به گزارش
حوزه سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران، به نقل از
ایران هسته‌ای؛ "حسین موسویان" معاون سابق حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی در شورای امنیت ملی تاکید کرد که هرگونه تغییر در دیدگاه ایران مشروط به تغییر در مواضع امریکاست.
خبرگزاری اینترپرس سرویس، روز 25 تیر با موسویان که اکنون پژوهشگر دانشکده امور عمومی و بین‌الملل وودرو ویلسون دانشگاه پرینستون است گفتگو کرده است.
متن این گفتگو چنین است:
* مقاله شما برای نشریه «کایرو ریویو» quotation mark Cairo Review quotation mark که بیش از یک ماه قبل از انتخاب روحانی نوشته شد، بحث های زیادی را درباره این مطلب به راه انداخت که یکی از گزینه های ایران این است که از پیمان منع گسترش هسته ای (ان پی تی) خارج شود. آیا ایران با جدیت سرگرم بررسی چنین گزینه ای است؟
- همانطور که در آن مقاله گفتم، نخستین و مطلوب‌ترین گزینه برای ایران این است که به تلاش برای یافتن یک راه حل مسالمت آمیز برای این مناقشه ادامه دهد. من در آن مقاله پنج خواسته اصلی گروه پنج به اضافه یک(شامل آمریکا، انگلیس، فرانسه، چین و روسیه به اضافه آلمان) در مذاکرات هسته‌ای اخیر برای جلوگیری از رسیدن ایران به ظرفیت فرار و اطمینان یافتن از حداکثر شفافیت در برنامه هسته‌ای این کشور را توضیح دادم. ایران نیز در عوض دو خواسته اصلی داشت: لغو تحریم‌ها و به رسمیت شناخته شدن حقوق ایران بر اساس ان پی تی. من همچنین پیشنهاد داده‌ام که قدرت‌های جهانی و ایران خواسته‌های خود را در چارچوب یک بسته بگنجانند که به صورت گام به گام با عمل متقابل متناسب به اجرا گذاشته شود. ایران هرگز قصد خروج از ان پی تی را نداشته است. آمریکا و اسرائیل گفته‌اند «همه گزینه‌ها روی میز است» و با این حرف احتمال حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران را مطرح کرده‌اند. این سیاست بر خلاف منشور سازمان ملل متحد ، ان پی تی ، است که کشورهای مسلح به سلاح هسته‌ای -آمریکا و اسرائیل- ایران را که یک کشور غیرهسته‌ای است به حمله تهدید می‌کنند. در نتیجه، مادامی که سیاست آمریکا یعنی «بودن همه گزینه‌ها روی میز» به قوت خود باقی است، ایران نیز به عنوان یک کشور مستقل و دارای حق حاکمیت مجبور است سیاست «همه گزینه‌ها روی میز است» را دنبال کند.
* دولت اوباما مدعی است ایران رسما به پیشنهاد اعتمادسازی که ماه فوریه در آلماتی قزاقستان عرضه شد پاسخ نداده است. به نظر شما، چرا ایران پاسخ نداده است و آیا انتظار دارید پس از مراسم تحلیف دکتر روحانی ایران پاسخ خود را بدهد؟
- پیشنهاد گروه 5+1 در آلماتی شامل بیشترین خواسته‌ها بود و در عوض این خواسته‌ها کمترین امتیازات را عرضه کرده است. دولت دکتر روحانی برای پذیرفتن یک توافق متوازن که شامل همه خواسته‌های اصلی هر دو طرف بر مبنای ان پی تی و در چارچوب یک بسته باشد و به صورت گام به گام با عمل متقابل متناسب اجرایی شود آمادگی خواهد داشت.
* آیا به رسمیت شناختن حق ایران برای غنی سازی اورانیوم پیش شرطی برای دستیابی به یک راه حل مذاکراتی است؟
- چنین حقی بخشی از بسته‌ای خواهد بود که توضیح آن را دادم.
* برخی در کنگره مایلند قبل از مراسم تحلیف رئيس جمهور منتخب مردم ايران تحریم‌های بیشتری علیه ایران وضع شود. چنین کاری چه تاثیری بر چشم انداز مذاکرات خواهد داشت؟
- مادامی که آمریکا به سیاست تحریم و اعمال فشار ادامه می‌دهد ایران هرگز دعوت به مذاکرات و تعامل مستقیم را جدی نخواهد گرفت. اگر واشنگتن واقعا به دنبال نزدیک شدن به ایران است، باید این را از طریق اقدام مبتنی بر حسن نیت نشان دهد، نه اینکه خصومت‌ها و ضدیت را افزایش دهد. ایرانی‌ها برای عمل آمریکا اهمیت قائل خواهند شد، نه برای حرف محض.
* توازن نیروها در ایران میان کسانی که خواهان اتخاذ یک موضع سرسختانه در مسئله هسته‌ای هستند و کسانی که خواهان انعطاف بیشتر هستند چگونه است، و تحریم‌ها چه تاثیری بر این بحث داخلی خواهد داشت؟
- دو طرز تفکر در ایران درباره رویکرد هسته‌ای وجود دارد، اما بر سر حق ایران در زمینه فناوری هسته‌ای صلح آمیز، از جمله غنی سازی، هیچ مناقشه‌ای وجود ندارد. اما رویکرد گروه 5+1 و غرب در برابر پرونده هسته‌ای ایران نقش مهمی در توازن این طرز تفکر دارد. در مذاکرات هسته‌ای از سال 2003 تا 2005 با سه قدرت اروپایی (انگلیس ، فرانسه و آلمان)، زمانی که من عضو گروه مذاکره کننده ایران بودم، ایران برای حل و فصل مناقشه هسته‌ای مبتکر فتح باب فراگیری شد. ایران با پذیرفتن پروتکل الحاقی و ترتیبات تابعه حداکثر ممکن از شفافیت را که یک کشور عضو ان پی تی می‌تواند از خود نشان دهد نشان داد. ما همچنین آمادگی ایران را برای اجرای تدابیر اعتمادسازی که ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای را نشان می‌داد نشان دادیم. متاسفانه ایران و همتایان اروپایی نتوانستند به یک توافق نهایی برسند زیرا آمریکا همچنان به انکار حقوق مشروع ایران بر اساس ان پی تی ادامه داد. انعطاف ناپذیری و موضع آمریکا توازن نیروها را در ایران به سود کسانی که خواستار تندروی بودند تغییر داد. در نتیجه، اگر غرب دنبال همکاری و انعطاف پذیری ایران است، باید واکنش متناسب و مناسب نشان دهد. سیاست تحریم‌ها فقط برای یک بازی باخت-باخت خوب است. ملت ایران از تحریم‌ها رنج برده است. غرب هم از افزایش چشمگیر ظرفیت و سطح غنی سازی ایران رنج برده است. به محض اینکه تحریم‌ها به اجرا درآمدند، ایران تعداد سانتریفوژها را از 3000 به 12 هزار و سطح غنی سازی را از 3.5 درصد به 20 درصد افزایش داد. ذخیره اورانیوم غنی شده ایران نیز حدود 800 درصد افزایش یافت.
* دکتر روحانی در نخستین مصاحبه مطبوعاتی خود با لفظ «اسرائیل» از اسرائیل یاد کرد، نه با هیچ لفظ دیگری. آیا شما فکر می‌کنید آیا این نشانه رویکردی تازه از طرف رئيس جمهور منتخب مردم ايران است؟ این رویکرد به چه شکل خواهد بود؟
- دکتر روحانی مرد لفاظی‌های تند نیست. او مودب و منطق است و به هنجارها و مقررات بین‌المللی احترام می‌گذارد. کلید حل و فصل مناقشه با ایران به این بستگی دارد که آیا سیاست‌های سنتی فشار ، تحریم، تهدید و تحقیر ایران در غرب به سیاست‌های مبتنی بر احترام، منافع متقابل و همکاری با دولت دکتر روحانی تغییر خواهد کرد یا خیر.
انتهای پیام/ش