به گزارش
باشگاه خبرنگاران و به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، «داستان بربت» یا دایره‌المعارف ساز عود عنوان كتابی است از مجید ناظم پور كه وی در این اثر مواردی چون پیدایش ساز بربت، سیر تكامل فیزیك بربت، بربت در ادبیات فارسی و ایرانی بودن ساز بربت(عود) را مورد بررسی قرار داده است. جلد اول این كتاب در دفتر موسیقی حوزه هنری تولید و در انتشارات سوره مهر عرضه شد.
ناظم پور در خصوص این كتاب به خبرنگار پایگاه خبری حوزه هنری گفت: زمانی كه نوازندگی و تمرین عود را شروع كردم، برایم پیشینه این ساز سوال و مهم بود.
وی ادامه داد: از هر كسی كه درباره پیشینه این ساز می پرسیدم اطلاع كافی از آن نداشت. لذا وقتی كه متوجه شدم اطلاعات كمی درباره تاریخچه این ساز وجود دارد تصمیم گرفتم تا در راستای بالا بردن تكنیك نوازندگی ساز بربت در ایران، در خصوص تاریخچه آن تحقیق و بررسی كنم.
ناظم پور با اشاره به اینكه تحقیقات خود را از كتب خطی شروع كردم افزود: برای تحقیق و پژوهش در خصوص این ساز به دلیل اینكه منابع به زبان عربی بودند،باید به زبان عربی تسلط پیدا می كردم لذا در طول 3 سال زبان عربی را آموختم البته نه تنها زبان فصیح عربی بلكه لهجه های مختلف این زبان را نیز آموختم و برای این كار به كشورهایی چون لبنان، سوریه، مصر، عراق و مراكش سفر كردم.
این پژوهشگر موسیقی با بیان اینكه این تحقیقات قریب به 11 سال طول كشید تصریح كرد: متاسفانه این تحقیق از سوی هیچ نهادی كمك مالی نشد برای همین با هزینه شخصی خود برای به دست آوردن اسناد و اطلاعاتی كه ایرانی بودن این ساز را اثبات كند، به كشورهای مختلف خصوصا كشورهای عربی سفر كردم و با تفحص در كتابخانه ها و موزه ها توانستم اسنادی را به دست آورم. همچنین با پژوهشگرانی كه در مورد این ساز اطلاعات داشتند نیز گفتگو می كردم.
وی در پاسخ به این سوال كه از آنجایی كه بربت یك ساز ایرانی است چرا آن را بیشتر با نام عود كه یك كلمه عربی است می شناسند، گفت: در اصل این ساز به نام بربت بوده كه به معنای بر (سینه) و بت (مرغابی) و در كل به معنای سینه مرغابی است. روایت دیگری نیز داریم كه در آن گفته شده بربت از "باربت" نوازنده معروف دوره ساسانی ریشه دارد.
ناظم پور ادامه داد: این ساز در زبان عربی با نام عود وارد شد. العود به معنای چوب خشك است و روایت دیگری نیز داریم كه عود از كلمه گودی گرفته شده است. گودی سازی بود كه سومری ها با آن نیایش می كردند.
این محقق ساز بربت را سازی شرقی دانست و اظهار كرد: زریاب در زمان عباسیان این ساز را به اسپانیا برد و از آنجا وارد اروپا شد.
وی با اشاره به اینكه در ایران ساز بربت كمتر كاربرد دارد بیان كرد: ما در ایران بربت نوازان خوبی داریم كه می توان به استاد منصور نریمان اشاره كرد.
ناظم پور در پایان این اثر را كامل‌ترین پژوهش درباره ساز بربت خواند و گفت: امروز به جرات اعلام می‌كنم كه تحقیقات من درباره این ساز، یك دایره المعارف جامع است كه جلدهای دوم و سوم كتاب نیز در آینده منتشر می شوند.
شایان ذكر است دفتر موسیقی حوزه هنری و انتشارات سوره مهر برای اولین بار نت نویسی ساز عود را به همت منصور نریمان در كتاب «ردیف موسیقی دستگاه ایرانی برای عود» منتشر ساخته است./ي2