عالی‌پور مقایسه‌ای میان این آمار و آمار سال گذشته نداشت تا خواننده این خبر پی به معنی این عدد ببرد. با این حال اگر مدتی زمان بگذاریم و با فعالان این عرصه صحبت کنیم متوجه می‌شویم که حال و روز صادرات در فرش دستباف خوب نیست.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف قم یکی از فعالان این عرصه است که اعتقاد دارد صادرات این محصول بین 30 تا 40 درصد در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته افت داشته است.
ابوالفضل رجبیان با بیان اینکه حال و روز فرش دستباف قم خوب نیست، گفت: آمارهایی که از صادرات فرش دستباف ارائه می‌شود چندان دقیق نیستند. از گمرک قم در گذشته فرشی صادر نمی‌شد. با این حال هنوز برخی صادرکنندگان تمایل دارند از گمرک تهران فرش‌های خود را صادر کنند تا به گفته خودشان کمتر در گیر و دار کاغذبازی‌های اداری بمانند.
وی ادامه داد: هر چند در حال حاضر گمرک قم آمادگی کامل برای صادر کردن فرش را دارد. با این حال نمی‌توان گفت دقیقا چقدر صادرات فرش در مدت زمانی مشخص داشته‌ایم. البته یک ارزیابی از وضعیت بازار و گفتگو با صادرکنندگان تا حدودی ما را به وضعیت آشنا خواهد ساخت. در مجموع می‌توان گفت بین 30 تا 40 درصد کاهش صادرات نسبت به سال گذشته داشته‌ایم.
دلیل کاهش صادرات فرش دستباف
رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف قم با بیان اینکه مجموعه‌ای از عوامل مسبب دلیل کاهش صادرات فرش دستباف است، گفت: یکی از آنها این است که در چند ماه اخیر مدتی قیمت ارز بسیار بالا رفت. به تبع این بالا رفتن مزد بافنده هم زیاد شد. با پایین رفتن قیمت ارز نیز قم تنها شهری بود که مزد بافنده را کم نکرد. وقتی هزینه تولید بالا برود رقابت برای تاجر بسیار سخت می‌شود.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر صادرکنندگان ما به سود بسیار کم راضی هستند اما گاهی همین نیز نصیبشان نمی‌شود، گفت: تورم در کشور ما بالا است و این بلای جان صنعت شده است. چون هزینه‌ها گران است قیمت تمام شده بالا می‌رود.
رجبیان، یکی دیگر از فاکتورهای مهم در سخت شدن صادرات فرش و دیگر کالاها را تحریم‌هایی دانست که علیه ایران اعمال شده و تصریح کرد: نقل و انتقال پول بسیار مشکل شده و دست صادرکننده را بسته است.
بعضی کشورها گمرکات مافیایی دارند
وی با بیان اینکه نرخ صادرات ما از این رقم‌هایی که اعلام می‌شود بسیار بیشتر است چرا که این رقم‌ها بر اساس ارز هزار تومان است، افزود: بعضی کشورها نیز گمرکات مافیایی دارند که انتقالات در آنها به درستی ثبت نمی‌شود. روسیه یکی از این کشورها است که تاجران قمی مراوده زیادی با آن دارند. همین اتفاقات ارائه عدد و رقم صحیح را مشکل کرده است. با این حال حجم صادرات به نسبت گذشته کاهش داشته است.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف قم با اشاره به اینکه به صادرکنندگان گفته‌اند که ارز حاصل از فروش کالاها را باید به اتاق مبادله ارز بیاورند، گفت: این موضوع یکی از موانع در راه صادرکنندگان است. وقتی تولیدکننده که بسیاری اوقات خودش هم صادرکننده است، برای خرید ابریشم باید ارز آزاد استفاده کند، چرا باید ارزی که از فروش قالی به دست می‌آورد را به اتاق مبادله بیاورد. منتهی از صادرکنندگان تعهدی گرفته شده و اگر این افراد ارز را به اتاق مبادله نیاورند، باید مالیات پرداخت کنند. این موضوع نیز با توجه به شرایط کنونی بازار فرش دستباف بیش از پیش دست و پای صادرکننده را می‌بندد.
جایگاه فرش دستباف قم در دنیا
وی با تأکید بر اینکه همه دنیا فرش ابریشم قم را می‌شناسند، گفت: کشورهایی که خودشان مهد ابریشم هستند از فرش قم استقبال می‌کنند.
رجبیان ادامه داد: آمریکا یکی از بازارهای پرکشش برای فرش قم بود که در 2 سال اخیر ورود فرش ایرانی به آن ممنوع شده است. با این حال بازارهای جایگزین وجود دارند. یکی از آنها روسیه است.
وی افزود: بازار دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس هستند که تمایل خوبی به فرش ایران دارند. نباید این بازارها را از دست داد. برخی مشکلات اقتصادی و سیاسی که کل کشور را فلج کرده به عرصه فرش دستباف هم رسیده و شرایط بدی را رقم زده است که مسئولان باید سریع‌تر فکری به حال این مشکلات بکنند./س