سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

انديشكده هندي پیش بینی کرد :

بازترسيم سياست خارجي ايران پس از انتخاب روحانی/ بهبود روابط ايران با غرب و كشورهاي همسايه در دولت جدید

انديشكده مطالعات و تحليل هاي دفاعي هند درگزارشي به پيروزي دكتر حسن روحاني در انتخابات رياست جمهوري ايران و پيامد هاي اين رويداد بر سياست خارجي كشورمان پرداخته و اينطور نتيجه گيري كرده است كه ايران در دوران دولت روحاني با كشورهاي منطقه و غرب روابط بهتري خواهد داشت.

به گزارش سرويس بين‌ الملل باشگاه خبرنگاران به نقل از پايگاه اطلاع رساني موسسه مطالعات و تحليل هاي دفاع، در اين گزارش آمده است: پيروزي حسن روحاني، نشانه روشني از تداوم تغييرات در سياست خارجي ايران در آينده است. در راستاي تحولات جديد در منطقه چالش اصلي سياست خارجه ايران بهبود روابط با غرب و همسايگانش است. از اين ديدگاه، روحاني اميدواری هايي را در سياست  خارجي ايران به وجود آورده است. وي در اولين كنفرانس مطبوعاتي خود به خوبي به اين مسئله اشاره كرد.


اين گزارش به دو بخش تقسيم شده است: بخش اول به بررسي مسائل سياسي داخلي كه منجر به پيروزي روحاني شد مي پردازد و بخش دوم به  پيامدهاي پيروزي روحاني بر منطقه و بخصوص كشور هند پرداخته است.

تهيه كنندگان اين گزارش معتقدند سياست خارجي ايران احتمالا شاهد بازترسيم(تغييراتي) خواهد بود اما با سياستهاي گذشته خيلي متفاوت نخواهد بود. 

***  پيروزي روحاني و مسائل داخلي
در اين بخش نويسندگان گزارش به پيروزي دكتر روحاني با كسب 50.7 درصد آراي ايرانيان اشاره كرده و گفته اند حدود 50.5 ميليون ايراني واجد  صلاحيت شركت در انتخابات بودند كه بنابر اعلام وزارت كشور ايران ميزان مشاركت  72.7 بود.

اين گزارش در تشریح یکی از دلایل پیروزی روحانی مدعی شد: "همه نامزدهاي رياست جمهوري قول ايجاد اصلاحات اقتصادي دادند اما  بجز روحاني هيچ يك در مورد كاهش تنش با غرب و آزادي رسانه ها و اجتناب از مداخله در زندگي مردم سخني نگفتند. علاوه بر اين روحاني قول بهبود روابط با كشورهاي همسايه، پايان دادن به تحريم ها و مهمتر از همه بهبود شرايط اقتصادي ايران را داد.

اين گزارش در ادامه به سمت هاي  دكتر روحاني در نظام جمهوري اسلامي اشاره كرده و مينويسد روحاني در اولين كنفراس مطبوعاتي خود در روز 13 ژوئن از «تعامل سازنده» با جهان از طريق يك سياست معتدل سخن گفت و گفت «دولت تدبير و اميد» او در خدمت منافع ملي است. او همچنين عنوان كرد دولتش براي رفع تحريم هاي ظالمانه اي كه عليه ايران تحميل شده گامهايي برخواهد داشت.

روحاني دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران و در سالهاي 2003 تا 2005 هم مذاكره كننده ارشد تيم هسته اي ايران  بود. در دوران رياست اومذاكرات انجام شده ميان ايران و اروپا  منجر به امضاي توافقنامه اي بين  ايران و سه كشور آْلمان ،فرانسه و انگليس شد كه بر اساس آن ايران برنامه غني سازي خود را تعليق كرد و پروتكل الحا قي را پذيرفت.

در ادامه این گزارش ادعا شده : "در شرايط كنوني مسئله هسته اي و قطعنامه هاي مربوط به آن، كليد حل مشكل اقتصادي ايران است."
   
روحاني در اولين سخنان تلويزيوني خود گفت: تحريم ها غير منصفانه هستند، مردم ايران در رنج هستند و فعالييت هسته اي ما قانوني است. اين تحريم ها غير قانوني است و فقط به سود اسرائيل است.

وي افزود دوره درخواست متوقف كردن برنامه غني سازي  هسته اي به پايان رسيده و اكنون مسئله شركت  فعالانه در  مذاكره با 1+5 است زيرا مسئله هسته اي بدون مذاكره حل نمي شود. روحاني با توجه به تجربه اي كه در خصوص مسئله هسته اي دارد اميدوارهايي براي انعطاف پذيري ايجاد كرده است. بنابراين احتمال قوي وجود  دارد كه مذاكرات هسته اي جديد در آينده نزديك از سر گرفته شود.


اين گزارش ادعا كرد: هرچند كه اين مذاكرات منجر به تعطيلي كامل برنامه هسته اي ايران نخواهد شد اما  ممكن است منجر به مصالحه بيشتر از سوي ايران و كاهش برخي تحريم ها توسط غرب بشود كه نوعي خروج آبرومند براي هر دو طرف است.

در ادامه اين گزارش ادعا شده: روحاني نماينده ايران در عرصه بين المللي خواهد بود و احتمالا لحني متفاوت با محمود احمدي نژاد داشته باشد.

 اين گزارش مي افزايد روحاني ميتواند سياست هاي خود را بخصوص در قبال عربستان و كشورهاي اروپايي را به اجرا در آورد. روحاني مي تواند سياست سالهاي 1997 تا2005 ايران را پيش بگيرد.

***  ايران و منطقه

   انتخابات 2013 ايران در دوران قيام هاي مردمي در منطقه غرب آسيا انجام شد. قيام هاي مردمي در جهان عرب طي 2سال گذشته هرج و مرج هاي سياسي گسترده اي را به وجود آورده است. ايران مستقيما تحت تاثير اين اعتراضات مردمي نبود، اما در بحران سوريه ايران اقدام تروریست ها را محکوم و از دولت مردمی بشار اسد حمایت کرد. البته روسيه و چين هم هيچ قطعنامه اي عليه سوريه را تاييد نكردند در اين شرايط به انتخابات رياست جمهوري ايران بخصوص از اين نظر كه چطور روابط خود را با قدرتهاي منطقه اي شكل خواهد داد توجه ويژه اي شد.

در بافت منطقه اي كشورهايي كه مستقيما بر ايران تاثير گذار هستند عبارتند از كشورهاي حوزه خليج فارس،تركيه ،مصر ، سوريه و رژيم اسرائيل. در حاليكه كشورهاي حوزه خليج فارس به رهبري عربستان رقباي ايران هستند اين كشورهاي ديگر هستند كه بر ايران تاثير بيشتري دارند و حسن روحاني به روابط جديدي با منطقه اشاره كرده كه اميدواري و خوشبيني را به همراه دارد.

 *** رويكرد آشتي جويانه روحاني با كشورهاي حوزه خليج فارس
   كشورهاي حوزه خليج فارس اين بار هم مانند دوره هاي قبل انتخابات ايران را به دقت رصد ميكردند و اميدوارند كه در دوران دولت روحاني روابط آنها با ايران بهبود يابد.

رويكرد روحاني به نگراني اين كشورها از برنامه هسته اي ايران نكته مهمي در احياي روابط با كشورهاي مذكور است. روحاني در گذشته رياست تيم مذاكره كننده هسته اي را بر عهده داشته و اما هيچ كس نمي تواند بگويد روش كار او چه تفاوتي با دولت قبل خواهد داشت.

روابط ايران ايران با عربستان تا حدود زيادي انگيزه هاي ايران در منطقه را تعيين مي كند. روحاني قبلا تمايل خود را براي از سر گيري روابط با عربستان در چارچوب احترام متقابل ابراز كرده است. او همچنيين گفت ايران و عربستان مي توانند در حل مسائل مهم منطقه اي مانند امنييت خليج فارس، نقش مثبتي ايفا كنند. اگر روحاني به گفته خود در تحكيم روابط با عربستان  پايبند باشد آنوقت اين مسئله مي تواند عامل تغيير دهنده اي در منطقه باشد. روابط دو كشور پس از شروع اعتراضات در كشورهاي عربي به پايينترين سطح خود رسيد. اين چالشي مهم براي حسن روحاني است. عربستان هم به نوبه خود ابراز اميدواري كرده كه رواط رياض-تهران در دولت روحاني تقويت شود.

از ديگر چالشهاي روحاني تحولات غرب آسيا مانند سوريه، يمن و عراق است. كشورهاي حوزه خليج فارس نگران نفوذ ايران در منطقه هستند و در كشورهاي ياد شده منافعي دارند.اين پيچيدگي هاي سياسي و موقعيت امنيتي مستلزم همكاري بيشتر ميان ايران و ديگر كشورهاي منطقه است.ماه هاي آينده تعقل و تدبير روحاني در برقراري رابطه با كشورهاي حوزه خليج فارس را خواهد آزمود. خوشبيني ابراز شده توسط روحاني باعث خواهد شد كشورهاي حوزه خليج فارس به ايران با ديد مثبت تري نگاه كنند.

البته در اين مشكلات و مسائل ديگري هم وجود دارد مانند جزاير سه گانه، روابط ايران با شيعيان كشورهاي مذكور مناقشه هسته اي كه نيازمند اعتماد از سوي كشورهاي حوزه خليج فارس است.

***   تركيه

  در بخش ديگري از اين گزارش به مسئله رابطه ايران با تركيه اشاره شده و عنوان شده ايران و تركيه دوستان بسيار خوبي بوده اند اما روابط دو طرف بر سر مسئله سوريه کمی تيره شده است. از طرف ديگر تركيه اجازه داد سپر موشكي ناتو در خاك اين كشور مستقر شودكه اين هم بر اصطكاك دو كشور افزود. اين در حالي است كه تركيه بزرگترين شريك تجاري ايران است. به احتمال فروان روحاني با دولت تركيه كنار بيايد به احتمال فراوان روحاني و اردوغان مسائل جزئي را كنار گذاشته و روابط را مستحكم تر خواهند كرد.

***  اسرائيل
  اسرائيل از انتخابات ايران با احتياط استقبال كرد اما پذيرش تغيير در رویکرد خصمانه اسرائيل در قبال ایران بسيار سخت است. نتانياهو هشدار داده است كه فشارهاي بين المللي بر ايران نبايد كاسته شود، اما شيمون پرز خوشبينتر است.


***  مصر
  اين گزارش در مورد روابط ايران و مصر ميگويد ايران از انتخاب مرسي و دولت اخوان المسلمين حمايت كرد و حتي از پيشنهاد مرسي براي تشكيل كميته 4جانبه براي حل بحران سوريه استقبال كرد. اما خروج مرسي از قدرت چالش هاي جديدي را براي روابط ايران-مصر ايجاد كرد. تا كنون ايران به تحولات مصر محتاطانه واكنش نشان داده است و وزير خارجه ايران بحران اخير مصر را مطالبات مشروع مصري ها دانست كه بايد محقق شود.

 ***  روابط ايران –هند : تداوم يا تغيير
 اين انديشكده هندي سپس در بخش پاياني به اصل گزارش يعني نوع روابط ايران و هند در دوره رياست جمهوري روحاني پرداخته و مي گويد :روابط ايران و هند در دوره روحاني به عوامل زير بستگي خواهد داشت: اول اين كه چه چيزي محور و كانون توجه دولت جديد ايران خواهد بود؟ آيا اولويت اصلي آن بهبود روابط با غرب و همسايگانش خواهد بود يا اين كه اين دولت توجه برابري به ديگر كشورهاي آسيايي خواهد داشت؟ دوم اين كه: هند چگونه مي تواند بين روابط خود با امريكا و اسرائيل و كشورهاي حوزه خليج فارس و ايران توازن ايجاد كند؟

گرچه در سخنان روحاني اشاره مستقيمي به هند نشد اما با توجه به سطح فعلي روابط سياسي و اقتصادي  دو كشور انتظار مي رود روحاني به همين روند ادامه دهد.در چند سال گذشته ايران و هند تلاش كرده اند روابط سياسي-اقتصادي خود را در سايه تحريم هاي امريكا و اروپا گسترش دهند. دو طرف تلاش دارند روابط خود را از طريق كوريدور حمل و نقل بين المللي شمال جنوب و بندر چابهاركه جنوب،مركز و غرب آسيا را به اروپا متصل مي كند، تقويت كنند. ايران مايل است در ارتقاء بندر چابهار مشاركت كند و حاضر است 100 ميليون دلار در اين منطقه سرمايه گذاري كند. اهمييت بندر چابهار در اين است كه مسير ترانزيت به افغانستان را براي هند تسهيل مي كند. با وجود راه هاي مستقيم پاكستان اجازه ترانزيت كالا از هند به افغانستان را نمي دهد.

 در بعد منطقه اي هم همكاري ايران-هند بسيار مهم است. هر دو كشور در افغانستان منافع مشتركي دارند. با خروج امريكا از افغانستان،ايران ،هند و افغانستان بايد همكاري هاي خود را تقويت كنند. بعيد است كه در دوره رياست جمهوري روحاني روابط ايران-هند دستخوش تغيير شود. انتظار مي رود در اين مدت همكاري هاي دو كشور در بخش انرژي، تجارت، ارتباطات و افغانستان تقويت شود. در حال حاضر حجم مبادلات تجاري ميان دو كشور 15 ميليارد دلار است كه سهم صادرات هند از اين ميزان فقط 2.5ميليارد دلار است. نفت بزرگترين محصول وارداتي هند از ايران است. اگر روابط ايران و غرب بهبود يابد مناسبات هند-ايران نيز جهش بيشتري خواهد يافت.

***   نتيجه گيري
   اين انديشكده در پايان چنين نتيجه گيري مي كند كه با توجه به واقعييات ژئوپليتيكي و اقتصادي نمي توان انتظار تغييرات شديدي در سياست خارجه ايران داشت، اما به احتمال فراوان شاهد بازترسيم و مدلسازي دوباره سياست خارجي ايران خواهيم بود كه چالش هاي اقتصادي ايران را حل و فصل مي كند و اثرات تحريم ها را كاهش خواهد داد.

روحاني نشان داده خواهان تحكيم روابط با همسايگان خود و ديگر كشورها است و رويكرد معتدلي اتخاذ كرده است.



برچسب ها: روحانی ، ایران ، غرب
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.