امروز در تاریخ؛
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 3 تیر 1392 خورشیدی برابر با 15 شعبان 1434 هجری و 24 ژوئن 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:
ولادت با سعادت منجی عالم بشریت حضرت ولی‌عصر، امام زمان (عج)(255 ق)
معصوم چهاردهم، حجت دوازدهم، ولی اللَّه المنتظر، بقیةاللَّه الاعظم، حضرت امام زمان، مهدی موعود (عج) در نیمهٔ شعبان سال 255 هجری قمری در سامرا به دنیا آمد. پدرش امام حسن عسگری (ع) و مادر آن حضرت، نرجس خاتون می‌باشد. آن امام، هم‌نام و هم‌کنیهٔ پیامبر اسلام (ص) و دارای القاب قائم، منتظر، حجت، مهدی، خلف صالح، صاحب الزمان، بقیةاللَّه و... می‌باشد.
وجود این وضعیت خاص در زمان امامت حضرت مهدی (عج) و همچنین احتمال به شهادت رساندن آن حضرت در آن شرایط حساس، نشان داد که زمینهٔ مساعدی جهت بهره‌مندی از هدایت‌ها و راهبری‌های امامان در جامعه وجود ندارد. از اینرو حکمت الهی اقتضا کرد که حضرت مهدی (عج) به اذن خداوند متعال غیبت اختیار کند تا موقعی که آمادگی لازم در جامعه به وجود آید. او روزی خواهد آمد و زمین را که از ظلم و جور پر شده است، از عدل و داد پُر خواهد کرد.
تولد عارف شهیر میرزا «محمدحسن اصفهانی» معروف به «صفی علی‌شاه» (1251 ق)
حاج میرزا محمد حسن بن محمد باقر اصفهانی معروف به صفی‌علی‌شاه از اکابر عرفای قرن سیزدهم، متولد اصفهان بود. وی در خردسالی به یزد رفت و تحصیلات اولیه را در آن شهر به پایان رسانید، سپس از راه هندوستان عازم مکه شد. در این مسافرت‌ها اصول و قواعد فقه و سیر و سلوک را که اخذ آنها منجر به خدمت مشایخ طریقت و قبول ارادت است به دست آورد و در پایان عمر خویش، در تهران اقامت گزید. از وی چندین اثر علمی باقی مانده است که زُبدَةُ الاَسرار، بَحرُ الحَقایق و تفسیر قرآن به نظم و... از آن جمله‌اند. صفی‌علی‌شاه در 24 ذی‌قعده 1316 ه.ق در 65 سالگی در تهران درگذشت و در خانقاهِ خود به خاک سپرده شد.
برقراری حکومت نظامی در تهران به دنبال به توپ بستن مجلس شورای ملی (1287 ش)
یک روز پس از به توپ بستن مجلس، محمدعلی شاه قاجار برای ایجاد رُعب در میان مردم و تعطیلی اجتماعات و انجمن‌های ملی، حکومت نظامی را در تهران اعلام کرد. بر اساس این فرمان، لیاخوف روسی فرمانده نیروهای قزاق مأمور شد تا با استفاده از نیروهای گارد قزّاق، افراد مسلح را در شهر بازداشت کنند. طی این فرمان، تجمع مردم در شهر ممنوع گردید و به مأموران دستور داده شد تا با شلیک گلوله مانع از اجتماع افراد شوند. همچنین برای جلوگیری از تحصُّن مردم در سفارت خانه‌ها یا حرم حضرت عبدالعظیم در ری، عفو عمومی اعلام نمودند. هدف از این کار، فریفتن مشروطه‌خواهانِ متواری بود، چنان که بدین وسیله، عده بسیاری دستگیر شدند.
قتل «میرزا جهانگیرخان شیرازی» مدیر روزنامه صور اسرافیل (1287 ش)
میرزا جهانگیر خان شیرازی در سال 1355 ه.ش در شیراز به دنیا آمد. در 18 سالگی در مدرسه دارالفنون در تهران به تحصیل علوم و فنون جدید پرداخت و یکی از دانشمندان زمان گردید. در این هنگام بود که نهضت آزادی‌خواهی آغاز شد. او با حضور در جلسات و مجامع مخفی این نهضت، با بزرگان سیاسی ایران آشنا گشت و به یکی از ارکان عمده آزادی‌طلبان تبدیل شد. وی در اوایل سلطنت محمدعلی شاه قاجار، روزنامه صور اسرافیل را راه‌اندازی کرد و از مشروطه دفاع نمود. جهانگیرخان سرانجام پس از اشغال مجلس توسط قوای روس، به دستور محمدعلی شاه دستگیر و به باغشاه منتقل شد. در باغشاه او را به همراه ملک‌المتکلمین در سوم تیرماه 1287 ش در 33 سالگی به طرزی فجیع به قتل رساندند.
قتل «ملک المتکلمین» خطیب و روشنفکر مشروطه‌خواه (1287 ش)
حاج میرزا نصراللَّه مَلِکُ المُتِکَلِّمین در حدود سال 1240 ه.ش در اصفهان به دنیا آمد. در 22 سالگی به مکه رفت و در بازگشت، به هندوستان عزیمت نمود. در هندوستان کتابی به نام «مِنَ الخَلقِ اِلی الحَق» برای بیدار ساختن مسلمانان تصنیف کرد. پس از انتشار این کتاب، انگلیسی‌ها او را از هندوستان اخراج نمودند. از آن پس به ایران آمد و در بوشهر با سیدجمال الدین اسدآبادی ملاقات نمود. پس از آن به اصفهان و تهران رفت و در جریان نهضت مشروطه با خطابه‌ها و سخنرانی‌های خود به آگاهی بخشی مردم پرداخت. ملک‌المتکلمین که از خطبا و وعاظ مشهور دوره انقلاب مشروطیت به شمار می‌رود، پس از به توپ بسته شدن مجلس دستگیر شد و به دستور شاه، در سوم تیرماه 1287 ش در 47 سالگی به قتل رسید.
انقراض سلسلهٔ آل بویه توسط «طغرل سلجوقی» مؤسس سلسلهٔ سلجوقی (447 ق)
بغداد
از سالیان قبل توسط اُمرای آل بویه اداره می‌شد تا این که طغرل سلجوقی،
نیشابور، گرگان و طبرستان و... را فتح کرد. طغرل، در سال 447 ق بغداد را از
مَلِک رحیم دیلمی، آخرین حاکم آل‌بویه گرفت و این سلسله را برانداخت و
خاندان سلجوقی را بنیان نهاد.
درگذشت دانشمند استاد «سید مصلح الدین مهدوی اصفهانی» (1374 ش)
استاد سید مصلح الدین موسوی مهدوی اصفهانی در سال 1295 ه.ش در اصفهان زاده شد. در کودکی و نوجوانی هم زمان با فراگیری علوم قدیم، به تحصیل علوم جدید روی آورد. سید مصلح الدین، در اصفهان از محضر حضرات آیات میرزا محمدعلی حبیب آبادی، استاد سید محمدکاظم عصار بهره‌ها برد و پس از اخذ لیسانس، به اصفهان بازگشت. وی در اصفهان به تدریس، تحقیق و تالیف روی آورد و در رشته‌های تاریخ، جغرافیا، حدیث، تراجم و ادبیات اشتغال ورزید. استاد مهدوی بر اثر تلاش وافر در علوم حدیث از آیات عظام سید شهاب الدین مرعشی نجفی، محمدعلی اراکی، شیخ آقا بزرگ تهرانی، سید مصطفی صفایی خوانساری و دیگران اجازه روایت اخبار و احادیث اهل بیت (ع) را اخذ کرد.
وی بیش از پنجاه سال از عمر خود را در کار تالیف و تحقیق و احیای عالمان دین و شرح خدماتِ مفاخر روحانیت شیعه گذرانید و از این رهگذر، کتاب‌های بسیاری را به عالَم علم و دانش ارزانی داشت. زندگی‌نامه علامه مجلسی در دو جلد، بیان المفاخر در دو جلد، دانشمندان و بزرگان اصفهان، تعلیمات دینی برای دبیرستان در پنج جلد و ده‌ها اثر دیگر از جمله آثار این محقق فرزانه است. سرانجام آن مرد بزرگ در شب چهارم تیر ماه 1374 ه.ش در 79 سالگی دار فانی را وداع گفت و در تخت فولاد اصفهان به خاک سپرده شد.
تحصن مشروطه طلبان به رهبری «شیخ فضل‌اللَّه نوری» در حرم عبدالعظیم (1286 ش)
پس
از پیروزی نهضت مشروطه و روشن شدن خطر انحراف آن، اقدامات شیخ فضل‌اللَّه
نوری به عنوان یکی از عالمان بزرگ زمان، علیه مشروطه غیرمشروعه از اوایل
سال 1286 ه.ش آغاز شد. وی در روز سوم تیر همان سال در رأس عده‌ای از
روحانیون و طلاب و اصناف که بالغ بر پانصد نفر می‌شدند در اعتراض به انحراف
این نهضت به جریان غیردینی، در حرم حضرت عبدالعظیم در شهر ری متحصن شدند.
وعاظ
حاضر در آن تحصُّن، همه روزه ضمن ایراد سخنرانی، حکومت مشروطه را خلاف شرع
دانسته و تقاضای جدّی از شاه به عمل آورده که باید مشروطه، مشروعه شود. در
همان ایام شیخ فضل‌اللَّه نوری به تمام علمای ایران تلگراف زد و ضمن
برشمردن اعمال ضداسلامی که در قالب مشروطیت انجام می‌گرفت، از همه علما
خواست علیه این جریان انحرافی به پا خیزند. این تحصن یکی از بهانه‌های مهم
فاتحان تهران برای اعدام شیخ فضل‌اللَّه نوری در 11 مرداد سال 1288 ش برابر
با 13 رجب 1327 ق گردید.
روز جهانی مستضعفان
یکی از بارزترین خصوصیات حضرت مهدی موعود (عج) این است که حکومت عدل جهانی به رهبری آن حضرت و با حضور و همّت و نقش آفرینی «مستضعفان» تشکیل می‌شود. این خصوصیت، همان است که در کلام و پیام امام خمینی رحمه‌الله، بسیار مورد توجّه بود وا یشان به صورت مکرّر با تعبیراتی از قبیل مستضعفان، محرومان، پابرهنه‌ها و گودنشین‌ها از این قشر مهم، ولی فراموش شده، یاد می‌کردند و بر ضرورت خدمت به آنها تاکید می‌نمودند. از همین روست که روز نیمه شعبان «روز جهانی مستضعفان» نام گرفته است.
تغییر قبله از «مسجد الاقصی» در بیت المقدس به «مسجد الحرام» در مکه به روایتی (2 ق)
تغییر قبله از بیت المقدس به مسجدالحرام در رکوع رکعت دوم نماز ظهر روز سه‌شنبه نیمهٔ شعبان روی داد. این واقعه سیزده روز پس از واجب شدن روزهٔ ماه رمضان بود. ابن هشام مؤلف سیرةالنبی معتقد است که تغییر قبله در نیمهٔ ماه رجب، هفده ماه پس از ورود پیامبر به مدینه اتفاق افتاده است.
درگذشت «علی بن محمد سَمَری» نایب خاص امام‌زمان و پایان غیبت صُغری (329 ق)
ابوالحسن علی بن محمد سَمَری چهارمین و آخرین سفیر و نایب خاص حضرت صاحب الزمان (عج) است که به امر آن حضرت در سال 326 ق به سفارت آن امام برگزیده شد. سَمَری به مدت سه سال نیابت خاص امام عصر را برعهده داشت و چند روز قبل از وفات، نامه‌ای از جانب امام به او رسید که وی را آخرین نایب حضرت معرفی نمود. با وفات او، باب وکالت و سفارت و نیابت خاصه مسدود شد و با به انتها رسیدن غیبت صغری، غیبت کبری آغاز گردید.
پایان مرحله اول مشروطیت و آغاز استبداد صغیر در دوران مشروطه (1287 ش)
با
به توپ بستن مجلس شورای ملی و اعلام حکومت نظامی توسط محمدعلی شاه قاجار،
مرحله اول مشروطیت که از سیزده مهر 1285 ش همزمان با گشایش اولین دوره مجلس
شورای ملی آغاز شده بود، پایان یافت. با آغاز استبداد جدید که به دلیل عمر
کوتاه آن، استبداد صغیر نامیده می‌شود، بسیاری از روشنفکرانِ غرب‌گرا،
صحنه مبارازت را رها نموده و یکبار دیگر جنبش مردم ایران با الهام گرفتن از
روح مذهب و رهبری روحانیت، در اندک مدتی به اوج خود رسید. در این حال،
مردم، در تهران و شهرستان‌ها، دست به دفاع مسلحانه زده و در نهایت توانستند
با محاصره پایتخت، آن را به تصرف خویش درآورند. انگیزه و محرک اصلی مردم
در این قیام، دستورالعمل‌هایی بود که از طرف علمای بزرگ، به ویژه از نجف
اشرف به دست مردم می‌رسید.
این
بیانیه‌ها و روشنگری‌ها بود که بر مبنای وظیفه شرعی، مردم را در سراسر
ایران، به مقاومت در برابر استبداد برانگیخت و علی‌رغم حکومت نظامی، به
دفاع مسلحانه واداشت تا اینکه سرانجام، استبداد برای بار دوم سقوط کرد. در
این میان، با برافراشته شدن دو پرچم روس و انگلیس بر سر در عمارت سفارت
روسیه که شاهِ فراری مستبد را پناه داده بود، برای چندمین بار ماهیت
سیاست‌های هماهنگ و مداخله‌جویانه روس و انگلیس روشن گردید. دوران استبداد
صغیر، یک سال و 22 روز به طول انجامید و سرانجام با خلع محمدعلی شاه و آغاز
انتخابات دوره دوم مجلس شورای ملی پایان یافت.
درگذشت «رابرت فولتُن» مبتکر امریکایی و مخترع کشتی بخار (1815 م)
رابرت فولتن مخترع امریکایی در 22 نوامبر 1765 م متولد گردید و اگرچه تحصیلات عالی و مدرک دانشگاهی نداشت، اما صنعت‌گری مبتکر و صاحب ایده بود. بر همین اساس وی اولین کسی بود که برای حرکت کشتی‌ها به فکر استفاده از نیروی بخار افتاد و چندین سال به تحقیقات و آزمایشات خود در این زمینه ادامه داد. فولْتن در نهایت توانست در سال 1807 م کشتی موسوم به «کلرمون» را بسازد که با نیروی بخار حرکت می‌کرد. پس از به دست آمدن نتیجه مطلوب در این آزمایش، وی موفق شد ناوگانی از کشتی‌های بخار را به راه اندازد. از سوی دیگر فولتن به هنگامی که در فرانسه بود، با حمایت ناپلئون و طی مدت هفت سال موفق گردید طرحی برای تهیه یک زیردریایی کارآمد تهیه نماید. حمایت‌های ناپلئون برای به دست آوردن وسیله‌ای بود که بتواند نیروی دریایی بریتانیا را درهم کوبد. فولتن موفق به ساختن زیردریایی «ناتیلوس» گردید. سرانجام رابرت فولتن هنگامی که به ساختن کشتی جنگی بخاری روی آورده بود به بیماری ذات‌الریه مبتلا گردید و در 24 ژوئن 1815 م در پنجاه سالگی درگذشت.
وفات عالم جلیل شیخ عبدالله مامقانی (1351 ق)
عبدالله
مامقانی در تاریخ 15 ربیع الأول 1290 ه. ق درنجف اشرف دیده به جهان گشود.
در پنج سالگی خواندن و نوشتن قرآن را آموخت و پس از اینکه آثار هوش فراوان
در وی نمایان شد پدرش تعلیم وی را به عهده گرفت. سپس نزد سایر اساتید علوم
اسلامی را آموخت. در ربیع‌الأول سال 1308 ه. ق به درس خارج اصول و در محرم
سال 1309 ه.ق به درس فقه پدر حاضر شد و تقریرات آنها را نگاشت و تا زمان
فوت پدرش (سال 1323 ه. ق) این کار ادامه داشت. از سال 1309 ه. ق به دستور
شیخ حسن میرزا تألیف را آغاز کرد و تا پایان عمر بدین کار مشغول بود. دوران
سطوح ایشان دو سال و نیم به طول انجامید؛ چون تمامی روزهای سال را به
تحصیل اشتغال داشت و تنها روز عاشورا را تعطیل می‌کرد. در سال 1322 به مشهد
مقدس سفر کرد و در سال 1338 به حج مشرف شد که مایه عزت شیعه را فراهم کرد.
وی در این سفر به اقامهٔ نماز جماعت بر طبق مذهب شیعه در برابر علمای
مذاهب عامه پرداخت و هر شب افراد زیادی به او اقتدا می‌کردند.
آزادی شهر «کاراکاس» در جریان جنگ های ضداستعمار اسپانیا (1821 م)
شهر کاراکاس پایتخت امروزی کشور ونزوئلا در امریکای لاتین طی جنگ‌های آزادی بخش سیمون بولیوار قهرمان استقلال‌طلب امریکای لاتین در 24 ژوئن 1821 م به تصرف او درآمد. در این جنگ که کمتر از یکسال به طول انجامید، استعمارگران اسپانیایی شکست خوردند و بولیوار، قهرمان مبارزات ضداستعماری امریکای جنوبی پس از این پیروزی، کلمبیای بزرگ را تشکیل داد. کلمبیای بزرگ شامل ونزوئلا، کلمبیا، پاناما و اکوادور بود و بولیوار نیز به عنوان اولین رئیس جمهوری این سرزمین انتخاب شد.
اختراع کوره های ذوب فلزات توسط «هنری بِسْمِر» صنعت‌گر انگلیسی (1843 م)
هنری بِسْمِر مخترع انگلیسی و صنعت‌گر برجسته قرن نوزدهم در 11 ژوئیه 1813 م به دنیا آمد. اگرچه بِسْمِر روستا زاده بود اما تحصیلات خود را در رشته مهندسی به پایان رسانید و برای توسعه تولیدات آهن، فولاد و چدن موفق به اختراع و ساخت کوره‌های بلند ذوب فلزات گردید که به «کوره‌های بسمر» موسوم شد. وی در این کوره‌ها روشی اقتصادی برای حذف کربن از چدن خام را عملی ساخت. این کوره‌های مرتفع که در 24 ژوئن 1843 م اختراع شد وسیله بسیار مناسبی برای تسهیل در امر ذوب فلزات و استفاده از آنها در امور صنعتی، در اختیار بشر قرار داد به طوری که امروزه این کوره‌ها در سراسر جهان مورد استفاده کارخانه‌های ذوب فلزات قرار گرفتند. همچنین پس از راه‌اندازی شیوه بسمر، صنعت‌گران توانستند فولاد را با سرعت فراوان و ارزان قیمت تهیه نمایند. هنری بسمر مهندس و مخترع انگلیسی سرانجام در 85 سالگی به تاریخ 28 فوریه 1898 م درگذشت.
عملیات نصر 5 در منطقه جنوب غربی شهرستان سردشت، (1366 ش)
عملیات نصر 5 در نیمه شب تیرماه سال 1366 ش با رمز مقدس یا زهرا (س)، به منظور پاسخ‌گویی به شرارت‌های عراق در خلیج فارس، بمباران مناطق کُردنشین عراق، تصرف و تامین بخشی از ارتفاعاتِ مسلطِ منطقه در جنوب غربی شهرستان سردشت در استان کردستان آغاز شد.
طی این عملیات، علاوه بر آزادسازی برخی روستاهای ایران، رزمندگان اسلام بر ارتفاعات منطقه تسلط پیدا کرده، راه نفوذ عناصر ضدانقلاب به داخل مرزهای ایران اسلامی در آن منطقه مسدود گردید. در این عملیات دشمن شکست خورده به طرف مرزهای بین‌المللی عقب نشینی کرد و 20 کیلومتر از نوار مرزی تحت کنترل رزمندگان اسلام قرار گرفت.
3 تیر در هشت سال دفاع مقدس
گسترش حملات نفوذی رزمندگان اسلام در خاک عراق در سال 60
حمله مسلحانه به منزل سرپرست هلال احمر اشنویه در سل 61
نیروهای عراقی پیش از عقب شینی از گیلانغرب، 9 روستا را ویران کردند.
به رغم ادعاهای عراق مبنی بر توقف حملات خود، امروز شهرهای ایلام و آبادان هدف حملة هواپیماها و توپخانة ارتش این کشور بودند.
ترور یکی از روحانیان اهل تسنن کردستان در شهر باختران.
دستگیری خسرو قشقایی و 9 تن دیگر از اشرار منطقه شیراز.
قطع همکاریهای نظامی انگلستان با عراق در سال 67 برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید