به گزارش گروه استانها باشگاه خبرنگاران بنابر اظهارات مسئولان امر در شهریار، بزرگترین منبع تامین آب شرب و کشاورزی شهرستان، چاه ها و سفره های زیرزمینی است که متاسفانه این بخش نیز به دلیل برداشتهای بی رویه و بیشتر از ظرفیت، دستخوش تغییرات منفی شده و به تعبیر مسئولان، کمبود آب به مرور زمان این دشت حاصلخیز را به سمت خشکسالی پیش می برد.
تغییر کاربری اراضی کشاورزی شهریار؛ زخمی عمیق بر پیکره کشاورزی استان
از سویی دیگر سهم انکار ناشدنی محصولات کشاورزی و باغی شهریار در تامین نیاز استان تهران، به دلیل کمبود منابع آبی و خشکی مزارع و باغات رو به کاهش است و باغداران و کشاورزان برای تامین معاش خود ناچار به تغییر کاربری اراضی هستند که این مساله خود زخم عمیقی بر پیکره کشاورزی شهرستان و استان خواهد بود.
در حال حاضر تنها منابع آبی شهریار چاه ها هستند، در گذشته این شهرستان حق آبه ای از سد کرج داشت اما به تناسب رشد جمعیتی در کلانشهر تهران، این حق آبه صرف تامین آب شرب تهران شد و هیچ سهمی به شهریار تخصیص داده نشد، همچنین طی سالهای قبل با احداث سد طالقان، حق آبه ای برای آب شرب شهریار در نظر گرفته شد اما متاسفانه آن نیز هنوز تخصیص داده نشده است.
با توجه ساخت و سازهای بسیار در حوزه مسکن مهر و شهرکهای تازه تاسیس، سرریز جمعیت کلانشهرهای تهران و کرج به شهریار و.... آینده تامین آب این شهرستان بسیار نگران کننده است.
حق آبه شهریار از دو سد کرج و طالقان نادیده گرفته اند
در این زمینه محمدولی زیوری مدیر امور آب و فاضلاب شهریار در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر وضعیت کلی سفره های زیرزمینی شهریار و کاهش سطح این منابع در اثر برداشتهای مستمر و بی رویه، اظهار داشت: سفره های زیرزمینی در واقع ذخایر آبی سالیان گذشته است که در حال حاضر به دلیل کمبود آب، منبع تغذیه کشاورزی و شرب شهرستان قرار گرفته است.
مدیر امور آب و فاضلاب شهریار عنوان کرد: در سالیان گذشته شهرستان شهریار حق آبه ای از سد کرج داشت که طی چند سال اخیر به دلیل رشد جمعیتی شهر تهران، صرف تامین نیاز آبی جمعیت رو به رشد این کلانشهر شده است به طوریکه در سالجاری هیچ حق آبه ای از سد کرج به شهریار داده نشده است و این مساله سبب برداشتهای بی رویه از منابع زیرزمینی و بروز مشکلات در این زمینه شده است.
این مسئول ادامه داد: در سالهای گذشته بنابر میزان بارندگی و آبگیری سد، آب از طریق رودخانه شادچای به شن چاله های بالادست شهریار که آبخوانهای بسیار مطلوب و مناسبی هستند منتقل می شد و در واقع منبعی برای تغدیه سفره های زیرزمینی بود اما در سالهای اخیر به دلیل کاهش بارندگی و افزایش مصرف، سرریزی از سد کرج به این رودخانه نیامده است.
رسیدن به آب شور؛ نتیجه برداشتهای بی رویه از سفره های زیرزمینی خواهد بود
وی گفت: زمانی که سفره های زیرزمینی ورودی و منبع تغدیه نداشته باشند و از طرفی دیگر نیز مصرف و خروجی بیش از ظرفیت چاه ها باشد، به طور طبیعی سطح آب سفره های زیرزمینی کاهش پیدا خواهد کرد و این مساله عواقب بسیار نامطلوبی از جمله رسیدن به آب شور را به دنبال خواهد داشت.
زیوری بیان کرد: از سویی دیگر با توجه به آب و هوای مطلوب، نزدیکی به پایتخت، ساخت واحدهای مسکن مهر و شهرکهای تازه تاسیس و عوامل متعدد دیگر شهرستان شهریار با رشد روز افزون جمعیت روبرو است که این جمعیت نیازمند تامین خدمات اولیه شهرنشینی و در صدر آن تامین آب شرب است، اما از سویی دیگر منابع آبی شهرستان بسیار محدود است و اگر در این زمینه چاره ای اندیشیده نشود در آینده ای نزدیک با مشکلات عدیده ای روبرو خواهیم شد.
این مسئول به شرایط اقلیمی شهرستان نیز اشاره کرد و گفت: به دلیل شرایط آب و هوایی و خاک مطلوب، شهریار یکی از قطبهای کشاورزی استان محسوب می شود و در واقع به دلیل وجود اراضی کشاورزی و باغات بسیار، این شهرستان را نگین سبز غرب استان تهران نامیده اند لذا علاوه بر مصارف خانگی و آب شرب، مصارف دیگری از قبیل صنعتی و کشاروزی نیز در این شهرستان مطرح است که موجب افزایش نرخ مصرف می شود.
وی بر ضرورت مکانیزه شدن صنعت کشاورزی و تبدیل آبیاری سنتی به نوین تاکید کرد و متذکر شد: با توجه به اینکه بخش اعظمی از منابع آبی شهرستان در بخش کشاورزی صرف می شود، مکانیزه شدن این صنعت و در راس آن استفاده از روشهای آبیاری نوین، گام بسیار موثری در مدیریت مطلوب این حوزه خواهد بود.
خشکسالی؛ ارمغان کمبود منابع آبی در نگین سبز غرب استان تهران
زیوری یادآور شد: از سویی دیگر به دلیل کمبود منابع آبی، بسیاری از باغداران و کشاورزان به سمت تغییر کاربری اراضی رفته اند که با توجه به سهم چشمگیر شهریار در تامین محصولات کشاورزی مورد نیاز استان، این مساله عواقب بسیار نامطلوبی در پی خواهد داشت.
مدیر امور آبفای شهریار هشدار داد: کمبود آب به مرور، خشکسالی را به سمت شهریار می آورد، در گذشته ای نه چندان دور شهریار باغ شهر و ریه تنفسی استان محسوب می شد اما در حال حاضر به دلیل کمبود منابع آبی، بسیاری از باغات و اراضی کشاورزی در حال خشک شدن و یا تغییر کاربری هستند.
این مسئول به اشاره به منابع محدود و غیرقابل جایگزین آب شرب در شهریار، ادامه داد: با توجه به اینکه سفره های زیرزمینی و چاه ها تنها منابع تامین آب شرب شهرستان هستند، برای پاسخگویی به نیاز شهروندان ناچار به بهره بردارای بیش از ظرفیت از چاه ها هستیم اما چاه نیز یک موجود زنده محسوب می شود که توان و ظرفیتی دارد، بالاخره آب این چاه ها روزی تمام می شود و نکته قابل توجه این است که متاسفانه جایگزینی نیز ندارد.
وی ضمن درخواست از شهروندان برای اصلاح الگوی مصرف، بیان کرد: در حال حاضر تنها منابع آبی شهریار چاه ها هستند، در گذشته این شهرستان حق آبه ای از سد کرج داشت اما به تناسب رشد جمعیتی در کلانشهر تهران، این حق آبه صرف تامین آب شرب تهران شد و هیچ سهمی به شهریار تخصیص داده نشد، همچنین طی سالهای قبل با احداث سد طالقان، حق آبه ای برای آب شرب شهریار در نظر گرفته شد اما متاسفانه آن نیز هنوز تخصیص داده نشده است.
آینده تامین آب شرب شهریار بسیار نگران کننده است
این مسئول در پاسخ به سوال خبرنگار مبنی بر اینکه چاه های موجود تا چه زمانی پاسخگوی نیاز شهرستان خواهد بود، گفت: با توجه ساخت و سازهای بسیار و سرریز جمعیت کلانشهرهای تهران و کرج به شهریار، آینده تامین آب این شهرستان بسیار نگران کننده است.
زیوری توضیح داد: امکان حفر چاه های جدید بسیار کم است چراکه چاه حریم دارد و باید به شعاع 500 متر حفر شود، بنابراین ظرفیت در این بخش نیز محدود است و اگر چاه های موجود تغدیه نشوند و یا بارندگی کاهش یابد، سفره های زیرزمینی دستخوش تغییرات منفی خواهد شد که منجر به خشکی آنها می شود.
مدیر امور آبفای شهریار از اقدامات پیشگیرانه صورت گرفته در این زمینه خبر داد و اظهار داشت: در راستای جلوگیری از خشکی و کاهش سطح آب سفره های زیرزمینی، اداره آب و فاضلاب شهرستان، تغدیه سفره های زیرزمینی و علاج بخشی دشت شهریار را مورد مطالعه قرار داده است که در این زمینه اقداماتی نیز صورت گرفته و در مراحل اجرایی قرار داد.
تغذیه سفره های زیرزمینی شهریار از طریق آبخوانهای سیمین دشت
وی گفت: طرح تغدیه مصنوعی سفره های زیرزمینی از طریق روان آبهای بهاری و آب اضافی سد، در سیمین دشت در دست اجرا است، در این طرح هفت بند در مسیر رودخانه شادچای تعبیه شده است که روان آبها را جمع آوری می کند و از آنجاکه سفره های آبخوان در این منطقه درشت دانه هستند، آب جمع آوری شده جذب زمین می شود و سفره ها را تغدیه می کند.
این مسئول اضافه کرد: تزریق پساب (فاضلاب تصفیه شده) تصفیه خانه غرب تهران از طریق خطوط انتقال به شمال دشت شهریار نیز از دیگر طرح های در دست اجرا است که گام موثری برای تغذیه سفره های زیرزمینی محسوب می شود.
تکمیل تصفیه خانه فاضلاب شهریار نیازمند تخصیص اعتبارات استانی است
زیوری در بخش دیگری از سخنان خود به پروژه تصفیه خانه فاضلاب در شهریار اشاره کرد و خواستار اختصاص اعتبارات استانی برای تسریع در روند احداث این تصفیه خانه شد.
وی متذکر شد: به منظور تامین آب شرب شهروندان، به طور میانگین در هر ثانیه 100 لیتر آب از دل زمین بیرون کشیده می شود که از این مقدار 80 الی 85 درصد به مصرف شرب می رسد و مابقی به فاضلاب تبدیل می شود که اگر این فاضلاب مدیریت شده و از هدررفت آن جلوگیری شود تاثیر بسیار مثبتی در تامین نیاز شهروندان به ویژه در بخش کشاورزی خواهد داشت.
این مسئول از انجام اقدامات مطالعاتی و تحقیقاتی این طرح خبر داد و عنوان کرد: به منظور اجرایی کردن طرح تصفیه خانه فاضلاب شهریار، اداره آبفای شهرستان موفق به دریافت وام از بانک جهانی اکو شد و در حال حاضر این پروژه در دست احداث است و شبکه داخلی آن نیز اجرا شده است، اما برای ادامه احداث این پروژه نیاز به تخصیص اعتبارات است.
شبکه فرسوده آبرسانی شهریار پاسخگوی نیاز ساخت و سازهای جدید نیست
مدیر امور ابفای شهریار افزود: اگر این پروژه در اسرع وقت به سرانجام برسد، گام بسیار موثری در نجات بخشی دشت شهریار، کشاورزی و احیای فضای سبز شهرستان خواهد بود چراکه وقتی آب مورد نیاز باغداران و کشاورزان از محل فاضلاب تصفیه شده تامین شود، دیگر به چاه های آب شرب فشار نمی آید و می توان به آنها امیدوار بود.
زیوری متذکر شد: مشکل دیگر در تامین آب شرب شهریار، شبکه های آبرسانی فرسوده است که نیاز به اصلاح دارد، در گذشته انشعابات واگذار شده به مشترکین برای خانه های ویلایی بوده است اما با ساخت و سازهای جدید و تبدیل این ویلاها به اپارتمانهایی 20 یا 30 واحدی، به طور قطع شبکه آبرسانی ظرفیت و توان پاسخگویی به این بار مضاعف را نخواهد داشت.
وی ادامه داد: البته اصلاح و ترمیم شبکه ابرسانی در دستور کار اداره آبفای شهریار قرار گرفته است اما از آنجاکه تمام مناطق شهرستان با این مشکل روبرو است، پروسه اصلاح و بازسازی بسیار زمانبر و طولانی مدت خواهد بود.
51 حلقه چاه تنها منبع تامین نیاز آبی 108 هزار خانوار شهریاری
این مسئول در ادامه از شهروندان خواست به منظور جلوگیری از افت فشار و قطعی احتمالی آب، در مصارف خود صرفه جویی کرده و در ساعات پیک مصرف، ایام تعطیلات و فصول گرم از مصارف غیر ضروری مانند شستوشی اتومبیل، پارکینگ و راه پله، فرش ... پرهیز کنند.
مدیر امور آبفای شهریار در پایان به ارائه آماری از امکانات و منابع تامین آب شهرستان پرداخت و اظهار داشت: در حال حاضر اداره آب و فاضلاب شهریار با بهره برداری از 51 حلقه چاه، آب شرب مورد نیاز 37 هزار و 660 مشترک با 108 هزار خانوار را تامین می کند.
وی در زمینه برخورد با انشعابات غیرمجاز نیز عنوان کرد: در چهارماه نخست سالجاری 210 مورد انشعاب غیرمجاز در شهرستان قطع و 85 مورد نیز به مجاز تبدیل شد، متاسفانه به دلیل بروز مشکل برای مشترکین مجاور و افت فشار ناشی از مصرف بی رویه انشعابات غیرمجاز، امکان تبدیل تمام این انشعابات به مجاز وجود ندارد و برخی از آنها باید قطع شوند لذا انشعابات قطع شده در صورت نصب مجدد با تشکیل پرونده به دادسرا ارجاع داده خواهند شد.
این مسئول از شهروندان خواست در صورت مشاهده هرگونه شکستگی در تاسیسات، مصرف بی رویه، تخلف و نصب انشعابات غیرمجاز مراتب را از طریق سامانه پیامکی 1000122 و یا تلفن 122 اطلاع دهند تا در اسرع وقت رسیدگی شود./ش