امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 4 شهریور 1392 خورشیدی برابر با 18 شوال 1434 هجری و 26 آگوست 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:افتتاح راه آهن سراسری ایران (1317 ش)
اولین راه آهن ایران در حدود سال 1267 ش بین تهران و شهر ری به طول هشت کیلومتر توسط یک شرکت بلژیکی احداث شد. در سالیان بعد نیز در نقاطی از کشور خطوط آهن نصب گردید. اما این میزان راه آهن پاسخ گوی نیازهای کشور پهناوری همچون ایران نبود.
تا این که ساختمان راه آهن سراسری ایران در 23 مهر سال 1306 ش آغاز گردید و در سوم شهریور سال 1317 به بهره‌برداری رسید. طول راه آهن سراسری ایران در سال 1317 ش، 1392 کیلومتر بود که بندر امام خمینی(ره) (شاهپور سابق) را در جنوب از طریق اهواز، دزفول، اراک، قم، تهران، گرمسار، فیروزکوه، قائم‌شهر و بهشهر به بندر ترکمن در شمال متصل می‌کرد. طول خطوط آهن کشور در مرداد 1367 در حدود ده هزار کیلومتر بوده است.
ترور مبارز متعهد "حاج مهدی عراقی" و فرزندش "حسام"، توسط گروه منحرف فرقان (1358ش)
محمد مهدی حاج ابراهیم عراقی در سال 1309 در تهران به دنیا آمد. وی از مسلمانان مبارز و متعهدی بود که در شهریور 1320 در کنار فداییان اسلام قرار گرفت و در همان سال‌ها به زندان افتاد و دو بار تبعید شد. وی همچنین در جریان نهضت ملی شدن نفت به رهبری آیت‌اللَّه کاشانی نیز حضوری فعال داشت. او در سال 1344 به اتفاق فداییان اسلام در طرح اعدام انقلابی حسنعلی منصور نخست وزیر پهلوی، شرکت جست و محکوم به حبس ابد گردید.
عراقی، در ماه‌های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، پس از 13 سال از زندان آزاد شد و در خط انقلاب قرار گرفت. وی سپس راهی فرانسه گردید و پس از دیدار با امام، به همراه پرواز آن حضرت، به تهران آمد. از آن پس به ریاست زندان قصر منصوب شد. سرانجام او که همچون سربازی فداکار در خدمت امام بود از کینه منافقان در امان نماند و در 49 سالگی به همراه فرزندش حسام توسط گروهک فرقان به شهادت رسید و در جوار حضرت معصومه مدفون شد. امام خمینی(ره) در پیام شهادت ایشان فرمودند: "عراقی باید شهید می‌شد، مرگ در رختخواب برای او کوچک بود".
صدور قطعنامه 620 شورای امنیت علیه کاربرد سلاح شیمیایی توسط عراق (1367 ش)
با بمباران شیمیایی مناطق مسکونی و غیرنظامی ایران توسط رژیم عراق و شکایت ایران، هیئت کارشناسی سازمان ملل به منطقه اعزام شد و کاربرد این سلاح‌ها توسط کارشناسان سازمان ملل مورد تأیید قرار گرفت. از این رو، شورای امنیت، بر اساس گزارش‌های هیئت‌های کارشناسی اعزامی، در تاریخ چهارم شهریور 1367 ش (26 اوت 1988 م)، قطعنامه 620 را صادر نمود. قطعنامه 620 جدای از نقایص اساسی، مهمترین سندی است که شورای امنیت در طی هشت سال استفاده مکرر عراق از سلاح‌های شیمیایی علیه افراد غیرنظامی و نظامی ایران صادر کرده است. در این قطعنامه، شورا برای اولین بار، کاربرد سلاح‌های شیمیایی را به طور تلویحی، نتیجه عدم پیشرفت مذاکرات درباره خلع سلاح شیمیایی دانست و مذاکرات جاری در کنفرانس خلع سلاح در مورد ممنوعیت کامل و مؤثر توسعه، تولید و انبارکردن سلاح شیمیایی و نیز نابودی آنها را مدّ نظر قرار داد. همچنین در این قطعنامه تأکید شده است که وصول خبر در زمینه کاربرد سلاح شیمیایی منجر به تحقیقات کارشناسی خواهد شد و اقدام مؤثر صورت خواهد گرفت.
روز کارمند
انگیزه نامگذاری چنین روزی ، قدردانی از کارمندان ارجمندیست که کار را گرامی میدارند و در سایه این تفکر می توانند محل کار خود را از اعتبار و احترام بیشتری برخوردار سازند .
تولد مرتضی ممیز ، گرافیست برتر ایران (1315ش)
ممیز در سال ۱۳۴۴ از دانشگاه تهران، دانشکده هنرهای زیبا فارغ‌التحصیل شد و سه سال بعد گواهینامهٔ طراحی غرفه و ویترین و معماری خود را از مدرسه عالی هنرهای تزیینی پاریس دریافت کرد. در سال ۱۳۴۸ پیشنهاد ایجاد رشته گرافیک را به دانشکده هنرهای زیبا ارائه نمود. بنیانگذاری این رشته برای دانشجویان هنر باعث گردید تا سیستم ناقص گرافیک جان بگیرد و تلاشی را آغاز کند.
تا این سال ممیز به‌غیر از طراحی گرافیک برای کتاب‌ها و پوسترها، تلاشی را تحت عنوان مدیر هنری در مجلاتی چون ایران آباد، کتاب هفته، کیهان هفته، فرهنگ، کاوش، نگین آغاز نمود. مجلاتی که نحوه و سبک کاری ممیز را در جامعه تثبیت و معرفی نموده‌است. ممیز در سالهای پایانی عمر خویش با بیماری سرطان دست و پنجه نرم می‌کرد و از ۲۳ آبان‌ماه ۱۳۸۴ برای تازه‌ترین دور شیمی‌درمانی، در بیمارستان آبان تهران بستری شده بود که چند روز بعد حالش رو به وخامت نهاد و سرانجام در سن ۶۹ سالگی در 5 آذر 1384 درگذشت .
تصویب اعلامیه حقوق بشر و شهروند در جریان انقلاب کبیر فرانسه (1789م)
نخستین
اعلامیه حقوق بشر و شهروند در گرماگرم انقلاب کبیر فرانسه، در 26 اوت1789م
در مجلس مؤسسان این کشور تدوین شد و فردای آن روز نیز به تصویب مجلس ملی
فرانسه رسید. این اعلامیه که چند سال بعد به عنوان دیباچه قانون اساسی
فرانسه پذیرفته شد، یک سند تاریخی است که به عنوان اولین سند مهم درباره
حقوق افراد در برابر قانون و آزادی عقیده و قلم و بیان تاکید شده است.
براساس این سند، متهم ساختن یا بازداشت و زندانی کردن اشخاص، بدون رعایت
تشریفات مقررات قانونی، ممنوع می‌باشد.
در فاصله تصویب نخستین اعلامیه
حقوق بشر تا نیمه قرن بیستم، قوانین اساسی بسیاری از کشورها در چهارچوب
همین اصول تدوین شده و اعلامیه جهانی حقوق بشر که در سال 1948م به تصویب
مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید، نسخه مکمل همین اعلامیه است، ولی با کمال
تاسف باید اذعان کرد که بعد از گذشت بیش از دویست سال از تصویب نخستین
اعلامیه جهانی حقوق بشر، حقوق و آزادی‌های تصریح شده در این اعلامیه، برای
اکثر مردم روی کره زمین، آرزویی دست نیافتنی است تا چه رسد به اعلامیه
جهانی حقوق بشر مصوبه سال 1948م، که حقوق و آزادی‌های بیشتری را برای
انسان‌ها در نظر گرفته است.
درگذشت "مهدی اخوان ثالث" شاعر معاصر (1369 ش)
مهدی
اخوان ثالث که "م.امید" تخلص می‌نمود در سال 1307 در مشهد به دنیا آمد.
نخستین شعر او درباره توحید و یکتایی خدا بود که همان نیز باعث راهیابی او
به انجمن ادبی مشهد گردید. از 1327 ساکن تهران شد و به دبیری در مدارس
پرداخت. او در سرودن شعر به سبک کلاسیک، در قصیده سرایی و غزل سرایی و سبک
نو، طبع آزمایی کرده است. مهدی اخوان ثالث در اواخر عمر خود به عنوان استاد
زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه‌های تهران تدریس می‌کرد. ارغنون، آخر
شاهنامه، برگزیده شعرها و حریم سایه‌های سبز از جمله آثار اوست. مهدی اخوان
ثالث از پیش کسوتان شعر امروز فارسی و به ویژه شعر حماسی و اجتماعی است.
شعر
اخوان ریشه در ادبیات گذشته ایران دارد که هم از نظر زبان و هم از نظر
مضمون، قوی و پربار است. در مجموع وی شاعری است دارای طبع و قریحه توانا که
به واسطه بهره‌گیری از فرهنگ ایران و ادب فارسی و آفرینش ترکیبات تازه در
شعر، اشعار زیبا و دلپذیر فراوانی خلق کرده است. مهدی اخوان ثالث سرانجام
در 62 سالگی در تهران درگذشت و پیکرش در جوار آرامگاه حکیم ابوالقاسم
فردوسی در طوس به خاک سپرده شد.
رحلت فقیه بزرگ شیعه "محمد بن احمد بن ادریس حلّی" (598 ق)
فخرالدین ابوعبداللَّه محمدبن احمدبن ادریس حلّی در سال 543 قمری در شهر حلّه در عراق دیده به جهان گشود. ابن ادریس از کودکی به فراگیری قرآن و علوم دینی پرداخت به طوری که در جوانی، فقیهی متبحر و عالمی برجسته شد. تا یکصد سال پس از درگذشت شیخ طوسی، تمامی مسندنشینانِ فقاهتِ شیعه، خوشه‌چینان آراء شیخ و در حقیقت، فقط منعکس کنندگانِ نظرات او بودند تا جایی که می‌توان گفت باب اجتهاد تا حدودی مسدود شده بود. در چنین وضعی، ابن‌ادریس پای از دایرهٔ تقلید بیرون نهاد و به احیای اجتهاد و اظهار نظر آزاد پرداخت. ابن‌ادریس دارای آثار گرانبهای چندی است که معروف‌ترین آنها کتابِ "السرائر" از کتب بدیع فقهی می‌باشد که ارزش و اعتبار آن، پس از قرن‌ها به قوَّت خود باقی است. این کتاب علاوه بر اهمیَّت فقهی، به علت دارا بودنِ گزیده‌ای از احادیث، ارزش حدیثی قابل توجهی دارد. این عالم بزرگ مسلمان سرانجام در 18 شوال سال 598 قمری در 55 سالگی دار فانی را وداع گفت.
تولد "میرزا حسین نوری" عالم و فقیه شهیر مسلمان(1254 ق)
میرزا حسین نوری، عالم وفقیه مشهور مسلمان در شهر نور از شهرهای شمالی ایران در استان مازندران به دنیاآمد. میرزای نوری پس از پایان تحصیلات مقدماتی در محضر عالمان بزرگی همچون حضرات آیات: ملامحمدعلی محلاتی، شیخ عبدالرحیم بروجردی، شیخ العراقین عبدالحسین تهرانی، میرزای بزرگ شیرازی، شیخ مرتضی انصاری، ملاشیخ علی خلیلی، سیدمهدی قزوینی و... حاضر شد و به جایگاه رفیعی در علم دست یافت. وی پس از طی مدارج عالی علمی، سعی و کوشش خود را در جهت کسب حدیث و جمع‌آوری آن متمرکز کرد. میرزا حسین نوری به تدریج یکی از محدثین توانای اسلام شد و از آن پس به تالیف کتبِ ارزشمند پرداخت.
اخبار حفظ القرآن و شاخهٔ طوبی از جمله آثار میرزای نوری می‌باشند. همچنین ده‌ها عالم فاضل در محضر این محدث بزرگوار حاضر شده که حضرات آیات شیخ آقابزرگ تهرانی، شیخ عباس قمی، محمدحسین کاشف الغطاء، سیدعبدالحسین شرف الدین عاملی، شیخ فضل اللَّه نوری، شیخ محمدتقی بافقی، میرزا جواد ملکی تبریزی و... از آن جمله‌اند. سرانجام این عالم بزرگوار در سال 1320 ق در 66 سالگی رخ در نقاب خاک کشید و در حرم امام علی(ع) مدفون گردید.
استفاده از سلاح "توپ" برای اولین بار در جنگ بین انگلستان و فرانسه (1346م)
در 26 اوت 1346م برای اولین بار در تاریخ، نیروهای ارتش انگلیس، جنگ‌افزار توپخانه را در جنگ کرسی که با ارتش فرانسه روی داد به میدان آوردند. در این جنگ به دلیل به کارگیری این اسلحه سنگین توسط ارتش انگلیس، فیلیپ ششم پادشاه فرانسه با وجود برتری کمّی نیروهایش نسبت به انگلیسی‌ها، در حالی که در آستانه پیروزی بر دشمن بود، به سختی شکست خورد.
درگذشت "آنتوان فان لیونهوک" دانشمند هلندی و مخترع میکروسکوپ (1723م)
آنتوان فان لیونْهوک، در 24 اکتبر 1632م در هلند به دنیا آمد. وی از زمان کودکی، علاقه زیادی به کارهای فنی داشت و بیشتر اوقات، عدسی و آینه می‌ساخت، تا اینکه با این ذره‌بین‌های ساخته و پرداخته دست خود، میکروسکوپ ساده‌ای ساخت و به وسیله آن، اشیاء ریز را مورد مطالعه قرار داد. او نه تنها موجودات ذره‌بینی را کشف کرد، بلکه به تجربیات با ارزش دیگری دست زد که در تاریخ علم، بی‌سابقه بود که مشاهده گلبول‌های قرمز خون و کشف اسپرماتوزوئید یا سلول‌های جنسی مردان از آن جمله‌اند. در این زمان بود که انجمن سلطنتی لندن آنتوان لیونهوک را با اینکه تحصیلات مشخص و منظمی نداشت، به عضویت رسمی خود درآورد. او در سال 1674م به عنوان بزرگ‌ترین کشف، میکروب‌ها را مشاهده نمود و یکی از اکتشافات مهم بشری را رقم زد. او انواع مختلف باکتری‌ها و جانوران تک‌سلولی را تشریح کرد و ابعاد آنها را محاسبه نمود. او تا آخرین روز حیاتش، دست از کار و فعالیت نکشید تا اینکه در 26 اوت 1723م در 91 سالگی درگذشت.
قتل‌عام خونین ارامنه در امپراتوری عثمانی به فرمان امپراتور آن کشور (1896م)
در سال 1885م، ارامنه انجمنی را تشکیل دادند که هدف از آن، تعلیم و بیداری مردم مطرح شد. پنج سال بعد، انجمن دیگری با اهداف تند و عملی شکل گرفت که آموزش روش استفاده از سلاح نیز در برنامه‌های آن قرار داشت. از طرف دیگر، روسیه و انگلستان نیز هر کدام دیدگاهی متفاوت نسبت به ارامنه داشتند. این عوامل باعث شد تا پس از درگیری‌های کردها و ارامنه دولت عثمانی از سال 1894م، با اجیر کردن کردهای عثمانی دست به کشتار وسیع ارامنه زده و آنان را قتل‌عام نماید. در یک مورد از این قتل‌عام‌ها که از 26 اوت همان سال آغاز شد، هفت هزار ارمنی کشته شدند. همچنین در این راستا، طی سالهای 1894م تا 1896م بیش از 200 هزار تن از ارامنه به مقتضیات سیاست براندازی ارامنه که در برنامه کار دولت عثمانی بود، قتل عام گردیدند. بهانه ترک‌های عثمانی برای ارتکاب این جنایت، کمک ارامنه به یونانی‌ها در شورش علیه عثمانی بود.
تولد "آنْتوان لاوازیه" شیمی‌دان معروف فرانسوی (1723م)
آنتوان
لاوازیه از بنیان‌گذاران علم شیمی نوین، در 26 اوت سال 1743م در پاریس به
دنیا آمد. وی در 25 سالگی به عضویت فرهنگستان سلطنتی علوم برگزیده شد. از
این زمان بود که تحقیقات خود را بر روی شیمی و فیزیولوژی متمرکز نمود و به
اکتشافات مهمی نائل آمد. لاوازیه در ضمن تحقیقات خود، هوا را تجزیه کرد و
عناصر تشکیل دهنده آن را شناخت. او بدین ترتیب گاز اکسیژن و اهمیت آن را در
عمل احتراق کشف نمود و همچنین موفق شد، هوا را از ترکیب عناصر اولیه آن
بسازد. به مناسبت همین تحقیقات، او را بنیان‌گذار علم فیزیولوژی و بیوشیمی
می‌دانند. وی پژوهش‌ها و آزمایش‌های گسترده‌ای در علم شیمی انجام داد
آزمایش‌ها، قانون بقا و پایندگی ماده را به اثبات رسانید.
به موجب این اصل،
هیچ چیز نه به خودی خود به وجود می‌آید و نه از بین می‌رود. این قانون
پایه و اساس فرمول‌های مهم شیمی امروز است و طبق آن اگر دو یا چند عنصر با
هم ترکیب شوند، عناصر دیگری به وجود می‌آید که وزنشان با وزن عناصر اولیه
یکی است. قبل از انقلاب فرانسه او مسئول جمع آوری مالیات شد اما پس از
انقلاب که همه ماموران دولتی از جمله ماموران مالیاتی دستگیر و محاکمه
شدند. لاوازیه هم که نتوانسته بود بی‌گناهی خود را در این محاکمه جنجالی
ثابت کند، محکوم به اعدام شد و سرانجام در روز هشتم مه 1794م، در 51 سالگی
به زیر تیغ گیوتین رفت.
برخی از رخدادهای امروز
1885: ژول روماین داستان نویس فرانسوی به دنیا آمد.
1858: برای نخستین بار در ارسال خبر، از دستگاه تلگراف استفاده شد و کار خبرگزاری ها رو به تکامل گذارد.
1914: ژولیو کارتازار نویسنده آرژانتینی زاده شد.
1914: کشته شدن 20 هزار سرباز روس در یک نبرد یک روزه با آلمان
1920: اصلاحیه نوزدهم قانون اساسی آمریکا به اجرا گذارده شد و زنان این کشور حق مشارکت در انتخابات (رای دادن و رای گرفتن) به دست آوردند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید