سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

آشنایی با ریشه ضرب المثل ها؛

ریشه "گرگ باران دیده" از کجا آب میخورد؟

این ترکیب وصفی که اکنون به صورت ضرب المثل درآمده کنایه از افراد مجرب و آزموده است که گرم و سرد روزگار را چشیده ، نشیب و فراز زندگی را در نور دیده ، در بوته سختیها و دشواریها آبدیده شده باشند .

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران؛ علامه دهخدا در مورد این مثل سائر و مصطلح معتقد است که :" گرگ بچه از باران می ترسد و در وقت باران از سوراخ خود بیرون نمی آید هرچند گرسنه و تشنه باشد ، اما چون گرگی بیرون خانه خود باشد و از اتفاقات ، او را باران درگیرد و ببیند از او آفتی و ضرری نمی رسد بار دیگر دلیر می شود و از باران خائف نمی گردد ."

اگر به همین دلیل و علت بسنده کنیم باید بگوییم گرگ بچه باران دیده ! نه گرگ باران دیده ، زیرا واژه گرگ در این ترکیب وصفی ناظر بر گرگهای بزرگ است که در صحاری و بیابانها به دنبال طعمه تلاش و دوندگی می کنند . اگر غرض و مقصود گرگ بچه بود اولاً گرگ بچه را به جای گرگ در مثل بالا به کار می بردند .

شادروان دکتر محمد معین هم در فرهنگ جامع و بی نظیر خود به نقل از سایر فرهنگها ذیل واژه گرگ راجع به ریشه این ضرب المثل می نویسد :" گویند گرگ از باران می ترسد و در باران از سوراخ خود بیرون نمی آید اما همین که در صحرا باشد و باران بخورد دیگر ترسش می ریزد ."

ولی از همه ی اینها محتمل تر " گرگ بالان دیده " میباشد که در اینجا معنی لغوی "بالان" به معنای دام و تله است . یعنی گرگی که یکبار در تله افتاده باشد و یا از دام و کمین شکارچی رسته باشد تجربه ای گرانبها دارد و بقولی دیگر گرفتار نخواهد شد .
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۷
در انتظار بررسی: ۰
سعید
۱۴:۳۰ ۰۹ ارديبهشت ۱۴۰۰
گرگ بالان دیده ست
بالان به معنای تله
در تبریز به تله بالان میگفتن هر گرگی که توی تله میفتاد و میتونست بیرون بیاد میگفتن گرگ بالان دیده
باران هیچ تاثیری روی گرگ نداره و همه گرگ ها باران میبینن
تختایی
۰۶:۰۹ ۲۶ اسفند ۱۳۹۹
مفید بود مرسی.
محمد
۰۹:۵۰ ۱۴ اسفند ۱۳۹۶
ممنون تا به امروز اشتباه می دانستم
حمید
۰۹:۳۱ ۱۲ دی ۱۳۹۶
خیلی به دردم خورد واقعا تشکر
آرام
۲۱:۱۶ ۱۷ آبان ۱۳۹۶
خیلی به دردم خورد واقعا تشکر
دریا
۰۱:۲۰ ۲۲ فروردين ۱۳۹۶
این ضرب المثل درستش گرگ بالان دیده است .بالان به معنی تله های فلزی و گرگی که بالان های زیادی دیده مطمعنا کارآزموده تر از باقی گرگهاست
ناشناس
۱۵:۱۴ ۰۷ خرداد ۱۳۹۸
خب خط آخر خودش توضیح داده :|