به گزارش
باشگاه خبرنگاران،"رشید غنی عبدالله" کارشناس مسائل سیاسی "تاجیکستان"با اشاره به روابط ایران و "جمهوری تاجیکستان" گفت: استفاده مطلوب از فرصت‌های موجود در جهت تعمیق همکاری‌های دوجانبه دوشنبه و تهران منوط به اقدامات مدیران اجرایی دو کشور است.
این کارشناس سیاسی تاجیک با اشاره به اقدامات ریاست جمهوری جدید ایران برای تشکیل کابینه، اظهار داشت: به‌باور من دوشنبه از هم‌اکنون باید برای فراهم کردن زمینه‌های تعمیق و گسترش همکاری با تهران، تلاش برقراری ارتباط با اعضای دولت جدید حجت‌الاسلام والمسلمين روحانی را دنبال کند.
وی افزود: چنین بهنظر می‌رسد که سیاست خارجی، موضوع هسته‌ای و بهبود روابط با کشورهای همسایه و به خصوص کشورهای عربی بیشتر وقت دولت حجت‌الاسلام و المسلمين روحانی را به‌خود اختصاص خواهد داد. از این لحاظ موضوع حفظ سطح مطلوب روابط میان دوشنبه و تهران و ارتقاء آن، به یک سری از اقداماتی نیاز دارد که از هم اکنون باید برای پیاده سازی آن برنامه‌ریزی کرد.
عبدالله این بحث را بیش از تهران برای دوشنبه حائز اهمیت دانست و تصریح کرد: احمدی‌نژاد در دوران ریاست جمهوری خود تقریبا سالی یک دفعه از "تاجیکستان" بازدید داشت که این امر به‌نزدیکی دولت و ملت‌های دو کشور کمک می‌کرد. در کنار این ایران اقدام به‌تحقق پروژه‌هایی در "تاجیکستان" کرد که در حقیقت مورد نیاز این کشور بودند.
وی ادامه داد: اکنون با توجه به این نکته که رئیس‌جمهور جدید ایران از غرب شناخت عمیق‌تری دارد، در میان برخی از کارشناسان تاجیک این نگرانی وجود دارد که کشورشان (و همچنین آسیای مرکزی) می‌تواند تا جایی در حاشیه قرار گیرد. بنابراین به نفع "تاجیکستان" و همچنین روابط دوجانبه دوشنبه با تهران خواهد بود که چنانجه دیپلماسی تاجیک بیشتر وارد عمل شود و سعی کند تا در برنامه دولت جدید ایران همکاری دو کشور نه‌تنها کمرنگ نشود بلکه ارکان بسط و گسترش بیشتری پیدا کند.
این صاحب‌نظر مسائل سیاسی منطقه، با توجه به‌تغییر و تحول در ساختارهای مربوطه دولت ایران و از جمله وزارت امور خارجه گفت: با آغاز فعالیت دولت حجت‌الاسلام والمسلمين روحانی احتمالا شاهد انتصاب سفرای جدید و یا جا‌به‌جایی آن‌ها خواهیم شد. این موضوع به‌سفارت ایران در "تاجیکستان" نیز ارتباط پیدا خواهد کرد.
باید یاد‌آور شد که روابط میان "تاجیکستان" و ایران به‌طور عمده بر اساس مدلی دنبال می‌شود که در اویل دهه 90 با استقلال کشور ما و ایجاد سفارت ایران در دوشنبه راه‌اندازی شده بود. این مدل حالا دیگر نمی‌تواند هم‌پای نیازهای واقعی روابط دو کشور باشد. قبل از همه از این نظرکه در آن مقطع از تاریخ، "تاجیکستان"نیاز به‌تحکیم حاکمیت ملی خود در شرایط درگیری‌های داخلی و سپس رفع پیامدهای آن در عرصه‌های گوناگونی را داشت.
عبدالله افزود: امروزه دولت "تاجیکستان" دارای شرایط کاملا متفاوتی می‌باشد و بر تداوم همکاری‌های سیاسی و نیاز به‌توسعه روابط در عرصه‌های مختلف اقتصادی و علمی را دارد. بهنظر می‌رسد که در آن عرصه از زمینه‌های علمی که "تاجیکستان" در حقیقت به‌آن نیاز دارد، تقریبا همکاری‌ای صورت نگرفته است. امیدواریم که چنانچه سفیر جدید جمهوری اسلامی ایران در "تاجیکستان" انتصاب شود، افزایش زمینه‌های موجود همکاری بخش‌های جدیدی را نیز مد نظر قرار دهد. معتقدم که در کنار رایزنی فرهنگی همچنین نیاز به‌رایزنی علمی، مهندسی، صنعتی و ... ایران در "تاجیکستان" وجود دارد. از نگاه من، ظرفیت‌های لازمه در اختیار تهران قرار دارد و موارد یادشده حتما باید از مد نظر دور نیفتد.
باید یاد‌آور شد که روابط میان "تاجیکستان" و ایران به‌طور عمده بر اساس مدلی دنبال می‌شود که در اویل دهه 90 با استقلال کشور ما و ایجاد سفارت ایران در دوشنبه راه‌اندازی شده بود. این مدل حالا دیگر نمی‌تواند هم‌پای نیازهای واقعی روابط دو کشور باشد. قبل از همه از این نظر که در آن مقطع از تاریخ، تاجیکستان نیاز به‌تحکیم حاکمیت ملی خود در شرایط درگیری‌های داخلی و سپس رفع پیامدهای آن در عرصه‌های گوناگونی را داشت.
ایران به‌عنوان شریک استراتژیک "تاجیکستان" به‌هیچ وجه جایگاهی از روسیه، چین و آمریکا را ندارد. بنابر این فکر می‌کنم که چنانچه دوستان ایرانی به‌ساختار سفارت‌خانه‌های کشورهای یادشده در دوشنبه توجه داشته باشند، به‌نفع کار خواهد بود.
وی افزود: سفارت آمریکا در دوشنبه پرسنل زیادی داشته و با همکاری ساختارهای دولتی "تاجیکستان" طرح‌های زیادی را دنبال می‌کند. از جمله در عرصه‌های آموزشی، علمی، پژوهشی، نظامی، امنیتی و... پروژه‌های متعددی پیگیری می‌شود.
این در حالی است که "تاجیکستان" به‌همکاری با ایران در بخش‌های علمی، مهندسی، معادن و امثال این‌ها نیاز دارد. دانشمندان تاجیک فرهنگ علمی و فن‌آوری روسیه را فرا گرفته‌اند ولی آنچه در ایران موجود است بیشتر به‌فرهنگ علمی و فن‌آوری انگلیس و آمریکا مرتبط می‌شود. "تاجیکستان" از راه همکاری با ایران می‌تواند به‌اصطلاح صاحب هر دو فرهنگ شود.
از نظر زبان نیز بین "تاجیکستان" و ایران موانعی جدی وجود نداشته و با یک مقدار کار می‌توان راه حل مناسب پیدا کرد. به‌این دلیل است که وجود رایزنی علمی را لازم می‌دانم و توجه سفیر جدید ایران در "تاجیکستان" به این مسائل به‌شناسایی زمینه‌های واقعی همکاری بیشتر کمک خواهد کرد.
این کارشناس برجسته تاجیک تصریح کرد: چنانچه همکاری‌های "تاجیکستان" و ایران واقع‌گرایانه باشد، بدون تردید باقی کشورهای منطقه کمتر تحت تاثیر شایعه‌پراکنی‌های بیگانگان در مورد ایران قرار خواهند گرفت.
واقعیت امر این است که امروز ایران در سطح دنیا در زمینه پژوهش و پیشرفت‌‌های علمی در مقام شانزدهم بوده و با آهنگ رشدی که وجود دارد در سال‌های آینده شاهد تغییر به‌مراتب بهتر وضعیت خواهیم بود. یعنی همین حالا هم جمهوری اسلامی از خیلی از کشورهای اروپایی پیشرفته است.
وی با توجه به احتمال انتصاب سفیر جدید ایران در "تاجیکستان"، گفت: ایران همیشه تلاش کرده تا سفرایی را برای "تاجیکستان" انتخاب کند که شناخت لازم از این کشور داشته باشند. همان‌گونه که اشاره شد، امروز "تاجیکستان" نیاز به نوع بالاتری از روابط با ایران را دارد که در این زمینه سفیر جدید جمهوری اسلامی چنانچه با تجربه باشد و شرایط را خوب درک کند، می‌تواند کارهای مهمی را انجام دهند.
عبدالله ادامه داد: "تاجیکستان" هنوز هم در برخی از زمینه‌های علمی و مطالعاتی از امکانات خوبی برخوردار است و چنانچه همکاری‌های علمی با ایران صورت گیرد، هم تبادل دانش خواهد بود و هم این فرصت فراهم خواهد شد تا کادر علمی کشور ما از دستاوردهای پژوهشی و علمی دوستان ایرانی بهره‌مند شوند.
وی تکمیل و نهایی‌کردن پروژه تونل «استقلال» را در راستای وجهه مثبت ایران در "تاجیکستان" و منطقه دانست و افزود: در آینده باید طرح‌های همکاری به صورتی دنبال شود که مردم نتیجه کار را مشاهده کنند زیرا حالا در "تاجیکستان"سایر شرکت‌های خارجی و به‌خصوص چینی فعالیت می‌کنند که به‌صورت طبیعی هم رقابت را جدی‌تر و هم فرصت قیاس کار این شرکت‌ها فراهم کرده است.
این تحلیلگر تاجیک، در رابطه با انتخابات ریاست جمهوری ایران و پیروزی حجت‌الاسلام و المسلمين حسن روحانی، گفت: برای درک ماهیت انتخاب مردم ایران در 24 خرداد باید به هشت سال قبل رجوع و دلیل پیروزی احمدی‌نژاد در آن موقع را شناسایی کرد. اصل مطلب این‌جاست که نتایج ریاست دو دوره جمهوری سیدمحمد خاتمی را غربی‌ها به‌عنوان پیروزی خود ارزیابی کردند. آن‌ها طرح گفت‌وگوی تمدن‌ها را که از سوی تهران معرفی شده بود، یک نوع ضعف ایران تلقی کردند و در نهایت بر فشارهای خود تا مرز تهدید به‌جنگ افزودند.
وي افزود: در این شرایط نیاز به‌شخصیتی وجود داشت که بتواند ایستادگی کند. احمدی‌نژاد همین‌گونه یک شخصیت بود. پیام وی مقاومت با فشار خارجی بود و این قاطعیت باعث شد تا مانع آغاز اقدامات جدی نظامی علیه ایران شود.
این تحلیلگر تاجیک تصريح کرد: "تاجیکستان" هنوز هم در برخی از زمینه‌های علمی و مطالعاتی از امکانات خوبی برخوردار است و چنانچه همکاری‌های علمی با ایران صورت گیرد، هم تبادل دانش خواهد بود و هم این فرصت فراهم خواهد شد تا کادر علمی کشور ما از دستاوردهای پژوهشی و علمی دوستان ایرانی مستفیض شوند.
عبدالله ادامه داد: همزمان طی این فاصله در عرصه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای، ایران به‌پیشرفت‌های مناسبی دست یافت. در زمینه صنایع نظامی نیز جمهوری اسلامی نقریبا وابستگی خود از خارج را از بین برد و از نظر اقتصادی ایران به‌سطح خودکفایی رسید. در مجموع امروز دیگر ایران کشوری است که بدون در نظر گرفتن منافع آن هیچ برنامه‌ای در منطقه امکان‌پذیر نخواهد بود.
وی حفظ دستاوردهای سال‌های اخیر ایران را امری مهم دانست و ابراز امیدواری کرد که رئیس جمهور جدید ایران توانمندی‌های لازم در این زمینه را در اختیار خواهد داشت.
عبدالله تجربه لازم مذاکرات و همکاری با کشورهای خارجی را قبل از تکیه زدن به‌‌کرسی ریاست جمهوری از موارد مثبت حجت‌الاسلامو المسلمين روحانی دانست و گفت: فکر می‌کنم که ایشان نگاه عمیقی به مسائل دارند. این انتخابات نشان داد که در ایران حل مشکلات جامعه از طریق صندوق‌های رای به‌فرهنگ تبدیل شده است که این نکته برای منطقه کم‌نظیر است.
وی با بیان اینکه "در انتخابات ایران تقلب اصلا امکان ندارد"، خاطرنشان کرد: در آمریکا موقعی "جورج بوش" رئیس جمهور شد که "آلبرت گور" به‌عنوان نامزد رقیب نیم میلیون رای بیش از وی به‌دست آورده بود. اما نظام غیر‌مستقم اخذ آراء امکان نداد تا کسی که بیشتر طرفدار دارد، رئیس‌جمهور انتخاب شود. در انگلیس زمانی مشخص برای انتخابات در نظر گرفته نشده است. اما در ایران همه چه ثابت است و رئیس جمهور بیش از دو دفعه حق باقی ماندن در راس قدرت را ندارد.
این کارشناس سیاسی افزود: حتی وزیر امور خارجه آمریکا برخلاف دیدگاه‌های قبلی خود، نظرش را پس از انتخابات 24 خرداد بازنگری کرد.
وي تصريح کرد: در کشورهای اروپایی که داد از دموکراسی می‌زنند، حضور 40 درصدی مردم در انتخابات را نتیجه بسیار برجسته می‌دانند در حالی که در ایران حدود 73 درصد انتخاب‌کنندگان شرکت کردند. الگوی مردم‌سالاری ایرانی نیازهای واقعی جامعه خود را در نظر گرفته است که در حقیقت یک پدیده آموزنده به‌شمار می‌رود.
انتهای پیام/
منبع: فارس