به گزارش باشگاه خبرنگاران اصفهان، "محسن جمالی "افزود: بزرگترین و کاملترین مجموعه سنگ نگاره های ایران، از لحاظ تنوع موضوعی، زیبایی نقوش، قدمت، تنوع سبک حکاکی، فراوانی و گستردگی در قالب 31 منطقه در شهرستان گلپایگان وجود دارد و تنها در منطقه غرقاب بیش از 10 هزار سنگ نگاره شناسایی شده است.
این پژوهشگر سنگ نگاره ها افزود: در این مجموعه بزرگ سنگ نگاره، تاکنون بیش از 10 نمونه خط پهلوی (مربوط به دوران ساسانیان) و برخی نشانه های خط هندسی ایلامی کشف گردیده است که در زمینه تاریخ خط بسیار مهم است.
وی با اشاره به اینکه برخی از این نمادها را با نمادهای جهانی تطبیق داده ایم که به نتایج خوبی دست یافته ایم افزود: بزرگترین نقش نیز در این منطقه وجود دارد و آن نقش بزکوهی است به ابعاد 112 در 90 سانتیمتر است.
مدیرعامل انجمن دوستداران و حافظان میراث فرهنگی گلپایگان (وَردپاتکان) و پژوهشگر سنگ نگاره ها تصریح کرد: کشف بیش از 7 مورد نگاره با نقش ارابه ، نشان از تمدنی پیشرفته در این منطقه دارد.
وی همچنین وجود سنگ نگاره ای با نقش صورت فلکی سرطان یا خرچنگ را نشان از تبحر مردمان کهن شهرستان گلپایگان در علم نجوم دانست و افزود: به نظر می رسد این سنگ نگاره قدیمی ترین سند مربوط به علم ستاره شناسی در ایران باشد که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
جمالی با اشاره به اینکه شکار و شکارگری نخستین حرفه انسان پیش از تاریخ بوده و مسلماً، نقش های مربوط به شکار و شکارگاه در میان سنگ نگاره های پیش از تاریخ به فراوانی یافت می شود، افزود: نگاره حیواناتی همچون، بزکوهی، اسب، قوچ کوهی، شیر، گوزن مَرال، زرد ایرانی و شوکا، آهو، پلنگ، یوزپلنگ، سگ، بازشکاری، خرس، گرگ، آهو، مار، لاکپشت، گور، گراز، شتر یک کوهان و دوکوهان و ... که در این میان بزکوهی، حیوان ملی ایران باستان دارای بیشترین فراوانی می باشد.
مدیرعامل انجمن دوستداران و حافظان میراث فرهنگی گلپایگان اظهار داشت : به نظر می رسد تعداد قابل توجهی از نقوش مربوط به دوره پیش از مفرغ باشد ولی نکته جالب ادامه روند سنت نگارگری بر روی سنگ از هزاره های دور تا قرون معاصر است.
به گفته وی ، این در حالی است که چند کتیبه به خط عربی مربوط به 900 تا 500 سال پیش نیز در این منطقه کشف شده است.
جمالی افزود: آنچه مسلم است این است که بزرگترین و کاملترین مجموعه سنگ نگاره و نقوش صخره ای ایران، در کوهستانهای شهرستان گلپایگان مهجور مانده و نه تنها به معرفی و پژوهش بر روی این آثار باارزش تاریخی اقدامی نمی کنیم، بلکه گاهی اوقات با فعالیتهای عمرانی و انسانی موجب تخریب آنها می شویم.
توضیح اینکه به هرگونه نقش و یادگار بر بستر بی آلایش سنگها، سنگ نگاره
یا هنر صخره ای گویند. صحنه های شکار، مراسم مذهبی، ارتباطات مردمان کهن، نمایش
زیستگاه، ابزارها، نمادها و حروف، پیکره های آسمانی و فنجان نماها را بازگو می کند.
بخش عمده ای از سنگ نگاره های گلپایگان در منطقه تیمره قرار دارد. تیمره
نام قدیم سرزمینی است در مرکز ایران که امروزه، قسمت شمالی استان اصفهان، قسمت
جنوبی استان مرکزی و قسمت شرقی استان لرستان را شامل می شود و مسلماً از گذشته های
دور گلپایگان به عنوان مرکزیت فرهنگی، سیاسی و اقتصادی این محدوده، مطرح بوده است/س.