به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران، پایگاه خبری تحلیلی "گلوبال پست" در مقاله‌ای به قلم "کمال کریسکی" می‌نویسد: با برکناری محمد مرسی و خشونت‌های جاری در مصر، برای بسیاری، این سوال به وجود آمده است که مداخله نظامی چطور می‌تواند در نهایت بحران سیاسی و اقتصادی این کشور را حل کند.
*** هر یک از کودتاهای نظامی ترکیه، با بحران اقتصادی و سیاسی همراه بوده است
پاسخ رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه که خود نیز ماه گذشته با اعتراضات مردمی رو به رو بود، به این سوال مسلما منفی است. از نظر اردوغان و رهبران مخالف ترکیه در سرتاسر گستره سیاسی، برکناری محمد مرسی، رئیس‌جمهور مصر توسط ارتش، یک کودتا است.
اصلا تعجبی ندارد که رهبران سیاسی ترکیه در این مورد اتفاق نظر دارند. ارتش ترکیه در سال‌های 1960،1971،1980 و 1997 در سیاست‌های این کشور مداخله کرد. هر یک از این کودتاها با یک دوره بحران اقتصادی و سیاسی همراه بوده که اعتراضات مردمی و در برخی اوقات خشونت، حاکی از این موضوع است.
در نتیجه، برخی از سیاستمدارانی که از قدرت برکنار شدند، اعدام گشته، برخی دیگر نیز زندانی شدند، در حالی که دیگران شاهد رنج کشیدن آنها در حرفه سیاسی و زندگی خصوصی خود بودند. از همه مهمتر اینکه بسیاری از شهروندان نیز بی خود و بی جهت جان خود را از دست دادند و یا حقوقشان پایمال شد. در نهایت ترکیه از این اتفاقات درس گرفت؛ ترکیه آموخت که کودتاهای نظامی به حل بحران‌های سیاسی کمک نمی کند چه رسد به اینکه موجب پیشبرد آرمان‌های دموکراسی گردد.
*** صندوق رای، تنها راه مشروع برای تغییر دولت
در اوایل ماه ژوئن، دولت اردوغان با اعتراضاتی مردمی رو به رو شد که به طور غیر منتظره‌ای ترکیه را از زمانی که حزب عدالت و توسعه از سال 2002 به قدرت رسید، تکان داد. عوامل متعددی موجب شکل گیری این اعتراضات در ترکیه شد؛ قدرت‌طلبی و خودکامگی اردوغان مهمترین دلیل این اتفاقات است. با این حال، اردوغان در مورد شکل گیری یک کودتا در نتیجه این اعتراضات، احساس خطر کرد.
این موضوع در مجموعه‌ای از تئوری‌های توطئه دولت وی نیز منعکس شده است. دولت اردوغان به جای آنکه این اعتراضات را به عنوان نمادی از آزادی به رسمیت بشناسد، به این تئوری‌ها تکیه کرد. حاصل کار، همانطور که همه شاهد آن بودیم، بدتر شدن اوضاع قبلی بود.
هرچند در همان زمان، اردوغان به صندوق رای به عنوان تنها راه مشروع در یک دموکراسی برای تغییر دولت اشاره کرد. مرسی نیز برای تمام اشتباهات و کمبودهای خود، در روزهای پیش از مداخله ارتش، به همین موضوع اشاره کرده بود.
*** مداخله نظامی در مصر، انتخابی اشتباه بود
جمعیتی که میدان تحریر را در اعتراض به حکومت مرسی پر می‌کردند و 20 میلیون نفری که علیه حکومت وی دادخواست ارائه دادند نیز در واکنش به دولتی دیکتاتور به خیابان‌ها ریخته بودند که توانایی پرداختن به مشکلات اقتصادی کشور را نداشت.
کاملا روشن بود که آنها شدیدا ناامید بودند و دلیل خوبی برای این کار داشتند. اما مداخله نظامی، انتخابی اشتباه بود. بهتر بود که آنها به جای اتکا به ارتش، انرژی خود را به انتخابات پارلمانی که قرار بود پیش از پایان سال برگزار گردد، منتقل کنند.
صندوق رای این شانس را به مردم می‌داد تا مرسی نسبت به عملکرد اقتصادی و سیاسی خود پاسخگو باشد. اما در عوض، مرسی و هواداران وی نیز که میلیون‌ها نفر از آنها به میادین شهر آمده بودند هم محقانه احساس می‌کردند که از حق مسلم و قانونی خود برای حکومت، محروم شده‌اند. آنها در حال حاضر نسبت به دموکراسی شدیدا بدبین شده‌اند.
*** کودتای نظامی کمکی به پیشبرد دموکراسی نمی‌کند
اکنون بین کسانی که امیدوارند تا به جای صندوق رای، از طریق مداخله نظامی به دموکراسی دست پیدا کنند، و آنهایی که شدیدا نسبت به آن بدبین شده‌اند، فاصله و اختلاف بسیار زیادی وجود دارد. در چنین شرایطی، حق با اردوغان است. تنها چاره کار، برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه است؛ حتی زمانی که رهبران نسبت به کسانی که جزو اکثریت آنها به شمار نمی‌روند، توجه و احترام چندانی قائل نیستند.
تنها از طریق انتخابات است که سیاست‌های انتخاباتی و مخالفت موثر، شانسی برای تغییر قانونی کسانی که در راس قدرت هستند، پیدا می‌کنند. راه دیگر، ایجاد هرج و مرج، بی‌ثباتی و تهمت‌های بی‌پایان متقابلی است که به سود هیچ کس نیست. چنین شرایطی، نه تنها به نفع اکثریت و اقلیت نیست، بلکه کل منطقه و غرب نیز از این موضوع سودی نخواهند برد.
اکنون که تانک‌ها به خیابان‌های مصر ریخته‌اند، شاید در پیش گرفتن مسیر انتخابات دیر شده باشد. درسی که از تمام این اتفاقات می‌توان گرفت، این است که بدانیم کودتای نظامی کمکی به پیشبرد دموکراسی نمی‌کند. بزرگترین چالشی که مصر و ترکیه با آن رو به رو است، این است که دموکراسی مسئله‌ای فراتر از پیروزی در انتخابات است.