‌ای ایران با کشورهای 1+5 می‌باشد.
همچنين، زیر سئوال بـردن اراده دولت و ملت ایران برای مذاکره و طرح ادعای تأثیرگذاری تحریم‌ها بر تغییر رفتار ایران در پذیرش مذاکره ،استمرار مطالبات از ایران و چانه‌زنی در طیفی از مسایل از جمله عقب‌نشینی در حقوق هسته‌ای، توقع تغییر رفتار همزمان با تغییر گفتار
غیر عقلانی دانستن رفتار ایران، سلب اعتماد از صلاحیت و توان تخصصی هیأت مذاکره کننده ایران، تضعیف جدی اقتصاد ایران و القاء به زانو در آمدن قریب الوقوع کشور
و ... بايد به عنوان بازي رسانه‌هاي غربي عليه ايران تعبير شود.
از سوی دیگر در تحلیلی از فضای رسانه‌ای داخلی کشور بعضاً اشکالات و نارسایی‌هایی از قبیل ساده‌انگاری حل و فصل موضوع هسته‌ای و مشکلات با آمریکا و ابهام درخصوص چرایی حل نشدن موارد فوق در گذشته، ارایه تصویری خوش بین و مشتاق به سازش با آمریکا از افکار عمومی ایران، شرطی شدن اقتصاد داخلی با نتایج مذاکرات سیاسی هسته‌ای، ایجاد حس بی‌اعتمادی نسبت به تیم مذاکره کننده، دامن زدن به اختلافات داخلی در سطح سیاسی و رسانه‌ای دیده می‌شود که مي‌تواند در پیشبرد اهداف نظام جمهوري اسلام ايران در مذاکرات هسته‌ای تأثیر نامطلوبي داشته باشد.
لازم به ذكر است عدم رعایت کامل چارچوب‌های مطلوب و خطوط اصلی ترسیم شده از سوی رسانه‌ها و برخی مسئولین، ترسیم شرایط ضعف در مقابل حریف برای افکار عمومی، ایجاد انتظار حل و فصل موضوع هسته‌ای در کوتاه مدت، شکل‌گیری و انتشار شایعات آسیب‌زا به مذاکرات و نتایج مورد انتظار، بهره‌برداری دشمن به ویژه رژیم صهیونیستی از حفره‌های اطلاع رسانی ناشی از کم‌کاری ایران، تبدیل شدن موضوع هسته‌ای و چالش‌های آن به اصلی‌ترین موضوع فضای رسانه‌ای کشور، پيشبرد اهداف نظام اسلامي را در روند ديپلماسي هسته‌اي آسيب مي‌زند.
به همين منظور نیل به اهداف مورد نظر در مذاکرات هسته‌ای تابع برخی لوازم اصلی از جمله ایجاد آرامش و ثبات اقتصادی داخلی، وجود همگرایی و انسجام داخلی در حمایت از پرونده هسته‌ای، تبیین ابعاد و ویژگی‌های دیپلماسی نوین جمهوری اسلامی ایران و پذیرش اقتضائات جدید، تداوم ثبات در امنیت داخلی و کاهش تنش‌های سیاست خارجی، اقناع افكار عمومی و ترسیم شرایط اقتدار و مذاکره از موضع برتر به منظور ارتقاء غرور ملی است، كه رعایت آن در عرصه رسانه نقش بسزایی در تحقق اهداف دارد.
از این رو لازم است با توجه به تنوع سلایق و گرایش‌ها در رسانه‌ها طبیعتاً قبل، حین و بعد از مذاکرات مجموعه اخبار، تحلیل‌ها و گزارش‌هایی منتشر می‌شود که ممکن است بعضاً از واقعیت‌ها و مصلحت‌ها فاصله داشته باشند، لذا بایستی بر رعایت مواردی که چارچوب و خط مشی رسانه‌ای را مشخص می‌کند به صورت جدی پایبند بود.
برخی از این موارد عبارتند از: اجتناب از گره زدن مذاکرات با تحریم (در هر دو وجه ایجاد انتظار بی مورد و یا ایجاد یأس)، عدم برجسته‌سازی و نقل اخبار از منابع غربی بدون تحلیل و بررسی کارشناسی به ویژه در حین مذاکرات (اعم از رسانه‌ها، سخنگو و یا دیپلمات‌های غربی)، عدم ترسیم خطوط قرمز خارج از خطوط تعریف شده نظام در رسانه‌ها، عدم ترسیم شرایط ضعف داخلی و لزوم امتیاز دادن ایران در مذاکرات، عدم ایجاد انتظار برای حل و فصل موضوع هسته ای و دست یابی به نتیجه در کوتاه مدت، ایجاد اعتماد به توانمندی، صلاحیت و تعهد تیم مذاکره کننده و پرهیز از ایجاد هرگونه فشار روانی که موجب بهره برداری حریف از مذاکرات در جهت اعمال فشار بیشتر به تیم مذاکره کننده مي‌شود، ارایه روحیه و امیدواری به آینده در افکار عمومی در چارچوب ایجاد امیدواری درخصوص احترام طرف مقابل به حقوق ملت ایران و نه ایجاد امید واهی به سازش و واگذاری حقوق ملت، چانه زنی متقابل با رسانه های رقیب درباره حقوق هسته ای ایران با هدف افزایش هزینه های طرف مقابل و کاهش هزینه های تیم مذاکره کننده ایران .
گفتنی است در دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 که از فردا،( پنجشنبه) به مدت دو روز در شهر ژنو برگزار خواهد شد؛ سید عباس عراقچی معاون امور حقوقی و بین‌المللی، "مجید تخت روانچی" معاون اروپا و آمریکا، "حمید بعیدی نژاد" مدیرکل امور اقتصادی و تخصصی بین‌المللی وزارت خارجه، "داود محمدنیا" مشاور حقوقی وزیر امور خارجه و "محمد امیری" از سازمان انرژی اتمی، تیم پنج نفره ایران به ریاست محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان هستند.
این در حالی است که در دور پیشین مذاکرات ایران و 1+5 که دو هفته پیش نیز در "ژنو " پایتخت سوئیس برگزار شد، این 5 نفر اعضای تشکیل دهنده تیم هسته‌ای کشورمان بودند.
آخرين دور مذاكرات ايران با گروه 1+5 دو هفته گذشته در ژنو پايتخت سوئيس در حالي برگزار شد، كه "محمدجواد ظریف" وزیر امور خارجه و رییس تیم مذاکرات هسته‌ای ایران در این دور از مذاکرات، پیشنهاد جدید ایران با عنوان "پایانی بر یک بحران غیر ضروری؛ آغازی برای افق های جدید" را روی میز گذاشته بودند.
اين مذاكرات با مسؤولیت "عباس عراقچی" معاون حقوقی و بین‌المللی وزیر امور خارجه ایران و "هلگا اشمید" معاون "کاترین اشتون" مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ادامه یافت و طرفین در این دو روز، چهار دور با یکدیگر گفتگو کردند، كه در دور آخر، ظریف و اشتون به جمع مذاکره کنندگان پیوستند.
مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رییس تیم مذاکره کننده گروه 1+5، با بيان اينكه "کامل ترین طرح ایران را در ژنو دیدیم"، این دور از مذاکرات را مثبت خوانده و تأکید کرده بود که برای نخستین بار روی یک بیانیه مشترک توافق شده است.
"محمدجواد ظريف" پس از پایان مذاکرات اظهار داشت "مذاکرات پرثمری را پشت سر گذاشتیم؛ امیدواریم این مذاکرات آغازی برای فاز جدید در روابط باشد تا بحران غیرضروری را خاتمه دهد و افق‌های جدیدی را باز کند."
تاكيد "سيدعباس عراقچی" در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه آیا در مذاکرات کارشناسی وین درباره گام‌های متقابل تصمیم‌گیری خواهد شد، قابل توجه است: "مذاکرات کارشناسی محل تصمیم گیری نیست، بلکه این مذاکرات برای توضیح و تبیین مواضع هر دوطرف در ادامه مذاکرات ژنو به طور عمیق‌تر و گسترده‌تر است."
سفر اخير اين عضو ارشد مذاكره كننده هسته‌اي ايران به وین و دیدار با "یوکیو آمانو" مدیرکل آژانس، كه 3 روز گذشته انجام شده بود، حكايت از شکسته شدن بن بست مذاکرات پیشین ایران و آژانس داشت؛ اين مهم به دنبال پیشنهاد جدید ايران برای حل و فصل مسائل باقی مانده میان طرفین بود.
بر مبناي این طرح، ایران آمادگی خود را برای پاسخ به تمامی سوالات و ابهامات آژانس در یک دوره کوتاه زمانی، اعلام کرده است.
ساعتی پس از دیدار عراقچی با آمانو، مذاکرات تیم‌های فنی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در فضایی متفاوت نسبت به گذشته آغاز شد.
در این دور از مذاکرات، ریاست تیم ایران را "رضا نجفی" سفیر ایران در آژانس عهده‌دار بود، اما در طرف مقابل، چهره جدیدی به جای "هرمان ناکارتس" که در دو سال گذشته ریاست تیم مذاکراتی آژانس را برعهده داشت، قرار گرفته بود."ترو وارجورانتا" در این دور از مذاکرات، ریاست هیأت مذاکره کننده آژانس را برعهده گرفته بود.
دور نخست مذاکرات ایران و آژانس به مدت سه ساعت و تا شامگاه دوشنبه به درازا انجاميد، كه در آن طرفین توافق کردند، ادامه مذاکرات را به صبح سه‌شنبه موکول کنند.
همچنين، دور دوم مذاکرات ایران و آژانس ساعت 10 صبح سه‌شنبه در مقر آژانس آغاز و طرفین پس از سه ساعت مذاکره، برای نخستین بار یک بیانیه مشترک صادر کردند.
در این بیانیه آمده است "به دنبال دیدار "یوکیا آمانو" مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و "سید عباس عراقچی" معاون وزیر امور خارجه ایران، هیات‌های ایران و آژانس جلسه‌ای مفید درباره مسایل گذشته و حال در 28 و 29 اکتبر (6 و 7 آبان) برگزار کردند.
ايران به عنوان یک عامل سازنده برای تقویت همکاری‌ها و گفتگو با رویکرد حل همه مسایل باقی مانده در آینده پیشنهاد جدیدی را در زمینه اقدامات عملی ارایه کرد.
پس از گفتگوهای اساسی تصمیم گرفته شد که نشست بعدی در 11 نوامبر (20 آبان) در تهران برای پیشبرد همکاری‌ها برگزار شود.
عراقچی پيرامون طرح پيشنهادي ايران به آژانس گفته بود: "همانطور که ایران در مذاکرات با 1+5 در ژنو (23 و 24 مهر ماه) چارچوب جدیدی را در قالب یک پیشنهاد ارائه کرد، در وین نیز چارچوب جدیدی را برای همکاری پیشنهاد کرده است."
عضو ارشد تیم مذاکرات هسته‌ای ایران تصریح کرده بود "پیشنهاد جدید ایران تصحیح رویکردها است و می‌تواند بن بست موجود میان ایران و آژانس برای حل و فصل مسائل باقی مانده را از بین ببرد."
عراقچي در ادامه سخنان خود گفته بود: "ایران در پیشنهاد جدید خود چارچوب‌های منطقی‌تری را به طرف مقابل پیشنهاد کرده است به شکلی که بتواند ما را از بن بست موجود عبور دهد؛ چرا که بن بست به وجود آمده در روابط ایران و آژانس به توقف همکاری‌ها و بروز سوء تفاهم‌های جدید منجر شده بود."
پیشنهاد جدید ایران به گفته عضو ارشد تیم مذاکرات هسته‌ای كشورمان، چگونگی برخورد با مسائل مربوط به گذشته و آینده موضوع هسته‌ای را نیز در برمی‌گیرد.
گفتني است تیم مذاكره كننده ایران به ریاست ظریف در این دور از مذاکرات با جدیت و با اختیارات لازم برای مذاکره‌ای هدفمند و رو به جلو آماده بوده و قرار است طرح پیشنهادی جدید و مکتوب خود که مبتنی بر رویکردهای واقع بینانه است را به 1+5 ارائه کند.
هیئت ایرانی در حالی در این دور از مذاکرات حضور خواهد یافت که "محمدجواد ظریف" اخیرا با صراحت اعلام کرد: پیشنهاد ارائه شده در نشست آلماتی1 از سوی 1+5 مورد پذیرش ایران نبوده و این طرح به تاریخ پیوسته است.
شايان ذكر است بسياري از مقامات و رسانه‌هاي غربي با تمركز بسيار بر دور جديد مذاكرات معتقدند كه طرف‌هاي غربي بايد از اين فرصت استفاده كرده و بتوانند با ارائه پيشنهاد درخور طرف ايراني را قانع كنند.
ادعاي كشورهاي غربي موسوم به 1+5 ، اين است كه برنامه صلح آميز هسته‌اي ايران پوششي براي ساخت سلاح هسته‌اي از طرف اين كشور است.
اين ادعا درحالي است كه ايران بارها ضمن رد اين اتهامات، اعلام كرده است كه برنامه هسته‌اي اين كشور صرفا جهت رفع نیازها به انرژی و دیگر نیازهای صلح آمیز است.
اين شيطنت‌هاي غرب كه هدفي جز فرافكني ندارد، درحالي است كه "مقام معظم رهبري" تاکنون چندین بار طي سخنرانی‌های رسمی و عمومی خود درباره حرام بودن ساخت و استفاده از سلاح اتمی صحبت کرده‌‌اند.
ايشان در سخنرانی خود در اسفندماه گذشته در دیدار با رئیس و مسئولان سازمان انرژی اتمی و جمعی از دانشمندان هسته‌ای کشور فرمودند: "ایران به دنبال سلاح هسته‌ای نیست، زیرا جمهوری اسلامی ایران، از لحاظ فکری، نظری و فقهی داشتن سلاح هسته‌ای را گناه بزرگ می‌داند و اعتقاد دارد، نگهداری چنین سلاحی نیز بیهوده، پرضرر و پرخطر است."
در واكنش به اين فتوا بسياري از چهره‌ها و مقامات بين‌المللي در سطح جهان ضمن باور پذير خواندن آن اذغان داشته‌اند كه از اين فتوا مي‌توان به عنوان اصلي‌ترين عامل در راستاي اعتمادسازي براي رفع نگراني‌هاي كشورهاي غربي استفاده كرد.
در همين زمينه نخست وزیر ترکیه به وزیرخارجه آمریکا گفته بود "فتوای رهبر ایران درباره حرام بودن سلاح هسته‌ای را باید باور کرد چرا که از سوی ولی فقیه عنوان شده و چنین حکم‌هایی چون و چرا بردار نیست."
همچنين "مقام معظم رهبري" در آخرين اظهار نظر خود نسبت به روند مذاكرات هسته‌اي ميان ايران و كشورهاي گروه 1+5 با دفاع از تيم مذاكره كننده هسته‌اي ايران خاطرنشان كردند: "هیچکس نباید مجموعه مذاکره کنندگان ما را سازشکار بداند، اینها بچه‌های خود ما و بچه‌های انقلابند، یک ماموریت سختی را برعهده دارند و هیچکس نباید ماموری را که مشغول کاری است تضعیف کند."
ايشان تاكيد كردند "همانطور که در مشهد هم گفتم،به مذاکره خوشبین نیستم ولی باذن الله از این مذاکرات ضرری هم نمیکنیم و این تجربه،ظرفیت فکری ملت ما را بالا خواهد برد. اگر مذاکرات به نتیجه برسد که چه بهتر ولی اگر نتیجه نگرفتند معنایش این باشد که کشور باید روی پای خودش بایستد."
انتهاي پيام/