امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 18 مهر 1392 خورشیدی برابر با 4 ذی الحجه 1434 هجری و 10 اكتبر 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
درگذشت استاد "سیدکریم امیری فیروز کوهی" شاعر و ادیب معاصر (1363 ش)
استاد
سیدکریم امیری فیروزکوهی متخلّص به امیر، در سال 1288 ش در دهکده فرح آباد
فیروزکوه به دنیا آمد. وی علاوه بر تحصیلات کلاسیک، به فراگیری زبان عربی،
ادبیات، منطق، کلام، حکمت و فقه و اصول همت گماشت و توانست به عربی هم شعر
بگوید. آثار قلمی او حاشیه و تعلیقه بر کتب فلسفی، کلامی، رجالی و ادبی
فراوان می‌باشد. همچنین در اغلب قالب‌های شعری از قبیل قصیده، غزل، مثنوی
و... به استواری شعر گفته است.
زمینه اصلی کار او غزل و قصیده و از حامیان و
پیروان سبک هندی بود. غزلیات امیر در عین حال که دارای استحکام آثار
استادان کهن است، لطافت شعر دوره صفوی و سبک هندی و مضامین بکر و خاص
اندیشه این استاد را به همراه دارد. از جمله آثار امیری فیروزکوهی می‌توان
به تصحیح دیوان صائب و مقدمه‌ای بر آن و نیز ترجمه‌ای از نفس المهموم شیخ
عباس قمی و ترجمه مکاتیب نهج‌البلاغه اشاره کرد. استاد امیری فیروزکوهی در
مهرماه 1363 ش در 75 سالگی در تهران دار فانی را وداع گفت و در حرم حضرت
عبدالعظیم حسنی در ری مدفون گردید.
اشغال منطقه موسیان توسط ارتش رژیم بعث عراق در روزهای آغاز جنگ (1359 ش)
شهر موسیان در شش کیلومتری مرز ایران و عراق در استان خوزستان و از شهرهای عرب زبان ایران است که کمتر از بیست روز پس از آغاز جنگ، به همراه روستاهای اطراف آن به تصرف ارتش عراق درآمد. کل جمعیت این شهر که در زمان حمله نیروهای عراقی شامل پانصد و هشتاد خانواده بودند به اسارت قوای متجاوز درآمدند. همچنین پس از اشغال منطقه، ارتش جنایتکار بعث طبق روش همیشگی خود، این شهر و سی و سه روستای اطراف آن را به وسیله مواد منفجره و بلدوزر ویران نمود و به تلی از خاک تبدیل کرد. شهر مرزی موسیان به همراه بخش‌های دیگری از سرزمین ایران، بعد از حدود هفتاد ماه اشغال، در اولین روزهای عملیات غرور آفرین فتح المبین، در فروردین 1361 ش از دست قوای بعثی آزاد شد و به آغوش میهن اسلامی بازگشت.
دولت برای خرید یک کارخانه 450 میلیون تومانی ذوب آهن گازی با آلمان فدرال قرارداد بست (1352 ش)
وفات متکلم اصولی "ابواسحاق اسفراینی" عالم بزرگ مسلمان (418 ق)
ابواسحاق اسفراینی ملقب به رکن الدین شافعی، معروف به استاد از دانشمندان مشهور ایرانی است که در علم فقه، اصول فقه و کلام و دیگر معارف دینی از مهارت‌های بسیار برخوردار بود. او در مدارس نیشابور که در آن زمان از مراکز بزرگ تحصیل علوم مختلف بود، به تدریس اشتغال داشت. الجامع فی اصول الدین و نور العین فی مشهدالحسین از جمله آثار اوست. ابواسحاق در 80 سالگی در نیشابور وفات یافت و در اسفراین به خاک سپرده شد.
مرگ "سانتی رافائل" نقاش و معمار بزرگ ایتالیایی (1520 م)
سانتی رافائل، نقاش شهیر ایتالیایی در سوم مارس 1483 م، در نزدیکی شهر فلورانس ایتالیا به دنیا آمد. وی در ابتدا نقاشی را نزد پدرش آموخت و سپس از استادان زمان خود بهره گرفت. وی در جوانی راهی رم شد و پس از چندی در واتیکان، بزرگ‌ترین وبهترین نقاشی‌های خود را به وجود آورد. رافائل در واتیکان به ریاست معماران و سرپرستی ساختمان‌ها و بناهای مذهبی دست یافت و در تزیین واتیکان تلاش زیادی از خود نشان داد. هنر او از تعادل و هماهنگی کلیه کیفیت‌های هنری تشکیل شده بود.
نقاشی کامل، حالت جاندار و دلپذیر رنگ‌ها، صحت و درستی حرکات، هماهنگی با شکوه خطوط و ظرافت و دل‌پذیری رنگ‌ها، همه حکایت از نبوغ بزرگ هنری رافائل به شمار می‌روند. رافائل در نقاشی صورت، به ویژه صورت حضرت مریم (س) نظیر و رقیب نداشت و در این گونه آثار او، درخشندگی و جوانی و عفت مادری مشاهده می‌شود. بیشتر آثار رافائل از مسیحیت الهام گرفته و او به عنوان یکی از پیش‌گامان رنسانس، تاثیر فراوانی بر نقاشی‌های هم‌وطنان خود در دوره رنسانس گذاشت. سانتی رافائل سرانجام در دهم اکتبر 1520 م در 37 سالگی درگذشت.
تأسیس اتحاد سه گانه میان اتریش، آلمان و ایتالیا (1881 م)
پس از آنکه اتحاد دوگانه در سال 1879 م بین اتریش و آلمان ایجاد شد و سنگ بنای نظام بین المللی شکل گرفت، ایتالیا نیز در سال 1881 م به این پیمان پیوست و با تأسیس اتحادیه جدید در دهم اکتبر آن سال در ویِن، نام این تشکُّل به اتحاد سه‌گانه تغییر یافت. این پیمان که در دروه‌های پنج ساله تجدید می‌شد، تا اوایل جنگ جهانی اول ادامه داشت. بر اساس اتحاد سه گانه، چنانچه ایتالیا مورد حمله فرانسه قرار می‌گرفت، آلمان و اتریش به کمکش می‌شتافتند و در صورت حمله فرانسه به آلمان، ایتالیا به حمایت از آلمان برمی‌خاست. همچنین اگر هر یک از سه کشور مورد حمله دو یا چند قدرت بزرگ قرار می‌گرفتند، کشورهای هم پیمان به یاری او، وارد جنگ می‌شدند. این پیمان بازتاب نارضایتی ایتالیا از اشغال تونس از سوی فرانسه در آن سال‌ها بود و برای بیسمارک، صدر اعظم آلمان نیز یک موفقیت دیپلماتیک به شمار می‌رفت، چرا که در صورت حمله فرانسه به آلمان، آلمان از کمک متحدان خود برخوردار می‌شد.
درگذشت "سلطان الواعظین شیرازی" محقق، مؤلف و واعظ شهیر مسلمان (1350 ش)
سید
محمد شیرازی فرزند اشرف الواعظین حاج علی اکبر (معروف به اکبرشاه) در حدود
سال 1275 ش (1314 ق) در تهران متولد شد. مناظره سلطان الواعظین شیرازی با
دو عالم بزرگ اهل سنت در پیشاور به مدت 10 شب و هر شب به مدت بیش از 8 ساعت
در حضور گاندی، رهبر هند، بسیار معروف است. جریان مناظره‌های وی، در تمام
جراید آن زمان هند درج گردید و مطالب این مناظره در کتابی با نام شبهای
پیشاور در بیش از هزار صفحه به چاپ رسید. علاوه بر آن، آثار گران‌بهایی از
وی به جای مانده که صد مقاله سلطانی در ردّ بر یهود و نصارا و نیز گروه
رستگاران یا فرقه ناجیه در دو جلد از آن جمله‌اند. سیدمحمد سلطان الواعظین
شیرازی سرانجام در هجدهم مهر 1350 ش برابر با بیستم شعبان 1391 ق در 75
سالگی در تهران درگذشت و با تشییع باشکوهی در مقبره ابوحسین به خاک سپرده
شد.
اعلام جمهوری در چین پس از سقوط امپراتوری این کشور (1912 م)
در فاصله سال‌های 1907 م تا 1911 م، پنج شورش علیه خاندان امپراتوری منچو در چین صورت گرفت که همه آن‌ها، کم و بیش از اندیشه‌های انقلابی سون یات سن، مبارز معروف چینی سرچشمه می‌گرفت. چهار شورش اول، سرکوب شد و هر بار عده‌ای دستگیر و تیرباران شدند. ولی شورش پنجم که در روز نهم اکتبر سال 1911 م آغاز شد، با شدت عمل بی‌سابقه دولت و دستگیری و اعدام صدها تن مواجه گردید و بر خشم و نفرت عمومی افزود. از این رو، از روز یازدهم اکتبر آن سال، شورش به شهرهای بزرگ چین نیز منتقل شد. در این زمان، دربار که احساس خطر می‌کرد، مردم را به آرامش دعوت نمود و مخالفان را به آغاز مذاکره و آشتی ملی فرا خواند.
مذاکرات نمایندگان دولت و مخالفان در اوایل دسامبر 1911 م در ایالت شانگهای چین آغاز شد ولی از همان ابتدا، دو فکر در برابر هم قرار گرفتند. دولت پیشنهاد می‌کرد حکومت مطلقه خاندان منچو به حکومت مشروطه سلطنتی تبدیل شود و مجلس منتخب مردم نیز بر کارها نظارت داشته باشد، ولی نیروهای انقلابی به چیزی جز تغییر رژیم و استقرار جمهوری رضایت نمی‌دادند. در نهایت، پس از تشکیل مجلس مؤسسان، اعلام جمهوری چین به تصویب رسید و پس از انقراض امپراتوری منچو بر چین، سون یات سن، در روز دهم اکتبر 1912 م، سال‌روز قیام مردم و آغاز حرکتی که به استقرار رژیم جمهوری انجامید، تأسیس جمهوری چین را اعلام کرد.
روز ملی و تأسیس جمهوری "تایوان" (1949 م)
جزیره تایوان با 36 هزار کیلومتر مربع مساحت در شرق قاره آسیا، در دریای چین شرقی و در 150 کیلومتری سواحل جنوبی جمهوری خلق چین واقع شده است. با پایان جنگ جهانی دوم، تحولات گسترده‌ای در منطقه روی داد و سرانجام با شکست اعضاء حزب حاکم چینِ ملی، از کمونیست‌ها، آنان دولت خود را در این جزایر با نام جمهوری چین ملی به رهبری چیان‌کایچک تأسیس کردند. از این پس بود که حاکمیت تایوان، مستقل از چین ادامه یافت و مورد حمایت امریکا قرار گرفت. این حمایت تا آنجا بود که امریکا با اعمال نفوذ خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، مانع از آن شد که نمایندگان مائو جانشین نمایندگان چین ملی شوند. از سال 1949 تا 1971 م که سازمان ملل سرانجام حکومت چین کمونیست را به رسمیت شناخت، کرسی‌های چین در سازمان ملل و شورای امنیت، به مدت 22 سال در اختیار دولت ضعیف و تبعیدی چیان‌کایچک در تایوان قرار داشت.
مرگ "فرانسوا فوریه" فیلسوف و نظریه پرداز فرانسوی (1837 م)
فرانسوا
ماری شارل فوریه فیلسوف فرانسوی در 7 آوریل سال 1772 م در بزانسون فرانسه
متولد گردید. وی نظرات خود را در چند کتاب از جمله نظریه سرنوشت عمومی،
رساله درباره جامعه کشاورزی و دنیای صنعتی و اجتماعی جدید مطرح نمود اما
چندان مورد توجه قرار نگرفت. سیستم مورد نظر فوریه بعد از مرگش توسط
گروه‌های متعددی ملی گردید و در کشورهای مختلفی چون امریکا و فرانسه به
اجراء گذاشته شد. جامعه‌ای که بر مبنای نظرات فوریه شکل گرفت، جامعه‌ای
اشتراکی بود که هر یک از اعضای آن مطابق استعدادش به کاری می‌پرداخت و
متناسب با سهمی که در خیر و بهبود وضع عموم داشت دستمزد دریافت می‌کرد.
در
این میان، در مسائل ضروری مانند خانه‌سازی مزد بیشتری پرداخت می‌شد. فوریه
پیشنهاد کرده بود که جامعه به جوامع کوچک کشاورزی تقسیم شود و هیچ قید و
شرطی در برابر امیال طبیعی و اراده افراد این جوامع به وجود نیاید. با این
حال، این‌گونه جوامع، بیشتر در مقام تئوری قابل طرح بودند و در مقام عمل،
مدینه فاضله مورد نظر فوریه دوام نیاورد. شارل، فوریه پس از عمری 65 ساله،
سرانجام در 10 اکتبر سال 1837 م درگذشت.
روز ملی و استقلال "فیجی" از استعمار انگلستان (1970 م)
جزایر فیجی با 18/274 کیلومتر مربع وسعت در مرکز قاره اقیانوسیه در اقیانوس آرام و در غرب جزایر تونگا و شرق وانواتو واقع شده است. فیجی متشکل از 840 جزیره قابل سکونت است. جمعیت آن 820 هزار نفر است که بیشتر مسیحی و هندو هستند و درصدی مسلمان می‌باشند. سووا پایتخت و دلار فیجی واحد پول این کشور است. پیش‌بینی می‌شود که جمعیت فیجی تا سال 2025 م بیش از یک میلیون نفر خواهد بود. از شهرهای مهم فیجی، لائوتوکا، نادی و لاباسا است. این جزایر از 1874 رسماً مستعمره انگلستان گردید و سرانجام پس از 96 سال در سال 1970 مستقل و دارای حکومت فرمانداری کل شد. فیجی پس از کسب استقلال وابسته به انگلستان و عضو جامعه کشورهای مشترک‌المنافع انگلیس بود. حکومت فیجی در سال 1987 م پس از یک کودتای نظامی تبدیل به جمهوری شد و به دنبال آن، جامعه کشورهای مشترک المنافع را نیز ترک گفت، اما 10 سال بعد، مجدداً به عضویت این جامعه، پذیرفته شد.
درگذشت دکتر "مصطفی مقرّبی" ادیب و زبان شناس معاصر (1377 ش)
دکتر
مصطفی مقرّبی در سال 1293 ش در تهران به دنیا آمد. وی پس از پشت سرگذاشتن
دوران ابتدایی، وارد دانشسرای عالی شد و در 1315 ش لیسانس زبان و ادب فارسی
گرفت. ایشان سپس همگام با تدریس به ادامه تحصیل پرداخت و موفق به اخذ
دکترای زبان فارسی شد. دکتر مقربی از آن پس علاوه بر همکاری با سازمان
کتاب‌های درسی، در تألیف و تدوین دایرة المعارف فارسی فعالیت داشت و به
عنوان عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزیده شد.
از این ادیب
معاصر آثار قلمی فراوانی بر جای مانده که ترجمه تاریخ جهان برای خردسالان،
سقوط قسطنطنیه و تألیف هجده گفتار از آن جمله‌اند. همچنین مقالات زیادی از
رشحات قلم و فکر استاد مقربی در مطبوعات کشور به جای مانده که می‌توان به
مقالاتی که در زمینه‌های دستور زبان فارسی، زبانشناسی و حافظ پژوهشی و...
اشاره نمود. سرانجام این ادیب فرزانه پس از سال‌ها پژوهش و تحقیق در مهرماه
1377 در 86 سالگی در تهران درگذشت و در قطعه فرهیختگان بهشت زهرا به خاک
سپرده شد.
برخی از رخدادهای امروز
1575: جنگ مذهبی فرانسویان، به شکست پروتستانها انجامید و «دوک دو گیز» حکمران کاتولیک ها برنده شد.
1780: یک توفان دریایی در منطقه کاراییب نزدیک به سی هزار تن را کشت و ویرانی بسیار به بار آورد.
1868: کارلوس مانوئل Carlos Manuel Cespedes انقلابی قرن نوزدهم کوبا، در این روز در این کشور (مستعمره و مهاجر نشین قدیمی اسپانیا) اعلام استقلال کرد ولی استقلال کوبا تا قرن بیستم تحقق نیافت.
1933: در این روز، نخستین خرابکاری در تاریخ هواپیمایی غیر نظامی صورت گرفت و یک هواپیمای مسافربر شرکت آمریکایی «یونایتد» که از شهر کلیولند عازم شهر شیکاگو بود بر اثر خرابکاری (سابوتاژ) منفجر شد.
1938: کار ضمیمه شدن منطقه آلمانی تبار «سودتنلند» به آلمان تکمیل شد که در تاریخ، یک پیروزی هیتلر خوانده شده است.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید