به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران، روزنامه آمریکایی «یو اس ای تودی» در مقاله‌ای به قلم « دیوید ای. آدلمن» می‌نویسد: نزاع واشنگتن بر سر بودجه و مخالفت جمهوریخواهان با تعلیق تحریم‌های جدید علیه ایران، مذاکرات امیدوارکننده هفته گذشته در ژنو را تحت شعاع خود قرار داده است. علاوه براین، عربستان سعودی نیز در اقدامی غیرمنتظره، کرسی شورای امنیت سازمان ملل را که پیش از این خواستار آن بود، نپذیرفت.
*** روسیه، مذاکرات اخیر ژنو و همینطور پیشنهادات ایران را بسیار امیدوارکننده خواند
نخستین رویداد، برگزاری دور اخیر مذاکرات بین پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به همراه آلمان، در روزهای سه شنبه و چهارشنبه هفته گذشته در شهر ژنو بود. با اینکه این مذاکرات تا حد زیادی تحت شعاع موضوع کسری بودجه و فروپاشی اقتصادی آمریکا قرار گرفت، اما از برخوردهای امیدوار کننده ایران در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در ماه گذشته و در شهر نیویورک تاکنون، مذاکرات ژنو، نخستین گردهمایی این چنینی به شمار می‌رفت.
با اینکه همانطور که انتظار می‌رفت، در طول این مذاکرات، هیچ گونه پیشرفت ملموسی صورت نگرفت، اما با اینحال، روسیه یک روز پس از مذاکرات، اعلام کرد که اهمیت این دور از مذاکرات را «نباید دست کم گرفت.» به گفته «الکساندر لوکاشویچ»، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، «اگر چه از نظر ما این مذاکرات بسیار سخت و نفس گیر بود، اما در عوض بسیار امیدوارکننده بود و پیشنهادات ایران در این نشست، می‌تواند مذاکرات را رو به جلو پیش ببرد و این نشان دهنده این است که طرف ایرانی، قصد حل و فصل مسائلی را دارد که جزو نگرانی‌های این شش قدرت بزرگ جهان به شمار می‌رود.»
*** عباس عراقچی، در خصوص رسیدن به یک توافق در عرض سه تا شش ماه، ابراز خوشبینی کرده است
با این همه، تصمیماتی که در پشت درهای بسته گرفته شد، هنوز فاش نشده است و این خود نشانه خوبی است. علاوه بر این، بیانیه‌ای مشترک منتشر شد که مذاکره کنندگان در آن خود را به برگزاری دور دوم این مذاکرات در تاریخ 7 نوامبر ملزم کرده‌اند. حتی عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران نیز در خصوص رسیدن به یک توافق در عرض سه تا شش ماه، ابراز خوشبینی کرده است.
اما در این بین، دو موضوع در حاشیه این مذاکرات وجود دارد که ظاهرا شانس رسیدن به این توافق را به خطر خواهند انداخت.
*** مخالفت جمهوریخواهان آمریکایی با تعلیق تحریم‌های جدید علیه ایران
نخستین مسئله، مجادله تلافی جویانه در واشنگتن بر سر تحریم‌های آمریکا علیه ایران است. اما «نیویورک تایمز» در گزارشی اشاره کرد که برخی از مقامات دولت اوباما در نظر دارند که حداقل برخی از دارایی‌های توقیف شده ایران را با هدف ترغیب مذاکره کنندگان ژنو، آزاد کنند. این خبر به سرعت موجب شد که گروهی از سناتورهای جمهوریخواه، برای افزایش این تحریم‌ها فشار آورند. به گفته این سناتورهای آمریکایی، «اکنون زمان آن رسیده که تحریم‌های بین المللی و آمریکا را شدیدتر کنیم. آمریکا نباید پیش از آنکه تهران، فعالیت‌های هسته‌ای خود را متوقف کند، تحریم‌های جدید را تعلیق کرده و یادارایی‌های توقیف شده دولت ایران را آزاد کند.»
*** عدم پذیرش ناگهانی و کاملا غافلگیر کننده کرسی شورای امنیت سازمان ملل توسط عربستان سعودی
مسئله بعدی، که شاید انتقادآمیزترین حرکت در میان مدت به شمار آید، عدم پذیرش ناگهانی و کاملا غافلگیر کننده کرسی دو ساله شورای امنیت سازمان ملل توسط عربستان سعودی بود. یعنی در همان موقعی که نماینده عربستان در سازمان ملل، انتخاب کشورش را برای اولین بار به عنوان یکی از 5 عضو غیردائم شورای امنیت جشن می‌گرفت، وزیر امور خارجه این کشور در ریاض، بیانیه‌ای را در خصوص رد این دعوت منتشر کرد.
«توماس دبلیو لیپمن»، پژوهشگر موسسه مطالعاتی خاورمیانه، که یکی از کارشناسان برجسته آمریکایی در مورد مسائل عربستان به شمار می‌رود، نوشت: «آنچه که مرا به اندازه این تصمیم مضحک ناراحت می‌کند، این است که این بیانیه احمقانه و ناشیانه، از سوی وزارت امور خارجه عربستان سعودی اعلام می‌شود.»
*** دلایل عدم پذیرش کرسی شورای امنیت توسط عربستان
دلایل بسیار زیادی در پشت این تصمیم نهفته است؛ اما بیش از هر چیزی به نظر می‌رسد که این امر در نتیجه دلخوری عربستان از ناکارآمدی این شورا در برخورد با مسائل مربوط به خاورمیانه که مدت‌ها است برای عربستان از اهمیت زیادی برخوردار است، باشد.
این نویسنده و دیگر کارشناسان گمان می‌کنند که دلیل واقعی این تصمیم، به احتمال زیاد مربوط به سياست خارجي عربستان است که همیشه بر رفتارهاي پنهان و سياست هاي پشت پرده مبتنی بوده است.عضویت کامل در شورای امنیت، این کشور را وادار می‌کند که به طور علنی، موضع خود را در خصوص مسائل مهمی، از جمله مواردی که در ادامه به آنها اشاره می کنیم، نشان دهد.
1. مناقشه طولانی مدت اسرائیل و فلسطین که در حال حاضر وارد مذاکراتی تمام عیار با میانجیگری آمریکا شده است. (عربستان سعودی مدت زیادی است که بی سر و صدا از فلسطین حمایت می‌کند)؛
2. جنگ داخلی سوریه. (عربستان سعودی از شورشیان تروریست در برابر رژیم بشار اسد حمایت و پشتیبانی می‌کنند.)
3. برنامه هسته‌ای ایران. (سعودی‌ها از همان ابتدا، با حرکت تهران به سمت قابلیت‌های هسته‌ای، به شدت مخالف بودند.)
*** سياست خارجي عربستان، مبتني بر رفتارهاي پنهان و سياست هاي پشت پرده است
به گفته «ریچارد لبارون»، عضو ارشد مرکز «رفیق حرین در امور خاومیانه»، عضویت عربستان در شورای امنیت، در طولانی مدت، انتخاب و رای قاطع سعودی‌ها را در مورد مسائل مهم و بحث برانگیز، افشا خواهد کرد. چرا که سياست خارجي عربستان، مبتني بر رفتارهاي پنهان و سياست هاي پشت پرده است. به احتمال زیاد، عربستان نگران این است که بعد از این مجبور باشد که به طور علنی در خصوص مسائل مهم، با قدرت‌های بزرگ جهان به مخالفت بپردازد.»
*** بان کی مون هنوز امیدوار است
بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل نیز این آخر هفته در واکنش به خبر انصراف عربستان سعودی از شورای امنیت، اظهار داشت که هنوز به صورت رسمی نامه ای از دولت عربستان مبنی بر انصراف از عضویت در شورای امنیت دریافت نکرده است. وی افزود که در پشت پرده، مذاکرات با جدیت تمام ادامه دارند و در این باره ابراز امیدواری کرد. با اینحال، شاید از برخی جهات، در آینده‌ای نه چندان دور، توافقی در ژنو حاصل شود که نیازمند تصویب شورای امنیت باشد. در این صورت، باید به این نکته توجه داشت که رای و نفوذ یک کشور عرب، می‌تواند در این خصوص بسیار تاثیرگذار باشد.
انتهای پیام/