امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 28 مرداد 1392 خورشیدی برابر با 11 شوال 1434 هجری و 19 آگوست 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
کودتای آمریکا علیه نهضت ملی ایران و سرنگونی دولت "دکتر مصدق" (1332 ش)
نهضت ملی ایران با رهبری آیت‌اللَّه سیدابوالقاسم کاشانی و مبارزات قهرمانانه ملت مسلمان ایران در 30 تیر 1331 به اوج خود رسید و نزدیک بود طومار استبداد و استعمار را برای همیشه درهم پیچد اما در این میان، اتفاقاتی رخ داد که نهضت مردمی را از مسیر اصلی خارج ساخت و به شکست کشاند. پس از اختلاف مصدق با مجلس و شخص آیت الله کاشانی بر سر اعطای اختیارات بیشتر و عمیق تر شدن این شکاف ضرصت و زمینه برای سوءاستفاده فراهم شد و در نهایت با خروج شاه از کشور و به وجود آمدن شرایط لازم برای کودتا علیه دکتر مصدق، در حالی که بیش از سیزده ماه از پیروزی‌های چشمگیر مردم در قیام 30 تیر 1331ش نگذشته بود، این موفقیت‌ها با کودتای آمریکایی 28 مرداد 1332 توسط ایادی سلطنت‌طلب به شکست انجامید و مصدق سرنگون شد. از آن پس عامل کودتا، سپهبد فضل‌اللَّه زاهدی، که در دولت مصدق سمت وزارت کشور را داشت به قدرت رسید و پس از مدتی محمدرضا پهلوی به کشور انتخاب مجدد و بار دیگر بر تخت سلطنت تکیه زد. مقدمات کودتایی که در روز 28 مرداد 1332، به عمر حکومت مصدق خاتمه داد، از ده ماه قبل از آن، در پاییز 1331، فراهم آمده بود و طرح اولیه آن نیز پس از بازگشت چرچیل به مقام نخست‌وزیری انگلستان در مهرماه 1331، تهیه گردید. این کودتا با همکاری آمریکا و انگلیس در ایران به وقوع پیوست و از آن پس، ایران به طور مستقیم تحت نفوذ رژیم استکباری آمریکا درآمد. پس از این کودتا، اوضاع ایران آن‌چنان بر وفق مراد آمریکا گردید که تا بیست و پنج سال، حکومت ایران مهمترین دست نشانده برای دولت آمریکا بود و آن دولت استکباری بر تمامی جریان‌ها و امور کشور ایران خیمه زد.تشکیل نخستین مجلس خبرگان قانون اساسی جمهوری اسلامی با پیام امام خمینی(ره) (1358 ش)بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و برگزاری اولین انتخابات که منجر به تعیین نوع حکومت و تشکیل جمهوری اسلامی در ایران گردید، بحث درباره تعیین قانون اساسی نظام در محافل مختلف گسترش یافت. این مرحله از استقرار نظام نیز با تیزبینی و آینده‌نگری حضرت امام خمینی(ره) با موفقیت پشت سرگذاشته شد. از این‌رو، پیش‌نویس قانون اساسی به دستور حضرت امام نگارش یافت و پس از بحث و بررسی پیرامون آن به اطلاع مردم رسید. هرچند در مسیر تصویب قانون اساسی کارشکنی‌هایی صورت گرفت، ولی در دوازدهم مرداد سال 1358 انتخابات خبرگان قانون اساسی صورت گرفت و در 28 مرداد آن سال نیز اولین جلسه مجلس خبرگان قانون اساسی با پیام حضرت امام(ره)، آغاز گردید. سرانجام مجلس خبرگان پس از سه ماه تلاش و فعالیت فوق العاده، کار پر مسؤولیت تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را در بیست و چهارم آبان 1358در 12 فصل و 175 اصل و با یک مقدمه و مؤخّره تنظیم نمود و در دوازدهم آذر سال 1358 به تصویب نهایی ملت ایران رسیدعزیمت پیامبر اکرم(ص) به شهر "طائف" جهت تبلیغ دینِ اسلام(3 سال قبل از هجرت)سفر تبلیغی پیامبر اسلام به شهر طائف در نزدیکی مکه در حالی صورت گرفت که به تازگی ابوطالب، یاور و حامی بزرگ آن حضرت، وفات یافته و به همین دلیل، مشرکان قریش بر آزار و اذیت خود علیه پیامبر، افزوده بودند. بنابراین اگر اهالی طائف به اسلام می‌گرویدند، این شهر پایگاه و محل امنی برای مسلمانان تحت ستم مکه می‌شد.اما سران قبیلهٔ ثقیف در طائف، نه تنها به خدای یکتا و رسالت حضرت محمد(ص) ایمان نیاوردند، بلکه به تحریک آنها برخی مردم نادان، پیامبر اکرم(ص) را مورد آزار و اذیت قرار دادند و ایشان را مجروح کردند.وفات "عبدالعزیز اندلسی" لغت شناس و مورخ(487 ق)عبدالعزیز اندلسی در اکثر علوم متداول زمان خود، مهارت و دانش بسیار داشت و تالیفات متعددی از خود بر جای گذاشت. از میان آثارِ وی می‌توان به شرح نوادر القالی، اشاره کرد.مرگ "غازان خان" ایلخانِ مغول، پس از 9 سال سلطنت در ایران(703 ق)غازان، نخستین پادشاه مغول است که رسماً به دین اسلام درآمد. او سرداران و سپاه مغولِ خود را وادار به قبول اسلام کرد و خود را محمود نامید. وی در دهم ذیقعدهٔ سال 694 ق در تبریز به پادشاهی دست یافت و دین اسلام را مذهب رسمیِ دولت ایلخانی اعلام کرد. غازان، سپس فرمان داد که همهٔ کلیساها و معابد یهود و بودایی و زرتشتی را ویران سازند و آنها را تبدیل به مسجد نمایند. او دستوراتی با نام یاساهای غازانی وضع کرد و اوضاع مملکت را به کنترل خود درآورد. غازان دوبار به شام و مصر لشکر کشید ولی در بار دوم از پادشاه مصر، شکست سختی خورد و آنقدر از این شکست اندوهگین شد که در شوال سال 703 ق در سی و سه سالگی در نزدیکی قزوین درگذشت. غازان از سال‌ها قبل از مرگش، دستور داده بود که در بیرون شهر تبریز و در مغرب آن، مقبرهٔ عظیمی که دارای گنبد رفیعی بود برای او برپا کردند و در زیر همین قُبّه بود که جسد غازانِ مغول را به خاک سپردند.فاجعه آتش‌سوزی سینما رکس آبادان توسط عُمّال رژیم پهلوی (1357 ش)در فاجعه آتش‌سوزی عمدی سینما رکس آبادان که از سوی ساواک و عوامل رژیم سفّاک پهلوی جهت بدنام کردن انقلاب اسلامی مردم ایران به وقوع پیوست، 377 نفر به طرزی فجیع کشته شدند. در جریان این آتش‌سوزی، تماشاگران سینما که در آن روز، حدود 700 نفر بودند برای فرار از مهلکه به طرف درهای خروجی روی آوردند، ولی درها را بسته یافتند. انتشار این خبر و نمایش فیلم‌ها و عکس‌های این فاجعه، افکار عمومی را به شدت جریحه‌دار ساخت. اما رژیم شاه با متهم کردن نیروهای انقلابی در این حادثه ضد انسانی، قصد داشت تا انقلابیون مسلمان را افرادی متحجّر و مخالف با هُنر و ضد مردم نشان دهد که در این هدف خود ناکام ماند و مردم بیشتر حرف مخالفان را که رژیم را در این فاجعه متهم می‌کرد، می‌پذیرفتند.تولد "ساموئل ریچارْدْسون" نویسنده معروف فرانسوی (1689م)ساموئل ریچارْدْسون، رمان نویس انگلیسی در 19 آگوست 1689م در انگلستان به دنیا آمد. وی در ابتدا به کارآموزی در یک چاپ‌خانه مشغول شد و علاوه بر فراگیری فنون چاپ و تصحیح نمونه‌های کتاب، با مطالعات فراوان بر وسعت فکر و اطلاعات خود افزود. ریچاردسون از 20 سالگی به نویسندگی روی آورد تا این که با انتشار پِمْلا یا تقوای اجر یافته در 4 جلد به شهرت فراوانی رسید. پیروزی این اثر چنان قاطع و قابل توجه بود که هر کس آن را نخوانده بود به بی‌ذوقی و رکود ذهن متهم می‌گشت. وی در سال‌های بعد کتاب سرگذشت بانویی جوان در 7 جلد و تاریخ سِرْچارلْزْ گراندیسون را در 7 جلد نگاشت که این دو کتاب نیز موفقیت زیادی به دست آوردند. ریچاردسون از آن پس از داستان‌نویسی دست برداشت و به جمع‌آوری قطعه‌های برگزیده‌ای از کتاب‌هایش پرداخت که شامل کلمات قصار و عبارت‌های حکیمانه و اخلاقی بود. ساموئل ریچاردسون سرانجام در 4 جولای 1761م در هفتاد و دو سالگی درگذشت. درباره او گفته‌اند که هیچ نویسنده‌ای قبل از ریچاردسون نتوانسته است چنین عمیقانه قلب و روح آدمی را بشکافد و مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد.درگذشت "جِیمز وات" دانشمند برجسته انگلیسی (1819م)جِیمز وات، مخترع و مهندس معروف انگلیسی در 28 مارس 1736م درناحیه‌ای در شمال انگلستان به دنیا آمد. وی از ابتدا به مطالعه و تحقیق درباره مسائل علمی علاقه‌مند بود و به ساخت ابزار گوناگون می‌پرداخت. در این هنگام، یک مرکز علمی، از جِیمز وات خواست تا ماشین نمونه بخار را که از کار افتاده بود تعمیر کرده و به کار اندازد. وی با تکمیل دیگ بخار، خدمت عظیمی به علوم فیزیک و مکانیک نمود و با اختراع کندسور بخار که به وسیله آن، صرفه‌جویی بسیار زیادی در مصرف سوخت به عمل می‌آید، کمک شایانی به استفاده بیشتر از نیروی بخار کرده است. در واقع دستگاه کندسور، یک محفظه انقباض بود که به وسیله آن، حرارتِ سیلندر تقریباً یکنواخت باقی می‌ماند. بعدها با استفاده از ماشین بخار، نیروی حرکت لوکوموتیوها و کشتی‌ها فراهم شد و تحولی عظیم در صنعت حمل و نقل فراهم گردید. جِیمز وات سرانجام در 19 اوت 1819م در 83 سالگی درگذشت.تشکیل پارلمان روسیه موسوم به "دوما" توسط تزار "نیکلای دوم" (1905م)روسیه، قرن بیستم را با آرامش نسبی آغاز کرد ولی این آرامش ظاهری بود و فعالیت‌های زیرزمینی بر ضد رژیم تزاری که در نیمه دوم قرن نوزدهم آغاز شده بود به سرعت رشد می‌یافت. پس از شکست روسیه از ژاپن، فشار نیروهای مخالف حکومت افزایش یافت و تزار برای کاستن از میزان اعتراضات، به توصیه عده‌ای از مشاوران خود، در روز نوزدهم اوت 1905م طی فرمانی تشکیل یک مجلس مشورتی به نام دوما را اعلام کرد. این مجلس که قدرت قانون‌گزاری نداشت در عین حال که یک عقب‌نشینی آشکار از طرف تزار در برابر افکار عمومی محسوب می‌شد برای تامین خواست‌های مردم و گروه‌های سیاسی کافی نبود و در نتیجه نه فقط مشکلی را حل نکرد، بلکه جرأت وجسارت بیشتری به مردم بخشید تا دست به مبارزه جدی‌تری برای تامین خواست‌های خود بزنند. تزار در گام بعد، باز هم امتیازاتی به مخالفان خود داد ولی این امر هم انقلابیون را راضی نکرد تا اینکه زمینه برکناری و سقوط تزار و سرنگونی پادشاهی در این کشور فراهم شد.کشف جریان برق (1727م)در این روز" گرای "فیزیکدان و دانشمند معروف انگلیسی جریان برق را کشف کرد .وی بعد از 6 سال آزمایش و مطالعه درباره الکتریسیته ،در آن روز موفق شد نیروی برق را در یک مفتول فلزی هدایت کند .قانون جریان برق که معلول دو قطب مثبت و منفی بودند روز 19 سپتامبر 1723 میلادی صورت عمل به خود گرفت .شروع به کار دادگاه های انقلابی در فرانسه در جریان انقلاب این کشور (1792م)در جریان انقلاب کبیر فرانسه، یک کمیته نجات ملی زمام امور کشور را به دست گرفت و در 19 اوت 1792م دادگاه‌های انقلاب فرانسه زیرنظر کمیته نجات ملی آغاز به کار کرد. دوران حکومت کمیته ملی و دادگاه‌های انقلابی، یکی از خون‌بارترین مراحل انقلاب فرانسه است که به دوران ترور یا وحشت معروف شده است. چرا که طی نزدیک به یک سال و اندی، سی‌صد هزار نفر بازداشت و حداقل هفده هزار نفر اعدام شدند. دادگاه‌های انقلابی، الزامی به رعایت مقررات معمول قضایی نداشتند. حق استیناف و فرجام خواهی ازمیان رفت و احکام دادگاه‌ها، قطعی و لازم الاجرا شد. دادگاه‌های انقلابی پاریس در عرض یک ماه، یک هزار و سی‌صد حکم اعدام صادر می‌نمودند و دستگاه‌های گیوتین در چند نقطه شهر هر روز به طور متوسط سرِ چهل نفر را از تن جدا می‌کردند. دوران ترور یا وحشت در نهایت در 28 ژوئیه 1794م به پایان رسید.تولد "رِینولد نیکِلْسون" مستشرق انگلیسی و مترجم مثنوی (1868م) (ر.ک: 27 اوت)رینولد الین نیکلسون خاورشناس و ادیب مشهور در نوزدهم اوت سال ۱۸۶۸ میلادی در انگلستان به‌دنیا آمد. از آنجایی که پدر رینولد، استاد طب و تاریخ طبیعی و پدربزرگش از زبان‌شناسان زمان بودند، نیکلسون هم از دوران جوانی به تحصیل دانش روی آورد و در دوران دانشگاه، زبان و ادبیات یونانی، لاتینی و شرقی را فرا گرفت. نیکلسون در طی سال‌های بعد به فراگیری زبان‌های هندی، عربی و فارسی پرداخت. وی نخستین اثر خود را درباره منتخبی از اشعار دیوان شمس تبریزی انتشار داد. او از آن پس در دانشگاه کمبریج انگلستان به تدریس زبان فارسی مشغول شد و ۲۵ سال به این کار پرداخت. بی‌شک بزرگ‌ترین کار نیکلسون که بیش از ۲۰ سال برای آن زمان صرف نمود، ترجمه، شرح و چاپ مثنوی معنوی مولوی است که آن را در هشت جلد منتشر کرد. هم‌چنین تألیفات متعدد دیگری از نیکلسون به‌جای مانده که "تاریخ ادبیات عرب"، "مفهوم شخصیت در تصوف"، "تحقیقات درباره شعر اسلامی" به انگلیسی و "عرفای اسلامی" از آن جمله‌اند. نیکلسون از بزرگ‌ترین دانشمندان متبحر در تصوف و عرفان اسلامی به‌شمار می‌رود و از طرفی، در ردیف خاورشناسان و مستشرقین دقیق و عمیق جای دارد. قول او همه‌جا معتبر است و اكثر آثار وي در همين رشته ميباشد. رينولد نيكلسون سرانجام در ۲۷ اوت ۱۹۴۵م در سن ۷۷ سالگي در كمبريج درگذشت. برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید