به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران، پایگاه تحلیلی "المانیتور" در مقالهای به قلم "تولین دال اوغلو" مینویسد: هنگامی که خانوادهای برای از دست دادن یکی از اعضای خود به سوگ مینشینند، ابراز همدردی و تسلیت همسایگان، امری طبیعی است اما تحت تاثیر قرار گرفتن و ابراز ناراحتی یک همسایه به شدت و اندازه اعضای این خانواده، تا حدودی غیرعادی است. هنگامی که رجب طیب اردوغان، نخستوزیر ترکیه در شب بیست و دوم آگوست، در برنامه تلویزیونی زنده اشکهایش جاری شد، مجری برنامه تصمیم گرفت که برنامه را خاتمه دهد زیرا اردوغان دیگر قادر به کنترل احساسات خود و ادامه گفت و گوی تلویزیونی نبود. این مسئله به موضوعی بحث برانگیز تبدیل شد که چرا نخستوزیر ترکیه باید به خاطر مرگ «اسما البلتاجی»، یک معترض مصری تا این اندازه احساسات به خرج دهد، در حالیکه در مورد مرگ معترضان ترک مانند «علی اسماعیل کورکمز»، اینطور رفتار نکند.
*** مرگ دختر رهبر اخوان المسلمین، اردوغان را به یاد فرزند خودش میاندازد
اجازه بدهید که خلاصهای از ماجرا را برایتان بازگو کنم. هنگامیکه اردوغان در برنامهای تلویزیونی حضور داشت، ویدیویی از پیش ضبط شده از نامه سوزناک «محمد البلتاجی»، یکی از رهبران اخوان المسلمین، خطاب به دختر 17 سالهاش اسما که در 14 آگوست در میان اعتراضات خشونت آمیز در قاهره کشته شده بود را پخش کرد. پدر اسما در این نامه به دخترش نوشته: «یقین دارم که تو به عهد خود به خدا وفادار بودی و او نیز همینطور؛ در غیر این صورت او تو را پیش از من به نزد خود فرا نمیخواند.» در حالی که اشکهای اردوغان در گوشه داخلی چشمانش مشهود بود، مجری برنامه از او سوال کرد که «چه چیزی شما را تا این اندازه در مورد این احساساتی کرده است؟»
اردوغان گفت: «این مرا یاد فرزندان خودم میاندازد.» وی این سخنان را در حالی میگفت که انگار به خاطر بیتوجهی به آنها احساس گناه میکند. او ادامه داد: «ما همیشه خیلی دیروقت، حدود 1 یا 2 صبح به خانه میرویم. یک شب دخترم یادداشتی به در اتاقم چسبانده بود و پرسیده بود: «چرا یک شب را با ما نمیگذرانی؟» ما خود را وقف اهداف و آرمانهای خود کردهایم و وقت کافی نداریم. من از این موضوع متاثر شدم زیرا «بلتاجی» نتوانست در مراسم تشيیع جنازه دخترش حضور پیدا کند و دیدار خود با دخترش را به قیامت موکول کرد.»
*** چرا نخست وزیر ترکیه باید در سوگ مرگ یک دختر مصری اینطور احساساتی شود؟
از آنجاییکه اردوغان خود را بیشتر به عنوان بخشی از جنبش گسترده اسلامی در منطقه میداند، طبیعی است که وی تحت تاثیر مرگ اسما قرار بگیرد. اما برخورد احساساتی شدید او طوری به نظر رسید که گویی وی یکی از اعضای خانواده اسما است. برای کسی که اغلب در صحنه ظاهر میشود و مخالفان خود را با این ادعا که «وقتی که من تصمیم گرفتم برای اهداف و آرمانهایم بجنگم، کفن در دست گرفتم»، مخالفان خود را مورد مخاطب قرار میدهد، این کار میتواند پیامهای نامتناقضی در مورد آرمانهای وی در بر داشته باشد. با تمام این حرفها، هر کسی این اختیار را دارد که در مورد نحوه زندگی خود تصمیم بگیرد. اردوغان به نوعی خوش شانس بوده است که برای سه دوره متوالی انتخاب شده و دخترش نیز در دایره نزدیک خودش کار میکند و به خاطر این، حقوق دریافت میکند. از این رو، شاید ربط دادن سامیه اردوغان به اسما، کار سختی باشد. به علاوه، چالشهای اخوان المسلمین در مصر و اسلامگرایان در ترکیه، شباهتی به هم ندارند.
آنهایی که نسبت به اشکهای اردوغان برای مرگ اسما شدیدا واکنش نشان دادند، میپرسند که او واقعا هویتش را از کجا گرفته و به کجا تعلق دارد؟ چرا او باید در سوگ مرگ یک دختر مصری اینطور احساساتی شود؟
*** مردم ترکیه میپرسند چرا اردوغان همین احساسات را در مورد مرگ جوان 19 ساله ترک نشان نداد؟
دلیل مطح شدن این سوالات از سوی مردم ترکیه، کشف ویدیویی 18 دقیقهای از ضرب و شتم «علی اسماعیل کورکمز» که منجر به مرگ وی شد، است. او در اعتراضات خیابانی در اسکی شهر ترکیه که مربوط به اعتراضات پارک گزی بود، شرکت داشت. روزنامه «رادیکال» ترکیه، داستان کشته شدن این جوان را که بدون محاکمه توسط افرادی که ادعا میشود همدست پلیس بودند، کشته شد، قدم به قدم بازگو کرده است. این ویدیو به طور واضح نشان میدهد که وقتی کورکمز هنوز در استراحتگاه عابر پیاده نشسته بود، یک پلیس لباس شخصی، به سر او، نه یک بار، نه دوبار، بلکه سه بار ضربه زد. این اتفاق در تاریخ دوم ژوئن روی داد و کورکمز، 38 روز پس از دست و پنجه نرم کردن با مرگ، در بیمارستان بر اثر خونریزی شدید جان خود را از دست داد.
کسانی که در مورد گزارشات منتشر شده در مطبوعات و رسانههای ترکیه سریعا واکنش نشان می دهند، اکنون میپرسند که چرا اردوغان همین احساسات را در مورد والدین کورکمز نشان نداده است. بسیاری این اقدام نخستوزیر ترکیه را نمایشی خواندند.
*** اردوغان معترضان ترک را اراذل و اوباش و تروریست مینامد در حالیکه در سوگ مرگ یک معترض مصری با ناراحتی اشک میریزد
از نظر اردوغان، معترضان پارک گزی، به واسطه قدرتهای خارجی که به خاطر موفقیت دولت و افزایش نفوذ ترکیه در منطقه و خارج از آن به عنوان یک قدرت جهانی، حسادت میکردند، مورد سوء استفاده قرار گرفته بودند. اردوغان در بیشتر مواقع، معترضان را «اراذل و اوباش خیابانی» و یا حتی «تروریست» نامیده است.
ترکها نسبت به اظهارات اردوغان واکنش نشان دادند و از او خواستند که خانواده خود را ـــکه همان ملت ترکیه است ــ و همچنین مرگ کورکمز را بر یک دختر مصری مقدم بشمارد. در غیر این صورت، اردوغان بار دیگر اشتباه نادیده گرفتن خانواده خود را که این بار مردم کشورش هستند، تکرار خواهد کرد.
مسئله این نیست که نباید با پدری که دخترش را از دست داده است ابراز همدردی کرد و هیچ احساسی نداشت. مردم ترکیه، انسانهای نجیب و معقولی هستند که به زندگی افراد احترام گذاشته و برای جان آنها ارزش قائلاند، اما مسئله این است که چرا این طور به نظر میرسد که برای اردوغان، مرگ معترضان ترک، به اندازه مرگ اسما اهمیت ندارد و با والدین کورکمز 19 ساله که به طرز فجیعی کشته شده است، چنین ابراز همدردی نکرده است.