امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 7 مهر 1392 خورشیدی برابر با 23 ذی القعده 1434 هجری و 29 سپتامبر 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
روز زیارتی امام رضا (ع)
بیست و سوم ذیقعده روز زیارتی امام رضا (ع) و به روایتی شهادت آن حضرت در طوس از سوی مأمون عباسی است. البته قول مشهور درشهادت آن امام همام روز آخر ماه صفر سال 203 قمری یعنی دو سال پس از آوردن آن حضرت از مدینه به خراسان و یک سال و اندی پس ازصدور فرمان ولیعهدی به نام آن حضرت، از سوی مأمون عباسی میباشد.
طبق قول مشهور، آن حضرت پس ازشهادت پدربزرگوارش، درسن 35 سالگی عهده‌دارمقام ولایت و رهبری شد و مدت امامت آن حضرت 20 سال به طول انجامید، که 10 سال آن با خلافت هارون‌الرشید و 5 سال باخلافت محمدامین و 5 سال دیگر با خلافت عبداللَّه مامون مصادف بود. از عمر آن حضرت در هنگام شهادت، 54 سال و 3 ماه و 19 روز می‌گذشت.
اعتصاب کارکنان راه آهن و سازمان آب تهران در اعتراض به رژیم پهلوی (1357 ش)
در پی اعلام حکومت نظامی در اکثر شهرهای بزرگ ایران، اعتصاب های بزرگ از سوی مردم صورت گرفت و در ابتدا کارکنان سازمان تعاون مصرف صنعت نفت ایران و پالایشگاه آبادان، اعتصاب نمودند. به دنبال آن کارکنان مخابرات تهران، صنایع نفت در خارک، کارکنان سازمان آب تهران و کارکنان راه‌آهن و کارخانه سیمان تهران، کارگران بنادر و کشتیرانی، شیلات، نساجی یزد، پالایشگاه شیراز، نیروگاه های اتمی و معادن زغال سنگ به اعتصابیون پیوستند.
رحلت آیت‌اللَّه "محمد حسن صافی اصفهانی" زعیم حوزه علمیه اصفهان (1374 ش)
آیت‌اللَّه محمد حسن صافی اصفهانی در سال 1298 ش در اصفهان زاده شد. آیت‌اللَّه صافی در نجف در محضر استادان نامداری همچون شیخ محمد علی کاظمینی، سید عبدالهادی شیرازی، سید محسن حکیم و سید ابوالقاسم خویی استفاده‌های وافر بُرد و در مدت اقامت 27 ساله در نجف، مبانی فقهی، فلسفی و اخلاقی خود را استوار ساخت. ایشان در 50 سالگی به اصفهان بازگشت و به تدریس، امامت جماعت، پرورش شاگردان و ارشاد مردم پرداخت. آیت‌اللَّه صافی بعدها ریاست حوزه علمیه اصفهان را به عهده گرفت و منشأ خدماتی گردید. این فقیه بزرگوار تألیفات متعددی به نگارش درآورد که تطبیق بین اقتصاد اسلامی و اقتصاد سوسیالیسم و کاپیتالیسم و نیز تقریرات دروس فقه و اصول از آن جمله‌اند. ایشان همچنین بر فقه، اصول، کلام، تاریخ، تفسیر، فلسفه و اقتصاد چیرگی تام داشت. این عالم ربانی سرانجام در هفتم مهر 1374 برابر با سوم جمادی‌الاول 1416 ق در هفتاد و شش سالگی بدرود حیات گفت و پس از تشییعی باشکوه، در کنار مرقد علامه مجلسی به خاک سپرده شد.
افتتاح شبکه اطلاع‌رسانی مرکز تحقیقات مطالعات و سنجش برنامه‌ای در صدا و سیما (1376 ش)
شهادت روحانی مبارز "سیدعبدالکریم هاشمی نژاد" توسط منافقین کوردل (1360 ش)
سید
عبدالکیم هاشمی‌نژاد در سال 1311 شمسی در "بهشهر" مازندران دیده به جهان
گشود. وی از ابتدای مبارزه تا پیروزی انقلاب اسلامی، چندین بار دستگیر و به
زندان‌های طولانی مدت محکوم گردید. این مجاهد انقلابی پس از پیروزی انقلاب
اسلامی، به عنوان نماینده استان مازندران در مجلس خبرگان قانون اساسی
انتخاب شد، در تدوین قانون اساسی و به خصوص در جهت تثبیت اصل ولایت فقیه،
زحمات بسیاری کشید. حجت‌الاسلام هاشمی نژاد پس از پایان دوره مجلس خبرگان و
تدوین قانون اساسی، مقام دبیری حزب جمهوری اسلامی مشهد را به عهده گرفت.
وی با شروع جنگ تحمیلی، در جبهه‌های غرب و جنوب حضور یافت و با سخنرانی‌های
پرشور خود، در بالابردن روحیه رزمندگان، نقش بسزایی ایفا کرد. آن شهید
بزرگوار، پشتوانه محکمی برای انقلاب بود، از این رو نقشه ترور وی طرح شد و
در سالروز شهادت امام جواد (ع) در هفتم مهر 1360 در چهل‌ونه سالگی به دست
یکی از منافقین کوردل، بر اثر انفجار نارنجک به شهادت رسید. بدن پاره پاره
این شهید عالی مقام پس از تشییع باشکوه مردم، در جوار مرقد منور امام رضا
(ع) به خاک سپرده شد.
درگذشت بهروز مسروری، بازیگر سینما، تلویزیون و رادیو (1391 ش)
زنده‌یاد
مسروری به دلیل ابتلا به بیماری سرطان ریه مدتی در بیمارستان بستری بود و
آخرین ساعات زندگی را در منزل گذراند. او در سن 62 سالگی دار فانی را وداع
گفت و بازی در سریال «پشت کوه‌های بلند» به کارگردانی امرالله احمدجو آخرین
حضورش در تلویزیون بوده است. بهروز مسروری همچنین در سریال «روزی روزگاری»
از ساخته‌های احمدجو بازی کرده است. بهروز مسروری اخیرا با سریال «پشت
کوه‌های بلند» در نقش «کدخدای کولی‌آباد» روی آنتن بود. او همچنین در سریال
«روزی روزگاری» نقش «صفربیک» را بازی کرده است. سریال «تفنگ سرپر» و
فیلم‌های «پرده آخر» و «روزهای زندگی» از دیگر آثار این هنرمند هستند.
روز آتش نشانی و ایمنی
هفتم مهرماه به نام «آتش نشانی و ایمنی» نامگذاری شده است. در واقع این روز بهانه ای است تا به گرامیداشت انسان هایی بپردازیم که از جان و آسایش خود در راه حفظ جان و آسایش ما می گذرند تا بتوانیم در امنیت زندگی کنم. امید است گرامیداشت روز آتش نشان بهانه ای باشد برای تجلیل از آنان که در میان شعله های آتش، پیام آور ایستادن و سرخ زیستن هستند. هدف از نامگذاری این روز به عنوان روز ملی ایمنی و آتش نشانی، تبدیل ایمنی در کشور به یک فرهنگ میباشد. در کشور ما بیش از ۱۶۰ سال از تأسیس اولین ایستگاه آتش نشانی در شهر تبریز به سال ۱۲۲۱ شمسی و نزدیک به هشتاد سال از تأسیس آتش نشانی پایتخت می گذرد. پس از انقلاب اسلامی، با انحلال سازمان دفاع غیر نظامی، فلسفه وجودی آتش نشانی های کشور توسط بندهای ۱۴ و ۲۰ ماده ۵۵ قانون شهرداری تعریف گشت و از همین رو سازمان های آتش نشانی زیر مجموعه شهرداری ها قلمداد می شوند. بر اساس این قانون شهرداری ها ملزم هستند، برای حفظ شهرها از خطر سیل و حریق و دیگر مخاطرات تدابیر مؤثری اتخاذ نمایند.
وقوع غزوهٔ "بنی قُرَیظه" به فرماندهی پیامبر اسلام (ص) (5 ق)
یهودیان طایفهٔ بنی‌قریظه که با مسلمانان مدینه، پیمان دفاعی برقرار کرده بودند، پس از هجوم جبههٔ متحد استکبار، متشکل از یهودیان، مشرکان قریش و طوایف دیگر عرب به شهر مدینه و وقوع نبرد سرنوشت ساز خندق (جنگ احزاب)، نسبت به مسلمانان، مرتکب خیانت شده و موجب تقویت جبههٔ کفر و شرک و تضیعف روحیهٔ مسلمانان مدینه گردیدند. به همین جهت، پس ازپیروزی مسلمانان درجنگ احزاب با قهرمانی‌های مولای متقیان امام علی‌بن ابیطالب (ع)، مسلمانان به فرمان پیامبراکرم (ص) بلادرنگ به سوی قلعهٔ بنی‌قریظه رهسپار گردیدند و آنان را به مدت 15 (و به روایتی 25) روز در محاصرهٔ خویش گرفتند. سرانجام سران طایفهٔ بنی‌قریظه چاره‌ای جز تسلیم ندیده و به داوری سعدبن‌معاذ یکی از صحابهٔ بزرگ پیامبر، رضایت دادند. سعدبن معاذ، اشد مجازات را که قتل مردان جنگی قبیله بود برای آنان پیشنهادنمود که مورد پذیرش پیامبر اکرم (ص) واقع گردید. به این صورت، فتنه و خیانت، از ریشه خشکانیده شد و شرّ یهود از سر مسلمانان کوتاه گردید.
درگذشت "زبیر بن بکار" از علمای مدینه و قاضی مکه (256 ق)
ابوعبداللَّه، زبیر ابن بکار، از بزرگان علمای امامیه می‌باشدکه در فقه، حدیث، شعر، ادب، اخبار و انساب، علامهٔ وقت خود بود و تالیفات متعددی دارد که انساب قریش و الموفقیات از آن جمله‌اند. علت مرگ وی را سقوط از پشت بام گفته‌اند.
تولد "ابن نَجّار" مورخ، محدث، رجالی و ادیب مسلمان (578 ق)
محبُّ
الدین محمد بن نجار، مورخ، محدث، رجالی و ادیب مسلمان در بغداد به دنیا
آمد. درکودکی قرآن را حفظ کرد و در نظامیهٔ بغداد به تحصیل ادبیات عرب و
حدیث پرداخت. سپس برای تکمیل تحصیلات خود به حجاز، شام و عراق سفر کرد. ابن
نجار به همین منظور درنخستین سال‌های قرن هفتم هجری به بسیاری از شهرهای
ایران سفر کرد و در حوزه‌های علمی از محضر عالمان بزرگ، کسب فیض نمود. پس
از حملهٔ مغولان به ایران و عراق، ابن نجار به شام و سپس به مصر رفت و به
تدریس وبیان حدیث پرداخت. او در طول سفرهایش که حدود بیست سال طول کشید،
برای شنیدن حدیث و فرا گرفتن علوم و معارف اسلامی و شعر و ادب از محضر حدود
سه هزار استاد بهره گرفت. تحقیق و اتقان ابن نجار در حدیث، رجال و تاریخ،
مورد تایید بسیاری از عالمان و محدثان قرار گرفته است. او همچنین از محضر
مشایخ عرفای بزرگ عصر خود همچون محی‌الدین عربی و شیخ شهاب الدین سهروردی
بهره برده است. تاریخ مدینه، ازهار در شعر، شافی در طب، عقد فائق در تاریخ و
قمر منیر در حدیث از جمله آثار ابن نجار می‌باشند.
کشف بزرگترین میدان نفتی ایران با ظرفیت 26 میلیارد بشکه در حوالی اهواز (1378 ش)
میدان
نفتی آزادگان در 80 کیلومتری غرب اهواز قرار دارد. این میدان با ذخیره نفت
درجای حداقل 26 میلیارد بشکه و میزان قابل برداشت 6 میلیارد بشکه در سال
1378 کشف گردید.
میدان نفتی آزادگان که میزان هیدروکربور درجای آن بالغ بر
31 میلیارد بشکه است ظرفیت تولید حداقل 300 هزار بشکه در روز را دارد، کشف
این میدان بزرگترین کشف انجام گرفته در ایران در 35 سال گذشته به شمار
می‌رود.
آغاز جنگ ایتالیا و عثمانی برای تصاحب سرزمین لیبی (1911 م)
کشور لیبی از اوایل قرن شانزدهم میلادی بخشی از قلمرو امپراتوری عثمانی بود و تا سال 1835 م که مستقیماً تحت نظارت دولت عثمانی قرار گرفت فرمان‌روایان این کشور، منصوب و مأموری خراج‌گیری دولت عثمانی بودند. در این میانْ دولت استعمارگر ایتالیا که از مدت‌ها قبل چشم طمع به شمال افریقا به ویژه لیبی دوخته بود از ضعف دولت عثمانی استفاده کرد و با یورش به این منطقه در 29 سپتامبر 1911 م، آن را از دست امپراتوری عثمانی خارج ساخت. این جنگ منشأ تشکیل کشور لیبی گردید و سرزمینی که تا آن زمان بیشتر به طرابْلُسِ غرب معروف بود، نام لیبی گرفت. لیبی در جریان جنگ جهانی اول تحت استعمار کامل ایتالیا واقع شد و پس از چهل سال، سرانجام در 24 دسامبر 1951، استقلال خود را اعلام کرد.
واگذاری قیمومیت سرزمین‌های عربی خاورمیانه به انگلستان و فرانسه (1921 م)
پاریس و لندن در جریان جنگ جهانی اول و پس از آن، در مورد تقسیم امپراتوری عثمانی میانِ خود به توافق رسیده بودند و تصمیم جامعه ملل در 24 ژوئیه 1921 م برای قیمومیّت، در واقع به این تقسیمْ جنبه قانونی می‌داد. همچنین کمیسیون دائمی قیمومیت به عنوان یکی از ارکان جامعه ملل، رسیدگی به گزارش‌های سالانه سرزمین‌های تحت قیمومیت و اعلام نظر به شورا را برعهده داشت، گرچه این وظیفه نیز به صورت صحیح انجام نمی‌گرفت. از طرف دیگر اعضای این کمیسیونْ برگزیده شورا بودند، نه نمایندگان دول تحت قیمومیت. بنابراین مصوبات آنها معمولا بر اساس خواست‌های دول بزرگ انجام می‌گرفت. سرانجام طرح‌های مربوط به این کشورها در 29 سپتامبر 1923 قوت اجرایی پیدا کرد. بر اساس تصمیم کمیسیون، سرزمین‌های لبنان و سوریه تحت قیمومیت فرانسه قرار گرفت، و عراق، فلسطین و ماورای اردن تحت سیطره انگلستان درآمد.
امضای قرارداد تقسیم لهستان بین آلمان و شوروی در جریان جنگ جهانی دوم (1939 م)
با حمله قوای آلمان به لهستان و آغاز جنگ جهانی دوم، علی‌رغم مقاومت مردم ورشو پایتخت لهستان، این کشور در روز 27 سپتامبر تسلیم شد و نبرد لهستان در روز 28 سپتامبر به پایان رسید. در این جنگ، بیش از سی‌صد هزار لهستانی کشته و تعداد زیاد دیگری مجروح و مفقود شدند. با این حال، در روز 29 سپتامبر 1939 م، آلمان و شوروی به عنوان فاتحان این نبرد، قرارداد جدیدی در مسکو امضا کردند و به تقسیم لهستان بین خود جنبه رسمی دادند. به موجب این قرارداد، سهم عمده‌ای از گوشت قربانی لهستان، یعنی یک‌صد و بیست هزار کیلومتر مربع از اراضی شرقی این کشور به شوروی تعلق گرفت و نزدیک به یک‌صد و چهارده هزار کیلومتر مربع از سرزمین‌های غربی آن نیز ضمیمه آلمان شد. لازم به ذکر است که انعقاد قرارداد جدید و تقسیم لهستان در واقع در پی توافقاتی بود که پنج هفته قبل از آن در اواخر اوت 1939 م میان آلمان و شوروی به دست آمد و سران دو کشور آن را تایید کرده بودند. این نواحی در سال‌های جنگ جهانی دوم، صحنه نبردهای متعددی شد تا این‌که پس از جنگ، استقلال خود را باز یافت.
درگذشت "چارْلْز ریشْتِر" مخترع مقیاس میزان بزرگی زلزله (1985 م)
چارلز ریشتر با همکاری یک محقق دیگر، در دهه 1930 م، زلزله‌ها را بر اساس دامنه امواج درونی آنها و مقدار انرژی که آزاد می‌کنند از یک تا نُه تقسیم بندی کرد و مقیاس ریشتر را به ثبت رساند. مقیاس ریشتر در هر مرحله بالاتر، نمایان‌گر افزایشی معادل ده برابر است به این معنی که موج‌های 7 ریشتری ده برابر بیشتر از امواج 6 ریشتری و صد برابرِ موج‌های تکان‌دهنده 5 ریشتری میباشد.
قبل از آن، دانشمندان، زلزله‌ها را بر اساس اثرات ظاهری آنها درجه بندی می‌کردند که مقیاس دقیق و قابل قبولی نبود. اگرچه مقیاس ریشتر برای مردم عادی معنای واضحی ندارد اما می‌توان با تبدیل این درجات به شدت و ضعف زمین لرزه به روشن کردن مفهوم آن کمک نمود. به این ترتیب زمین لرزه 1 ریشتری فقط با کمک وسائل و ابزار قابل کشف است اما زلزله 4/5 ریشتری به پدید آمدن خسارات منجر می‌شود. چارلز ریشتر سرانجام در بیست و نهم سپتامبر 1985 م درگذشت.
برخی از رخدادهای امروز
1452: درست یک سال پیش از پایان قرون وسطا، نخستین کتاب با دستگاه چاپ «یوهان گوتنبرگ» به چاپ رسید.
1630: نخستین مهاجر انگلیسی در پلیموت ماساچوست امریکا به دار زده شد.
1846: در این روز برای نخستین بار از «اتر ether» جهت بیهوش کردن بیمار، پیش از عمل جراحی، استفاده شد و دکتر مورتن دندانپزشک در دفتر خود در شهر بوستون آمریکا با استفاده از «اتر» دندان بیمار خود را کشید تا احساس درد نکند.
1938: سر انجام در چنین روزی هرچهار قدرت اروپایی وقت اعلامیه ای را امضاء کردند که طبق آن دست هیتلر باز گذارده شده بود که اگر دولت پراگ از تسلیم «سودتنلند» به آلمان خودداری ورزد بتواند با توسل به نیروی مسلح آن را بگیرد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید