امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز ۱۲ آبان ۱۳۹۲ خورشیدی برابر با ۲۸ ذی الحجه ۱۴۳۴ هجری و ۳ نوامبر ۲۰۱۳ میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
درگذشت «ستار خان» سردار ملی (۱۳۳۲ ق)
ستارخان
در سال ۱۲۸۴ ق در قره داغ آذربایجان به دنیا آمد. در ابتدا به صورت جوانی
عیّار منش زندگی می‌کرد و دوستانی همچون خود داشت. پس از آغاز مشروطه و
رویداد محاصرهٔ تبریز، به مشروطه خواهان پیوست و در اثر رشادت‌ها و
پایمردی‌های فراوان، عنوان سردار ملی گرفت.
او جزو کسانی بود که پس از فرار
محمدعلی شاه، فاتح تهران بودند. اما پس از چندی با دولت درگیر شده و توسط
آن‌ها خلع سلاح و منزوی گردید. اواخر عمر خود را در تهران و با تنی زخمی و
روحی خسته گذرانید و سرانجام در ۴۸ سالگی بدرود حیات گفت ودر صحن حرم
عبدالعظیم در ری به خاک سپرده شد.
رحلت عالم مجاهد آیت‌اللَّه «میرزا حسین حسینی» معروف به «میرزا خلیل» (۱۲۸۷ ش)
آیت‌اللَّه میرزاحسین حسینی در حدود سال ۱۱۹۴ ش در نجف اشرف به دنیا آمد. مرجعیت این فقیه جلیل پس از رحلت میرزای بزرگ شیرازی فراگیر شد و شیعیان ایران، عراق، لبنان، هند و دیگر سرزمین‌های اسلامی به وی رجوع نمودند به طوری که از ایشان به عنوان زعیم حوزه علمیه نجف اشراف یاد می‌گردد. آیت‌اللَّه‌میرزا خلیل تمام مدت تدریس خود را در حوزه فقه سپری نمود و ده‌ها شاگرد فاضل به عالم تشیع عرضه کرد. وی در جریان نهضت مردمی مشروطه به همراه عالمان بزرگواری همچون آخوندملا محمدکاظم خراسانی و میرزا عبداللَّه مازندرانی، یکی از سه رکن رهبری نهضت مشروطه از حوزه نجف بود و از این جنبش تا زمانی که به انحراف کشیده نشده بود، حمایت می‌کرد. همچنین از وی آثار ارزشمندی برجای مانده که کتابٌ فی الاِجازَه، کتابٌ فی الغَصْب و شرح نجاةُ العباد از آن جمله‌اند. سرانجام این فقیه مجاهد پس از عمری تلاش در راه اعتلای اسلام در دوازدهم آبان ۱۲۸۷ش برابر با دهم شوال ۱۳۲۶ ق در ۹۳ سالگی به دیدار حق تعالی شتافت و در نجف اشرف به خاک سپرده شد.
درگذشت ادیب، مصحح و استاد دانشگاه، دکتر «احمد بهمنیار کرمانی» (۱۳۳۴ ش)
دکتر احمد بهمنیار کرمانی در سال ۱۲۶۲ش در خاندانی فرهیخته در کرمان به دنیا آمد. او ضمن تحصیل، زبان ترکی اسلامبولی و انگلیسی را فراگرفت و در این دو زبان، دست به تحقیقات و تالیفاتی زد. بهمنیار در آغاز مشروطیت به مبارزات سیاسی روی آورد و در سال ۱۲۸۹ ش روزنامه دهقان را برای اشاعه اندیشه‌های ملی خویش منتشر کرد که منجر به تبعید و زندانی شدنش به شیراز شد. بهمنیار مدتی به ریاست دارالمعلمین تبریز و نیز استادی دانشسرای عالی دانشگاه تهران رسید و در سال ۱۳۲۱، به عضویت پیوسته فرهنگستان ایران درآمد. استاد بهمنیار پس از اخذ دکترا از دانشگاه تهران به تدریس عربی پرداخت و به تالیف و ترجمه آثار همت گماشت. تصحیح کتبی از قبیل تاریخ بیهق، الابنیة عن حقایقِ الدویه و تالیف تحفه احمدیه و داستان نامه بهمنیاری از جمله آثار این محقق برجسته می‌باشند. وی در املای فارسی صاحب نظر بود و بسیاری از شیوه‌های درست که در املای فارسی متداول شده مرهون زحمات اوست. استاد احمد بهمنیار سرانجام در دوازهم آبان ۱۳۳۴ ش در ۷۲ سالگی در گذشت و طبق وصیت، در عتبات عالیات مدفون گردید.
رحلت عارف شهیر و فقیه جلیل علامه «میرزا ابوالحسن شعرانی» (۱۳۵۲ ش)
علامه حاج میرزا ابوالحسن شعرانی (تهرانی) در سال ۱۲۸۱ش در تهران به دنیا آمد. وی پس از فراگیری مقدمات، به کسب معانی بیان، فقه، اصول، منطق، کلام و حکمت و ریاضیات و طب پرداخت و از اساتیدی همچون میرزا محمود قمی، محمدرضا صهبای قمشه‌ای، میرزا طاهر تنکابنی و میرزا علی اکبر یزدی استفاده برد. آیت‌اللَّه شعرانی در ۲۶ سالگی به نجف اشرف مهاجرت کرد و رجال و حدیث را از محدثِ رجالی، سیدابوتراب خوانساری فرا گرفت. وی سپس به وطن بازگشت و در منزل خویش به تدریس علوم و فنون و ترجمه و تالیف پرداخت.
حضرات آیات: میرزا هاشم‌آملی، عبداللَّه جوادی آملی، حسن حسن‌زاده آملی، محمد حسن احمدی فقیه یزدی و سید جلال الدین محدث ارموی از جمله شاگردان و تعلیقات بر تفسیر ابوالفتوح رازی، و تفسیر مجمع‌البیان طبرسی، راه سعادت در اثبات خدا و بحث نبوت و ولایت و معاد از جمله آثار این عالم ربانی می‌باشند. ایشان به زبان عربی، فرانسه و عبری تسلط و احاطه کامل داشت و در هیئت و نجوم و زیج ماهر بود. سرانجام این فقیه و مدرس بزرگوار در دوازدهم آبان ۱۳۵۲ ش در اثر کسالت قلبی در ۷۱ سالگی در بیمارستانی در آلمان بدرود حیات گفت و سپس با تشییع باشکوهی در جوار حرم عبدالعظیم (ع) مدفون گردید.
اعلام حمایت آمریکا از نخست وزیری «ازهاری» (۱۳۵۷ ش)
در
۱۲ آبان ۱۳۵۷ دو روز قبل از آنکه نخست وزیری ارتشبد غلامرضا ازهاری از
شبکه‌های خبری ایران وجهان اعلام شود، برژینسکی مشاور امنیتی جیمی کار‌تر
رئیس جمهور آمریکا، در تماسی تلفنی به شاه حمایت کامل دولت متبوع خود را از
وی اعلام کرد. این تماس متعاقب جلسه‌ای که در کاخ سفید و در ارتباط با
گزارش ویلیام سولیوان سفیر امریکا در تهران برگزار گردید، گرفته شد. در آن
گزارش، سولیوان به وضعیت متزلزل شاه و به روند رو به گسترش انقلاب اسلامی
ایران اشاره کرده بود. توصیه برژینسکی به شاه مقدمه تشکیل دولت نظامی
ارتشبد ازهاری بود. کمتر از ۴۸ ساعت پس از این توصیه ازهاری رئیس ستاد ارتش
با حکم شاه به نخست‌وزیری رسید و به دولت دو ماهه جعفر شریف‌امامی خاتمه
داد.
سرانجام در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا «جیمی کار‌تر» پیروز شد. (۱۳۵۵ش)
در
این انتخابات کار‌تر ۳۶ میلیون رأی به دست آورد. و فورد رقیب انتخاباتی او
۳۳ میلیون رأی داشت. کار‌تر فرماندار سابق ایالات جورجیا و فورد اولین
رئیس جمهوری تاریخ آمریکا است که با رأی مردم سرکار نیامده بود
اسارت شهید «تندگویان» وزیر نفت دولت شهید رجایی توسط مزدوران بعثی عراق (۱۳۵۹ ش)
محمدجواد تندگویان در سال ۱۳۲۹ در تهران به دنیا آمد. پس از پایان تحصیلات وارد مبارزات سیاسی شد و با پیروزی انقلاب نیز در خط نظام قرار گرفت تا اینکه در دولت شهید رجایی به وزارت نفت انتخاب شد. کمتر از دو ماه بعد، وی در یکی از بازدیدهایی که از صنعت نفت در جنوب داشت به اتفاق چند نفر ازمسئولان وزارت نفت به اسارت نیروهای متجاوز بعثی عراق درآمد.
شهید تندگویان در طول مدت اسارت تحت سخت‌ترین شکنجه‌های بعثیان قرار گرفت تا اینکه به فیض شهادت نائل آمد. سرانجام بعد از گذشت ۱۱ سال، پیکر مطهر این آزاده مجاهد در اواخر آذرماه ۱۳۷۰ به ایران انتقال یافت و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
افتتاح ایستگاه رادیویی پرقدرت برون مرزی در آبادان (۱۳۷۷ ش)
ورود قزاقان روسی به تبریز (۱۳۳۸ ق)
پس از آنکه دولت روسیه به خاطر استخدام مورگان شوس‌تر آمریکایی به عنوان خزانه‌دار کل کشور در ایران، به دولت صمصام‌السلطنه اولتیماتوم داد، مجلس شورای ملی این اولتیماتوم را نپذیرفت. در نهایت با فشار و تهدید روس‌ها مبنی بر تصرف تهران، دولت ایران ناچار شد که اولتیماتوم را قبول کرده، مورگان شوس‌تر را معزول نماید. در آن هنگام که بین مجلس و دولت، درباره رد یا قبول اولتیماتوم، مذاکره و گفتگو جریان داشت، قوای نظامی روسیه به اقدامات وحشیانه‌ای در چند شهرستان دست زدند. در تبریز بین ماموران نظمیه و سربازان روس، زد و خورد روی داد و به کشته و زخمی شدن تعدادی از دو طرف انجامید. شهر تبریز در نهایت در پنجم دی ماه آن سال به اشغال کامل نیروهای روسیه درآمد و سربازان روسی در تبریز در سطحی وسیع دست به کشتار مردم زدند. روس‌ها به وضع دلخراشی عده‌ای را با نفت و بنزین آتش زدند، دسته‌ای را در تنورِ آتش، سوزاندند و چند روز بعد، ثقة الاسلام تبریزی، عالم بزرگ آن شهر نیز به همراه عده‌ای دیگر از مشروطه خواهان، توسط روس‌ها به دار آویخته شدند.
اعزام یک سگ به عنوان اولین جاندار به فضا توسط شوروی (۱۹۵۷م)
بین
سالهای ۱۹۵۷ تا۱۹۶۶ سیزده سگ توسط دانشمندان شوروی سابق برای این منظور به
فضا فرستاده شدند که نام حداقل سه تای این سگ‌ها که مجبور شدند در این
سفر‌ها شرکت کنند و در نهایت هم قهرمان راه علم فضانوردی شدند، لایکا،
لیسیچکا و بارس بود. لایکا یک سگ ماده دورگه حدودا سه ساله و ولگرد بود که
در یکی از خیابانهای مسکو پیدا شد و در کنار دو سگ دیگر تحت آموزشهای لازم
برای سفر به مدار زمین قرار گرفت. اما بین این سه سگ سرنوشت برای لایکا
اینگونه رقم خورد که برای این سفر انتخاب شود. در نتیجه در تاریخ سوم
نوامبر ۱۳۵۷سه روز پس از قرار گرفتن در سفینه اسپوتنیک۲، به فضا پرتاب شد.
با توجه به اینکه اسپوتنیک دو، سفینه‌ای پانصد کیلویی بدون امکان بازگشت به
زمین بود به طبع این سفر برای لایکا نیز سفری بدون بازگشت به خانه بود.
دانشمندان روسی حدس می‌زدند که لایکا حداقل برای چهار روز در آن شرایط خاص
زنده بماند! ولی بار دیگر سرنوشت برای لایکا طوری دیگر رقم خورد! حدود پنج
تا هفت ساعت پس از از پرتاب از مرکز بایکونور قزاقستان و قرار گرفتن در
مدار زمین به علت نقص فنی، حرارت در محلی که لایکا در آن قرار داشت به شدت
بالا رفت و ناگهان علایم حیاتی مخابره شده به زمین قطع گردید و این دلیلی
بر پایان دردناک زندگی اولین سگ فضا نورد تاریخ بود. (البته تا چند سال قبل
دانشمندان روسی علت مرگ لایکا را که ناشی از حرارت زیاد و استرس شدید وارد
شده به اون بود را به طور عمومی اعلام نکردند! وتا آن زمان گمان می‌رفت
مرگ لایکا به علت پایان یافتن اکسیژن و یا ناشی از امکانات خاصی بود که
برای ایجاد مرگ بی‌درد برای سگ بیچاره در نظر گرفته شده بوده!) سفینه
اسپوتنیک دو، نیز پس از ۲۵۷۰ بار چرخیدن به دورزمین در تاریخ چهاردهم آوریل
۱۳۵۷ همراه با جسد لایکای کوچک پس از ورود به جو آتش گرفت و سوخت.
تهاجم وحشیانهٔ سپاهیان یزید بن معاویه و وقوع حادثهٔ دردناک «حَرّه» در مدینه (۶۳ ق)
پس از واقعهٔ کربلا و شهادت امام حسین (ع) و یاران و نیز اسارت اهل‌بیت، عده‌ای از مردم مدینه جهت آشنایی با رویّه و رفتار یزید بن معاویه راهی شام شدند. آنان، زمانی که به شهر بازگشتند برای مردم مدینه از فسق و فجور یزید گفتند. مردم مدینه نیز کارگزار یزید، عثمان بن محمد بن‌ابی‌سفیان و مروان بن حکم و سایر امویین را از مدینه بیرون کردند و با عبداللَّه بن حنظله، بیعت نمودند. چون این خبر به گوش یزید رسید، مسلم بن عُقبَه معروف به مجرم و مُسرف را با لشکری فراوان به سوی مدینه فرستاد.
لشکر شام در سنگستان بیرون مدینه معروف به «حرّه» که در یک میلی مسجدالنبی (ص) قرار دارد، با مردم مدینه وارد جنگ شد. مردم مدینه پس از دادن کشته‌های فراوان به مدینه گریختند. لشگر شام نیز در تعقیب آن‌ها وارد مدینه شدند. مسرف بن‌عُقبه به مدت ۳ روز جان و مال و ناموس مردم مدینه را برای لشگر خود حلال نمود و لشکریانش نیز از هیچ جنایتی (حتی زنا در مسجدالنبی) فروگذار نکردند. مسرف بن‌عقبه در مدینه کاری را برای یزید انجام داد که «بُسر بن اَرطاة» پیش از او در حجاز و یمن برای معاویه انجام داده بود. چند روز پس از این واقعه، مسرف بن عقبه در راه مکه و در پی جنایتی دیگر به دَرَک اَسفَل شتافت. حملهٔ سپاهیان یزید به کشتن شدن بیش از ده هزار نفر انجامید و به واقعهٔ حره معروف گشت.
صدور دستور ساخت قلعه و بنای حصار شهر تبریز توسط «شاه عباس اول» (۱۰۱۴ ق)
رحلت «حاج ملاهادی سبزواری» فیلسوف عظیم و دانشمند شهیر جهان اسلام (۱۲۸۹ ق)
ملاهادی سبزواری فرزند میرزا مهدی طبیب از خانواده‌ای متمول و اعیان سبزوار بود که در سال ۱۲۱۲ ق به دنیا آمد. ملاهادی درمحضر استادانی چون آخوند ملااسماعیل اصفهانی، آخوند ملاعلی نوری و آقا محمد علی نجفی کسب فیض نموده و به مدت ۵ سال به تدریس فقه و اصول مشغول گردید. آن‌گاه پس از سفر حج به سبزوار مراجعت و به تدریس حکمت پرداخت. این شخصیت برجسته و اکسیر بی‌نظیر حکمت، علی‌رغم تمّول خانواده، زندگی را در کمال زهد و قناعت سپری کرد و در کسوت تجرد، رنگ علایق را از لوح دل سترد. وی هیچ‌گونه ریاستی - حتی پیش نمازی - را نپذیرفت. حاج ملاهادی سبزواری مشهور‌ترین فیلسوفی بود که قرن سیزدهم هجری به خود دیده و در بین متفکران، مقام ارجمندی داشت. از این بزرگوار حدود ۳۶ کتاب و رساله بر جای مانده که از آن جمله اسرارالحکم، اصول دین، اسرارالعباده، الجبر و الاختیار، حواشی بر اسفار ملاصدرا، زبده الاصول شیخ بهایی، غررالفواید (منظومه) و هدایه المسترشدین را می‌توان نام برد. سرانجام این عالم بزرگ در زادگاهش در ۷۸ سالگی بدرود حیات گفت و در همان جا به خاک سپرده شد.
تهاجم صهیونیست‌ها به شهر «خان یونس» در نوار غزّه (۱۹۵۶م)
هم‌زمان با جنگ رژیم صهیونیستی با مصر، سربازان این رژیم در سوم نوامبر ۱۹۵۶م با حمله به شهر خان یونس در نوار غزّه، بیست و پنج سرباز مصری را اعدام کرده و با هجوم به بیمارستان شهر، همه بیماران، پرستاران و پزشکان را کشتند. نظامیان نژادپرست صهیونیستی در ادامه جنایات خود در این شهر، محلی را که در آن ده‌ها زن، کودک و افراد سالخورده پناه گرفته بودند، با بمب منفجر و ویران کردند. صهیونیست‌ها در این حمله با قتل عام ۲۷۵ نفر در خان یونس بار دیگر قساوت و وحشی‌گری خود را به بد‌ترین شکل ممکن به نمایش گذاردند.
انتخاب «اوتانْتْ» به عنوان سومین دبیر کل سازمان ملل متحد (۱۹۶۱م)
اوتانْتْ در ۲۲ ژانویه ۱۹۰۹م در برمه (می‌انمار) در جنوب شرقی آسیا به دنیا آمد. اوتانْتْ علاوه بر این سمت، در سال ۱۹۵۹م معاون مجمع عمومی و در سال ۱۹۶۱، ریاست کمیسیون رفع اختلاف کنگو در سازمان ملل را بر عهده داشت. سرانجام پس از آنکه داگْ هامِرْ شولْدْ دبیر کل وقتِ سازمان ملل متحد، در سپتامبر ۱۹۶۱م در جریان یک سانحه هوایی در کنگو کشته شد، در سوم نوامبر همان سال، اوتانت به جانشینی وی برگزیده شد.
در دوران دبیر کلی اوتانْتْ حوادث متعددی در صحنه جهانی رخ داد که جنگ اعراب و اسرائیل، ترور کندی در امریکا و اوج‌گیری مسئله ویتنام، برکناری خروشچف در شوروی و حمله این کشور به چکسلواکی و... از آن جمله‌اند. اوتانْتْ سرانجام در سال ۱۹۷۱ پس از گذراندنِ دو دوره ۵ ساله دبیر کلی سازمان ملل متحد، بازنشسته شد و کورْتْ والْدْهایْم جانشین او گردید.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید