به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران، پایگاه تحلیلی "اینفورمیشن کلیرینگ هاوس" در مقاله‌ای به قلم "جاناتن کوک" می‌نویسد: به راستی روند صلح اسرائیل و فلسطین به کدام سمت پیش می‌رود؟ از وقتی که مذاکرات صلح با هیاهوی بسیاری در ماه جولای آغاز شد، روزنه امید اندکی به چشم می‌خورد.
*** دیدار جان کری و نتانیاهو در رم
این مذاکرات که در فضای محرمانه خفقان آوری صورت گرفته است، از زمان دیدار جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در شهر رم، پسرفت داشته است. این دیدار که به گفته رسانه‌ها به طور غیرمعمولی طولانی بود، حدود 7 ساعت به طول انجامید.
بخش اعظمی از گفت و گو ها به طور خصوصی و حتی بدون حضور مقامات صورت گرفت اما طبق گزارشات، این مذاکرات بر روند صلح احیا شده متمرکز بود. تصور می‌شود که جان کری با نگرانی از عدم پیشرفت محسوس در مذاکرات، در این دیدارسعی کرده است تا نتانیاهو را وادار کند که با نظر وی در مورد مسیر روند مذاکرات 9 ماهه موافقت کند.
*** هیچ نشانه مثبتی در پیشرفت مذاکرات به چشم نمی‌خورد
پس از آنکه ناامیدی فلسطینی‌ها و همینطور شایعات در مورد اینکه مذاکرات در آستانه فروپاشی قرار دارد، به اوج خود رسید، جان کری تصمیم به مداخله گرفت. «نظیف هاتا»، یکی از مقامات اتحادیه عرب پس از ملاقات با جان کری در پاریس، با بیان اینکه «هیچ نشانه مثبتی در پیشرفت مذاکرات به چشم نمی‌خورد»، به آشفتگی فضای این مذاکرات افزود.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، هفته گذشته در سفر به پایتخت کشورهای اروپایی و با هدف جلب حمایت دیپلماتیک، سعی کرد که به اظهارات صورت گرفته در خصوص اینکه مذاکرات با بن بست مواجه شده است پایان دهد. اما وی اذعان داشت که مذاکرات «دشوار» بوده و پس از نزدیک به سه ماه از گذشت مذاکرات، دو طرف هنوز هم «در ابتدای راه هستند.»
*** به خاطر اصرار و پافشاری اسرائیل، این مذاکرات به طور کلی محرمانه نگاه داشته شده است
اما مقامات وی به طور مخفیانه عصبانیت و خشم خود را از عدم انعطاف اسرائیل ابراز کرده‌اند. در اوایل ماه جاری، روزنامه «الحیات» گزارش داد که اسرائیل از گفت و گو در مورد مسئله مهم مرزها خودداری کرده و به جای آن تنها روی نگرانی‌های امنیتی خود تمرکز کرده است.
هیچ یک از این مسائل جای تعجب ندارد. به خاطر اصرار و پافشاری اسرائیل، این مذاکرات به طور کلی محرمانه نگاه داشته شده است. اسرائیل ادعا می‌کند که محرمانه نگاه داشتن این مذاکرات، موجب کاهش فشارها بر دو طرف شده و به آنها مجال و آمادگی بیشتری برای خلاقیت می‌دهد.
*** فقدان نگاه موشکافانه در این مذاکرات، به اسرائیل اجازه تعلل می‌دهد
با این وجود، واقعیت این است که فقدان نگاه موشکافانه در این مذاکرات، به اسرائیل اجازه داده است که بتواند تا جایی که می‌تواند در این راه تعلل کند. «تزیپی لیونی» مذاکره کننده ارشد اسرائیل هشدار داده است که برنامه زمانی این مذاکرات زیر پا گذاشته شده است. به همین ترتیب، «مارتین ایندیک»، نماینده آمریکا در مذارکات که چشم و گوش جان کری در این مذاکرات به شمار می‌رود، باز هم به تحریک اسرائیل، در دو ماه نخست، در ادامه مذاکرات تعلل کرده است.
*** محرمانه نگاه داشتن مذاکرات صلح، تنها به نفع طرف اسرائیلی است
اسرائیل امیدوار است که با محرمانه نگاه داشتن این مذاکرات، در صورتی که این گفت و گوها بدون نتیجه به پایان برسند، و یا خروج طرف فلسطینی از این مذارکات، پوشش مورد انتظار خود را فراهم کند. اسرائیل با سوء استفاده از این ناآگاهی گسترده در مورد تحولات، می‌تواند فلسطینی‌ها را مانند آنچه که به دنبال شکست مذاکرات کمپ دیوید در سال 2000 رخ داد، به عنوان طرف خائن نشان دهد.
گفته می‌شود که در حال حاضر «مارتین ایندیک» به طور فعالانه در این مذاکرات شرکت دارد. در دو هفته گذشته، سرعت مذاکرات، بین مذاکره کنندگان به طور آشکاری افزایش پیدا کرده است. نشست هفته گذشته حاکی از آن است که آمریکا امیدوار است که بتواند نتانیاهو را برای دادن امتیازی بزرگ و یا شروع مذاکرات مستقیم با محمود عباس، تحت فشار قرار دهد.
*** در صورت عدم پیشرفت مذاکرات، آمریکا وارد عمل خواهد شد
به گفته «نظیف هاتا»، آمریکا به اتحادیه عرب وعده داده است که در صورتی که تا ماه ژانویه، هیچ گونه پیشرفت مهمی در مذاکرات اتفاق نیفتد، وارد عمل شده و پیشنهادات عملی‌تری برای پایان دادن به این سردی و بی‌تحرکی ارائه دهد.
اما جزئیات گفت و گوی نتانیاهو و جان کری در هفته گذشته هنوز محرمانه نگاه داشته شده است. هر چند نتانیاهو در سال 2009، به دنبال انتخاب باراک اوباما به ریاست‌جمهوری آمریکا، طی یک سخنرانی، موافقت خود را در خصوص راه حل دو دولت اعلام کرده بود، اما این بار نیز با سخنرانی از پشت همان تریبون، اعلام کرد که تا زمانیکه فلسطینی‌ها دولت یهودی را به رسمیت نشناخته و از حق خود مبنی بر بازگشت به سرزمین‌های اشغالی صرف نظر نکنند، هیچ صلحی در کار نخواهد بود.
*** امید چندانی به پیشرفت مذاکرات وجود ندارد
او «اشغال و شهرک سازی» را به عنوان دلایل اصلی مناقشه نپذیرفت و بر نیاز اسرائیل به تدابیر امنیتی بسیار قوی تاکید کرد. این صحبت‌‌ها نشان می‌دهد که امید چندانی به پیشرفت مذاکرات وجود ندارد.
هفته گذشته، «یووال دیسکین»، رئیس سابق سازمان «شین بت»، سرویس اطلاعاتی داخلی اسرائیل هشدار داد که این موضوع که «مردم اسرائیل، موافقتنامه صلح را خواهند پذیرفت»، چشم انداز واقع بینانه‌ای نیست. مخالفت مداوم وزرای دولت اسرائیل، به بی‌اعتمادی مذاکرات دامن زده است. آنها اخیرا از لایحه‌ای حمایت کرده‌اند که در صورت تصویب، دولت اسرائیل پیش از آنکه بخواهد در مورد تقسیم بیت المقدس (اورشلیم) صحبت و یا اقدامی کند، باید دو سوم آرای پارلمان را به خود جلب کند. در صورت تصویب چنین لایحه‌ای، مذاکرات کاملا نافرجام و بی‌نتیجه خواهد بود.
***«اسماعیل هنیه»، فلسطینی‌ها را به از سرگیری اعتراضات جمعی فراخواند
از سوی دیگر، جسارت حماس نیز افزایش پیدا کرده است. «اسماعیل هنیه»، نخست‌وزیر دولت خودگردان فلسطین در غزه، همزمان با افشای تونل 1.5 کیلومتری حماس به اسرائیل، فلسطینی‌ها را به از سرگیری اعتراضات جمعی فراخوانده است. در کرانه غربی نیز، حملات متعدد و کشتار اسرائیلی‌ها در هفته‌های اخیر ــپس از گذشت یک سال بدون کشته شدن حتی یک اسرائیلی از جنگ 2012 ــ انتظار می‌رود که قیام فلسطینی‌ها قریب الوقوع خواهد بود.
*** اسرائیل از روند صلح برای سرپوش گذاشتن بر اقدامات غیرقانونی خود، استفاده خواهد کرد
بنیامین نتانیاهو، در دور بعدی آزادسازی زندانیان فلسطینی، به راحتی از این مخالفت گسترده سوء استفاده کرد تا بتواند بدین وسیله فلسطینی‌ها را پای میز مذاکره نگه داشته و از طرفی برنامه‌های ساخت و ساز شهرک‌های بیشتر را توجیه کند.
همه نشانه‌ها حاکی از آن است که این مذاکرات همانند مذاکرات قبلی محکوم به شکست است. سوال اینجاست که آیا فلسطینی‌ها این قدرت را دارند که از این نمایش مسخره پرده بردارند یا خیر. در غیر این صورت، اسرائیل از روند صلح برای سرپوش گذاشتن بر ادامه شهرک سازی‌های خود که روز به روز در حال بلعیدن سرزمین فلسطین است، استفاده خواهد کرد.