امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 5 تیر 1392 خورشیدی برابر با 17 شعبان 1434 هجری و 26 ژوئن 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
عملیات ایذایی ظفر 2 در پنجوین توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران (1364 ش)
نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در تاریخ 5 تیرماه 1364 طی یک حمله ایذایی با نام «ظفر 2» در منطقه «پنجوین» عراق- جبهه شمالی جنگ- توانست 20 سنگر اجتماعی و انفرادی،5 موضع تیربار و 12 زاغه مهمات دشمن را منهدم کند.
نام عملیات: ظفر 2 (ایذایی) زمان اجرا 4/5:/1364 مکان اجرا: منطقه عمومی پنجوین عراق - محور شمالی جبهه جنگ ارگانهای عملکننده: نیروی زمینی سپاه ارتش جمهوری اسلامی ایران اهداف عملیات: انهدام توان رزمی نیروهای دشمن.
رحلت فقیه و فیلسوف بزرگوار آیت اللَّه «میرزا احمد آشتیانی» (1354 ش)
آیتاللَّه میرزا احمد آشتیانی، فقیه و فیلسوف شیعی، در حدود سال 1261 ش پ در تهران به دنیا آمد. وی پس از تحصیل علوم مقدماتی، چندی به درس فقه و اصول پدر خویش حاضر گشت. ایشان همچنین پس از مدتی حکمت مشاء، حکمت متعالیه، عرفان نظری، طب و ریاضیات و نجوم را آموخت و به مقاطع بالای علمی رسید. آیت اللَّه آشتیانی در چهل سالگی رهسپار نجف گشت و افزون بر کسب فیض از محضر استادانی چون میرزای نایینی و آقاضیاءالدین عراقی، خود نیز مجلس درس فلسفه دایر ساخت. ایشان پس از اقامت ده ساله در نجف، به ایران باز گشت. این عالم ربانی علاوه بر احاطه بر علوم عقلی و نقلی، در طبِّ قدیم و دانش ریاضی نیز دست داشت و خط را به نیکویی مینوشت.
وی عارفی خوش خلق، متواضع، سلیم النَّفس، متعبّد و پارسا بود. از میرزا احمد آشتیانی آثار متعددی به جای مانده است که نامه رهبران، لوامِعُ الحقایق، مقالات احمدیه و کلمةُ الطیبَه و نیز بیش از سی حاشیه و شرح بر اکثر کتب مهم فقه و اصول و فلسفه و حکمت و عرفان، از آن جملهاند. سرانجام این عالم ربانی در 5 تیر ماه 1354 ش برابر با 15 جمادی الثانی 1395 ق در نود و پنج سالگی در تهران درگذشت و در صحن حرم حضرت عبدالعظیم (ع) در ری به خاک سپرده شد. میرزا احمد آشتیانی به هنگام وفات، متصدی مدرسه علمیه مروی، بزرگترین حوزه علمیه تهران بود.
ارتحال آیت اللَّه «رضا مدنی کاشانی» مرجع بزرگ و زعیم حوزه علمیه کاشان (1371 ش)
آیتاللَّه شیخ رضا مدنی کاشانی فرزند آیتاللَّه ملاعبدالرسول مدنی مجتهد کاشانی، در حدود سال 1282 ش در کاشان به دنیا آمد. وی نخست علوم قدیمه را فراگرفت و سپس به فراگیری علوم جدید پرداخت. آیت اللَّه مدنی پس از ورود آیتاللَّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی به قم، به درس ایشان حاضر شد و مورد لطف و توجه ایشان قرار گرفت و از ایشان اجازه اجتهاد دریافت نمود. وی در این دوران با عالمانی همچون حضرات آیات سید محمد تقی خوانساری، سید احمد خوانساری، آخوند ملا علی همدانی و حاج آقا روح اللَّه کمالوند هم مباحثه بود. سپس به امر پدر و خواست مردم به کاشان بازگشت و حوزه علمیه کاشان را تأسیس کرد. آیتاللَّه مدنی کاشانی همزمان به تدریس مدارج عالی فقه مشغول شد و مرجع امور دینی مردم گشت. براهینُ الحَجِّ للفقهاء و الحُجَج، القصاصُ لِلفقهاء و الخواص و الخلافه از جمله کتابهای ایشان است. سرانجام این عالم ربانی در پنجم تیرماه سال 1371 برابر با 24 ذی حجه سال 1412 ق در 89 سالگی دار فانی را وداع گفت و در کاشان به خاک سپرده شد.
مرگ «تیمور گورکانی» سرسلسلهٔ تیموریان (807 ق)
تیمور گورکانی در سال 736 ق در نزدیک سمرقند به دنیا آمد. در ابتدا، به خدمت یکی از امرای ماوراءالنهر درآمد و درجات ترقی را پیمود. او پس از چندین بار لشکرکشی به خوارزم، آن شهر را تصرف کرد و به تعدی به سرزمینهای مجاور پرداخت. تیمور در دوران حکومت چهل سالهٔ خود بارها به شهرها و مناطق گوناگون حمله برد و صدها هزار نفر را از دم تیغ گذراند. یورشهای سه، پنج و هفت سالهٔ او باعث ویرانی قسمت عمدهٔ شهرهای آن دوران گردید. وی در آخرین مرحله قصد تصرف چین را در سر میپروراند که اجل، مهلت کشتار دوباره به او نداد و جانش را گرفت. کشور او از دیوار چین تا دریای مدیترانه امتداد داشت ولی جانشینان تیمور این اراضی را بین خود تقسیم کردند و امپراطوری او، متلاشی شد.
اختراع سینمای ناطق توسط «جان سابتیل» امریکایی (1927 م)
از
ابتدای کار سینما، کوششهای بسیاری صورت گرفت تا فیلمهای ناطق ساخته شود.
تا قبل از اختراع سینمای ناطق، فیلمهایی که در سینماهای محدود و معدود آن
زمان نمایش داده میشد، صامت بود یعنی سخن و صدایی از بازیگران شنیده
نمیشد و بیننده به نیروی خیال باید مقصود هنرپیشه را درک میکرد.
در سال
1926 م، صداهای مختلف و موسیقیهای متنوع با موفقیت در فیلمهای سینمایی به
کار گرفته شد و یک سال بعد، در بیست و ششم ژوئن 1927 م، یکی از دست
اندرکاران امور سینما و متخصص فنی امریکا به نام جان سابتیل موفق شد صدای
گفتگوی بازیگران را نیز در بین دیگر صداها وارد کند. اولین فیلم ناطق جهان
«خواننده جاز» نام داشت.
رحلت فقیه بزرگوار آیت اللَّه «شیخ حسنعلی اصفهانی» معروف به «نخودکی» (1361 ق)
آیتاللَّه شیخ حسنعلی اصفهانی معروف به نخودکی فرزند ملاعلی اکبر در نیمهٔ ذیقعده سال 1279 قمری در اصفهان دیده به جهان گشود و از کودکی تلاش و جدّیت وافر در تزکیه نفس، تهجّد و عبادت داشت. وی با مراقبت حاج محمدصادق فولادی تحصیلات مقدماتی را در اصفهان فرا گرفت. آن گاه ازمحضر آخوند ملامحمد کاشی، جهانگیرخان و حاج سید سینا بهرهها گرفت. سپس به نجف اشرف عزیمت نمود و از محضر بزرگانی چون سیدمحمد فشارکی، سید مرتضی کشمیری و ملااسماعیل قرهباغی تلمذ نمود. آیتاللَّه نخودکی اصفهانی پس از مراجعت از نجف اشرف در مشهد مقدس اقامت گزید و از محضر فرزانگان این دیار نیز بهرهمند گشت. آیت اللَّه نخودکی سرانجام در 17 شعبان 1361 قمری وفات یافت و در جنب ایوان عباسی (مقابل صحن ایوان طلا) در حرم حضرت رضا (ع) مدفون گردید.
درگذشت عالم و فقیه جلیل و مرجع بزرگ آیت اللَّه «ملاعلی آخوند همدانی» (1398 ق)
آخوند ملاعلی همدانی، در سال 1313 ق در یکی از روستاهای همدان به دنیا آمد. مقداری از دروس خود را در همدان خواند و سپس چند سالی در تهران ادامهٔ تحصیل داد. وی در سال 1340 ق به قم رفت و از درس میرزا جواد ملکی تبریزی و آیت اللَّه حائری استفاده برد. آخوند ملاعلی همدانی در سال 1350 ق حسب امر آیتاللَّه حائری یزدی در همدان مقیم شد و حوزهٔ علمیهٔ همدان را تاسیس کرد. از وی تالیفات متعددی به جا مانده است. این عالم ربانی سرانجام در 85 سالگی در همدان دار فانی را وداع گفت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
تولد «ویلیام تامسون» معروف به «لُرد کلوین» فیزیکدان انگلیسی (1824 م)
ویلیام تامسون ملقَّب به لُرد کِلوین، ریاضیدان و فیزیکدان انگلیسی، در 26 ژوئن 1824 م در شهر بلفاست در ایرلند به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات خود راهی پاریس شد و زیر نظر یکی از فیزیکدانان عصر، به کار در آزمایشگاه پرداخت. ویلیام تامسون در سالهای بعد تحقیقات وسیعی درباره حرارت و برق در علم فیزیک انجام داد و در تکنولوژی انتقال پیام از زیر دریا ابداعاتی به عمل آورد که در نهایت موفق به اختراع تلگراف زیردریایی شد. تامسون در تحقیقات خود، نظریههای دانشمندان معاصر خویش در مورد حرارت را جمعآوری و تنظیم کرد. این فیزیکدان بزرگ، بعدها به سبب خدمات فراوانی که به دنیای علم و دانش کرد به درجات بالا و القاب سِر و لُرد کِلوین نائل آمد و در سال 1890 م رئیس انجمن سلطنتی انگلیس شد. همچنین درجهبندی معروف کلوین برای سنجش دما به نام او نامگذاری شده است. لُرد کلوین سرانجام در 17 دسامبر 1907 م در هشتاد و سه سالگی درگذشت.
امضاء منشور سازمان ملل متحد در سانفرانسیسکو (1945 م)
از اواسط جنگ جهانی دوم، دولتهای قوی به فکر تأسیس سازمانی بین المللی افتادند که بتواند از وقوع جنگها جلوگیری کرده و در مواقع بروز اختلاف و جنگ، در راه پایان آن تلاش کند. از این روز در سال 1941 م، سران دولتهای امریکا و انگلیس، منشوری مشتمل بر 8 ماده امضا نمودند که بعدها به مناسبت محل امضاء در اقیانوس اطلس، به منشور آتلانتیک اشتهار یافت. دولتهای دیگر نیز با پذیرفتن متن منشور، به صف امضاکنندگان آن پیوستند وبدین ترتیب، مقدمات تأسیس سازمان ملل متحد به وجود آمد.
در جریان مباحثات مربوط به تنظیم اساسنامه سازمان ملل متحد، قسمت اعظم اختیارات اجرایی سازمان، به شورای امنیت سازمان ارجاع شد که پنج کشور بزرگ امریکا، شوروی سابق، انگلستان، فرانسه و چین عضو دائمی آن محسوب میشدند. با اصرار و پافشاری دولت شوروی، برای هر یک از پنج عضو دائمی شورای امنیت، حق وتو منظور شد، بدین معنی که هر یک از این پنج کشور میتوانستند تصمیمات اتخاذ شده از طرف اکثریت اعضای شورای امنیت را باطل و بیاعتبار سازند. سرانجام پس از تبادل نظرها و مطالعات نهایی، این منشور در 26 ژوئن 1945 م به تصویب نمایندگان کشورها رسید و مقدمه تشکیل سازمان ملل متحد در اکتبر همان سال به وجود آمد.
روز جهانی مبارزه با قاچاق و استعمال مواد مخدر
کنفرانس بین المللی مبارزه با اعتیاد و قاچاق مواد مخدر از تاریخ 17 تا 26 ژوئن 1987 م برابر با 26 خرداد الی 5 تیر 1365 ش در شهر وین به منظور ابراز عزم سیاسی ملتها در امر مبارزه با پدیده خانمانسوز و شوم مواد مخدر تشکیل شد. در این کنفرانس سندی به تصویب رسید که بر طبق آن، خط مشی همه جانبهای در امر کنترل مواد مخدر، از سوی کشورهای شرکت کننده، مشخص شده و آنان را متعهد مینماید تا اقدامات بینالمللی در خصوص مبارزه با قاچاق مواد مخدر را قاطعانه دنبال کنند. همچنین در این سند بیش از سی و پنج مورد اقدام عملی همچون ارزیابی میزان مصرف، پیشگیری از طریق آموزش، نقش رسانه در بازگشت معتادین به دامن اجتماع و معالجه آن، ریشهکنی مزارع غیرمجاز خشخاش، نابودی شبکههای عمده قاچاق مواد مخدر، همکاریهای حقوقی کشورها و... را در خود جای داده است. این سند در 26 ژوئن مصادف با پنجم تیرماه آن سال تصویب شد و سالروز تصویب این سند به نام روز جهانی مبارزه با مواد مخدر اعلام گردید.
تولد «مارکو پولو» سیاح و جهانگرد معروف ایتالیایی در ونیز (1254 م)
مارکو پولو سیاح و جهانگرد معروف ایتالیایی در 26 ژوئن 1254 م در ونیز ایتالیا به دنیا آمد. مارکو در سال 1271 م به همراه پدر و عمویش به چین رفت و مدتی در این سرزمین و جزایر شرقی آسیا به سیاحت پرداخت. وی در چین مورد توجه خان مغول واقع شد و ثروت کلانی از طرف خان نصیب او شد. مارکو سرانجام پس از سفری 24 ساله به ونیز بازگشت، اما طولی نکشید که در جریان یک جنگ دریایی، به اسارت در آمد و زندانی شد. او در زندان فرصت یافت تا سفرنامه خود را به نگارش درآوَرَد. از این رو سفرنامهای را به نام عجایب به رشته تحریر درآورد.
مارکو پولو در این کتاب، مشاهداتش را از کشور و دربار امپراتور مغولی چین و سایر شهرها و سرزمینهای آسیایی به تفصیل شرح داده است. مارکو پولو در این کتاب از فرهنگ و تمدن چین و آداب و رسوم آنان و مسائلی از قبیل رواج پول در چین، پلهای بلند و شهرسازی، پست و نظافت و بهداشت و حکومت چین، مطالبی را نگاشته بود که برای مردم اروپایی قرون وسطایی، باورکردنی نبود. از این رو، خانواده پولو را مورد تمسخر قرار دادند و آنان را دروغگو و گزافهگو خواندند. مارکوپولو سرانجام در دوازدهم دسامبر 1324 م در هفتاد سالگی درگذشت.
برخی دیگر از رویدادهای امروز
1787: در آستانه انقلاب فرانسه، یک برده سیاهپوست به نام اتوبا کوگوآنو که به همراه ارباب انگلیسی خود از قاره آمریکا به لندن منتقل شده و در اینجا از بردگی به نوکری تغییر وضعیت داده بود کتابی درباره زشتی تجارت برده و خشونت و بی رحمی نسبت به آنان منتشر ساخت که اروپا را به لرزه درآورد و اشک بسیاری را جاری ساخت.
1898: ویلی مسراشمیت Messerschmidt طراح آلمانی هواپیما در این روز به دنیا آمد. وی که سازنده جنگنده های مسراشمیت بود در سال 1978 درگذشت.
1907: (25 ژوئن) پروفسور «هانس جنسن» فیزیکدان اتمی آلمان در هامبورگ به دنیا آمد و در سال 1963 برنده جایزه نوبل در این رشته شد.
1940: دولت مسکو از دولت رومانی خواست که دو منطقه بسارابیا Bessarabia و Bukovina بوکووینا را به آن دولت پس بدهد. این دو منطقه را امپراتوری روسیه نزدیک به دو قرن پیش از عثمانی گرفته بود. پیمان عدم تجاوز میان برلین و مسکو (معروف به قرارداد مولوتف فن ریبنتروپ) اجازه بازگرداندن این دو سرزمین را به دولت مسکو داده بود.
1960: انگلستان به «سومالی لند» واقع در قسمت شمالی سومالی بزرگتر که قبلا همانند گوسفند قربانی میان ایتالیا، فرانسه و انگلستان قسمت شده بود استقلال داد ولی این استقلال تنها پنج روز دوام داشت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید