به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران قم، زمانی که اینترنت پرسرعت وارد قم شد و مشتریانش هم محدود به مراکز علمی و آموزشی و برخی ادارات بودند تنها شرکتهای خصوصی ارائه‌دهنده ADSL یا همان شرکتهای PAP توان جوابگویی به آن‌ها را داشتند و شرکت مخابرات هم تنها نقش تامین کردن زیرساخت لازم یا همان گسترش خطوط تلفن ثابت را داشت اما از چند سال پیش که مخابرات رسماً وارد عرصه رقابت و مستقیماً به ارائه‌دهنده اینترنت پرسرعت تبدیل شد زمزمه بروز مشکل هم شنیده شد.
داستان از آنجا شروع می‌شود که بعضی از شرکتهای خصوصی نفس حضور مخابرات در عرصه ارائه اینترنت پرسرعت را زیر سئوال بردند و آن را غیرقانونی دانستند اما این ادعاها راه به جایی نبرد و درست یا نادرست بودن آن هم مشخص نشد و علاوه بر این مخابرات بسیار سریع‌تر از شرکت‌هایی که چند سال سابقه ارائه ADSL را داشتند شروع به پیشرفت کرد و به‌زودی به رتبه نخست ارائه اینترنت پرسرعت در استان قم دست یافت؛ خصوصی‌سازی مخابرات این شرکت را وارد فاز جدیدی از ارائه ADSL کرد و مدیران آن در قم رقابتی جدی‌تر را برای جذب مشتری آغاز کردند و در این میان مخابرات به ارائه سرویس‌های جدیدی همچون Post Paid روی آورد که با استقبال مشترکان هم روبه‌رو شد چه این‌که از این پس لازم نبود هزینه اینترنتی را که مصرف کردن و نکردنش فرقی برای شرکت مورد نظر نداشت از پیش بپردازند بلکه به هر میزان که از ADSL استفاده می‌کردند بر روی قبوض تلفنشان درج می‌شد.
با این حال بعضی شرکتهای خصوصی در این سال‌ها مشکلات دیگری را هم مطرح می‌کنند و ادعایشان این است که مخابرات از این‌که بستر ارائه ADSL یعنی خطوط ثابت تلفن را در اختیار دارد سوء‌استفاده می‌کند.
ادعای برخی از این شرکت‌ها آن است که مخابرات در برخی مناطق زیرساخت لازم را تنها برای خود ایجاد کرده و از طرفی زمانی که خطوط PCM را به خطوطی که قابلیت راه‌اندازی ADSL دارند تبدیل می‌کند مشترکان را مجبور به استفاده از اینترنت پرسرعت خودش می‌کند.
در این زمینه با «حسینی» مسئول نمایندگی شرکت شاتل در قم به گفت‌وگو نشستیم.
وی می‌گوید: «شورای رقابت طی مصوبه‌ای در تاریخ 15 شهریورماه سال 91 اعلام کرده که مخابرات سهمی 10 درصدی از بازار بهره‌برداری ADSL خواهد داشت و 9 شرکت PAP دیگر هر یک می‌توانند بنا به قدرت رقابت خود به جذب مشتری بپردازند اما مخابرات از این مسئله تخطی کرده است و سئوال ما اینجاست که چرا در برخی مراکز که شاهد شلوغی درخواست برای اینترنت پرسرعت هستیم مخابرات اعلام می‌کند پورت خالی وجود ندارد اما خود همچنان به واگذاری ADSL می‌پردازد یا این‌که چرا در شهرهای دیگر استان مانند کهک و حتی روستاها و بخش‌های تابعه شاهد تبلیغات شرکت مخابرات مبنی بر آمادگی برای ارائه اینترنت پرسرعت هستیم اما چنین امکانی در اختیار شرکتهای خصوصی قرار نگرفته است؟»
وی ادامه می‌دهد: «بر اساس قانون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران زمانی که 75 درصد ظرفیت شرکتهای PAP در یک مرکز مخابراتی تکمیل باشد آن شرکت می‌تواند درخواستی مبنی بر افزایش پورت‌های در اختیار داشته باشد؛ شرکت ما طی سال‌های اخیر همواره درخواست‌هایی در این زمینه در مراکز مختلف داشته اما به برخی از آن‌ها توجهی نشده است از طرفی هرچند مخابرات مجاز است برای توسعه شبکه و ارتقای کیفی آن اقدامات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری لازم را انجام دهد اما پیش از آن باید موضوع را به اطلاع شرکتهای ارائه‌دهنده ADSL برساند چراکه وقتی مخابرات اقدام به جایگزینی کافوهای نوری در منطقه‌ای می‌کند ارتباط اینترنتی برای مشترکان آن مناطق هم باید ارتقا یابد اما وقتی این امر به اطلاع شرکتهای PAP نمی‌رسد که اغلب همینگونه است ما مشتریان خود را به راحتی از دست می‌دهیم چراکه فرصت کافی برای نصب تجهیزات لازم متناسب با کافوی نوری را در اختیار نداریم».
گلایه‌های نماینده این شرکت خصوصی از مخابرات بیش از این‌هاست چه این‌که می‌گوید: «حقیقت آن است که حدود 80 تا 90 درصد نامه‌ها و درخواست‌هایی که با موضوعات مختلف همچون اختصاص فضا و ارتباط میان مراکز به مخابرات ارائه می‌کنیم بدون ترتیب اثر و جواب باقی می‌مانند؛ چنانچه شرکت مخابرات همکاری لازم را برای در اختیار قرار دادن زیرساخت‌های لازم با ما داشته باشد می‌توانیم سرعت و کیفیتی حداقل سه برابر میزان کنونی را به مشترکان خود ارائه دهیم».
در این میان باید حرف‌های مدیرعامل شرکت مخابرات را که تیر انتقادات به سوی آن روانه شده را هم شنید. سید اسدالله دهناد در این زمینه می‌گوید: «در مورد ادعای شرکتهای خصوصی ارائه‌دهنده خدمات اینترنت پرسرعت مبنی بر فراهم نبودن امکانات مورد نیاز باید گفت تاکنون طبق درخواست‌هایی که شرکتهای PAP در مراکز مخابراتی داشته‌اند امکانات مورد نیاز از جمله فضای اکتیو و پسیو و تامین برق برایشان فراهم شده و شرکت مخابرات هم مانند آن‌ها در بخش‌های مختلف اقدام به ارائه خدمات اینترنت پرسرعت می‌کند اما حقیقت این است که با توجه به گستردگی و تنوع خدمات شرکت مخابرات و آشنایی مردم با آن‌ها، متقاضیان زیادی برای استفاده از اینترنت پرسرعت به شرکت مخابرات مراجعه می‌کنند هر چند امکان انتخاب بین مخابرات و سایر شرکت‌ها برای آن‌ها وجود دارد».
وی همچنین در مورد برخی مناطق که شرکتهای خصوصی ادعای نبود امکانات را در آنجا دارند توضیح می‌دهد که «شرکت مخابرات در بعضی مناطق قم اقدام به استفاده از کافوهای نوری (DLC) کرده که هر یک از آن‌ها می‌توانند جوابگوی تعدادی از متقاضیان سیستم‌های دسترسی ADSL باشند. در این مناطق نیز همه شرکتهای خصوصی می‌توانند سخت‌افزارهای مورد نیاز خود را برای ارائه خدمات اینترنت پرسرعت بر اساس ضوابط سازمان تنظیم مقررات و هماهنگی با شهرداری نصب کنند اما چون این کار برایشان مقرون به صرفه نبوده تاکنون حاضر به انجام این کار نشده‌اند ولی شرکت مخابرات برای ارائه ADSL به متقاضیان امکانات لازم را ایجاد کرده است؛ در مورد اطلاع‌رسانی برای جایگزین کردن کابل‌های مسی با فیبرنوری در مناطق مختلف هم باید گفت زمانی که شرکت مخابرات قصد انجام چنین کاری را دارد معمولاً قبل از اجرای آن به مشترکان ADSL و شرکتهای PAP اطلاع می‌دهد که فیبرهای نوری به‌زودی در منطقه مورد نظر جایگزین خواهند شد بنابراین شرکت‌ها می‌توانند در این مدت تجهیزات مورد نظر خود را نصب کنند اما با وجود آمادگی و همکاری شرکت مخابرات استان قم تاکنون هیچ یک از شرکتهای PAP برای نصب تجهیزات در کافوهای نوری اقدامی نداشته‌اند، در عین حال شرکت مخابرات آمادگی خود را به منظور همکاری با این شرکت‌ها در زمینه نصب تجهیزات مورد نیاز در کافوهای نوری اعلام می‌دارد».
همان طور که گفته شد برخی شرکتهای PAP عقیده دارند که در روستاها و بخش‌های تابعه قم امکان ارائه سرویس ADSL برای آن‌ها فراهم نشده است. این موضوع را هم با دهناد در میان گذاشتم و پاسخ مدیرعامل شرکت مخابرات این بود که «در مورد روستاها و بخش‌های تابعه و وضعیت اینترنت پرسرعت در این مناطق با وجود تعداد اندک متقاضی و هزینه‌های سنگین نصب و تجهیزات مربوطه، این مناطق هم تفاوتی با بخش‌های شهری قم ندارند و مخابرات خطوط تلفن و همچنین زیرساخت‌های مربوط به ارائه اینترنت پرسرعت را در بسیاری از آن‌ها فراهم کرده است. ضمناً در روستاها هم بیشتر خطوط تلفن از نوع کافوی نوری هستند و شرکتهای ارائه‌دهنده اینترنت پرسرعت می‌توانند با نصب تجهیزات مورد نیاز فعالیت خود را در ارائه خدمات اینترنتی به متقاضیان آغاز کنند».
ظاهراً نمی‌توان به راحتی میان ادعاهای شرکتهای PAP و مخابرات در قم خط اعتدالی ایجاد کرد چه این‌که هر یک دیگری را به بی‌تفاوتی و سهل‌انگاری متهم می‌کنند؛ از یک سو شرکتهای خصوصی معتقدند مخابرات زیرساخت لازم را برایشان فراهم نکرده و اطلاع‌رسانی لازم هم ندارد و از طرف دیگر مخابرات می‌گوید شرکتهای PAP خودشان به دنبال نصب تجهیزات نبوده و چون برایشان صرفه اقتصادی نداشته ما را متهم به عدم فراهم کردن بسترهای لازم می‌کنند.
این کلاف پیچیده دارای هر ماهیتی است و هر دلیلی آن را در هم تنیده‌تر می‌کند در نهایت به زیان مشترکان خواهد بود چراکه زمینه فعالیت شرکتهای خصوصی در یک جامعه، ایجاد فضای رقابت میان آن‌هاست تا هر یک بتوانند با ارائه خدمات ارزان‌تر و در عین حال با کیفیت بالاتر به جذب مشتریان بیشتر بپردازند؛ این گزارش تنها آینه‌ای برای نشان دادن نظرات متفاوت و متضاد 2 طرف دعواست و به راحتی نمی‌توان در این زمینه قضاوت کرد. شاید ورود نهادهای بالادستی و حاکمیتی بتواند گره از این مشکل باز کند./س
گزارش: صدرالدین فلاح