به گزارش گروه استانها باشگاه خبرنگاران با وجود سیاستگذاری چندین ساله مسئولان و اتحادیه های صنفی برای ساماندهی مسائل بهداشتی در بخش تهیه مواد خام دامی هنوز 10 کشتارگاه سنتی در شهرهای آذربایجان غربی تحت پوشش شهرداریهای غیر استاندارد و سنتی بوده و از دیدگاه کاشناسان بهداشت محیط و دامپزشکی فعالیت این مراکز باید هر چه سریعتر متوقف شود.
10 کشتارگاه سنتی و میادین عرضه دام زنده و مراکز عرضه توزیع مواد خام دامی آذربایجان غربی در سطح اغلب شهرهای استان که هر کدام به نوعی دارای مشکلات بهداشتی از نظر ساختار فیزیکی، محیطی و عدم آموزش افراد شاغل در این بخشها هستند، نیاز جدی به ساماندهی اساسی جهت رفع برخی مشکلات بهداشتی دارند.
در حال حاضر 75 درصد گوشت قرمز تولیدی آذربایجان غربی در شرایط غیر بهداشتی و در کشتارگاههای سنتی تولید و در سطح قصابیها توزیع می شود، اقدامی که با وجود مخالفتهای اداره کل دامپزشکی طی چند سال اخیر هنوز در حال انجام بوده و شهرداریها و قصابان آن مناطق برای کسب سود بیشتر از تعطیلی آنها و تهیه گوشت مورد نیاز مردم از کشتارگاههای صنعتی شهرهای همجوار خودداری می کنند.
تشکیل کارگروه ساماندهی کشتارگاههای سنتی شاید وقتی دیگر
موضوع ذبح در شرایط غیر بهداشتی و توزیع آن در سالهای اخیر موضوع اصلی جلسات بهداشت و امنیت غذایی و منجر به تشکیل کارگروه ویژه ساماندهی وضعیت کشتارگاههای استان شده که از ابتدای سالجاری تا کنون بر اساس اعلام دفتر امور شهری استانداری آذربایجان غربی به دلیل برگزاری انتخابات مجال برگزاری آن وجود نداشته و اعلام شد که در اولین فرصت بعد انتخابات این کارگروه تشکیل جلسه می دهد.
موافقت نامه وزارت کشور و سازمان دامپزشکی کشور نیز که با هدف تعیین تکلیف کشتارگاههای سنتی از طریق تامین اعتبار ساماندهی و احداث کشتارگاه صنعتی به امضا رسیده تا کنون به دلیل عدم تخصیص اعتبارات لازم اجرایی نشده و مردم بی خبر از همه جا با اعتماد به مسئولان اقدام به خرید گوشتهای می کنند که در شرایط غیر بهداشتی تولید و توزیع شده است.
با وجود مخالفت سازمان دامپزشکی بعنوان متولی اصلی تهیه گوشت سالم و بهداشتی با فعالیت و ذبح دام در کشتارگاههای سنتی وابسته به شهرداریها، ذبح دام اگر چه به روش کاملا شرعی ولی در محیط غیر بهداشتی انجام و به دلیل نبود امکانات لازم خون به حد کافی از لاشه خارج نشده و مشکلات بهداشتی زیادی ایجاد و سلامتی مردم را تهدید می کند.
مدیر کل امور شهری استانداری آذربایجان غربی نیز از هر گونه مصاحبه در خصوص این موضوع خودداری و با اعلام اینکه منتظر تامین اعتبار هستیم، هر گونه اظهار نظر و ارائه اطلاعات و برنامه های آتی برای بهبود شرایط را منوط به برگزاری جلسه کارگروه می داند و دلیل عدم جلوگیری تهیه گوشت قرمز در شرایط ناسالم توسط کشتارگاههای سنتی را بیان نکرد.
افزایش قیمت تمام شده گوشت برای قصابان و مخالفت با تامین از کشتارگاههای صنعتی
ماجرای دنباله دار ذبح دام در شرایط غیر بهداشتی کشتارگاههای سنتی به کمبود اعتبار و عدم اجرای موافقت نامه ها ختم نمی شود بلکه اعتراض قصابان شهرها به تهیه گوشت قرمز از کشتارگاههای صنعتی شهرهای همجوار به دلیل هزینه بالای ایاب و ذهاب و افزایش قیمت تمام شده گوشت نیز دلیلی بر ادامه فعالیت این واحدها بوده که مسئولان کسب سود توسط عده ای خاص را به تامین سلامت مردم ترجیح داده و مجوز ذبح در این واحدها صادر می شود.
با وجود اعلام چندین باره معاون امور عمرانی استاندار، مدیر کل دامپزشکی و مدیران کل قبلی امور شهری استانداری آذربایجان غربی مبنی بر تعطیلی کشتارگاههای سنتی هنوز 10 واحد از این کشتارگاهها فعال بوده و 75 درصد گوشت توسط این مراکز تامین و در اختیار مردم قرار می گیرد، که مشخص می کند مسئولان به وعده های خود عمل نکرده و بدقولی در این حوزه نیز با وجود حساس بودن موضوع و ارتباط آن با سلامتی مردم به چشم می خورد.
معاون فنی دامپزشکی آذربایجان غربی 14 تیرماه سال 91 از تعطیل کردن کشتارگاههای سنتی در سطح استان تا پایان سال خبر داده و گفته بود امسال همه کشتارهای سنتی موجود در استان تعطیل و ذبح دام در کشتارگاههای صنعتی با فاکتورهای جدید انجام می‌شود.
وعده های عملی نشده معاون عمرانی و مدیر کل دفتر امور شهری استانداری آذربایجان غربی
مدیر کل دفتر امور شهری و شوراهای اسلامی استانداری آذربایجان غربی نیز 9 مرداد ماه سال گذشته از تعطیلی کشتارگاههای سنتی و غیر بهداشتی تحت نظارت شهرداریهای استان خبر داده و افزوده بود: بر اساس تفاهم نامه سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور و سازمان دامپزشکی کشور کشتارگاههای وابسته به شهرداریها که غیر بهداشتی بوده، امکان ساماندهی و بهسازی ندارند و از توجیه اقتصادی برخوردار نیستند تعطیل و گوشت مورد نیاز از طریق واحدهای صنعتی تامین می شود.
معاون امور عمرانی استاندار آذربایجان غربی نیز از تعطیلی کشتارگاههای سنتی شهرستانهای شمال استان خبر داد و گفته بود: شرایط نامناسب کشتار، فرسودگی تاسیسات و تجهیزات در کشتارگاههای سنتی، فرآیند تولید گوشت سالم و بهداشتی و سلامت جامعه را بطور جدی تهدید می کند که باید در کوتاه ترین زمان اصلاح و یا جمع آوری شوند.
هر چند تعداد کشتارگاههای سنتی آذربایجان غربی از 15 واحد به 10 واحد کاهش یافته ولی هنوز 75 درصد گوشت قرمز در واحدهای سنتی تولید و وعده های مسئولان طی سال گذشته عملی نشد و با وجود گذشت بیش از 3 ماه از آغاز سالجاری هنوز ضرورتی برای تشکیل کارگروه احساس نشده و طی تماسهای تلفنی خبرنگار مهر با سازمانهای ذیربط جواب مشخصی نسبت به زمان تشکیل این کارگروه اعلام نمی شود.
کشتارگاههای سنتی ابتدای ترین تجهیزات ذبح را ندارند
معاون فنی دامپزشکی آذربایجان غربی ربا اعلام اینکه متاسفانه کشتارگاههای سنتی ابتدایی ترین تجهیزات ذبح را ندارند، اعلام کرد: محوطه و محیط مناسب از نظر کنترل تردد، شست و شو و ضد عفونی خودروهای وارده به کشتارگاهها، احداث سالن استراحت و انتظار پیش از کشتار دام، شوکر، بالابر لاشه دام پس از خونگیری از ضروریات یک کشتارگاه دام برای ذبح بهداشتی هستند.
حسین دهقان خواستار تعطیلی هر چه سریعتر 10 کشتارگاه سنتی در استان به دلیل مشکلات بهداشتی و فرسوده بودن بافت کشتارگاهها شد و افزود: برای عملی شدن طرحهای بهسازی کشتارگاهها باید تفاهم نامه همکاری مشترک به منظور تضمین رعایت اصول کشتار بهداشتی و پیشگیری از بروز بیماری های مشترک بین انسان و حیوان و بیماری های نو پدید و باز پدید بین انسان و دام که می تواند از طریق مصرف گوشت منتقل شود، اجرایی شود.
وی تامین ریل آویز برای ایجاد امکان برای اعمال عملیات مرحله ای کشتار از قبیل پوست کنی، شکم گشایی، تخلیه امحا و احشا، شقه سازی لاشه و شستشوی نهایی، ایجاد محیط فیزیکی بهداشتی از طریق ترمیم سطوح، دیواره های جانبی سالن، رنگ آمیزی، سیستم تهویه و نور دهی و تامین آب گرم را از دیگر امکانات ضروری برای یک کشتارگاه به منظور استحصال بهداشتی دام اعلام کرد.
معاون فنی دامپزشکی آذربایجان غربی در ادامه ضمن اعلام مخالفت این نهاد با فعالیت کشتارگاه های سنتی تحت تملک شهرداری ها به دلیل مشکلات عدیده بهداشتی، ادامه داد: از 12 کشتارگاه سنتی در آذربایجان غربی کشتارگاه های ماکو و سردشت امکان بازسازی مجدد داشته و برنامه های عملیاتی در این راستا در دست اقدام بوده ولی امکان بازسازی 10 واحد دیگر وجود نداشته و باید تعطیل شوند.
وی ضمن انتقاد از محدودیت امکانات و پیشرفت خیلی آهسته برنامه های ساماندهی کشتارگاههای سنتی، افزود: با وجود انجام مکاتبات و برگزاری جلسات هماهنگی و توجیه مسئولان نسبت به مسائل مربوط به تاثیر کشتار در کشتارگاه های صنعتی در سلامت و بهداشت مردم و خطرات جانی و مادی کشتارگاه های سنتی و تلاش برای تجمیع کشتار در کشتارگاه های صنعتی دام، متاسفانه این طرح با عدم همکاری مسئولان ذیربط تا کنون در استان اجرایی نشده است.
نواقص کشتارگاههای سنتی بررسی شود
مدیر دامپزشکی شاهین دژ نیز در گفتگو با خبرنگار بر لزوم توجه بیشتر به رفع مشکلات تهیه و توزیع گوشت سالم بهداشتی با تعامل جمعی تاکید کرد و گفت: اولویت مدیران باید تامین سلامت مردم باشد، این حق طبیعی مردم است که در ساز و کاری تعیین شده بتوانند به راحتی به مواد غذایی و گوشت سالم و بهداشتی دسترسی داشته باشند.
علی رجبی اظهار داشت: عدم رعایت موازین بهداشتی تعیین شده و ناکافی بودن تجهیزات در کشتارگاه می تواند سلامت مردم را به خطر بیندازد که باید در اسرع وقت نواقص کشتارگاه را بررسی و تجهیزات لازم راه اندازی شود.
احداث کشتارگاه صنعتی مقرون به صرفه نیست
رئیس سازمان کشتارگاه شهرداری بوکان نیز با اعلام اینکه به دلیل کم بودن تعداد کشتار دام در روز احداث کشتارگاه صنعتی در اغلب شهرها از جمله بوکان مقرون به صرفه نیست، اظهار داشت: مقرر بودن کشتارگاه سنتی بوکان جمع اوری و گوشت مورد نیاز از کشتارگاه صنعتی مهاباد تامین شود که به دلیل اعتراض قصابان مبنی زیاد بودن قیمت تمام شده این طرح تا کنون اجرایی نشده است.
امجد کریمی با اعلام اینکه در این راستا به دلیل مشکلات ساختاری کشتارگاه سنتی و نبود امکان بازسازی و بهسازی آن مقرر شد کشتارگاه صنعتی در بوکان توسط شهرداری احداث شود، ادامه داد: باید زمین مورد نیاز برای احداث این طرح توسط مسکن و شهرسازی در اختیار شهرداری قرار می گرفت که هنوز زمین تحویل شهرداری نشده و باید منتظر طی مراحل پر پیچ و خم بروکراسی اداری باشیم.
وی با اعلام اینکه متاسفانه بخش خصوصی نیز استقبالی برای احداث کشتارگاه صنعتی نمی کند و شهرداری باید با وجود اعتبارات محدود نسبت به احداث این واحد اقدام کند، اعلام کرد: روزانه 15 راس دام سنگین و 10 راس دام سبک در کشتارگاه سنتی بوکان ذبح می شود که به دلیل کم بودن تعداد کشتار بخش خصوصی تمایلی به سرمایه گذاری در این راستا را ندارد.
تشخیص بیماریهای مشترک بین انسان دام در لاشه های کشتارگاههای سنتی سخت است
مدیر کل دامپزشکی آذربایجان غربی با اعلام اینکه متاسفانه تشخیص برخی بیماریهای مشترک بین انسان و دام از لاشه های دامی در کشتارگاههای سنتی به سختی انجام و ناظران بهداشتی با مشکلات زیادی در این زمینه مواجه هستند، ادامه داد: متاسفانه لاشه های خارج شده از کشتارگاههای سنتی آلوده بوده چون محیط غیر بهداشتی و آلوده است و دامپزشکی سالم بودن آنها را به صورت 100 درصد تائید نمی کند.
شهرام دیلمقانی با اعلام اینکه امیدواریم با تشکیل هر چه سریعتر کارگروه سلامت و امنیت غذایی مشکلی از بابت تعطیلی کشتارگاههای سنتی که قابل بهسازی و بازسازی نیستند نداشته باشیم، ادامه داد: کشتارگاه سنتی سردشت بهسازی ولی کشتارگاههای سنتی شاهین دژ، بوکان، اشنویه و پیرانشهر تعطیل و گوشت مورد نیاز آنها از کشتارگاههای صنعتی شهرهای همجوار تامین می شود.
وی با اشاره به اینکه با هماهنگی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و استانداری آذربایجان غربی معضل کشتارگاههای سنتی را به مرور زمان رفع می کنیم، ادامه داد: ادامه فعالیت کشتارگاههای سنتی باعث بروز بیماریهای مشترک بین انسان دام شده که باید هر چه سریعتر موضوع تعیین تکلیف شود و قصابان شهرهای مختلف نیز ناچاز از قبول موضوع هستند.
تا کنون 3 کشتارگاه سنتی در شهرستانهای خوی، میاندوآب و نقده تعطیل و در این شهرستانها کشتارگاه های صنعتی احداث و راه اندازی شده ولی در بقیه شهرستانها بدون رعایت طرح تجمیع همچنان در کشتارگاه های سنتی دامهای سبک و سنگین ذبح و گوشت قرمز تولید می شود./ش