باغ وسیعی که عمارت در آن واقع شده بخشی از باغ بزرگ نقش جهان است که شاه "اسماعیل اول" احداث کرد و در زمان جانشینان او بخصوص شاه "عباس اول" به قطعات متعددی تقسیم شد.
این بنای دو طبقه با طاقهای زیبا و تزئینات فراوان یکی از نمونه‌های درخشان معماری عصر صفویه به شمار می‌رود.
این قصـر از همان ابتدا "عمارت هشت‌بهشت"، "هشت به هشت" و "هشت در بهشت" نامیده می‌شد.
عمارت هشت بهشت به لحاظ معماری؛ سقف بخش مرکزی کاخ و عمارت هشت بهشت به صورت چهار صفه ساخته شده و ایوان آن رو به شمال است. سقفی که بر فراز این بنای چهار صفه استوار است، پوشیده از مقرنس‌های گچی خوش رنگ و طرح است.
اتاقهای طبقه اول در چهار گوشه عمارت تزئیناتی از گچبری و نقاشی دارد و در طبقه دوم عمارت نیز مجموعه‌ای از رواق‌ها ، اتاقها ، طاقها و پنجره‌ها بر زیبایی آن می‌افزاید.
این طبقه به راهروها و اتاق های متعددی تقسیم شده که هر یک تزئینات خاصی دارد، در برخی نقش حوض آب و در بعضی بخاری‌های دیواری تعبیه شده، دیوارها را نیز آیینه‌های فراوان پوشانیده است.
تمام کف‌های کاخ را نیز موزاییک‌های بسیار عالی پوشانیده و دالانهای بسیار زیبا و هماهنگ، آنها را احاطه کرده‌است .
آنچه در این عمارت حایز اهمیت است، ارتباط میان فضاها و قسمت‌های مختلف آن است، این ارتباط باعث شده تا این عمارت در عین تنوع و گوناگونی و تعدد فضا از وحدت و یکپارچگی و تزئینات قابل توجه برخوردار شود.
تزئینات عمارت دردوران صفویه به حدی باشکوه و هنرمندانه بوده که سیاحان بسیاری زبان به تحسین آن گشوده‌اند.
اکنون از نرده‌های چوبی زرنگار و قابها و جام‌های بلور و آلت‌های شیشه‌ای رنگارنگ ظریف اثری بر جای نمانده است، زیرا در دوره‌های بعد از صفویه و بخصوص در عصر قاجاریه تغییرات بسیاری در آن داده شده، به حدی که برخی از سیاحان آن را از دوران قاجار به حساب می آورند.
در اواخر دوران قاجار عمارت هشت بهشت به مالکیت خصوصی اشخاص در آمد و از زیورهای نفیس و گرانبهای دوره صفویه عاری شد، بطوری که امروز از آن همه شکوه و فریبندگی داخل کاخ و آب نماها و جوی‌های آب روان اثری بر جای نمانده‌است.
با همه دخل و تصرفات این بنا همچنان برجای مانده، چنانکه "آندره گدار" باستان شناس و ایران‌شناس می‌گوید: "کاخ هشت‌بهشت با تالاری که از هر سو باز است و با چهار عمارت کلاه‌فرنگی در چهار گوشه خود هنوز هم ترکیب اصلی و مختصری از لطف و ملاحت روزگاران گذشته را حفظ کرده است."
تمامی سیاحان و جهانگردانی که از اصفهان بازدید کرده و موفق شدند به درون کاخ هشت بهشت راه یابند آن را از جمله بهترین بناهای دنیا نامیده‌اند./ز