سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

هفته نامه تركيش ويكلي گزارش داد:

تئوري آمريكايي «هرج و مرج هدايت شده» براي سلطه بر منطقه چيست؟

هفته نامه تركيش ويكلي در تحليلي از اوضاع پر اغتشاش خاورميانه، ناآرامي هاي موجود در كشورهاي خاورميانه را حاصل يك تئوري آمريكايي موسوم به « تئوري هرج و مرج هدايت شده» براي سلطه بر منطقه دانسته است.

به گزارش سرويس بين‌ الملل باشگاه خبرنگاران به نقل از پایگاه خبری تركيش ويكلي ؛  در اين مقاله آمده است : بنا به گفته برجسته ترين محققان ، حوادث مربوط به بیداری اسلامی (تحولات كشورهاي عربي) با بازسازي طرح آمریکا و رژیم صهیونیستی برای ایجاد «خاورميانه بزرگ» متناسب است . اما بحث اصلي آنها نسبتا ابتدايي به نظر مي رسد. حوادثي كه منجر به اين تحولات  شد چنان گسترده بود كه تقريبا قطعي شده است كه برخي از نيروهاي خارجي و غربی نيز به وضوح در آن دست داشته اند.

مفهوم خاورميانه بزرگ بار اول توسط جورج بوش در سال 2003 بیان شد . در آن سال او به لزوم اصلاحات دموكراتيك در منطقه آفريقاي جنوبي و جنوب غرب آسيا با استفاده از منابع مالي غرب اشاره داشت.البته هدف اصلي باز ترسيم موقعييت ژئوپليتيك خاورميانه بزرگ جهت ممانعت از پيدايش بازيگران مستقل و در اختيار گرفتن منابع انرژي و لجستيك توسط آنها در منطقه بود.

مدت ها قبل از وقوع انقلاب های مردمی در منطقه عوامل امريكايي به كاخ سفيد پيشنهاد كردند براي منابع انرژي بار ديگر امريكاي لاتين و غرب افريقا را مدنظر قرار دهد زيرا تامين انرژي از اين مناطق ارزانتر و آسانتر بوده است . سردمداران امريكايي مطمئن بودند كه ارزش استراتژيك نفت خليج فارس در آينده نزديك افزايش مي يابد و امريكا بايد بر سر اين نفت با ديگر بازيگران مبارزه كند ، فارغ از اين كه آيا واشنگتن به اين نفت نياز دارد يا خير.

تصور همه اين است كه اولين قرباني طرح خاورميانه بزرگ صدام بوده است.اما بايد ياد آورشد كه استكبار و نظامي گري امريكا كه منجر به اشغال عراق در سال2003 شد باعث تغيير نگرش بين المللي به ايالات متحده گردید .

 در این میان ، ايران مسئله ديگري بود . هم در زمان حکومت بوش و هم در دوره اول رياست جمهوري باراك اوباما مسئله هسته اي ايران به عنوان عنصر كليدي براي مفهوم خاورميانه امروزبرای غرب مطرح بوده است . به دليل جنگ در سوريه و درگيري هاي مصر ، واشنگتن در خصوص اتخاذ اقدام نظامي عليه ايران به شدت دچار ترديد شد. از سوی دیگر ، اسرائيل نیز كه موضع سختگيرانه اي عليه ايران دارد حتي مجبور شد با اظهارات شبه جنگي خود دوستان خود در واشنگتن را برنجاند.

در ادامه این مقاله آمده است : اگر كسي منطق امريكا را بپذيرد ،قول تهران براي بستن تنگه هرمز كه  براي نقل و انتقال 40درصد نفت جهان مورد استفاده قرار مي گيرد ممكن است در تحقق خاورميانه بزرگ تاثير بگذارد.يكي از مهمترين نكات اين طرح تامين امنييت انرژي است.

اما  نظريه پردازان «تئوري توطئه» مي گويند،همه اين موارد يك روي اين مسئله است.آنها به ما يادآوري مي كنند كه مفهوم "خاورميانه بزرگـ" و "بهار عربي"  با تئوري هرج و مرج عجين هستند.

منطق رسمي آن تئوري به اين ترتيب است: دموكراسي با ساختار سياسي خود كه مغاير با هرج و مرج است براي برقراري صلح در روابط بين الملل ايده ال به نظر مي رسد. از آنجايي كه امريكا خود را برجسته ترين كشور دموكراتيك جهان مي داند قرار است به وسيله ایجاد و هدايت هرج و مرج ها، ميزان بي ثباتي را در راستای منافع کلی خودكاهش دهد . اين هدايت شامل انجام اقداماتي براي تضعيف كشور به وسيله اصلاحات اقتصادي يا سياسي از طريق ابزارهاي مسالمت آميز است.

تئوري "هرج و مرج هدايت شده" به خودي خود نظريه اي جذاب برای کشورهای استعمارگر اما در عين حال مبهم است . تعابير و تفاسير فراواني در خصوص اين مسئله وجود دارد. برخي ها معتقدند تئوري هرج و مرج هدايت شده چنان شرايطي را در كشور قرباني، به وجود مي آورد كه مي تواند «مداخله بشردوستانه» را توجيه كند. برخي ديگر ميگويند اين تئوري باعث مي شود از مداخله نظامي براي غارت  منابع طبيعي کشور دیگری پرهيز شود.

در خصوص وقوع انقلاب های مردمی ، پيروان تئوري "هرج و مرج هدايت شده" مي گويند كه سران كشورهايي كه سعي دارند بر منطقه سلطه پيدا كنند در حقيقت به امريكا فرصتي دادند تا جهان عرب را براي قابل كنترل شدن بهتر، تجزيه كند. اين تحولات براي چين بيش از 10ميليارد دلار  خسارت اقتصادي به بار آورد. روسيه نيز ميلياردها دلار متضرر شد.

اما با وجود آن كه امريكا تمايل دارد تحولات كشورهاي عربي را به خود و  طرح خاورميانه بزرگ نسبت دهد اين تحولات آنها را غافلگير كرد وآنها را وادار كرد به سرعت واكنش نشان دهند و مرتكب اشتباهاتي براي كنترل اوضاع شوند.

برچسب ها: خاورمیانه ، سیاست ، اغتشاش
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.