به گزارش گروه استانهاي باشگاه خبرنگاران، با اشاره به جاذبه‌هاي تاريخي،فرهنگي وطبيعي. استان قزوين را از لحاظ جاذبه‌هاي گردشگري غني‌تر ساخته است
كاوش ها و يافته های باستان شناسی در دشت قزوين، نشانگر مرحله يكجانشينی وكشاورزی در هزاره هفتم قبل از ميلاد و برخورداری ساكنان آن از صنايع اوليه و نظام اجتماعی است.
منطقه كاسپين كه از روزگاران پيشين، سرزمينی آباد و پر جمعيت بود، در زمان ساسانی رونقی ديگر يافت و با بنای شهر شاپوری كه آنرا شاد شاپور نيز مي خواندند، چهره ای متفاوت پيدا كرد و به خاطر موقعيت ويژه اش، پذيرای نظاميان و جنگاوران سلحشور هم شد و از قلعه و برج و بارويی مستحكم برخوردار گشت.
جاذبه های تاریخی وفرهنگی
: مسجد جامع
مسجد جامع كبیر در محله دباغان قرار گرفته و با مناره های باشكوه، ایوانهای رفیع و گچ بریهای نفیس از آثار ممتاز دوره اسلامی به شمار می رود. قدیمترین بخش مسجد پس از آثار چهار طاقی ساسانی كه در زیر مقصوره قرار گرفته، طاق هارونی است 192 ه ساخته شده است. مهمترین و زیباترین بخش مسجد، مقصوره و گنبد سلجوقی است.
:حسینیه امینی‌ها
حسینیه امینی ها نمونه كاملترین و زیباترین خانه های سبك قزوین می باشد. آنچه كه امروزه از این خانه به جای مانده دارای چهار حیاط و فضاهای مختلف در دو طبقه همكف و زیر زمین می باشد
: كلیسای رفیع
كلسیای رفیع در حیاط مدرسه ای به همین نام واقع شده است. این كلیسا در دوره پهلوی اول در این محوطه كه از دیرباز مجموعه آموزشی و عبادتی ارمنیان قزوین بوده ساخته شده است. كلیسا بنایی آجری، با طرحی مبتنی بر محورهای چلیپایی بوده كه فضای اصلی آن مستطیل شكل بوده و در داخل آن چهل ستون قرار گرفته اند.
:قلعه الموت
قلعه الموت در شمال غربی استان قزوین ودر نزدیكی روستای گازرخان واقع شده است. این قلعه شهرت خود را به واسطه حسن صباح مروج مذهب اسماعیلیه در دوره سلجوقی بدست آورده است.حسن صباح چهره مرموز و نابغه سیاسی تاریخ، پس از رانده شدن از دربار ملك شاه سلجوقی نزد فاطمیان مصر به فراگیری اصول مذهب اسماعیلیه پرداخته و در مدت كوتاهی داعی كبیر شد. او پس از بازگشت، ایران را به جهت پیداكردن مقری برای فعالیت خود زیر پا نهاد، انتخاب او الموت بود.
: قز قلعه یا قلعه دختر
قز قلعه یا قلعه دختر از جمله قلعه های مهم و بزرگ منطقه
قزوین بوده و در ده كیلو متری شمال اتوبان قزوین-زنجان، حوالی ضیاءآباد قرار گرفته
است.
این قلعه بر روی كوه سنگی منفردی قرار دارد كه بر تمام نواحی اطراف مسلط است
:برج های دوگانه خرقان
خرقان در جنوب غربی قزوین واقع گردیده و سرزمینی كوهستانی است. در این منطقه دو آرامگاه از دوره سلجوقی بر جای مانده است. برج اول هشت ضلعی می باشد كه بر هر ضلع آن طرحهای متنوع آجری نقش گردیده است. این برج دارای گنبدی دوپوش بوده و دو پلكان مارپیچ بدان منتهی می گردند. ارتفاع این آرامگاه در حدود 15 متر و قطر بنا حدود 11متر می باشد.
:قلعه لمبسر
قلعه لمبسر در بخش رودبار شهرستان از توابع قزوین، در شمال شرقی روستای رازمیان واقع گردیده و جزء مهمترین قلاع اسماعیلیه در عصر سلجوقی است قلعه لمبسر بر بالای كوه وسیع و مسطحی كه به واسطه رودهای اطراف در دامنه های غربی، شرقی و جنوبی از رشته كوههای اطراف جداست، قرار گرفته و به همین دلیل به قولی حتی از دژ الموت نیز مستحكمتر بوده است زیرا از سه جهت پرتگاههای مخوفی داشته و غیر قابل نفوذ بوده
:تپه زاغه
این تپه در 8 كیلومتری شمال شرق دهستان سگز آباد از توابع شهرستان بوئین زهرا قرار گرفته و در بررسی اولیه بقایای یكی از اولین اجتماعات كشاورزی به دست آمده و معرف یكی از مكانهای اولیه اسقرار در ایران می باشد. بر این اساس تاریخ تقریبی استقرار در زاغه اواخر هزاره ششم بوده كه قبل از هزاره ششم ق.م این محل به كلی متروك شده و اهالی زاغه به محل دیگر مهاجت كرده اند. به نظر می رسد تپه زاغه قدیم ترین بقایای باستانی را در بر داشته و پس از متروك شدن این تپه، استقرار در تپه قبرستان آغاز شده است.
:تپه قبرستان
این تپه در فاصله 300 متری غرب تپه سگز آباد (قره تپه) قرار گرفته و ارتفاعی بسیار كم داشته و بیشتر بقایای باستانی آن در زیر لایه های شن و ماسه و سیلاب مدفون گردیده است. سفالهای بدست آمده از این تپه به صورت خشن، ظریف و منقوش بوده و نقوش هندی، حیوانی و انسانی بر سفالهای منقوش دیده می شود، اثر معماری بدست آمده نیز شامل بخشهایی از دیوار خانه ها، كوچه، و نمونه كوره فلز كاری می باشد و بر اساس شواهد باستان شناسی چنین به نظر می رسد كه این تپه به تناوب یا مورد سكونت قرار گرفته و یا به عنوان قبرستان در طول هزاره پنجم تا اول استفاده شده است.
:آب انبار سردار بزرگ
این آب انبار به عنوان بزرگترین آب انبار تك گنبدی ایران محسوب می گردد. بانیان این بنا؛ محمد حسن خان و محمد حسین خان سردار از امرای فتحعلیشاه قاجار می باشند. این آب انبار دارای سر دری رفیع با قوس جناغی می باشد
:آب انبار آقا
آب انبار آقا از آثار دوره قاجاریه و در نزدیكی مسجدی به همین نام واقع گردیده است. این آب انبار دارای سر دری مزین به كاشی معقلی و كاربندی است. راه شیر آب انبار در حال حاضر دارای 30 عدد پله سنگی است.
:آب انبار سر داركوچ
این آب انبار مقابل مسجد و مدرسه سردار قرار گرفته و از بناهای ساخته شده توسط برادران سردار امرای فتحعلیشاه قاجار در سال 1229 می باشد. آب انبار سردار دارای سر دری مزین به كاشیكاری است و داخل ورودی آن رسمی بندی شده و كتیبه ای از سنگ مرمر به خط نستعلیق دارد.
:كاوانسرای آوج
كاوانسرای آوج در شهر آوج واقع و دارای طرح دو ایوانی است. شالوده كاروانسرا توسط سنگهای لاشه و قلوه، بنا گردیده و بر روی آن تا بالا آجر چینی شده است
: دروازه تهران قدیم
این دروازه در ابتدای خیابان تهران قدیم (منتظری) واقع شده و از آثار دوره قاجاریه می باشد. بنای دروازه آجری است و دارای یك سر در اصلی و دو راه ارتباطی در طرفین می باشد. سر در وسط دارای عرض و ارتفاع بیشتر و قوس تیزه دار است، در صورتی كه درهای طرفین دارای طاق آهنگ نیم دایره می باشند. دروازه تهران هشت گلدسته دارد. در قدیم دارای تزئینات كا شی كاری بوده و ورودی اصلی آن دارای رسمی بندی و كاسه بندی می باشد.
:گرمابه قجر
گرمابه قجر با توجه به شواهد به دست آمده از لايه برداريها در دوره صفويه شكل گرفته است. ورودی گرمابه با چند پله به هشتی ساده و سپس با يك انحراف محور به سربينه مي رسد. سربينه وسيع گرمابه پلان هشت ضلعی داشته كه هر ضلع آن واجد شاه نشين و طاق نما مي باشد. حوض بسيار زيبايی نيز در وسط گرمابه قرار گرفته است.
:مجموعه بازار
مجموعه بازار قزوين يكي از با ارزشترين آثار به جای مانده معماری شهر قزوين مي باشد. تاريخ ساخت اين مجموعه به دوره صفويه باز مي گردد اما قسمت اعظم بناهای كنونی متعلق به دوره قاجار مي باشند. اين مجموعه با ويژگی های خاص خود كه آنرا از بازار ديگر شهرها متمايز مي‌سازد.
: عمارت كاخ چهلستون
عمارت كلاه فرنگي به همراه سر در عالی قاپو تنها بناهای باقی مانده از باغ صفوی مي باشند. اين بنا در دوره قاجاريه مرمت و بازسازی شده و چهلستون نام گرفت.
:سر در عالي قاپو
سر در عالي قاپو در دوره سلطنت شاه طهماسب ساخته شده و در زمان سلطنت شاه عباس اول به صورت كنونی تغيير شكل يافته است. اين سر در ورودی اصلي به دولتخانه دوران صفويه بوده است.
:دروازه درب كوشك
دروازه درب كوشك (جوسق قدیم)، در انتهای خیابان نادری واقع شده است. این دروازه بر خلاف دروازه تهران قدیم تنها دارای یك نما به سوی خارج شهرمی باشد.
جاذبه های طبیعي
:چشمه آبگرم خرقا
به فاصله 95 كيلومتری قزوين به همدان در كنار جاده واقع شده
است. در اين منطقه رودخانه ابهر رود عبور مي كند كه آبهای معدنی خرقان پس از مصرف
به آن ريخته مي شوند.
آبهای چشمه خرقان از دسته آبهای كلروه سديك و بيكربناته كلسيك گرم با PH اسيد و سيليس مي باشند.
:(چشمه يله گنبد(قزوين
يله گنبد دهی است از دهستان قاقازان بخش ضيا آباد شهرستان قزوين كه در شمال غربی قزوين واقع شده است. در شمال ده مذكور به فاصله 15 كيلومتری آن با راهی سخت و كوهستانی چشمه ای است به نام آبگرم يله گنبد. اين چشمه در كف دره ای كه از آن رودخانه كوچكی عبور مي كند و به شاهرود مي ريزد از زمين خارج مي شود.
:غار قلعه كرد
در 140 كيلومتری جنوب غربی شهر قزوين واقع شده و مسير دسترسی به آن از طريق جاده روستايی آبگرم بخش آوج به سمت مغرب به روستای حصار وليعصر و بعد از عبور از برجهای دو گانه خرقان به سمت شمال به روستای علی آباد و در نهايت به روستای قلعه كرد منتهی مي شود.
: الموت
منطقه الموت جزو ناحيه كوهستانی واقع در شمال قزوين بوده و ارتفاعات آن جز رشته كوههای البرز است اين منطقه از شمال به دهستانهای دو هزار و سه هزار تنكابن، از شرق به طالقان، از غرب به رودبار و از جنوب به طالقان و پشكلدره محدود می شود. رشته كوههای البرز در منطقه الموت دارای قلل معروف و بزرگی است و سه محور عمده كوهنوردی در اين مسير به ترتيب ذيل وجود دارد.
1.محور گرما رود پيچ بن-سيالان، با ارتفاع 4250 متر، دهستان سه هزار تنكابن 2 . محور اوان-خشچال با ارتفاع 4150 متر، دهستان دو هزار تنكابن 3. محور هير، ويار، گون كول،کلاچای
:درياچه اوان
بزرگترين و زيباترين درياچه در منطقه قزوين، درياچه اوان نام دارد كه به فاصله 75 كيلومتری قزوين در جاده قزوين-معلم كلايه و در پايين دست روستای اوان، وربن، زواردشت و زرآباد قرار گرفته است.
: منطقه ييلاقی پيچ بن
اين منطقه نسبتاً مرتفع با ارتفاع حدود 2500 متر در شمال شرقی الموت و بر سر راه معروف "سه .هزار" قرار دارد و يكی از زيبا ترين مسيرهای راهپيمايی قزوين به شمال ايران است
:قله خشچال
اين قله را مي توان از مسير راه قزوين-الموت و زواردشت نظاره گر بود. زواردشت در قسمت شمالی درياچه اوان قرار دارد. براي دستيابی به قله مرتفع خشچال، از كنار درياچه دو مسير صعود وجود دارد، مسير اول از طريق يالی است كه از بالای درياچه به طور مستقيم تا قله پيش مي رود.
مسير دوم از درون دره زواردشت تا زير قله ادامه مي يابد اين
مسير به محلي به نام "چشمه گلپري" مي رسد كه علاوه بر چشمه دارای پوشش
انبوهی از بوته زارهای گلپر است.موسيقی
موسيقی رايج در شهر قزوين تفاوت چندانی با موسيقی دستگاهی
ايران ندارد.
تنها در گذشته اين آوازها و دستگاه ها كه در مكتب های متفاوت اجرا مي شد از جمله مكتب خراسان، مكتب تهران و … مكتبی نيز وجود داشته به نام مكتب قزوين كه امروزه فراموش شده است. اين مكتب تا اواخر دوران قاجاريه رايج بود، در آن زمان هنرمندانی مانند: اقبال سلطان ملقب به اقبال آذر كه از اساتيد مسلم آواز ايران به حساب مي آيد از قزوين به شهر تبريز مهاجرت می كنند. او با تلفيق اين شيوه آوازی و موسيقی آذری مكتب تبريز را پايه گذاری مي كند
:خوراک
قیمه نثار، دم کباب، قیمه آب دار، دیماج، رشته پلو با ماهی، آش شله قلمکار، آش آلو، آش دوغ، آش شیرین، آش دندان کشه، ماش پیاز
:زبان
زبانهای رايج در منطقه عبارتند ازفارسی، تاتی، مراغی، كردی، لری، تركی و رمانلوئی. زبان رايج شهر قزوين و نيز اكثر اهالی ساكن در بخشهای شرقي استان فارسی مي باشد كه درمحلات بافت قديم شهر با سه گويش راری، مغلواكی و گوی ميدانی در ميان مردم متداول بوده است.
لازم به ذكر است به جز زبان مراغی كه در همه روستاهای مراغی نشين به يك شكل گويش مي شود، زبانهای ديگر به فراخور اقليم و همچنين تحت تأثير زبانهای همسايه در گويشهای متفاوت در ميان مردم جاری مي باشد.
زبان شناسان زبان تاتی را از خانوادهای زبان مادی باستان به حساب مي آورند. زبان رمانلوئی زبانی است كه در چند روستای قزوين متداول است كه ساكنان آن را كولی ها تشكيل مي دهند و به اعتقاد آنها اهالی اين روستاها از ناحيه رومانی به اين مكان نقل مكان كرده اند.
مثلاً زبان تاتی كه در قسمت غربی الموت رايج است، پر است از
اصطلاحات زبان طبری، به خاطر اينكه آن مناطق، هم مرز با استان مازندران مي باشد. اين
زبان در قسمت مشرق الموت دارای اصطلاحات گيلكي مي شود، چون در شمال آن استان گيلان
واقع شده است./ز