به گزارش گروه استانها باشگاه خبرنگاران شهر تبریز از گذشته های دور قطب صنعت چرم و کفش کشور به شمار می رود، اما اکنون این صنعت بر اثر دخالت عوامل مختلف به رکود کشیده شده و رونق خود را از دست داده است.
علیرغم مرغوبیت و شهره جهانی صنعت چرم و کفش تبریز، این صنعت بنا به دلایلی از جمله عدم حمایت از سوی مسئولین ذیربط و عدم تخصیص تسهیلات و امکانات مورد نیاز با رکود تولید و در نتیجه بی رغبتی صنعتگران و تعطیلی واحد های تولیدی کفش مواجه شده است.
کمبود مواد اولیه و مشکلات گمرکی برای ورود این مواد به کشور، نبود تنوع در تولیدات داخلی، بالارفتن قیمت چرم، وارد نشدن جوانان و تحصیل کرده ها به امر تولید و توجه نکردن به مشکات بیمه کارگران از بزرگترین مشکلات این عرصه است.
تولید کفش های دست دوز، روز به روز کاهش می یابد
جواد حسین نژاد رئیس اتحادیه کفاشان تبریز در خصوص وضعیت بازار کفش تبریز اظهار داشت : بسیاری از کارشناسان از کمبود واحدهای تولیدی کفش در استان انتقاد می کنند در حالی که هم اکنون حدود دو هزار واحد تولیدی کفش در تبریز فعال هستند.
رئیس اتحادیه کفاشان تبریز ادامه داد : اما در سال های اخیر تولید کفش دست دوز به دلیل مواد اولیه گران رنگ باخته و جای خود را به واحدهای تولیدی کفش ماشینی داده که این امر سبب شده است کفش دست دوز که برند تبریز به شمار می رود کم کم منسوخ شود.
وی افزود: پذیرش جامعه نسبت به کفش های دست دوز بسیار پایین است، زیرا این کفش ها دارای قیمت بسیار بالایی هستند و همه اقشار توان خرید آن را ندارند که این امر زمینه ساز دلسردی تولیدکنندگان نسبت به تولید کفش دست دوز می شود.
وی با بیان اینکه تولید کفش در تبریز به سمت صنعتی شدن می رود، گفت : کارگران جدیدی به صنعت کفش ورود نمی کنند و کارگران قدیمی نیز بیشتر به سمت تولید کفش های ماشینی رفته اند که این امر نشان می دهد کفش تبریز به سمت صنعتی شدن پیش می رود.
کمبود تنوع در محصولات تولیدی داخلی / کاهش ورود کفش های چینی به کشور
حسین نژاد با اشاره به نبود تنوع در میان محصولات تولیدی داخلی گفت : باید با سیاست های جدید تنوع جنس داخلی افزایش یابد زیرا هم اکنون به بازار تبریز که می رویم ، مشاهده می کنیم کفش های تولید داخل تنها در دو رنگ سیاه و قهوه ای هستند و این امر سبب می شود رغبت خریداران به خرید محصول داخلی کاهش یابد.
وی افزود : طرح و رنگ های تولیدات داخلی دارای تنوع بسیار کمی است که البته در این میان نمی توان تولید کنندگان داخلی را مقصر دانست زیرا مواد اولیه به سختی در اختیار تولید کنندگان قرار می گیرد .
حسین نژاد ادامه داد : در این میان اگر کفش های ترکیه ای در بازار موجود نباشند، خریداران با مشکل مواجه خواهند شد زیرا این کفش ها دارای تنوع بسیار بالایی هستند، هرچند اگر تولید کنندگان ما نیز در شرایط تولیدکنندگان ترکیه قرارداشتند، می توانستند محصولات با تنوع بیشتری را تولید کنند.
وی اظهار داشت : به دلیل یک سری مشکلات اقتصادی مردم بیشتر درپی جنس ارزان بوده و به کیفیت بالا ارزش چندانی قائل نیستند و این امر خسارت جبران ناپذیری به صنعت می زند.
وی با بیان اینکه یکی از تهدیدهای صنعت کفش مدل‌سازی‌های محض از مدل‌های خارجی است، گفت : این موضوع حتی تولیدکنندگان کفشی که برای مدل هزینه‌های هنگفتی را اختصاص می‌دهند دلسرد می‌کند؛ در حالی که ایجاد تنوع در مدل و طراحی به اعتلای این صنعت کمک خواهد کرد.
رئیس اتحادیه کفاشان تبریز با اشاره به کاهش کفش های چینی در بازار گفت: در سال های گذشته کفش های چینی به خصوص در مدل های زنانه به شدت به بازار ورود پیدا کرده بود اما هم اکنون ورود این کفش ها به شدت کاهش یافته هرچند کفش های ساخت ترکیه جای آن را در بازار گرفته است.
وی افزود : کفش چینی نسبت به کفش ایرانی از دوام کمتری برخوردار بوده و در وضعیت فعلی، خرید آن مقرون به صرفه نیست.
حسین نژاد ادامه داد : گران بودن قیمت تمام شده کفش چینی نسبت به کفش ایرانی و عدم توجیه اقتصادی آن، موجب می‌شود تا در صورت برنامه‌ریزی صحیح، دیگر بازار به سمت خرید این محصولات تمایلی نداشته باشد.
تامین مواد اولیه از سختی های راه تولید کنندگان کفش تبریز
وی با بیان اینکه توان تولید شهر تبریز از نظر صنعتی بسیار بالاست، گفت : اگر تولید کننده بخواهد طراحی مناسب و درخور مصرف کنندگان را داشته باشد باید مواد اولیه به طور مناسبی به دست تولید کنندگان برسد که این امر مستلزم تعدیلات مناسب در امور گمرکی است و در غیر این صورت قیمت ها بالاتر از نمونه خارجی تمام خواهد شد.
حسین نژاد در خصوص دیگر مشکلات این صنعت نیز گفت : تامین مواد اولیه و همچنین مشکلات بیمه، دارایی و گمرکات و اهمیت به حقوق کارگران از مواردی است که باید به آنها اهمیت ویژه ای داد.
رئیس اتحادیه کفاشان تبریز افزود : از سوی دیگر قیمت بالای تعرفه‌های گمرکی نیز بر ضعف این صنعت دامن زده است؛ چرا که مواد اولیه مرغوب همچون چسب، چرم و زیره در کشور کم بوده و تولیدکنندگان باید این مواد را از کشورهای دیگر وارد کنند و به علت تعرفه‌های بسیار بالای گمرکی، شاهد استفاده از مواد نامرغوب در تولید کالای داخلی هستیم.
وی در خصوص میزان قاچاق کفش گفت: در شرایط کنونی قاچاق کالا به نسبت گذشته کاهش یافته زیرا با اجرای طرح های قانونی مناسب هم اکنون این مشکل از بین رفته است و تا وقتی که کفشی بارکد نداشته باشد وارد کشور نمی شود.
حسین نژاد با اشاره به وضعیت صادرات کفش های تبریز به دیگر کشورهای خارجی گفت: در سال های اخیر با وجود این مشکلات روند صادرات بسیار افت یافته و تنها می توانیم به برخی از کشورها همانند افغانستان و عراق کفش صادر کنیم که با توجه به پتانسیل های بالای صنعت کفش باید شاهد صادرات کفش تبریز به کشورهای اروپایی نیز باشیم.
وی سه مولفه اصلی کفش مرغوب را قیمت مناسب، طراحی نو و دوام آن دانست و گفت: در بحث طراحی کفش در سطح کشور به دلیل نبود مواد اولیه مرغوب و عدم تنوع مواد اولیه، در برخی موارد نمی‌توانیم پاسخگوی نیاز مشتری باشیم.
حسین نژاد با اشاره به وجود طراحان ماهر در زمینه کفش در تبریز گفت : طراحان بزرگ و صاحب نامی در این عرصه وجود دارند اما تا زمانی که مواد اولیه و رنگ های متنوع به دست این طراحان نرسد کار آنها نیز به جایی نخواهد رسید.
کمبود چرم مرغوب در کشور عامل دیگر کاهش تولید داخلی
حسین نژاد با اشاره به مشکلات بازار چرم گفت : کمبود چرم مرغوب در کشور از جمله مشکلات تولید کنندگان کفش است که متاسفانه در کشور فقط چند کارخانه انگشت شمار اقدام به تولید چرم مرغوب و طبیعی می کنند.
رئیس اتحادیه کفاشان تبریز ادامه داد : تولید چرم به ویژه در سال های اخیر رشد بسیار بالایی داشته است که تولید کنندگان را با مشکلات زیادی روبرو کرده و از طرفی نیز صادرات بی رویه چرم از داخل کشور به این مشکلات دامن می زند.
وی ادامه داد : زمانی که برای تولید کفش ، چرم لازم را نداریم نباید انتظار داشته باشیم که واحدهای تولیدی به تولید کفش مرغوب پرداخته و کفش های خارجی بازار ایران را تسخیر نکند.
حسین نژاد افزود : استفاده از تنوع رنگی چرم در کشور جا نیفتاده و بیش از ۹۰ درصد از چرم داخل در رنگ‌های سیاه و قهوه‌ای خلاصه می‌شود.
لزوم ایجاد فرهنگ مناسب در بین مردم برای مصرف تولیدات داخلی
محمد کریمی نیز با اشاره به ضرورت ایجاد فرهنگ مناسب برای استفاده از تولیدات داخلی گفت : برخی از افراد تصور می کنند کیفیت اجناس خارجی بسیار بهتر از اجناس داخلی است در حالی که در صنعت کفش این کارگران داخلی ایران بودند که با سفر به ترکیه صنعت کفش ان ها را به پیش بردند.
این تولید کننده کفش تبریز ادامه داد : در این میان برخی تولیدکنندگان سودجو نیز به کفش های داخلی مارک کفش خارجی می زنند و به این طریق سعی در فروش بیشتر محصول خود دارند که این امر سبب وارد شدن دو زیان بزرگ به بدنه کفش تبریز می شود.
وی افزود : یکی اینکه کفش های داخلی باکیفیت به اسم کفش خارجی به فروش می رسند و از طرف دیگر کفش های بی کیفیت به اسم خودمان در می آیند.
کریمی گفت : برای اصلاح فرهنگ مصرف زمان لازم است و این اصلاح فرهنگ باید در بین تولید کننده، فروشنده و خریدار انجام شود.
ضرورت ایجاد رشته های دانشگاهی مرتبط با تولید کفش
این کارشناس عرصه کفش همچنین با اشاره به ضرورت ایجاد دانشکده کفش گفت : صنعت کفش تبریز دارای قدمتی 130 ساله است و به همین دلیل ایجاد دانشکده هایی برای آموزش تولید کفش با امکانات صنعتی روز دنیا ضروری به نظر می رسد به خصوص در عرصه تولید کفش حضور جوانان کاهش یافته است.
وی افزود : با وجود پتانسیل خوب ایجاد اشتغال در صنعت کفش، هنوز تحصیل کرده‌ها جذب این صنعت نشده‌اند به همین دلیل باید کارگاه های مناسبی برای طراحی کفش در دانشکده های هنر ایجاد شود.
کریمی ادامه داد : باید ارتباط بین صنعت ودانشگاه پیش ازگذشته توسعه یابد تابتوان به صنعتی کردن و علمی کردن صنعت بویژه صنایع سنتی اقدام کرد.
وی اظهار داشت : همچنین شهرک هایی نیز باید برای عرضه و تولید کفش چرمی تبریز ایجاد شود، زیرا اگر به صنعت کفش ارزش بالایی قائل شد می توان روی ارزآوری آن حساب ویژه ای باز کرد.
هر روز که می گذرد شاهد افول صنعت کفش و چرم کشور و به خصوص شهر تبریز که دارای برند جهانی است، هستیم و میزان صادرات این محصول به کشورهای خارجی روز به روز کاهش می یابد .
به نظر می رسد با اندکی حمایت از این صنعت می توان شاهد صادرات کفش تبریز به بازارهای جهانی و به خصوص کشورهای اروپایی باشیم نه اینکه کفش مورد مصرف داخلی خود را نیز از کشورهایی همانند چین و یا ترکیه وارد کنیم./ش