«تحول در علوم انسانی، مبنای تمدن نوین اسلامی» شعاری بود که در اجلاس سراسری اساتید بسیجی دانشگاه ها و مراکز اموزش عالی و پژوهشی کشور طی چهار روز در مشهد مقدس مورد بحث و بررسی قرار گرفت تا بر این موضوع مهم تاکید شده و دستاوردهای این اجلاس بتواند گامی رو به جلو جهت تحول در مجموعه دانش های انسان ساز برداشته باشد.
*بسترسازی برای تحول، مهم ترین دستاورد اجلاس بسیج اساتید
مسئول دانشکده فنی دختران الزهرا زاهدان در حاشیه این همایش، مهم ترین دستاورد اجلاس سراسری اساتید بسیجی را، بستر سازی برای ایجاد تحول در علوم انسانی دانست.
طیبه معتکف گفت: تحول به این صورت نیست که بتوانیم با برگزاری چنین همایش ها و برنامه هایی به آن دست پیدا کنیم اما بسترسازی برای ایجاد این تحول، چیزی است که در این اجلاس به نحوی شایسته انجام شد.
وی افزود: این اجلاس اهداف متفاوت دیگری را نیز دنبال می کرد، همانند حلقه های علمی و حلقه های صالحین که اساتید توانستند با یکدیگر تبادل نظر داشته باشند و مقالات پربار خود را ارائه دهند.
وی ادامه داد: یکی از مشکلاتی که در این اجلاس وجود داشت کمبود وقت برای ارائه مقالات بود که نشان از حجم بالای کار پژوهشی توسط استادان بسیجی داشت.
معتکف همچنین ابراز امیدواری کرد که جامعه اساتید بسیجی کشور بتوانند ضمن همکاری با شورای تحول فرهنگی کشور، به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص تحول در علوم انسانی جامه عمل بپوشانند.
*نظریات اجلاس بسیج اساتید، مبنای چالش های علوم انسانی
عضو شورای بسیج اساتید استان قم نیز بر ضرورت تحول در علوم انسانی به عنوان یکی از منویات مقام معظم رهبری تاکید داشت.
محمدرضا یزدیان با اشاره به محور اجلاس سراسری بسیج اساتید در سال 92 گفت: محور برگزاری این دوره از اجلاس، تحول در علوم انسانی است که یکی از موضوعاتی است که مقام معظم رهبری در طی سال های گذشته بر آن تاکید داشته اند و علت این تاکید آن است که حوزه علوم انسانی در شکل گیری فرهنگ و تمدن نوین اسلامی نقش تعیین کننده ای دارد.
وی افزود: اگر می خواهیم تمدن نوین اسلامی را پایه ریزی کنیم نیاز به علومی انسانی برخاسته از آموزه های دین داریم که البته این امر به معنای نفی دستاوردهای علمی در این حوزه نیست.
وی، نظریه پردازی را یکی از فرآیندهای راهگشا در حوزه علوم انسانی دانست و افزود: ما به تولید نظریه های راهگشا و نظریه پردازی در حوزه علوم انسانی نیازمندیم و تنها نباید به مطالعه نظریه ها اکتفا کنیم؛ البته بسیاری از این نظریه ها، تاریخ گذشته هستند بنابراین باید در حوزه نظریه پردازی نیز به تحول دست پیدا کنیم.
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی قم ادامه داد: این اجلاس به ارائه برخی کلیات و مولفه های تحول و همچنین ارائه نظریات جدید پرداخت و نظریاتی که در این همایش مطرح شد می تواند مبنای برخی از چالش های حوزه علوم انسانی باشد.
وی ادامه داد: مهم این است که ما بتوانیم این نظریات را در قالب های دلخواه خودمان، متناسب با آموزهای اسلام بریزیم و نظریه و محتوای مورد نیاز خودمان را تولید کنیم.
یزیان تاکید کرد: این اجلاس در ایجاد قالب های اسلامی نیز نقش موثری داشت و توانست در ارائه نظریات و قالب های فکری جدید تاثیر خوبی داشته باشد.
*همایشی خوب
مدیر گروه قرآن و حدیت موسسه پژوهشی مکتب الزهرا استان البرز، ضمن تبیین ضرورت برگزاری اجلاس بسیج اساتید، بر ناکافی بودن آن نیز تاکید داشت.
فرشته زهرا بصراوی معتقد است که هم اساتید و هم مراجع علمی باید تلاش بیشتری داشته باشند.
وی ادامه داد: اساتید و مراجع علمی و رسمی، باید اهل فن را گردهم آورند و در جهت اجرایی شدن دستاوردها تلاش کنند؛ بنابراین برگزاری چنین همایش هایی بسیار خوب است و حتی ضرورت دارد اما کافی نیست و باید استمرار بیشتری داشته باشد.
وی به تحول در علوم انسانی از دیدگاه قرآن کریم اشاره کرد و افزود: در آیات قرآن کریم موضوعاتی در خصوص انسان و علوم انسانی وجود دارد که اگر به خوبی به آنان پرداخته شود می تواند یکی از مهم ترین دستاوردهای نظام اسلامی کشورمان باشد و اهمیت خود را در جهان نشان دهد.
بصراوی تصریح کرد: تمام واقعیات درباره انسان از قرآن کریم سرچشمه می گیرد؛ نکاتی که در این باره در قرآن وجود دارد برای سعادت بشر، رشد فردی و رشد اجتماعی او لازم و ضروری است.
وی یادآور شد: اگر بخواهیم مشکلاتی و بن بست هایی که برای حامعه بشری در قرون اخیر وجود داشته برطرف شود و انسان ها به اعتلا و تکامل دست یابند باید به قرآن مراجعه شود.
مدیر گروه قرآن و حدیت موسسه پژوهشی مکتب الزهرا استان البرز همچنین بهره گیری علمای علوم انسانی از آیات کتاب خدا را مهم و ضروری دانست.
*ارتقای کیفی و تخصصی اجلاس 92
با پایان یافتن اجلاس سراسری بسیج اساتید در سال92، جانشین این سازمان به تشریح مهم ترین دستاوردهای این رویداد پرداخت.
حسن مرادی، انگیزه بخشی به اساتید بسیجی را یکی از اهداف این اجلاس دانست و گفت: حضور در کنار حرم مطهر رضوی و بهره مندی فیوضات معنوی امام هشتم، انگیزه بخشی به اساتید را فراهم می آورد و سبب می شود تا اساتید با قدرت بیشتری وارد میدان عمل شوند.
وی افزود: در این اجلاس تلاش شد تا چشم انداز و وضعیت آینده کشور، قضایا و چالش هایی که با آنها مواجه هستیم و همچنین چگونگی مواجهه به این چالش ها مورد بحث و بررسی قرارگیرد تا بتوانیم مسیر آینده را با خطاهای کمتری طی کنیم.
مرادی تصریح کرد: امسال به نسبت سال های گذشته یک تغییر جدی در رویکردها و محتواها و همچنین سازماندهی شرکت کنندگان داشتیم و این تغییرات سبب شد تا به صورت تخصصی تر به برخی از مباحث پرداخته شود.
جانشین سازمان بسیج اساتید به وجود سه رویکرد و تناسب مخاطبان با این رویکردها در اجلاس اشاره کرد و افزود: ما سه رویکرد علمی، فرهنگی و سیاسی را در این اجلاس در دستور کار قرار داریم و مخاطبان خود را با توجه به این نوع سه نوع رویکرد برای شرکت در اجلاس فراخواندیم.
وی ادامه داد: برخی از مدعوین ما بارویکرد علمی و ارائه مقاله، برای دستیابی به راهکارهای تحول در علوم انسانی دعوت شدند؛ برخی دیگر با رویکرد فرهنگی در این اجلاس حضور پیدا کردند تا بتوانیم به محور فرهنگ در دانشگاه ها توجه بیشتری داشته باشیم و گروهی از مخاطبان با رویکرد سیاسی به این اجلاس دعوت شدند که شرکت در کارگاه های جنگ نرم از جمله مهم ترین برنامه های این گروه از مخاطبان ما بود.
این استاد دانشگاه همچنین همایش امسال بسیج اساتید را به لحاظ کیفی و تخصصی، دارای تغییرات جدی و مثبت نسبت به سال های گذشته دانست.
*افزایش تعداد مقالات در اجلاس 92
دبیر اجلاس سراسری بسیج اساتید در سال 92 نگاه ویژه نسبت به این اجلاس داشت.
نبی زاده، مهم ترین تغییر این همایش نسبت به سال گذشته را افزایش کمی تعداد مقالات دانست.
وی گفت: مهم ترین تغییر اجلاس امسال نسبت به سال گذشته، گرایش به افزایش تعداد مقالات بود؛ سال گذشته تعداد مقالات ارائه شده، کم تر بود اما امسال ما شاهد افزایش حجم مقالات بودیم.
نبی زاده به برگزاری کارگاه های تخصصی نیز اشاره کرد و گفت: طی مدت زمان اجلاس، کارگاه های تحول در علوم انسانی، جنگ نرم و حلقه های صالحین برگزار شد که به صورت تخصصی به موضوعات ذکر شده پرداختند.
او همچنین در پاسخ برخی از اساتید درباره کم بودن زمان ارائه مقالات گفت: در این اجلاس در واقع خلاصه مقالات به سمع و نظر اساتید رسید زیرا تعدا مقالات بسیار زیاد و زمان اجلاس اندک بود اما تمامی این مقالات در کتابچه ای گردآوری خواهد شد و در اختیار همه اساتید قرار خواهد گرفت.
وی مهم ترین دستاورد اجلاس سراسری بسیج اساتید را تقویت بصیرت افزایی در مخاطبان دانست و افزود: سازمانی همچون بسیج اساتید، داعیه بصیرت افزایی دارد زیرا مخاطبان آن افرادی با انگیزه بوده که قطب علمی کشور محسوب می شوند.
این استاد دانشگاه همچنین با تاکید بر نظر اساتید مبنی بر پرمحتوا بودن اجلاس امسال گفت: اساتید شرکت کننده در اجلاس اذعان دارند که این همایش پربار و پرمحتوا و دارای ابعاد خوب علمی بود و موضوعاتی در آن مطرح شد که مورد نیاز اساتید و جامعه دانشگاهی کشور بود.
چهاردهمین همایش سراسری اساتید بسیجی دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی و پژوهشی سراسر کشور با شعار تحول در علوم انسانی مبنای ایجاد تمدن اسلامی، روزهای 28 تا 31 مرداد ماه جاری در جوار بارگاه منور رضوی برگزار شد./س