خام فروشی است

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مرکز یزد

در کشورهای در حال توسعه، پیچیدگی‌های اقتصادی و مشکلات و گره‌هایی از این دست به وفور وجود دارد و در این میان اگر اتفاقی همچون تحریم اقتصادی نیز رخ دهد، تلاش برای برون رفت از این مشکلات ضرورت اساسی پیدا می‌کند

در اغلب این کشورها از جمله ایران اسلامی، شرایط و زیرساخت‌ها اغلب برای سرمایه‌گذاری فراهم است اما سرمایه‌گذاران چندان از سودی که در قبال سرمایه‌گذاری خود به دست می‌آورند رضایت ندارند و به تبع آن این مشکل در سیستم سرمایه‌گذاری و کسب سود کشور نیز تاثیرگذار خواهد بود

در استانی نظیر یزد، اغلب سرمایه‌گذاری‌ها تک بعدی است به این معنا که به عنوان نمونه، معدن‌دار همه تلاش خود را برای استخراج بیشتر به کار می‌گیرد و تمام سود خود را در روانه کردن محصول خود به سمت بازارهای خارجی می‌بیند.

از سوی دیگر، از آنجا که صنایع، اغلب علم و نیروی ماهر کافی برای فرآوری محصولات معدنی را ندارند، ترجیح می‌دهند فرآورده‌های مورد نیاز خود را از خارج از کشور وارد کنند.

گرچه در این بخش ناچار است خریدی گران انجام دهد اما در عوض به بهانه خرید مواد اولیه گران، کالای خود را با قیمت بیشتری روانه بازار می‌کند و مشتری نیز ناچار به خرید آن است.

این روند یعنی تقویت خام فروشی و عدم تلاش برای فرآوری محصولات، حال این محصولات در عرضه معدنی، کشاورزی و ... باشد

بسیاری از کارشناسان امور اقتصادی، از خام‌فروشی به عنوان خودکشی اقتصادی یاد کرده‌اند و به واقع نیز با مروری بر روند صادرات مواد خام تا خرید گران محصول توسط مصرف کننده، به این واقعیت دست می‌یابیم.

با این وجود متاسفانه شاهد آنیم که ادارات و سازمان‌هایی همچون صنعت، معدن و تجارت همچنین گمرکات استان‌ها با افتخار از آمار صادرات فرآورده‌های معدنی به صورت خام خبر می‌دهند در حالی که با نگاهی بر روند ناقص اقتصادی، این اتفاق نمی‌تواند برای کشوری در حال توسعه نظیر ایران، خوشایند باشد.

یزد به عنوان نمونه‌ای از یک استان معدنی که از زغال سنگ تا سنگ‌آهن و سنگ‌های تزئینی، سرب و روی و شن و ماسه و ... از آن استخراج می‌شود، درگیر این چرخه اقتصادی معلول است.

اکنون یکی از بارزترین نمونه‌های برداشت و صادرات مواد معدنی، سنگ‌های تزئینی است. سنگ‌های تزئینی از معادن غنی یزد استخراج می‌شوند و به سمت بنادر جنوب ارسال می‌شوند تا از آنجا با کشتی با سایر کشورها صادر شوند. کشورهای هدف صادرات نیز با استفاده از نیروی متخصص و تجهیزات به روز، سنگ‌ها را فرآوری کرده و همان سنگ را با قیمتی چند برابر به کشور خودمان ارسال می‌کند.

اکنون بسیاری از سنگ‌های قیمتی که در سنگ‌فروشی‌های عمده یزد با قیمت‌های بالا به فروش می‌رسد، در واقع همان سنگ‌هایی است که فرآوری نشده، بار کشتی‌ها شده و به آن سوی مرزها ارسال شده و حال درجه دو و سه آن، با قیمتی گزاف به خودمان فروخته می‌شود.

به نظر می‌رسد، خودمحوری در کسب سود از یک سو و ضعف در تربیت نیروی متخصص از سوی دیگر سبب شده تا این روند خام‌فروشی هر روز در استان یزد، پررنگ و پررنگ‌تر شود.

یکی از کارشناسان در این زمینه گفت: علت عمده خام فروشی در کشور ما، ضعف در تربیت نیروی متخصص است.

ناصر صدرا ابرقویی افزود: زیرساخت‌های کشور ما در زمینه تولید ضعیف است و تنها به بنا و امکانات و تجهیزات توجه می‌شود در حالی که نیروی انسانی متخصص حرف اول را در تولید می‌زند.

رئیس دانشگاه علمی و کاربردی استان یزد ادامه داد: اکنون می‌بینیم که کامیون‌ها در مقابل معادن صف کشیده‌اند تا مواد خام را به بنادر ببرند و مسئولان ما نیز از آن با افتخار یاد می‌کنند در حالی که اگر نیروی متخصص تربیت شود و پژوهش و دانش وارد صنایع شود، اصلا نیازی به این کار نیست.

صادرات با خام‌فروشی به بی‌راهه رفته است

صدرا ابرقویی خاطرنشان کرد: صادرات ما با خام فروشی به بیراهه رفته و باید با این موضوع به شکلی ریشه‌ای برخورد شود.

وی بیان کرد: آموزش‌های مهارتی بسیار تا بسیار می‌تواند در جلوگیری از خام فروشی موثر باشد و ارتباط صنایع و با دانشگاه‌ها به طور قطع می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد.

صدرا ابرقویی عنوان کرد: مردم ما بالاترین ضریب هوشی را دارند و در صورتی که کوچکترین حمایت‌ها از آنها شود، خود می‌توانند محصولات کشورشان را به بهترین نحو ممکن فرآوری کنند.

وی تصریح کرد: دانشجویان ما متاسفانه کمتر در صنعت به بازی گرفته شده‌اند و آنها تخصص خود را در مسیرهای غیرمرتبط صرف کرده‌اند در حالی که ورود آنها به صنایع و استفاده صنایع از پژوهش‌ها و مهارت‌های آنها می‌تواند بسیار مقرون به صرفه باشد.

رئیس دانشگاه علمی و کاربردی یزد تاکید کرد: دانشجویان ما نیاز به حمایت دارند و باید به آنها فرصت داده شود تا با ورود آنها به صنایع و استفاده از علم و مهارت آنها، چرخه معلول اقتصاد استان درمان شود.

وی با ابراز خرسندی از اقدام اخیر اتاق بازرگانی یزد یادآور شد: اتاق بازرگانی یزد مدتی است ارتباط با صنایع و دانشگاه‌ها را برقرار کرده و جلسات مشترکی میان آنها برگزار می‌کند اما متاسفانه در جلسات اخیر، تنها نماینده حاضر در جلسات از سوی دانشگاه‌ها، دانشگاه علمی و کاربردی بوده است و سایر دانشگاه‌ها از این موضوع استقبال نکرده‌اند.

صدرا ابرقویی تصریح کرد: دانشجویان ما اکنون متاسفانه بر اساس سیستم ترجمه‌ای تحصیل می‌کنند و این امر نه به نفع دانشجو، نه به نفع کشور و نه به نفع اقتصاد آن است.

آموزش‌های دارالنفونی باید به کشور ما بازگردانده شود

وی تاکید کرد: ما باید تلاش کنیم تا آموزش‌های دارالفنونی را به دانشگاه‌ها باز گردانیم تا هزینه‌ای که دولت برای تربیت دانشجو می‌کند به چرخه اقتصادی بازگردد.

رئیس دانشگاه علمی و کاربردی یزد اظهار امیدواری کرد: با ورود پژوهش و نیروی ماهر و متخصص به صنعت استان یزد، شاهد تحولی عظیم در این بخش باشیم و از خام فروشی به عنوان نخستین گام در ایجاد صنعت توسعه یافته، آغاز کنیم.

مشکلات اقتصادی و تولید جامعه ما که بهره‌وری کم، کاهش ایجاد ارزش افزوده و خام فروشی است، اکنون نیازمند آموزش است تا بتواند با عملکرد فردی و سازمانی این روند را در جامعه بهبود ببخشد.