باقری در گفتگو با
خبرنگار اجتماعی باشگاه خبرنگاران گفت: آنچه روشن است این است که بحث آسیب شناسی اجتماعی عمدتاً با مسائل و مشکلات سر و کار دارد پژوهش ها و تحقیقات متعددی برای شناخت انواع این آسیب ها و علل بروز آن ها انجام می شود و نظریاتی را برای حل آن مسائل پیشنهاد می کند که می تواند حائز اهمیت باشد پس زمینه هایی چون فرهنگ و هنجارهای یک جامعه، ویژگی های اقتصادی و سیاسی و جغرافیایی یک جامعه نیز در حوزه مطاعات آسیب شناسی اجتماعی قرار می گیرد.
وی ادامه داد: اسیب شناسی، شاخه از جامعه شناسی است که به بررسی شناخت ناهنجاری ها، بی نظمی ها و عوامل آن ها توجه می کند، آسیب شناسی اجتماعی را می توان مطالعه و ریشه یابی ناهنجاری دانشت که جامعه را تهدید می کند مانند فقر، ولگردی و خودکشی، فرار از خانه و ... که معیار و مبنا در تشخیص آسیب وجدان جامعه است در کل آسیب شناسی بررسی مسائل اجتماعی هستند که از شرایط ساختاری و اقتصادی جامعه بر می خیزند که در مسیر تحولات اجتماعی بر سر راه توسعه قرار دارند و احتمالاً مانع از توسعه نیز خواهند شد.
باقری با اشاره به آسیب شناسی اجتماعی که از اهمیت بالایی در ارتقا فرهنگ جامعه دارد اظهار داشت: هر جامعه ای متناسب با شرایط خود، فرهنگ، رشد خود را انواعی از انحرافات و مشکلات روبروست که تاثیرات مخربی روی فرآیند ترقی و توسعه آن جامعه دارد، شناخت چنین عواملی می تواند مسیر حرکت جامعه را به سوی ترقی و تعامل و رشد هموار سازد.
این جامعه شناس با اشاره به جلوگیری از تداوم و درک عمل در افزایش آسیب های اجتماعی گفت: باید با درک عمل کسانی که مجرم می شوند و جلوگیری از تداوم آن عمل، با ارائه راه حل هایی به سلامت جامعه کمک کنیم، هر معضل اجتماعی در سطح اجتماعی منجر به از بین رفتن نیروها و انرژی بارآور جامعه می شود شناسایی علل اساسی و کنترل آن ها می تواند بسیاری از نیروهای از دست رفته جامعه را تجدید کند و در مسیر کار سالم جامعه هدایت کند.
وی با اشاره به شیوه عمل آسیب شناسی اجتماعی برای بررسی موضوعات اجتماعی اظهار داشت: آسیب شناسی اجتماعی همچون سایر حوزه های اجتماعی، از شیوه عمل خاص برای بررسی موضوعات مورد نظر خود استفاده می کند به عبارتی برای مطالعه و بررسی علل، هم از لحاظ ذهنی به صورت شناخت مفاهیم خاص و هم به کمک ابزار و وسایل به صورت پژوهش های علمی استفاده می شود. چنین پژوهش هایی پیرامون انحرافات اجتماعی به صورت تحقیق علمی به حدود 80-90 سال پیش باز می گردد البته در آن زمان این پژوهش ها کمتر جنبه واقع بینانه داشته اند ولی پس از مدتی تلاش شد از شیوه هایی که دقت و اعتبار بیشتری در برآورد مشکلات اجتماعی دارند استفاده شود.
باقری با اشاره به ناسالم بودن جامعه و نظام های ارزشی آن تصریح کرد: در یک جامعه افزایش آسیب های اجتماعی نشان دهنده ناسالم بودن آن جامعه است و در هر جامعه نظامی از ارزش ها وجود دارد که مورد توافق اکثری جامعه قرار گرفته است در هر جامعه گروهی وجود دارند که نمی خواهند خود را با این نظام ارزشی هماهنگ کنند و وظیفه مسئولان این است که باید در جستجوی یافتن دلایل به وجود آمدن معضلات اجتماعی و کمک به برطرف کردن شرایطی که انسان ها را به انجام جرم ترغیب می کنند باشند هم اکنون مهم ترین آسیب های اجتماعی مطرح در جوامع می توان به اعتیاد به انواع مواد مخدر ( الکیسم) ، خود کشی، طلاق، فرار از خانه ( به ویژه جوانان) تکدی گری، روسپی گری اشاره کرد که بسیار در جوامع رواج دارد.
** در جامعه ما توجه به موضوع آسیب شناسی اجتماعی بسیار کمرنگ است این جامعه شناس با اشاره به محدودیت های تحقیق و فقدان آمار دقیق در محیط اجتماعی اظهار داشت: درباره مسائل اجتماعی ایران کارهای جدی و مداومی انجام نشده یا بسیار اندک است به دلایلی در جامعه ما به دلیل محدودیت های تحقیق و فقدان آمار و اطلاعات و موثق و هزینه های بالای پروژه های تحقیقاتی نمی توان کار دانشگاهی علمی بی نقصی انجام داد و از سویی همه جرائم از حیث نقش در نظام زندگی اجتماعی کشور اهمیت یکسانی ندارند و علاوه بر این اطلاعات علمی و پژوهشی کافی هم درباره آن ها وجود ندارد.
باقری در پایان با اشاره به این که درمان اختلال های اجتماعی توجه و دلسوزی مردم و مسئولان را می طلبد افزود: آسیب شناسی و بحث های پیرامون آن بحثی گسترده و مداوم و دانشگاهی می طلبد تا بتوان نقش توجه به آسیب شناسی را برای مسئولین و مردم را در جامعه جا انداخت اما در کل مسائل اجتماعی ، پدیده هایی غیر فردی، واقعی و قابل کنترل اند که می توان با ارائه راه حل هایی جامع از سوی متخصصان امر برای پیشگیری از آن ها ارائه کرد طرح مسائل جامعه و اهمیت به مسئله آسیب شناسی به صورت شفاف، چه از لحاظ پاسخگویی به پرسش های علمی و چه از نظر پاسخ به نیازهای جامعه و ایجاد وفاق و تعامل میان مردم و مسئولان و نهادهای رسمی و غیررسمی در جهت حل مسائل اجتماعی و هموار کردن مسیر جامعه اهمیت زیادی دارد در هر صورت مسائل اجتماعی قابل اطلاح و پیشگیری است و تنها نیازمند توجه مسئولین و مردم و برنامه ریزی های بلند مدت و توجه مستمر است، توجه به آسیب شناسی اجتماعی باعث رشد فرهنگ و رشد فکری جامعه می شود./ف